- Ποια είναι η γενική σας εκτίμηση για το Πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Πολιτισμού;
- Το πολυνομοσχέδιο δεν αφορά "συντεχνιακά" τους κλάδους των καλλιτεχνών. Αγγίζει στο σύνολό του τους όρους παραγωγής και διακίνησης της πολιτιστικής δημιουργίας. Ουσιαστικά, όμως, μέσα απ' τη μετατροπή των Δημοσίου Δικαίου καλλιτεχνικών οργανισμών σε ΝΠΙΔ, τις διοικήσεις των οποίων πάντα ορίζει το υπουργείο Πολιτισμού - ΝΠΙΔ "ανοιχτά" για τα ιδιωτικά συμφέροντα - και μέσα από την ανεξέλεγκτη, πλέον, διαχείριση δημοσίου χρήματος, δημιουργείται ένα καθεστώς, που καταργεί κάθε έννοια θεσμοθετημένου κοινωνικού ελέγχου στη διαμόρφωση της πολιτιστικής πολιτικής.
Το πιο σημαντικό είναι η δημιουργία της "ΑΕ Προβολής και Προστασίας της Πολιτιστικής Κληρονομιάς", η οποία, στην ουσία, παρεμβαίνει και στα ζητήματα της Αρχαιολογίας, δίνοντας τη δυνατότητα άλωσης της κληρονομιάς μας από τα μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα.
Ακριβώς αυτή η παράδοση της πολιτιστικής κληρονομιάς, αρχαίας και σύγχρονης, στην "παντός είδους εκμετάλλευση", που απλά ο εκάστοτε υπουργός θα καλείται να εκχωρήσει, οδηγεί στην αλλοίωση της πολιτιστικής ταυτότητας του τόπου μας. Οι αρχαιολογικοί θησαυροί, η πολιτιστική κληρονομιά σαν σύνολο, είναι η ιστορία μας, η αυτογνωσία μας και η εξέλιξή μας μέσα στο χρόνο, ό,τι κράτησε αυτός ο λαός, μαζί με τη γλώσσα μας μέσα στους αιώνες, για να υπάρχει και να προασπίζεται την εθνική μας ανεξαρτησία.
- Ποια είναι η αντίθεσή σας με τη φιλοσοφία του νομοσχεδίου;
- Το πολυνομοσχέδιο "εκσυγχρονίζει" τον πολιτιστικό χώρο, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ενωσης, της "πολιτιστικής" βιομηχανίας, με αποτέλεσμα την παραπέρα χειραγώγηση της καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Εμείς θεωρούμε ότι η πολιτεία πρέπει να εξασφαλίζει τους όρους για την ελεύθερη ανάπτυξη της Τέχνης. Αυτό σημαίνει να δημιουργεί όρους και θεσμούς, όπου η Τέχνη να μπορεί να αναπτύσσεται χωρίς επεμβατισμούς από το χώρο του εμπορίου. Το ζητούμενο, λοιπόν, είναι ποιος ελέγχει τους θεσμούς, που σχετίζονται με την παραγωγή και τη διακίνηση των καλλιτεχνικών έργων. Εμείς θέλουμε τον αποφασιστικό ρόλο να παίζει η ίδια η κοινωνία, μέσα από τους συλλογικούς φορείς και κυρίως όλων των καλλιτεχνικών κλάδων. Μόνο τότε μπορούμε να μιλάμε για ανάπτυξη πραγματικά της Τέχνης, μόνο τότε μπορούμε να οραματιζόμαστε την Τέχνη σαν "γλώσσα", σαν επικοινωνία, σαν έκφραση της ελεύθερης συνείδησης ελεύθερων πολιτών.
- Ποιες οι βασικές αντιρρήσεις του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας για το πολυνομοσχέδιο;
- Ανατρέπει το νόμο για την τοποθέτηση εικαστικών έργων σε δημόσιους χώρους και κτίρια, αφήνοντας τη διαδικασία να ρυθμιστεί στο μέλλον με υπουργικές αποφάσεις.
Αυτή, ακριβώς, η διαδικασία που ανατρέπεται είναι η μόνη διαδικασία - αποτέλεσμα χρόνιων αγώνων μας - στην οποία προβλεπόταν με νόμο η συλλογική ευθύνη των εικαστικών καλλιτεχνών για το τι είναι Τέχνη και τι τοποθετείται στο δημόσιο χώρο, με διεξαγωγή διαγωνισμών. Με την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου, τεράστια κονδύλια, όπως τα "κοινοτικά πακέτα", η Ολυμπιάδα 2004, Μετρό, η Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων κ.ά. περνούν - όσον αφορά την τοποθέτηση έργων Τέχνης - στην απόλυτη διαχείριση των υπουργείων Πολιτισμού και ΠΕΧΩΔΕ, ενώ οι καλλιτέχνες θα υποχρεωθούν σε πελατειακού τύπου σχέσεις με την κάθε είδους εξουσία.
Α. Ε.