ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ .-

Σχέδιο απόφασης κατέθεσαν, χτες, στα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας οι πρεσβευτές των ΗΠΑ και της Βρετανίας στον ΟΗΕ, στο οποίο επαναλαμβάνεται το βασικό αίτημα της Ουάσιγκτον και του Λονδίνου να συμπεριληφθεί στην απόφαση σαφής προειδοποίηση προς τη Βαγδάτη για άμεση και αυτόματη ανάληψη στρατιωτικής δράσης, στην περίπτωση που δεν τηρήσει τη συμφωνία που πέτυχε ο ΓΓ του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν. Εντούτοις, καμία συγκεκριμένη απόφαση δεν έχει ληφθεί, καθώς Ρωσία, Γαλλία και Κίνα δηλώνουν κατηγορηματικά αντίθετες στη χρησιμοποίηση της όποιας απειλητικής φρασεολογίας. Την ίδια στιγμή, ο Κόφι Ανάν φέρεται έτοιμος να παρουσιάσει στο Συμβούλιο Ασφαλείας τον αξιωματούχο που προτείνει για τη θέση του επικεφαλής της ομάδας διπλωματών, που θα ηγηθούν των ελέγχων στα μεγαλύτερα 8 ιρακινά προεδρικά μέγαρα.

Νέα πολύωρη συνεδρίαση είχαν, χτες, τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, προκειμένου να εξετάσουν προσεκτικότερα το σχέδιο απόφασης που έφερε προς συζήτηση ο Βρετανός πρεσβευτής στον ΟΗΕ, Τζον Γουέστον, σε συνεργασία με τον Αμερικανό ομόλογό του, Μπιλ Ρίτσαρντσον. Σύμφωνα με πληροφορίες του ειδησεογραφικού πρακτορείου "Ασοσιέιτεντ Πρες", το σχέδιο απόφασης προβλέπει να συμπεριλαμβάνεται στην τελική απόφαση - έγκριση του Συμβουλίου η προειδοποίηση προς το Ιράκ "για τις πλέον αυστηρές συνέπειες σε περίπτωση μη συμμόρφωσης". Επίσης, σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές, το σχέδιο προβλέπει ότι, μέσα στις επόμενες μέρες, ο επικεφαλής της ειδικής επιτροπής των εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ, Ρίτσαρντ Μπάτλερ, θα πρέπει να προτείνει αναλυτικό σχέδιο ελέγχου των προεδρικών μεγάρων. Επιπλέον, ΗΠΑ και Βρετανία τάσσονται υπέρ της πραγματοποίησης των ελέγχων στα προεδρικά μέγαρα με βάση τις υπάρχουσες διαδικασίες λειτουργίας της UNSCOM.

Μετά τη λήξη της συνεδρίασης των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, κατά την οποία δε λήφθηκε απόφαση, ο Τζον Γουέστον δήλωσε ότι "γίνεται μια προσπάθεια να υπάρξει η σωστότερη απόφαση" και εκτίμησε ότι η οριστική έγκριση της συμφωνίας ανάμεσα στον Κόφι Ανάν και την ιρακινή ηγεσία θα γίνει σύντομα. Από την πλευρά του, ο Μπιλ Ρίτσαρντσον επανέλαβε ότι η Ουάσιγκτον επιθυμεί στο τελικό κείμενο της απόφασης να περιλαμβάνονται οι προειδοποιήσεις εκείνες, που θα νομιμοποιούν την αυτόματη πραγματοποίηση αεροπορικών επιδρομών σε βάρος του Ιράκ, σε περίπτωση που δε σεβαστεί τη συμφωνία.

Τις επιδιώξεις και τις ενστάσεις του Λονδίνου και της Ουάσιγκτον, όμως, δε φαίνονται να συμμερίζονται τα υπόλοιπα 3 μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ο Ρώσος πρεσβευτής στον ΟΗΕ, Σεργκέι Λαβρόφ, υπογράμμισε ότι η Μόσχα δε θεωρεί σωστή τη διατύπωση της όποιας φραστικής προειδοποίησης. Ο Κινέζος ομόλογός του, Κιν Χουασόν, τόνισε ότι για το Πεκίνο "μια διατύπωση απειλής ή προειδοποίησης μπορεί να είναι ακόμη και ιδιαίτερα προβληματικά", και διευκρίνισε ότι δεν πρόκειται να στηρίξει τέτοιου είδους απόφαση. Λίγες ώρες νωρίτερα, ο Γάλλος Πρόεδρος, Ζακ Σιράκ, δήλωνε ότι ο Ιρακινός Πρόεδρος πρέπει να συνειδητοποιήσει τις σοβαρότατες συνέπειες που θα υποστεί η χώρα του αν δε σεβαστεί τη συμφωνία, καθιστούσε, όμως, σαφές ότι η Γαλλία διαφωνεί κάθετα στην υιοθέτηση της όποιας διατύπωσης επιτρέπει την αυτόματη ανάληψη στρατιωτικής δράσης, σε περίπτωση μη εφαρμογής της συμφωνίας. Αξίζει, φυσικά, να σημειωθεί ότι τυπικά δεν τίθεται θέμα έγκρισης της συμφωνίας, που υπέγραψε ο ΓΓ του ΟΗΕ, από το Συμβούλιο Ασφαλείας. Απλώς, αν υπάρχει και έγκριση του Συμβουλίου, η επιλογή του Κόφι Ανάν λαμβάνει ακόμη μεγαλύτερη πολιτική βαρύτητα.

