"Τα πολυβόλα σωπάσαν οι πόλεις/ αδειάσαν και κλείσαν/ Ενας βοριάς παγωμένος σαρώνει την έρημη γη/ Στρατιώτες έρχονται πάνε - ρωτάνε γιατί πολεμήσαν/ και συ ησυχάζεις, το δάκτυλο βάζεις να βρεις την πληγή...". Οι στίχοι στο στόμα και στην ψυχή να φτερουγίζει η μελωδία του τραγουδιού του. Οικεία, αγαπημένη... Μη με ρωτάς... σε θυμάμαι...

Παιδί Ελλήνων της διασποράς, ο Μάνος Λοϊζος γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου στις 22 Οκτωβρίου 1937. Με τη μουσική έρχεται σε επαφή από μικρός. Παίρνει μαθήματα κιθάρας, πιάνου, βιολιού. Στα μέσα της δεκαετίας του '50 έρχεται στην Αθήνα για σπουδές, στην αρχή στη Φαρμακευτική Σχολή και αργότερα στην Εμπορική. Αφήνει και τις δύο, αφού ήδη τον έχει κερδίσει η μεγάλη του αγάπη: η μουσική. Το "Τραγούδι του Δρόμου" του Λόρκα, που το βρίσκει στο περιοδικό "Επιθεώρηση Τέχνης" (σε μετάφραση του Νίκου Γκάτσου) τον εμπνέει. Το μελοποιεί και στις αρχές του '62 με ερμηνευτή τον Γιώργο Μούτσιο θα κυκλοφορήσει τον πρώτο του (μικρό) δίσκο. Οι δημοκρατικοί αγώνες του '64 - '65 δεν τον αφήνουν αδιάφορο. Κάθε άλλο, καθώς τα τραγούδια που έγραψε εκείνη την περίοδο είναι εμπνευσμένα από αυτούς. Ηταν η εποχή που οι μπουάτ γίνονταν τόπος συνάντησης των φοιτητών της γενιάς του 114 και του 15% για την παιδεία, τραγουδώντας το "Δρόμο",το "Ακορντεόν",τον "Τρίτο Παγκόσμιο".

Η ιδεολογική του στράτευση, η ευαισθησία του σε ό,τι αφορά τους ταπεινούς και τους καταφρονεμένους, η αλληλεγγύη του στους αγωνιζόμενους για ειρήνη, ισότητα, αξιοπρέπεια, θα βρουν καλλιτεχνική έκφραση σε έργα όπως τα "Νέγρικα" σε ποίηση του Γιάννη Νεγρεπόντη,τα οποία για πρώτη φορά παρουσιάζονται στη θρυλική συναυλία της ΕΦΕΕ, στις 19 Απρίλη του 1967 με ερμηνευτές την Μ. Φαραντούρη και τον Γ. Ζωγράφο. "Οσο η σιωπή είναι χρυσός/ τόσο του νέγρου ο ιδρώς/ για τον λευκό είν' θησαυρός/ στράφι του νέγρου ο θυμός/("Κι αν συ λευκός, νέγρος εγώ").Τα τραγούδια αυτά, που αναφέρονται στον αγώνα επιβίωσης των μαύρων της Αμερικής, θα κυκλοφορήσουν σε δίσκο πολύ αργότερα, το 1975, καθώς είναι στις μαύρες λίστες της δικτατορίας κι έχουν απαγορευτεί.

"Για μένα η μουσική είναι μέσον",έλεγε ο ίδιος σε συνέντευξή του στη "Δημοκρατική Αλλαγή" το '66, αναφερόμενος στο μουσικό τους ύφος. "Τα εκφραστικά μου μέσα πηγάζουν από αυτά που θέλω να πω.Στη συγκεκριμένη περίπτωση των "Νέγρικων" χρησιμοποίησα για πρώτη φορά ηλεκτρικές κιθάρες και όργανο στην ορχήστρα μου, όπως και ρυθμό σέικ και μποστέλα κ.ά. Για μένα το φαινόμενο γιε - γιε είναι φαινόμενο που καθρεφτίζει την εποχή μας. Το σέικ δεν έχει καμία σχέση με το τσα - τσα ή το μάμπο - ρυθμούς μάλλον αισθησιακούς. Οι σύγχρονοι ρυθμοί (σέικ) είναι ρυθμοί διαμαρτυρίας, μοναξιάς και αυτοσεβασμού. Και η ποίηση των "Νέγρικων" με οδήγησε σ' αυτούς γιατί τα θέματά τους μιλάνε για αδικία κι εκμετάλλευση - προβλήματα που έχουν απήχηση σε όλον τον κόσμο. Δεν επιδίωξα να κάνω σέικ. Εχοντας όμως μέσα μου αυτή την παγκόσμια φωνή διαμαρτυρίας που εκφράζει, το σέικ ήρθε σαν φυσικό επακόλουθο".

