Τα Προεδρικά Διατάγματα, όπως και κάθε νομοθετική ρύθμιση για την υγιεινή και την ασφάλεια, είναι σαν να μην υπήρξαν ποτέ αν δεν εφαρμοστούν στους χώρους εργασίας κι αν δεν ελέγχεται διεξοδικά η εφαρμογή τους. Αυτή ήταν η πρώτη επισήμανση που έκανε ο γιατρός Εργασίας, Σπύρος Δρίβας,όταν ζητήσαμε να σχολιάσει το εν λόγω νομοθέτημα, θέτοντας εξ αρχής την ουσία της υπόθεσης.

"Δεν υπάρχουν σήμερα οι κατάλληλες υποδομές, οι επιθεωρήσεις εργασίας δε φτάνουν, ιατρικοί ελεγκτές επίσης δεν υπάρχουν, ποιος θα τα εφαρμόσει αυτά;",σημείωσε ο Σπ. Δρίβας. Παράλληλα, σημείωσε πως η ευρύτατη επέκταση των ηλεκτρονικών υπολογιστών στους χώρους εργασίας όχι μόνο σε μεγάλες επιχειρήσεις, αλλά κυρίως σε εταιρίες ή καταστήματα με πολύ λίγο προσωπικό δημιουργούν ακόμα μεγαλύτερες δυσκολίες. Επικεντρώνοντας σε δύο ακόμα κεντρικά προβλήματα, τόνισε πως υπάρχει τεράστιο πρόβλημα πληροφόρησης των εργαζομένων σχετικά με την ορθή χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών, που σε σημαντικό βαθμό οφείλεται στη μηδαμινή ανάπτυξη της Ιατρικής της Εργασίας, εφόσον οι υπάρχοντες γιατροί με αυτή την ειδικότητα μετριούνται στα δάχτυλα. Επίσης ο Σπ. Δρίβας συμπλήρωσε ότι η πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση - πρόκειται για εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με κοινοτική οδηγία - εκδόθηκε με καθυστέρηση 2 ετών.

Σύμφωνα με όσα μας είπε ο γιατρός εργασίας, οι κίνδυνοι για την υγεία που μπορεί να προκληθούν από τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών, εστιάζονται κυρίως σε παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος, και σε οφθαλμολογικές παθήσεις.Παρ' όλα αυτά, εξ αρχής ο Σπ. Δρίβας σημείωσε πως η πιθανότητα επιπτώσεων στην υγεία από τη χρήση Η/Υ, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να είναι αιτία πανικού. Αντίθετα - συμπληρώνουμε - μάλλον πρέπει να οδηγεί στην εφαρμογή βασικών κανόνων αυτοπροστασίας του εργαζόμενου.

Ενα μεγάλο μέρος των επιπτώσεων στο μυοσκελετικό σύστημα των εργαζομένων, επιβαρύνει τη σπονδυλική στήλη των χειριστών. Αιτία, η λανθασμένη στάση με την οποία πολλοί εργαζόμενοι δουλεύουν. Αυτό σε πολλές περιπτώσεις οφείλεται στην ανυπαρξία των κατάλληλων καθισμάτων και γραφείων, τα οποία οι επιχειρήσεις δεν προμηθεύονται.

Επίσης, σειρά παθήσεων εκδηλώνονται στα χέρια, αυτές αποτελούν ίσως και τις πιο συνηθισμένες επαγγελματικές ασθένειες των χειριστών Η/Υ και ειδικά των δακτυλογράφων. Χαρακτηριστικό είναι ότι σε επιστημονική έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε χώρο εργασίας με 16 εργαζόμενες (δακτυλογράφους - γραμματείς) σε 11 παρατηρήθηκε τενοντίτιδα και σε 9 μυοπάθειες στον βραχίονα.Επίσης οι περισσότερες εργαζόμενες είχαν συμπτώματα τέτοιων ασθενειών, όπως πόνους στους μύες ή στους τένοντες, όταν κινούσαν το χέρι τους και ελάττωση της μυικής τους δύναμης. Να τονίσουμε ότι σε περιπτώσεις τέτοιων παθήσεων, πολλές φορές οι εργαζόμενοι οδηγούνται στο υποχρεωτικό σταμάτημα της απασχόλησής τους. Αυτό, γιατί όταν εκδηλωθούν τα πρώτα συμπτώματα τέτοιων παθήσεων, δεν έχουν τη δυνατότητα να σταματήσουν να εργάζονται, αφού χρειάζονται το μισθό τους. Ετσι συνεχίζουν να δουλεύουν - χρησιμοποιώντας βοηθήματα, επιδεινώνοντας όμως την υγεία τους.

Οπως μας πληροφόρησε ο Σπ. Δρίβας, στο παρελθόν στις χειρίστριες ηλεκτρονικών υπολογιστών είχε παρατηρηθεί η ένταση του φαινομένου των αποβολών σε έγκυες εργαζόμενες. Παρά το γεγονός όμως ότι υπήρξαν φημολογίες σχετικά με το ότι ευθύνεται η ακτινοβολία που εκπέμπουν οι οθόνες, η πραγματική αιτία βρίσκονταν στο γεγονός ότι η στάση των χειριστριών (καθιστές με συγκεκριμένο τρόπο στην καρέκλα) επέφερε δυσκολίες στην αιμάτωση της μήτρας με αποτέλεσμα να αποβάλλουν.

Οσον αφορά τις οφθαλμολογικές παθήσεις, οι επιπτώσεις από το χειρισμό Η/Υ υπάρχουν, χωρίς όμως το ίδιο το μηχάνημα να τα γεννά. Η κόπωση των ματιών που σίγουρα υπάρχει (ιδιαίτερα όταν κανείς εργάζεται μπροστά σε έγχρωμη οθόνη), όμως επιτείνονται και επιβαρύνονται ήδη υπάρχουσες οφθαλμολογικές ασθένειες, οι οποίες ήταν πιθανόν να μην είχαν εκδηλωθεί στο παρελθόν.

Γεράσιμος ΛΙΒΙΤΣΑΝΟΣ