Στο μεταξύ, ο ΓΓ του ΟΗΕ φαίνεται ότι κατέληξε στην επιλογή του επικεφαλής της ομάδας διπλωματών, που θα αναλάβουν την κύρια ευθύνη του ελέγχου των 8 βασικών ιρακινών προεδρικών μεγάρων. Σύμφωνα με αξιωματούχους του ΟΗΕ, που θέλησαν να κρατήσουν την ανωνυμία τους, ο Κόφι Ανάν κατέληξε στο πρόσωπο του Τζαγιάντα Ντχαναπάλα, από τη Σρι Λάνκα, ο οποίος μόλις πριν από ένα μήνα ανέλαβε καθήκοντα ως αναπληρωματικός ΓΓ του ΟΗΕ σε θέματα αφοπλισμού. Ο 59χρονος Ντχαναπάλα, ο οποίος ήταν πρεσβευτής της Σρι Λάνκα στις ΗΠΑ από το Γενάρη του 1995 έως τον Απρίλη του 1997, ήταν μέχρι τα τέλη του 1997 εντεταλμένος διπλωμάτης του ΟΗΕ στο Κέντρο Σπουδών για τη μη Εξάπλωση των Πυρηνικών Οπλων στο Μοντερέι των ΗΠΑ και μάλιστα θεωρούνταν ως ένας από τους επικρατέστερους διαδόχους του πρώην ΓΓ, Μπούτρος Μπούτρος Γκάλι.

Τους Ιρακινούς βουλευτές ενημέρωσε, χτες, κατά τη διάρκεια τρίωρης συνεδρίασης του Κοινοβουλίου ο Ιρακινός υπουργός Εξωτερικών, Μοχάμεντ Σαϊντ αλ Σάχαφ, ο οποίος τους ανέλυσε τη συμφωνία που υπογράφτηκε με τον ΓΓ του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν. Από την πλευρά του, ο Ιρακινός αναπληρωτής πρωθυπουργός, Ταρέκ Αζίζ, ο οποίος υπέγραψε και το κείμενο της συμφωνίας, απαντώντας σε Βρετανούς δημοσιογράφους, εξέφρασε την εκτίμησε ότι ο έλεγχος όλων των προεδρικών μεγάρων μπορεί να ολοκληρωθεί σε διάστημα 25 ημερών. Οι εκτιμήσεις του Αζίζ έρχονται σε βαθιά αντίθεση με τις αντίστοιχες εκτιμήσεις του επικεφαλής της UNSCOM, Ρίτσαρντ Μπάτλερ, ο οποίος ανέβασε το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα σε ένα έτος. Με δεδομένη την έλλειψη οριοθέτησης χρονικού περιθωρίου μέσα στο κείμενο της συμφωνίας, πολλοί πολιτικοί αναλυτές έσπευσαν να εκτιμήσουν ότι η διαφωνία Μπάτλερ - Αζίζ μπορεί κάλλιστα να αποτελεί τον οιωνό μιας νέας αντιπαράθεσης ανάμεσα στη Βαγδάτη και τα Ηνωμένα Εθνη.

Σφοδρή επίθεση κατά της κυβέρνησης Κλίντον και της διπλωματικής τακτικής που επέλεξε στην κρίση με το Ιράκ, εξαπέλυσαν, χτες, Ρεπουμπλικάνοι βουλευτές, οι οποίοι κατηγόρησαν τον Αμερικανό Πρόεδρο και τους επιτελείς του ότι οι επιλογές τους οδήγησαν σε αδιέξοδο και στην ουσία ανάγκασαν την Ουάσιγκτον να "ξεπουληθεί" μπροστά στον Σαντάμ Χουσεϊν. Οι Ρεπουμπλικάνοι τόνισαν ότι ο Μπιλ Κλίντον επέδειξε αναποφασιστικότητα και δεν κατάφερε το στρατιωτικό πλήγμα στη Βαγδάτη όταν έπρεπε, ενώ παράλληλα του προσάπτουν ότι εμπιστεύτηκε την αμερικανική τακτική στα χέρια του ΟΗΕ και δεν άσκησε αρκετές πιέσεις έτσι ώστε να μη μεταβεί στη Βαγδάτη ο ΓΓ του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, που, προφανώς, θα πετύχαινε συμφωνία, η οποία, με τη σειρά της, "θα έδενε τα χέρια" της Ουάσιγκτον.

Από την πλευρά της αμερικανικής ηγεσίας, οι τόνοι είναι χαμηλοί απέναντι στους Ρεπουμπλικάνους. Ο Μπιλ Ρίτσαρντσον χαρακτήρισε τη συμφωνία ιδιαίτερα καλή, ενώ η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών, Μαντλίν Ολμπράιτ, τόνισε ότι δεν είναι "ώρα για χτυπήματα στον ΟΗΕ αλλά για δοκιμή της συμφωνίας".