Αν ήθελε κάποιος να δει πώς μετατρέπεται η απογοήτευση και η αγωνία σε αγανάκτηση και οργανωμένη αντίσταση, τότε μια μεγάλη βόλτα και μια κουβέντα με τους εξεγερμένους αγρότες της Θεσσαλίας στα μπλόκα των δρόμων θα αρκούσε.

Ακούγοντάς τους, ο μύθος των ηλεκτρονικών ΜΜΕ και της κυβέρνησης, περί "μεγαλοκτηματιών" και "φοροφυγάδων", καταρρέει παταγωδώς. Το μόνο που είδαμε στα μπλόκα των δρόμων στη Λάρισα, στην Καρδίτσα και στα Τρίκαλα, καθώς και στα μπλόκα της Μαγνησίας και της Φθιώτιδας, ήταν άνθρωποι του μόχθου που πάλευαν να κρατήσουν τη γη τους. Ηταν πρόσωπα "οργωμένα" από το χαλάζι και την κάψα, από το "πάλεμά" τους με τη γη. Πρόσωπα, χαραγμένα από την αγωνία για το μέλλον τους και το μέλλον των παιδιών τους, στο φόντο του ξεκληρίσματος και της προοπτικής της ανεργίας. Τα προβλήματα, τους ανάγκασαν να βγάλουν τα τρακτέρ στους δρόμους, σαν ύστατη προσπάθεια να ακουστούν.

Ο πανθεσσαλικός ξεσηκωμός, τα μπλόκα με τα χιλιάδες τρακτέρ, τα ξημεροβραδιάσματα στην παγωνιά γύρω από τα καμένα λάστιχα, δείχνουν πως αυτός ο αγώνας, αν μη τι άλλο, είναι συνειδητός και με προοπτική.

Τον μπαρμπα - Χάγιο από ένα χωριό της Κάρλας τον συναντήσαμε σε ένα από τα μπλόκα της Λάρισας, ανάμεσα στα τρακτέρ με τις μαύρες και τις ελληνικές σημαίες. Ο ίδιος δεν είναι καν μικροϊδιοκτήτης, αλλά καλλιεργεί γη πληρώνοντας νοίκι. Μερικά στρέμματα του παραχώρησε και η Διεύθυνση Γεωργίας. Μας μιλά για τα προβλήματα της περιοχής του, που ξεκινάν από το ίδιο το κλίμα, μια ξηρασία και την άλλη πλημμύρες, και φτάνουν μέχρι την παραγωγή. Από τις πρώτες λέξεις, καταλαβαίνεις ότι ο νόμος για τα "αντικειμενικά" κριτήρια ήταν απλά η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Τα προβλήματα είναι πιο βαθιά και χάνονται χρόνια πριν.

"Τα τελευταία 4-5 χρόνια, πουλάμε το βαμβάκι με την ίδια τιμή, ενώ το κόστος την ίδια περίοδο ανέβηκε τουλάχιστον 40%. Το πετρέλαιο, για παράδειγμα, από 70 δραχμές έφτασε στις 150", μας λέει. Η εκμετάλλευση πολύμορφη. "Το κόστος για το βαμβάκι ανά στρέμμα το '94 ήταν περίπου 55.000 δραχμές", συνεχίζει. "Στα τεύτλα λίγο μεγαλύτερο. Εχουμε παρατηρήσει από άλλες χρονιές, όταν παθαίναμε ζημιά, έβγαζαν ότι κατά μέσο όρο η παραγωγή μας ανά στρέμμα ήταν 148 κιλά και παίρναμε αποζημίωση από τον ΟΓΑ. Αν τύχαινε να έχουμε παραγωγή 150 κιλά, δεν παίρναμε δραχμή".

Οι αγρότες αρχίζουν να μαζεύονται γύρω από το κασετόφωνο. Είναι φανερή η δυσπιστία τους για τα ΜΜΕ, αλλά και η αγωνία τους να ακουστεί η αλήθεια. Ο Σ. Λαβούσης από τη Λάρισα μας λέει ότι από 80 στρέμματα έβγαλε 3.000.000 δραχμές, από τα οποία, και για το διάστημα Οκτώβρη μέχρι αρχής νέας περιόδου, το 1.000.000 πήγε μόνο για πετρέλαιο. "Το κόστος όμως, λέει, δεν είναι μόνο τα καύσιμα. Είναι τα ανταλλακτικά, τα νέα μηχανήματα που χρειάζονται, τα λιπάσματα, τα γεωργικά φάρμακα. Στα χωριά της Κάρλας λείπουν και τα έργα υποδομής. Οι αγρότες εκεί αναγκάζονται να φέρνουν νερό ακόμα και από δυο χιλιόμετρα μακριά".

