- Πώς να είναι καλά η καρδιά μου, γιατρέ, όταν η μισή είναι άρρωστη και η άλλη μισή εκτελείται κάθε πρωί στην Ελλάδα;
Τώρα ήρθε η δική μας σειρά, να παρακολουθήσουμε, με τον ίδιο πόνο, το μαρτύριο των φυλακισμένων Τούρκων αγωνιστών. Το μαρτύριο και το θάνατό τους. Κι εμείς σήμερα, με τα νέα μέσα επικοινωνίας, συμμετέχουμε στο δράμα τους κατά τρόπο τόσο εναργή, τόσο άμεσο, τόσο ζωντανό! Κι αυτό, χάρη στην τηλεόραση.
Εβλέπαμε τα φέρετρα, το ένα μετά το άλλο, να μεταφέρονται από τα συντροφικά χέρια στον τόπο της αιώνιας ανάπαυσης. Και νιώθαμε, ότι είμαστε εκεί, παρόντες, στον ίδιο χώρο, μαζί με τους οικείους και τους συντρόφους των νεκρών. Και τα δάκρυά μας αναμειγνύονταν με τα δικά τους.
Είδαμε την κηδεία των νέων ανθρώπων, που εθυσίασαν το πρώτο και μέγα αγαθό της ζωής, για την πρώτη αξία, που λέγεται δικαιοσύνη, και για τη βασική υπαρξιακή αρετή του ανθρώπου, που λέγεται αξιοπρέπεια. Κι ενιώσαμε, όχι μόνο τα μάτια μας να υγραίνονται, αλλά και τα γόνατά μας να τρέμουν και να κλίνουν μπροστά στο μεγαλείο της πράξης τους.
Οι τηλεοπτικές κάμερες μας οδήγησαν και στις φυλακές, στα φρικτά μπουντρούμια, όπου οι εγκάθειρκτοι συνέχιζαν τον αγώνα των νεκρών. Εκεί μπορούσε κανείς να δει, να ζωντανεύει ένας αρχαίος ελληνικός μύθος. Εκείνος, τον οποίον αξιοποίησε θεατρικά ο Αισχύλος. Ο μύθος του Προμηθέα.
Ο Προμηθέας καταδικάστηκε από τον άρχοντα του Ολύμπου, γιατί πρόσφερε στους ανθρώπους το μέγα δώρο της φωτιάς, γενέτειρας της προόδου. Τον παρέλαβαν το Κράτος και η Βία και τον μετέφεραν στους έρημους και απάτητους σκυθικούς δρόμους, όπου ο Ηφαιστος, εκτελώντας τη διαταγή του Δία, τον κάρφωσε στο σκληρό βράχο.
Ετσι πρόβαλαν στα γεμάτα συμπόνια μάτια μας και οι εγκάθειρκτοι των τουρκικών φυλακών. Καρφωμένοι στο σκληρό στρώμα του μαρτυρίου τους, μη μπορώντας να κινηθούν από την εξάντληση. Κι αυτούς δεν τους κάρφωσε κανένας Ηφαιστος. Καρφώθηκαν μόνοι τους με την απεργία πείνας, μέχρι θανάτου, που αποφάσισαν. Ετσι αποκτούν μια ηθική υπεροχή απέναντι του αρχαίου καταδίκου.
Ο Ηφαιστος, συμπονώντας τον Προμηθέα, του λέει, καθώς τον καρφώνει στο βράχο:
- Τέτοιον έλαβες μισθό, για την αγάπη, που έχεις στους ανθρώπους.
Το ίδιο θα μπορούσε να πει και σήμερα στους Τούρκους αγωνιστές και μάρτυρες: Ετσι πληρώνεται η αγάπη σας για τους αδικημένους και βασανισμένους ανθρώπους.
Αυτή η αντιπαραβολή του ανθρώπινου με το μυθολογικό θεϊκό δείχνει το μεγαλείο, στο οποίο μπορεί να εξαρθεί ο άνθρωπος: Να σταθεί απέναντι στους θεούς, στο ίδιο μ' αυτούς ύψος, και μερικές φορές να τους ξεπεράσει ένα κεφάλι...
Ασημάκης ΓΙΑΛΑΜΑΣ