Στις 30 του Μάρτη παρουσιάστηκε στην Αίθουσα Λόγου και Τέχνης στη "Στοά του Βιβλίου" το λεύκωμα για το έργο του γλύπτη Γιώργου Καλακαλλά, καθηγητή στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΕΜ Πολυτεχνείου (Εκδόσεις "Ψύχαλου", Αθήνα 1998). Για το έργο του μίλησαν ο δημοσιογράφος και στέλεχος του φιλειρηνικού κινήματος Γιώργος Τσαπόγας, ο καθηγητής Νίκος Χολέβας και ο υπογράφων, ενώ στο κλείσιμο, προβλήθηκε η βιντεοταινία του γνωστού σκηνοθέτη Σταμάτη Χονδρογιάννη, με την οποία παρουσίασε και κυρίως ερμήνευσε με ιδιαίτερα ευαίσθητο τρόπο το έργο του Καλακαλλά.

Ο Καλακαλλάς, έχει γεννηθεί στον Τύρναβο το 1938, και σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στο εργαστήριο του Γιάννη Παππά, ενώ με διαδοχικές υποτροφίες, κάνει σε βάθος τη γνωριμία της λαϊκής παράδοσης στο Πήλιο, στα Ζαγοροχώρια, στα Γιάννενα, μελετώντας και εργαζόμενος σε εργασίες συντήρησης τοιχογραφιών και γλυπτών σε μοναστήρια και εκκλησιές των περιοχών αυτών.

Λαβαίνει μέρος σε πλήθος εκθέσεων στο εσωτερικό και εξωτερικό και τιμάται με διακρίσεις διεθνώς.

Το έργο του έχει αναλυθεί από τους τεχνοκρίτες πολλές φορές, από τον Νίκο Αλεξίου, τον Χρ. Χρήστου, που μια εκτενής εισαγωγή του περιλαμβάνεται στο λεύκωμα, τον Β. Σπηλιάδη κ.ά.

Οι τομείς που εργάζεται είναι πολλοί. Το μετάλλιο, ο ανδριάντας, η προτομή, το ανάγλυφο και το γλυπτό στο χώρο. Δουλεύει κυρίως στο μάρμαρο και στο χαλκό, αλλά και σε άλλα υλικά. Μνημεία που έχει φιλοτεχνήσει είναι πολλά σ' όλη την Ελλάδα, μνημεία κυρίως λαϊκών ηρώων, του Διάκου, του Κολοκοτρώνη, και ανωνύμων, όπως της Ζαγορίσιας Γυναίκας της Πίνδου (Ραντοβάνι, Γιάννενα), του Αγρότη (Κάρπαθος) της Εθνικής Αντίστασης (Τύρναβος). Τα έργα του ακτινοβολούν αρχαϊκότητα και δύναμη, είτε είναι παραστατικές μορφές, όπως στα μνημεία που αναφέρθηκαν, είτε αφηρημένα σε διάφορα επίπεδα αφαίρεσης, από τη μετάπλαση και το συμβολισμό μιας μορφής μέχρι το πλήρως ανεικονικό, το τελευταίο, κινείται στο χώρο του Μουρ, του Αρχιπένκο, του Σκλάβου.

Υπάρχει όμως και ο τομέας δράσης του ως καθηγητή στο Πολυτεχνείο. Εδώ έχουμε τον ευσυνείδητο, ακούραστο δάσκαλο, που στέκεται πλάι στον φοιτητή με αγάπη, δίνοντάς του τη γνώση και την ευαισθησία του καλλιτέχνη. Και η σχέση αυτή είναι αμφίδρομη, απόδειξη της αξίας του ως δασκάλου. Οι φοιτητές, εκτιμούν και αγαπούν τον Καλακαλλά όσο λίγους από τους καθηγητές τους, και αυτό φαίνεται από την προσέλευσή τους στα μη υποχρεωτικά μαθήματα και από τα αποτελέσματα της δουλιάς τους, δουλιά που εκτέθηκε πρόπερσι εκτός Πολυτεχνείου και άφησε εποχή.

Θα πρέπει να τονιστεί ακόμη, ότι η διδασκαλία του Γ.Κ. είναι εκείνη που χρειάζεται για τους φοιτητές μιας αρχιτεκτονικής σχολής, που τους δίνει την αίσθηση του πλαστικού χώρου, της πλαστικής μορφής και ταυτόχρονα και του αρχιτεκτονικού χώρου, γι' αυτό και η ανταπόκριση των φοιτητών είναι πρωτοφανής.

Ο Καλακαλλάς δεν αναρριχήθηκε στην εδρα. Ανέβηκε βήμα βήμα, αθόρυβα, χωρίς φωναχτή διαφήμιση και αυτοπροβολή, με κόπο, σαν Θεσσαλός αγρότης, κερδίζοντας κάθε βαθμίδα με το σπαθί του και με τη δουλιά του, με την αναγνώρισή του από το φοιτητικό χώρο - το πιο δύσκολο πεδίο μιας ακαδημαϊκής σταδιοδρομίας. Και όλα αυτά, μέσα σε κλίμα άγριας πολεμικής από κάποιους συναδέλφους του.

Πολλοί πέρασαν και δίδαξαν από το Πολυτεχνείο, άλλοι διδάσκουν τώρα, και άλλοι θα διδάξουν στο μέλλον. Λίγοι όμως είναι εκείνοι που "αφήνουν" όνομα στη Σχολή. Οι περισσότεροι, και μάλιστα οι πιο τιμημένοι από το επίσημο κράτος και το καλλιτεχνικό κατεστημένο, περνούν και το όνομά τους δε μένει παρά μόνο στις συνταξιοδοτικές καταστάσεις του λογιστηρίου.

Ελάχιστοι όμως, και ανάμεσά τους ο Καλακαλλάς, θα μείνουν, γιατί η διδασκαλία τους δημιουργεί "καθεστώς" και μάλιστα όχι καθεστώς μανιέρας και μορφοκρατικής σφραγίδας, αλλά πολυποίκιλο έργο ποιότητας. Και κυρίως, έργο που αναγνωρίζεται όχι μόνο από τους κριτικούς, αλλά κυρίως από το φοιτητικό χώρο και στον καλλιτεχνικό, και στον εκπαιδευτικό αλλά και στον τομέα των ανθρώπινων σχέσεων, στη σωστή σχέση διδάσκοντα - διδασκόμενου.

Γεώργιος Μ. ΣΑΡΗΓΙΑΝΝΗΣ