Στο μπλόκο της Μάντρας, ο Γ. Κελεσίδης μας λέει πως μόνο ένα λάστιχο για το τρακτέρ στοιχίζει 225.000 δραχμές, ενώ ο Θ. Τικέδης συμπληρώνει πως η τιμή για τα φυτοφάρμακα τριπλασιάστηκε. Επισημαίνει ακόμα ότι τα φυτοφάρμακα δεν είναι μόνο ακριβά, αλλά και επικίνδυνα. Και αν ο αγρότης φτάνει μέχρι τη σύνταξη, αυτή θα είναι της τάξης των 21.000 δραχμών!

Το πρόβλημα όμως των τιμών έχει και άλλη διάσταση. Ο Χ. Τσαβδαρίδης και ο Χ. Χατζούλης σε ένα μπλόκο της Λάρισας μας λένε ότι ο αγρότης πουλάει το βαμβάκι και πληρώνεται μετά από πέντε μήνες, με τα χρέη ωστόσο στην τράπεζα να "τρέχουν" καθημερινά. "Παλιά, μας λένε, όσοι ήθελαν να βγάλουν κάποια χρήματα, έσπερναν σιτάρι. Τώρα δε βάζει σιτάρι κανείς. Δε συμφέρει". Ενας άλλος αγρότης δίπλα συμπληρώνει ότι όταν πουλιέται το σιτάρι "μας παίρνουν όσο θέλουν, μας πληρώνουν όποτε θέλουν και μας δίνουν ό,τι θέλουν. Λιπάσματα, ανταλλακτικά, πανάκριβα. Με τι όνειρα να ξεκινήσουμε να δουλεύουμε;".

Στο Κεραμίδι των Τρικάλων, ένα χωριό με 500 περίπου κατοίκους, τα πράγματα είναι χειρότερα, αφού η περιοχή πλήττεται μονίμως από πλημμύρες. Λόγω των πλημμυρών, ο Β. Γουτής ενώ έπρεπε από τα 40 στρέμματα βαμβάκι που καλλιεργεί να βγάλει 15 τόνους, δεν έβγαλε ούτε εφτά. "Τι να πρωτοπληρώσεις με αυτά; Τράπεζες ή λιπάσματα;". Να σημειωθεί πως η Γεωργική Ασφάλιση (ΕΛΓΑ) δεν τους αποζημίωσε ακόμα για τις πλημμύρες. Μετά απ' όλα αυτά, οι αγρότες μας μιλούν και για τα "αντικειμενικά" κριτήρια, τα οποία προβάλλουν τα ΜΜΕ ως κυρίαρχο αίτημα των αγροτών, εξ ου και η δυσπιστία τους. Με μια εκπληκτική αυθαιρεσία και παραβλέποντας τα παραπάνω προβλήματα, η κυβέρνηση "υπολόγισε" ότι το καθαρό κέρδος από κάθε στρέμμα βαμβάκι είναι 30.000 δραχμές. Σε μια περιοχή όμως, ένας αγρότης μπορεί να βγάλει 200 κιλά ή και λιγότερο βαμβάκι ανά στρέμμα και κάποιος άλλος 300 κιλά ή και περισσότερο. Με τα νέα κριτήρια θα πληρώσουν και οι δυο το ίδιο.

Στον Πλάτανο Τρικάλων, οι αγρότες έχουν περικυκλώσει τον μπαρμπα - Θοδωρή Κρίνα,έναν από τους γηραιότερους αγρότες του συγκεκριμένου μπλόκου, ο οποίος μας μίλησε επιγραμματικά και με πηγαίο χιούμορ για τα προβλήματά τους. Για το ότι δε δίνονται νέες άδειες καλλιέργειας, για το αυξημένο κόστος στην παραγωγή, για τις τιμές των αγροτικών προϊόντων που πέφτουν συνεχώς. "Θέλουν το ξεκλήρισμα της αγροτιάς και της παραγωγής", μας λέει αποχαιρετώντας μας.

Οι ίδιοι όμως οι αγρότες δείχνουν αποφασισμένοι. Τα μπλόκα πληθαίνουν, κι απ' όπου κι αν περνάμε - στη Λάρισα, την Καρδίτσα, τα Τρίκαλα, τη Μαγνησία - μας λένε πως θα συνεχίσουν τον αγώνα τους. Πως αυτό το χώμα, έτσι κι αλλιώς, είναι δικό τους...

Γρηγόρης ΤΡΑΓΓΑΝΙΔΑΣ