ΙΡΑΚ - ΗΠΑ.-

Ανεβαίνει μέρα με την ημέρα το θερμόμετρο στις σχέσεις Ουάσιγκτον - Βαγδάτης ενώ έχει, ήδη, ξεσπάσει λεκτικός πόλεμος ανάμεσα στις δύο πλευρές. Ιδιαίτερα κρίσιμη για την οριστική εξέλιξη των πραγμάτων είναι η βδομάδα που αρχίζει, οπότε και έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί η συνέλευση του Συμβουλίου Ασφαλείας, το αποτέλεσμα της οποίας θα θέσει και τις βάσεις της τακτικής που θα τηρήσουν στο εξής τα Ηνωμένα Εθνη απέναντι στο Ιράκ.

Η τριμελής διπλωματική αποστολή του ΟΗΕ έφυγε με "αδειανά τα χέρια" από την ιρακινή πρωτεύουσα. Ο Αλγερινός διπλωμάτης Λακχντάρ Μπραχίμι, αν και δήλωσε "ικανοποιημένος από την ατμόσφαιρα", παραδέχτηκε ότι η αποστολή δεν πέτυχε να πείσει τον Ιρακινό Πρόεδρο Σαντάμ Χουσεϊν να άρει την απόφασή του για άμεση απομάκρυνση των Αμερικανών συμμετεχόντων στην Επιτροπή Ελέγχου της καταστροφής του ιρακινού οπλοστασίου - UNSCOM. Η Βαγδάτη αποδέχτηκε, απλώς, να μη θέσει σε ισχύ την απόφασή της μέχρις ότου ολοκληρωθούν οι συζητήσεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας.

Ο Ιρακινός αναπληρωτής πρωθυπουργός Ταρέκ Αζίζ επανέλαβε ότι οι Αμερικανοί ελεγκτές έχουνστόχο "την καταγραφή των στρατιωτικών εγκαταστάσεων του Ιράκ για σαφώς κατασκοπευτικούς σκοπούς και δεν πρόκειται να εγκρίνουν την άρση του εμπάργκο σε βάρος του Ιράκ παρά μόνο όταν ολοκληρώσουν το έργο τους για λογαριασμό της CIA". Ο Ιρακινός αξιωματούχος διαβεβαίωσε ότι η Βαγδάτη προτίθεται να συνεργαστεί με τα Ηνωμένα Εθνη και ανακοίνωσε ότι θα μεταβεί στη Νέα Υόρκη, για να παρουσιάσει τις ιρακινές απόψεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Επιπλέον, επαναδιατύπωσε την απειλή κατά των αμερικανικών αναγνωριστικών αεροσκαφών U - 2, που συμπεριλαμβάνονται στις δυνάμεις του ΟΗΕ, σε περίπτωση που επαναληφθούν οι πτήσεις τους στον ιρακινό εναέριο χώρο.

"Αιτία πολέμου", χαρακτήρισε το ενδεχόμενο ρίψης αμερικανικού αεροσκάφους το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και προειδοποίησε ότι "η Ουάσιγκτον είναι έτοιμη για όλα". Εντούτοις, παρά τις λεκτικές εξάρσεις και βολές, τόσο ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον όσο και ο υπουργός Εξωτερικών Ουίλιαμ Κοέν απέφυγαν να αναφερθούν ανοιχτά στο ενδεχόμενο στρατιωτικής επίθεσης κατά του Ιράκ. Αρκέστηκαν να δηλώσουν ότι "τα Ηνωμένα Εθνη οφείλουν να τηρήσουν αποφασιστική στάση απέναντι στο Ιράκ, που δε δείχνει διατεθειμένο να συμμορφωθεί με τη διεθνή κοινότητα", ενώ παράλληλα εξέφρασαν την πεποίθηση ότι "όλοι οι σύμμαχοι των ΗΠΑ συμφωνούν στην κατεύθυνση της λήψης αποφασιστικών μέτρων".

Πίσω από τη λεκτική αντιπαράθεση, όμως, η ουσιαστική παρτίδα της νέας κρίσης στις σχέσεις Ιράκ - ΗΠΑ διαδραματίζεται στους κόλπους του Συμβουλίου Ασφαλείας. Η Ουάσιγκτον, για πρώτη φορά, αναφέρεται με επιμονή στην αναγκαιότητα λήψης ενωτικής απόφασης στο Συμβούλιο Ασφαλείας και αποφεύγει να προείπει το αποτέλεσμα της συνεδρίασης, αν και η ίδια είναι ο στόχος της ιρακινής "επίθεσης". Τουλάχιστον τρία μέλη του Συμβουλίου, Γαλλία, Ρωσία και Αίγυπτος, δείχνουν απρόθυμα να συγκατατεθούν στην ανάληψη στρατιωτικής δράσης και στην παραχώρηση του αποφασιστικού ρόλου στην Ουάσιγκτον. Αλλωστε, έχουν ήδη εκφράσει τη δυσαρέσκειά τους για την παράταση των κυρώσεων που τις εμποδίζουν να προχωρήσουν στην υπογραφή πετρελαϊκών συμφωνιών με τη Βαγδάτη. Η όξυνση των σχέσεων Βαγδάτης - Ουάσιγκτον αντανακλά, όπως επισήμαναν πολλοί διπλωμάτες, την έντονη αντιπαράθεση συμφερόντων στους κόλπους του Συμβουλίου Ασφαλείας και η εξέλιξή της δεν εξαρτάται τόσο από το Ιράκ όσο από την αναδιάταξη ισχύος και την ανακατανομή ζωνών επιρροής ανά την υφήλιο.

Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