Προβλήματα εφαρμογής της πολιτικής του Κόμματος στη νεολαία

Τα κείμενα (Σχέδιο Προγράμματος - Εκθεση Δράσης), που προτείνονται από την ΚΕ για συζήτηση ενόψει του 15ου Συνεδρίου, προσανατολίζουν σε μεγάλο βαθμό ικανοποιητικά το Κόμμα στην υλοποίηση των άμεσων και ιστορικών καθηκόντων του. Διαπιστώνεται πως οι υλικές προϋποθέσεις στην Ελλάδα είναι ώριμες για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό. Ξεκαθαρίζεται πως η πάλη των τάξεων κινείται προς τη λύση της βασικής αντίθεσης κεφαλαίου - εργασίας, ότι η επαναστατική αλλαγή στην Ελλάδα θα είναι σοσιαλιστική. Προκειμένου να επιταχυνθεί η ωρίμανση του υποκειμενικού παράγοντα, προτείνεται η τακτική της α - α - δ πάλης και η συγκρότηση του αντίστοιχου μετώπου.

Η ανάλυση "πολλά κόμματα - δύο πολιτικές" είναι το ασφαλές κριτήριο που έχουμε σε ό,τι αφορά τις δυνάμεις που έχουν θέση στο α - α - δ μέτωπο. Πρόκειται για μια επεξεργασία που προκύπτει από τη συσσωρευμένη εμπειρία των τελευταίων χρόνων και επιβεβαιώνεται σε όλα τα κρίσιμα πολιτικά ζητήματα (Μακεδονικό, Βαλκάνια κ.ά.). Είναι σαφές πως δύο πολιτικές συγκρούονται στην ελληνική κοινωνία: Η πολιτική της ΕΕ και της "νέας τάξης" που ακολουθούν όλα τα άλλα κόμματα από τη μια, και η ανατρεπτική πολιτική του ΚΚΕ από την άλλη. Σήμερα που όλο και πιο πολύ τα λαϊκά στρώματα κατανοούν την ομοιότητα της πολιτικής των κομμάτων που στηρίζουν τις επιλογές της άρχουσας τάξης, η διάκριση αυτών των δύο πολιτικών είναι ζήτημα μέγιστης σημασίας για τη μετατροπή της δυσαρέσκειας που διογκώνεται σε συνειδητή α - α - δπάλη.

Η συσπείρωση της νεολαίας γύρω από την πολιτική του ΚΚΕ πρέπει να είναι στόχος πρώτης γραμμής. Οι δυνατότητες που παρουσιάζονται για κάτι τέτοιο είναι μεγάλες, η δυσαρέσκειά της απέναντι στην αστική πολιτική είναι πιο έντονη, δέχεται πιο εύκολα καινούρια μηνύματα χωρίς να έχει παγιωμένες αντιλήψεις. Η άσχημη κατάσταση, που βιώνει η μεγάλη πλειοψηφία της από τις συνέπειες της πολιτικής της ΕΕ, αντικειμενικά την καθιστούν βασική συνιστώσα του α - α - δ μετώπου.

Οι παραπάνω γενικές διαπιστώσεις δεν αρκούν για να πούμε πως η νεολαία από μόνη της θα καταλάβει την ανάγκη ανάπτυξης του κινήματος σε α - α κατεύθυνση, όπως στοχεύουμε. Εχω τη γνώμη πως η ΚΝΕ πιο προσεκτικά θα πρέπει να δει ζητήματα της παρέμβασής της, που έχουν να κάνουν α) με το πόσο πειστικά προβάλλονται οι δύο πολιτικές στη νεολαία, β) με το πόσο ορατή γίνεται στη συνείδηση της νεολαίας η διέξοδος που της προτείνουμε, γ) με ποιο τρόπο θα κινηθούμε τελικά, για την οικοδόμηση του α - α - δ μετώπου στη νεολαία.

Ελλιπής και αδύναμη είναι η δουλιά μας σε αυτόν τον τομέα. Σίγουρα υπάρχουν αντικειμενικές δυσκολίες. Η άρχουσα τάξη έχει επενδύσει πολλά στην ιδεολογική χειραγώγησή της. Με διάφορους μηχανισμούς (ΜΜΕ, εκπαίδευση, κοινοτικά προγράμματα για τους νέους κ.ά.) αναπαράγει συνεχώς την κυρίαρχη ιδεολογία στη συνείδησή της. Ωστόσο δεν πρέπει να επικαλούμαστε τις όποιες δυσκολίες για να δικαιολογήσουμε και υποκειμενικές ευθύνες.

