(Β' Μέρος)

Τον Αύγουστο του 1925, μέσα σε κλίμα εργατικών αναταραχών και ριζοσπαστικοποίησης, μια ομάδα 13 ανθρώπων γύρω από τον επαναστάτη φοιτητή Χούλιο Αντόνιο Μέγια και τον Κάρλος Μπαλίνο, βετεράνο σοσιαλιστή και σύντροφο του Χοσέ Μαρτί, ιδρύουν το Κομμουνιστικό Κόμμα Κούβας. Τον επόμενο μήνα ο Μέγια συλλαμβάνεται και μετά από απεργία πείνας 23 ημερών εξορίζεται στο Μεξικό. Το 1929, ο Μέγια πυροβολείται πισώπλατα από έναν μπράβο του Ματσάδο στην Πόλη του Μεξικό. Ηταν 26 χρονών.

Το κόμμα αναπτύσσει γρήγορα μια επιρροή που εκτεινόταν πολύ πέρα από το πραγματικό μέγεθός του. Οργανώνει τους εργάτες ζάχαρης και το 1930 γίνεται μια σαρανταοχτάωρη γενική απεργία με μερική επιτυχία. Ο κομμουνιστής ηγέτης Ρουμπέν Μαρτίνες Βιγένα, που μπήκε επικεφαλής, εξορίζεται. Παρά τα απανωτά οργανωτικά χτυπήματα, το ΚΚΚ κάνει ουσιαστική ιδεολογικοπολιτική δουλιά, που θα φανεί δυο δεκαετίες μετά.

Ο Φιντέλ Κάστρο γεννήθηκε στη μικρή πόλη Μαγιαρί της επαρχίας Οριέντε στις 13 Αυγούστου του 1926. Είναι το τρίτο παιδί ενός συντηρητικού Ισπανού μετανάστη και μιας Κουβανής. Από μικρός έδειχνε μεγάλη σωματική δύναμη και τολμηρή σκέψη. Τόσο στο κολέγιο όσο και ως φοιτητής της Νομικής διακρίθηκε στις αθλητικές ομάδες που συμμετείχε, ενώ ταυτόχρονα η ικανότητα του λόγου που τον διέκρινε συμπλήρωνε τα απαραίτητα προσόντα για να αναδειχτεί φυσικός ηγέτης των συμφοιτητών του. Την περίοδο εκείνη, ο Φιντέλ, όπως τον αποκαλούν όλοι στην Κούβα, ήταν στέλεχος του Ορθόδοξου Κόμματος, του Εδουάρδου Τσιμπάς (ο οποίος αργότερα αυτοκτόνησε). Το κόμμα αυτό ασκούσε έντονη κριτική στη διαφθορά των στρατηγών και των πολιτικών που κυβερνούσαν για λογαριασμό των ΗΠΑ. Η επιρροή του ήταν μεγάλη στους μικροαστούς και στους σπουδαστές, αλλά δεν ήταν το κατάλληλο για να οργανώσει τη δύναμη που χρειαζόταν για να αφαιρέσει τα εμπόδια που έστεκαν στο δρόμο ανάπτυξης της κουβανικής κοινωνίας και να αγωνιστεί ενάντια στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό. Ο κομμουνιστής ηγέτης Μπλας Ρόκα θεωρούσε ότι το κόμμα αυτό "αποτελούσε εμπόδιο στην κινητοποίηση των λαϊκών μαζών, στον ενεργητικό αγώνα και στην επαναστατική δράση εναντίον της τυραννίας".