Με τον ερχομό της δικτατορίας οι συλλήψεις είναι πλέον καθημερινό φαινόμενο. Ο Μάνος επιλέγει την αυτοεξορία, όμως μετά από έξι μήνες στην Αγγλία, στις αρχές του '68, επιστρέφει στην Αθήνα. Μέσα στην εφταετία ο συνθέτης γράφει τραγούδια, που γίνονται επιτυχίες, με ερμηνευτές κυρίως τους Γ. Νταλάρα και Γ. Καλατζή. Κυκλοφορεί τους δίσκους "Ο Σταθμός", "Θαλασσογραφίες", "Ευδοκία" (για την ταινία του Αλ. Δαμιανού), "Να 'χαμε τι να 'χαμε".Παράλληλα, όμως, συνθέτει και πολλά κομμάτια που τα τραγουδά "σε φιλικό κύκλο" και δεν ακούγονται "ποτέ έξω από τους τέσσερις τοίχους μιας κάμαρας", όπως ο ίδιος έλεγε. Ανάμεσά τους ο "Τσε",ο "Μέρμυγκας",τα "Συρματοπλέγματα",το "Μη με ρωτάς".Στην περίοδο '74 - '76 ακολουθούν οι κύκλοι "Καλημέρα ήλιε", "Τα τραγούδια του δρόμου", "Τα τραγούδια μας".Τα τελευταία, σε στίχους του Φώντα Λάδη, είναι λαϊκά, πολιτικά τραγούδια με αναφορές σε καυτά προβλήματα. Ανάμεσά τους τα "Πάγωσε η τζιμινιέρα", "Λιώνουν τα νιάτα μας", "Το Δέντρο".Το 1979 θα κυκλοφορήσουν τα "Τραγούδια της Χαρούλας",σε στίχους του Μανώλη Ρασούλη (τρία του Πυθαγόρα): "Τίποτα δεν πάει χαμένο", "Μες το πλήθος", "Ολα σε θυμίζουν", "Γύφτισσα τον εβύζαξε" κ.ά. Ακολουθούν ο τελευταίος του δίσκος "Για μια μέρα ζωής" και μετά το θάνατό του τα "Γράμματα στην αγαπημένη" σε ποίηση Ναζίμ Χικμέτ.Στη συνέχεια υπήρξαν πολλές ακόμη εκδόσεις τραγουδιών του, ενώ το 1995 θα δει το φως ο δίσκος με παιδικά τραγούδια του και τίτλο "Κάτω από ένα κουνουπίδι".

Αναμφισβήτητα ο Μάνος Λοϊζος υπήρξε μια από τις σημαντικότερες δυνάμεις του νεοελληνικού τραγουδιού. Η μουσική του οικεία, φιλική, παραμένει αξεπέραστη στο χρόνο, καταφέρνοντας πολλά χρόνια μετά να συγκινεί, να συναρπάζει, όχι μόνο παλιότερες γενιές, αλλά και πολλούς νέους ανθρώπους. Το μυστικό της τέχνης του ίσως να βρίσκεται στο ότι κατάφερε "να πρωτοτυπεί παραμένοντας γνώριμος μέσα σε μια μουσική ατμόσφαιρα ελεγειακής πραότητας και ταυτοχρόνως πειστικής αγωνιστικότητας" (Γιάννης Ρίτσος). "Ο Μάνος Λοϊζος", αναφέρει ο Μίκης Θεοδωράκης, "από το πρώτο έως το τελευταίο τραγούδι του λάτρεψε μόνο έναν Θεό: το Λυρισμό. Νωχελικός, ονειροπόλος, αιθεροβάμων, δε ζήτησε από τη μουσική τίποτε άλλο, εκτός από την ψυχή της. Γι' αυτό και δεν προσπάθησε ίσως να εξοπλιστεί με τα όπλα που βοηθούν τον τραγουδοποιό και κυρίως τον συνθέτη να δαμάσει, να συνεργαστεί και να δώσει φόρμες στο υλικό του. Το τραγούδι του, σαν το σταφύλι, δε ζητούσε παρά μόνο τον ήλιο για να γλυκάνει και τον τρυγητή για να το κάνει μούστο και να το πιει. Ετσι, το ελληνικό τραγούδι του οφείλει μια ξεχωριστή, μοναδική και ανεπανάληπτη εποχή νεότητας και δε γερνά και δεν περνά. Αλλά, αντίθετα, θα αναγεννιέται κάθε στιγμή που θα συναντά τη ζωντανή ευαισθησία της ανθρώπινης καρδιάς... Μπόρεσε μ' ένα ανεπαίσθητο χαμόγελο κι ένα τραγούδι να πάει μια πήχη πιο πέρα από τον ορίζοντα".