Ελάχιστα η ΚΝΕ έχει ασχοληθεί με αυτό το ζήτημα. Ετσι μια σειρά από προβλήματα παρατηρούνται:

- Είναι αδύναμη η σύνδεση των επιμέρους στόχων πάλης της Οργάνωσης με τη γενική πολιτική και διέξοδο που προτείνει το Κόμμα. Δεν αναδεικνύουμε πειστικά πως οι στόχοι πάλης του κινήματος της νεολαίας είναι κοινοί με τους στόχους πάλης του λαϊκού κινήματος. Δε φτάνει γενικά και αόριστα να καλούμε σε "ενότητα μαζί με το λαό". Πρέπει για κάθε θέμα να αναδεικνύουμε αυτή την ανάγκη (π.χ. ζητήματα όπως η ανεργία, η λιτότητα κ.ά., πλήττουν και εργαζόμενους και νεολαία). Από την άλλη δεν αξιοποιούμε έγκαιρα και σωστά, στο χώρο της νεολαίας, τους αγώνες που αναπτύσσονται στην κοινωνία (αγρότες, ναυπηγεία, οικοδόμοι, συνταξιούχοι κ.ά.). Ετσι που οι θέσεις μας για συμπόρευση με το εργατικό κίνημα να στηρίζονται στην πραγματικότητα, να δείχνει ρεαλιστική η δική μας διέξοδος, να κατανοεί η νεολαία τη διαπάλη των πολιτικών στην κοινωνία. Σήμερα η μεγάλη πλειοψηφία των νέων αντιλαμβάνεται όλο και περισσότερο πως ο προορισμός της είναι το πολύ μια θέση μισθωτού εργαζόμενου. Στην πάλη μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας αντικειμενικά θα βρεθεί στο στρατόπεδο της εργασίας. Στη βάση αυτής της εκτίμησης πρέπει να δούμε τον τρόπο που προσεγγίζουμε τα προβλήματα της νεολαίας και δίνουμε τη δική μας απάντηση.

- Πολλές φορές μιλάμε για τα προβλήματα της νεολαίας, χωρίς όμως να τα συνδέουμε μεταξύ τους. Δεν αποκαλύπτουμε πειστικά τις γενικές συνολικές αιτίες που τα γεννούν. Αναλωνόμαστε σε μια αόριστη καταγγελία των προβλημάτων, προσπαθώντας να δώσουμε λύση στο καθένα χωριστά, χωρίς να ξεδιπλώνουμε όλη τη λογική μας για να αναδείξουμε τις πραγματικές αιτίες και τους ενόχους που τα προκαλούν. Βάζοντας επιφανειακά τα ζητήματα, κανένας αγώνας δε ριζοσπαστικοποιείται. Οι όποιες αντι-ΕΕ, αντικυβερνητικές αναφορές μας γίνονται αγχωτικά, χωρίς να προκύπτουν αβίαστα από τα συγκεκριμένα προβλήματα που απασχολούν τη νεολαία. Αντιμετωπίζουμε τα ζητήματα χωριστά χωρίς να τα αντιλαμβανόμαστε ενιαία, σαν τις πλευρές του ίδιου νομίσματος, της συντηρητικής πολιτικής - πολιτικής που πλήττει τόσο τη νεολαία, όσο και την εργατική τάξη. Αλλοτε πάλι εντοπίζουμε σαν κύριο ζήτημα τους τρόπους με τους οποίους προωθούνται οι επιλογές της άρχουσας τάξης στη νεολαία, χωρίς να γίνονται αντιληπτές οι βασικές της επιδιώξεις. Π.χ. προωθείται μια συνολική αναδιάρθρωση στην εκπαίδευση με κύριους στόχους την επέκταση σύμφυσης των μονοπωλίων με τα ΑΕΙ (επιχειρηματοποίηση των ΑΕΙ) και την παραγωγή στενά καταρτισμένων αποφοίτων, ευάλωτων στις ελαστικές σχέσεις εργασίας που προωθούνται. Η ανάγκη ενός μετώπου από κοινού με τους εργαζόμενους, ενάντια σε αυτές τις επιλογές, είναι προφανής. Αδυνατώντας όμως να αποκαλύψουμε το σύνολο της αναδιάρθρωσης που επιχειρείται, κάνουμε οπισθοχωρήσεις στις θέσεις μας, αναγάγοντας σαν κύριο ζήτημα την έλλειψη των δαπανών, που όλοι παραδέχονται, με αποτέλεσμα να μην κατανοείται η δική μας πολιτική.