Αυτή η γραμμή της παθητικής στάσης του Ορθόδοξου Κόμματος δε συμβιβαζόταν με την αντίληψη του Φιντέλ Κάστρο. Η επίθεση στους στρατώνες Μονκάδα, στο Σαντιάγο της Κούβας, όπου στάθμευαν χιλιάδες στρατού της τυραννίας, ήταν μια δυνατή πρόκληση. Από εκείνη την επίθεση γεννήθηκε το Κίνημα της 26ης του Ιούλη. Η επίθεση απέτυχε, αλλά από εκείνη την ημέρα του 1953 το κόμμα του Τσιμπάς παραχωρεί τη θέση του σε έναν επαναστατικό οργανισμό πολύ πιο αποτελεσματικό. Ελάχιστοι από τους επαναστάτες της Μονκάδα επιζούν της επίθεσης. Ο Φιντέλ, μετά από δύο χρόνια φυλακής απελευθερώνεται και αυτοεξορίζεται στο Μεξικό, όπου μαζί με τον Αργεντικό Ερνέστο "Τσε" Γκεβάρα, τον Καμίλο Σιενφουέγος και άλλους ετοιμάζουν τη νέα προσπάθεια ανατροπής του αιματοβαμμένου καθεστώτος του Μπατίστα και απελευθέρωσης της Κούβας από τα δεσμά του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού. Με ένα μικρό πλοιάριο, την "Γκράνμα", 82 επαναστάτες αποβιβάζονται σε μια παραλία στους πρόποδες της οροσειράς της Σιέρα Μαέστρα στις 30 Νοέμβρη του 1956. Μόνο 10 επιζούν από τις επιδρομές της αεροπορίας της δικτατορίας. Μεταξύ τους ο Φιντέλ, ο αδελφός του Ραούλ, ο Τσε, ο Σιενφουέγος κι ο Χουάν Αλμέιδα. Αρχίζει η εποποιία του αγώνα στα βουνά και οι διαδοχικές νίκες κατά του εκπαιδευμένου από Αμερικανούς ειδικούς στρατού του Μπατίστα. Παράλληλα, διεξαγόταν και ο αγώνας στις πόλεις από το κίνημα της 26ης του Ιούλη με επικεφαλής τον Φρανκ Παϊς, που είχε οργανώσει ένα τεράστιο παράνομο δίκτυο. Το ΚΚΚ, που το 1955 είχε απορρίψει την έκκληση του Κάστρο για ένοπλο αγώνα, είχε δώσει όλες τις δυνάμεις του στην πάλη για τη δημιουργία μαχητικών επιτροπών στα εργοστάσια και στις κοινότητες και τη δημιουργία ενός εθνικού δημοκρατικού μετώπου που θα ένωνε όλες τις δυνάμεις που ήταν αντίθετες με τον Μπατίστα. Αυτή η προσεκτική πολιτική προετοιμασία των μαζών και της εργατικής τάξης αποδείχτηκε κρίσιμη για την επιτυχία της επανάστασης.

Τρία χρόνια και ένα μήνα μετά την "Γκράνμα", την 1 Γενάρη 1959, ο δικτάτορας Μπατίστα έφευγε με αεροπλάνο από την Κούβα, καθώς οι φάλαγγες του Τσε, του Καμίλο, του Ραούλ Κάστρο και του Φιντέλ, καταλάμβαναν την Αβάνα και τις άλλες πόλεις της χώρας. Η επανάσταση είχε θριαμβεύσει. Τώρα άρχιζε το πιο δύσκολο μέρος της. Μεθοδικά, αλλά χωρίς χρονοτριβή, άρχισε να παίρνει φιλολαϊκά μέτρα, μερικά από τα οποία είχαν σοσιαλιστική προοπτική, ανεξάρτητα από το πόσο αντιλαμβανόταν την προοπτική αυτή η ηγεσία της επανάστασης την εποχή εκείνη. Μαζί με την ανοικοδόμηση άρχισε και η προσπάθεια στραγγαλισμού της επανάστασης από τον ιμπεριαλισμό. Προσπάθεια που είχε σαν αποτέλεσμα περισσότερα μέτρα σοσιαλιστικής προοπτικής από τη μεριά της επαναστατικής εξουσίας και μεγαλύτερη προσέγγιση με τη Σοβιετική Ενωση. Στηριζόμενη στο λαό σε κάθε βήμα της, η επανάσταση νίκησε μέσα σε 72 ώρες τους πάνοπλους μισθοφόρους των ΗΠΑ στον Κόλπο των Χοίρων. Ακολούθησε η Κρίση των Πυραύλων, η διακήρυξη του σοσιαλιστικού χαρακτήρα της κουβανέζικης επανάστασης κι η διεθνιστική βοήθεια της μικρής και αδύναμης Κούβας σε πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής, της Αφρικής και της Ασίας. Το 1965, οι τρεις επαναστατικές οργανώσεις: το Κίνημα 26 του Ιούλη, το Κομμουνιστικό Κόμμα, που ονομαζόταν τότε Λαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα και το Επαναστατικό Διευθυντήριο, συγχωνεύονται και σχηματίζουν το Κομμουνιστικό Κόμμα Κούβας. Ο Φιντέλ Κάστρο θα πει δέκα χρόνια μετά: "Το Κόμμα είναι σύνθεση των πάντων. Μέσα σ' αυτό συνδυάζονται τα όνειρα όλων των επαναστατών της ιστορίας μας. Το Κόμμα σήμερα, είναι η ψυχή της Κουβανικής Επανάστασης".

Μέσα από πειραματισμούς, λάθη, αλλά και μεγάλες επιτυχίες η επανάσταση στέριωσε και έβαλε βαθιές ρίζες μέσα στο λαό. Ενα λαό που θυμάται και γνωρίζει καθημερινά το μακρύ, βάρβαρο χέρι του καπιταλισμού και ξέρει να εκτιμά την πραγματική ελευθερία που του προσφέρει ο σοσιαλισμός. Ενα λαό που νιώθει επιτέλους τη χώρα του δικιά του και είναι αποφασισμένος να μην αφήσει να του την πάρουν.