Τετάρτη 7 Αυγούστου 1996
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Οταν ο άνθρωπος ξεπερνά τους θεούς ένα κεφάλι...

Οταν στη χώρα μας οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης εκτελούνταν από το δοσιλογικό κράτος, ο Τούρκος ποιητής Ναζίμ Χικμέτ παρακολουθούσε, με πόνο, το δράμα του λαού μας. Ηταν και άρρωστος από την καρδιά του κι έγραψε, απευθυνόμενος στο γιατρό του:

- Πώς να είναι καλά η καρδιά μου, γιατρέ, όταν η μισή είναι άρρωστη και η άλλη μισή εκτελείται κάθε πρωί στην Ελλάδα;

Τώρα ήρθε η δική μας σειρά, να παρακολουθήσουμε, με τον ίδιο πόνο, το μαρτύριο των φυλακισμένων Τούρκων αγωνιστών. Το μαρτύριο και το θάνατό τους. Κι εμείς σήμερα, με τα νέα μέσα επικοινωνίας, συμμετέχουμε στο δράμα τους κατά τρόπο τόσο εναργή, τόσο άμεσο, τόσο ζωντανό! Κι αυτό, χάρη στην τηλεόραση.

Εβλέπαμε τα φέρετρα, το ένα μετά το άλλο, να μεταφέρονται από τα συντροφικά χέρια στον τόπο της αιώνιας ανάπαυσης. Και νιώθαμε, ότι είμαστε εκεί, παρόντες, στον ίδιο χώρο, μαζί με τους οικείους και τους συντρόφους των νεκρών. Και τα δάκρυά μας αναμειγνύονταν με τα δικά τους.

Μέγα το θαύμα της τεχνικής προόδου. Πολλά τα αμαρτήματα αυτής της εφεύρεσης, που λέγεται τηλεόραση, οι ευτέλειές της, οι εκχυδαϊσμοί της, οι σκανδαλώδεις "μπίζνες" της, αλλ' όταν μας δίνει τέτοιες εικόνες, αισθάνεσαι την υποχρέωση να διατυπώσεις γι' αυτήν επαινετικό κι ευχαριστήριο λόγο, αρχίζοντας με μια ευαγγελική φράση: "Αφέωνται αι αμαρτίαι αυτής αι πολλαί, αφού μας προσφέρει μια τέτοια ενημέρωση, που φθάνει σε σημείο συμμετοχής μας σε μεγάλα γεγονότα και σε συγκλονιστικές και ιερές στιγμές του ανθρώπινου βίου"!

Είδαμε την κηδεία των νέων ανθρώπων, που εθυσίασαν το πρώτο και μέγα αγαθό της ζωής, για την πρώτη αξία, που λέγεται δικαιοσύνη, και για τη βασική υπαρξιακή αρετή του ανθρώπου, που λέγεται αξιοπρέπεια. Κι ενιώσαμε, όχι μόνο τα μάτια μας να υγραίνονται, αλλά και τα γόνατά μας να τρέμουν και να κλίνουν μπροστά στο μεγαλείο της πράξης τους.

Οι τηλεοπτικές κάμερες μας οδήγησαν και στις φυλακές, στα φρικτά μπουντρούμια, όπου οι εγκάθειρκτοι συνέχιζαν τον αγώνα των νεκρών. Εκεί μπορούσε κανείς να δει, να ζωντανεύει ένας αρχαίος ελληνικός μύθος. Εκείνος, τον οποίον αξιοποίησε θεατρικά ο Αισχύλος. Ο μύθος του Προμηθέα.

Η μυθολογία είναι μια φτερωτή δύναμη της ανθρώπινης διάνοιας, που διασχίζει το χρόνο κι εμφανίζει, κάθε τόσο, τα πλάσματά της, με κάποιες παραλλαγές. Αυτό εβλέπαμε να συμβαίνει στις τουρκικές φυλακές. Νέοι άνθρωποι, κατάκοιτοι στα άθλια στρώματα και τραγικά εξαντλημένοι, θύμιζαν, σε πολλά, τον αρχαίο Τιτάνα.

Ο Προμηθέας καταδικάστηκε από τον άρχοντα του Ολύμπου, γιατί πρόσφερε στους ανθρώπους το μέγα δώρο της φωτιάς, γενέτειρας της προόδου. Τον παρέλαβαν το Κράτος και η Βία και τον μετέφεραν στους έρημους και απάτητους σκυθικούς δρόμους, όπου ο Ηφαιστος, εκτελώντας τη διαταγή του Δία, τον κάρφωσε στο σκληρό βράχο.

Ετσι πρόβαλαν στα γεμάτα συμπόνια μάτια μας και οι εγκάθειρκτοι των τουρκικών φυλακών. Καρφωμένοι στο σκληρό στρώμα του μαρτυρίου τους, μη μπορώντας να κινηθούν από την εξάντληση. Κι αυτούς δεν τους κάρφωσε κανένας Ηφαιστος. Καρφώθηκαν μόνοι τους με την απεργία πείνας, μέχρι θανάτου, που αποφάσισαν. Ετσι αποκτούν μια ηθική υπεροχή απέναντι του αρχαίου καταδίκου.

Ο Ηφαιστος, συμπονώντας τον Προμηθέα, του λέει, καθώς τον καρφώνει στο βράχο:

- Τέτοιον έλαβες μισθό, για την αγάπη, που έχεις στους ανθρώπους.

Το ίδιο θα μπορούσε να πει και σήμερα στους Τούρκους αγωνιστές και μάρτυρες: Ετσι πληρώνεται η αγάπη σας για τους αδικημένους και βασανισμένους ανθρώπους.

Η τιμωρία του Προμηθέα συμπληρώνεται με την επιδρομή του γύπα, του άγριου πουλιού, που του τρώει τα σπλάχνα. Και τα σπλάχνα των Τούρκων αγωνιστών τα έτρωγε ένας γύπας: Η πείνα. Ο γύπας, που κατατρώει τα σπλάχνα δισεκατομμυρίων ανθρώπων... Και τα μεν σπλάχνα του αρχαίου Τιτάνα ξαναγίνονταν. Των ανθρώπων δεν ξαναγίνονται. Και σ' αυτό υπερέχει το δράμα των θνητών σ' εκείνο του αρχαίου αθάνατου.

Αυτή η αντιπαραβολή του ανθρώπινου με το μυθολογικό θεϊκό δείχνει το μεγαλείο, στο οποίο μπορεί να εξαρθεί ο άνθρωπος: Να σταθεί απέναντι στους θεούς, στο ίδιο μ' αυτούς ύψος, και μερικές φορές να τους ξεπεράσει ένα κεφάλι...

Ασημάκης ΓΙΑΛΑΜΑΣ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