- Τα ξεχωριστά μέτωπα πάλης της Οργάνωσης (ανεργία, ειρήνη, ναρκωτικά κλπ), δεν εννοούνται σαν ένα σύνολο στόχων, αλλά παλεύονται αποσπασμένα το ένα από το άλλο. Δε συνδέονται μεταξύ τους με μια ενιαία λογική, ώστε να δίνεται ένα συνολικό στίγμα στη δράση μας. Δεν υπάρχει τέτοια ιεράρχηση των στόχων πάλης που να αναδεικνύει ζητήματα - κρίκους, ώστε να αποτελέσουν την άκρη του νήματος από την οποία θα ξεδιπλώσουμε την επιχειρηματολογία μας για το σύνολο των προβλημάτων που απασχολούν τη νεολαία. Πρέπει να προβάλλουμε τους στόχους πάλης της Οργάνωσης έτσι ώστε η νεολαία να τα αντιλαμβάνεται σαν μια ενότητα προβλημάτων με ταξικό περιεχόμενο και κοινή προέλευση. Μόνο έτσι οι επιμέρους αγώνες που αναπτύσσονται θα ενιαιοποιούνται και θα αποκτούν σωστό προσανατολισμό. Αντίθετα, αυτό που ισχύει σήμερα είναι να αρκούμαστε σε ευκαιριακές κεντρικές πρωτοβουλίες (πότε για την ανεργία, πότε για την ειρήνη, πότε για τα ναρκωτικά), χωρίς να εξασφαλίζεται σε αυτές καμιά συνέχεια και χωρίς να δένονται με την προηγούμενη δράση της Οργάνωσης. Συνέπεια των παραπάνω είναι η νεολαία να μη βρίσκει ολοκληρωμένες απαντήσεις στις αναζητήσεις της, μεγάλο κομμάτι της να εγκλωβίζεται στο ρεύμα της θολής αμφισβήτησης, να μη σημειώνονται ουσιαστικά βήματα στην ανάπτυξη του κινήματός της.

Απαιτείται να εξασφαλίσουμε ένα σχέδιο που να βοηθά στην ενότητα δράσης της νεολαίας, το σωστό προσανατολισμό και τη συνέχεια στους αγώνες της. Να βρίσκουμε εκείνο το ζήτημα που θα μας δίνει τη δυνατότητα να συνδέσουμε πιο εύκολα το ειδικό με το γενικό, να εξειδικεύουμε τον τρόπο υλοποίησης της τακτικής μας, παίρνοντας υπόψη τη χρονική στιγμή, το συσχετισμό δύναμης και τις ιδιαιτερότητες που υπάρχουν σε κάθε χώρο. Η βοήθεια που δίνεται στις Οργανώσεις σε αυτή την κατεύθυνση είναι εξαιρετικά χαμηλή. Σημειώματα που γενικόλογα και αποσπασμένα μιλάνε για δυνάμωμα των αντιστάσεων στη νεολαία δεν είναι δυνατόν να υποκαταστήσουν την ανάγκη ενός ολοκληρωμένου σχεδίου παρέμβασης.

Η ενίσχυση του ιδεολογικού επιπέδου των γραμμών μας είναι απαραίτητος όρος προκειμένου να ανταποκριθούμε στα καθήκοντα που καλούμαστε να υλοποιήσουμε. Κανένα συγκεκριμένο μέτρο δεν παίρνεται σε αυτή την κατεύθυνση.

Τα παραπάνω προκαλούν μια σειρά από δυσάρεστες καταστάσεις για την Οργάνωση. Οι ρυθμοί ανάπτυξής μας είναι μικροί, ενώ οι νέοι σύντροφοι δε βρίσκουν περιεχόμενο στη δράση τους, δεν αφομοιώνονται εύκολα και πολλοί απ' αυτούς εγκαταλείπουν την οργανωμένη πάλη.

Ολισθαίνουμε στη συνδικαλιστική δουλιά. Οι όποιες πολιτικές παρεμβάσεις μας γίνονται αποσπασμένα χωρίς να συνδέονται σωστά με τη συνδικαλιστική μας δράση. Εάν αυτή η κατάσταση δεν αντιστραφεί, πολύ πιθανόν στο μέλλον να συναντήσουμε προβλήματα.

Η νεολαία δεν πείθεται, δε συσπειρώνεται γύρω από την πολιτική του ΚΚΕ. Δε γίνεται ξεκάθαρη η διαφορετικότητα των δύο πολιτικών, δεν καταλαβαίνει την ανάγκη να ακολουθήσει μια απ' αυτές, Ιδιαίτερα σήμερα που είναι δύσπιστη και όλοι, έστω υποκριτικά, αναγνωρίζουν τα προβλήματά της.

Αντίθετα, όπου γίνεται προσπάθεια αναβάθμισης του πολιτικού σκέλους της δράσης μας και δένεται σωστά η συνδικαλιστική με την πολιτική δουλιά, με καλύτερους όρους δίνουμε τη μάχη στο χώρο της νεολαίας (βασικός παράγοντας των καλών αποτελεσμάτων των ΠΚΣ στις φοιτητικές εκλογές στο ΑΕΙ της Πάτρας).

Είναι ανάγκη το Κόμμα να καταπιαστεί πιο συγκεκριμένα με αυτά τα ζητήματα και να δώσει ουσιαστική βοήθεια στην ΚΝΕ. Η ενιαιοποίηση των μετώπων πάλης της νεολαίας είναι το βασικό πρόβλημα που καλούμαστε να απαντήσουμε.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

Γραμματέας Σπουδάζουσας Πάτρας της ΚΝΕ