Ο γραμματέας της ΚΕ του Κομμουνιστικού Εργατικού Κόμματος Ρωσίας (ΚΕΚΡ) Μπορίς Ανατόλιεβιτς Γιατσμενιόφ συντονίζει το εργατικό κίνημα και τη δουλιά στους στρατιωτικούς, ίσως, και γιατί ο ίδιος 33 χρόνια υπηρέτησε στο στρατό, αν λάβομε υπόψη και την "παιδική θητεία": στα 11 χρόνια μπήκε στη σχολή "Σουβόροφ", μετά τελείωσε τη Στρατιωτική Σχολή Διοικητών και τη Στρατιωτικοπολιτική Ακαδημία "Β.Ι. Λένιν". Από την άλλη μεριά, είναι ντόπιος κάτοικος των Ουραλίων, μεγάλωσε σε βιομηχανικό κέντρο της Ρωσίας, διαμένει τώρα στην πόλη Εκατερινμπούργκ (πρώην Σβερντκλόβσκ) και γνωρίζει καλά τα προβλήματα και τα δεινά των εργατών. Από το 1990 ανέλαβε κομματική δουλιά, όταν οι κομμουνιστές της περιοχής Τομσκ, όπου υπηρετούσε τότε, τον εξέλεξαν γραμματέα της Κομματικής Επιτροπής Περιοχής του ΚΚΣΕ και ο υπουργός Αμυνας της ΕΣΣΔ Ντμίτρι Γιάζοφ τον "παρέδωσε" στο κόμμα. Μετά το γιελτσινικό πραξικόπημα τον Αύγουστο του 1991 συμμετείχε στη δημιουργία του ΚΕΚΡ.

- Γιατί ακριβώς το ΚΕΚΡ; ρώτησα στην αρχή της συνέντευξης για την οποία είχαμε συνεννοηθεί πριν μερικούς μήνες.

"Είναι η καλύτερη ερώτηση. Το ΚΕΚΡ, διότι, όπως φαίνεται, προς αυτό έτεινα ολόκληρη τη ζωή μου, οι ιδέες της εργατικής τάξης είναι δικές μου, τις καταλαβαίνω όχι μόνο με το νου, αλλά τις ένιωσα και τις βίωσα με όλη μου την καρδιά. Το κυριότερο είναι ότι αυτές περιέχουν την ψυχή των ανθρώπινων σχέσεων, τη δικαιοσύνη σε όλα, την έστω και σχετική, αλλά ανθρώπινη ισότητα, αξιοπρέπεια και, αυτό που είναι πολύτιμο, το σεβασμό της εργασίας. Και σ' αυτό έγκειται η ουσία του ανθρώπου - ένας είναι εργαζόμενος, ο άλλος παρασιτεί με την ξένη εργασία. Το παράσιτο, όμως, δεν μπορεί να κάθεται στο σβέρκο του εργαζομένου αιωνίως. Κάθε οικογένεια δεν αγαπάει το παράσιτο, δεν το εκτιμά, όλοι το αναθεματίζουν και προσπαθούν να το διορθώσουν".

- Μπορίς Ανατόλιεβιτς, στο 4ο Συνέδριο του ΚΕΚΡ επιφορτιστήκατε με τη δουλιά στο εργατικό κίνημα. Τώρα, μερικοί θεωρούν ότι το εργατικό κίνημα στη Ρωσία περνάει κρίση, άλλοι νομίζουν ότι αυτό βρίσκεται μόλις σε εμβρυώδη κατάσταση. Δε θέλω να σας κάνω μια εντελώς "παιδιάστικη" ερώτηση, αλλά υπάρχει άραγε στη σημερινή Ρωσία εργατική τάξη ως πολιτική δύναμη και εργατικό κίνημα;

"Πραγματικά, πρόκειται για ένα πολύ τεράστιο και πολύπλοκο ζήτημα από την άποψη της ανάλυσης - έρευνας. Καμιά πολιτική δύναμη δεν απευθύνεται σ' αυτή από τις θέσεις του πραγματικού συμφέροντος, και πρώτ' απ' όλα του συμφέροντος της ίδιας της εργατικής τάξης".

- Και όμως, κάθε πολιτική δύναμη στο αποκορύφωμα των πολιτικών μαχών, ιδιαίτερα των προεκλογικών, επιδιώκει να προσελκύσει με το μέρος της την εργατική τάξη, καθώς και την αγροτιά, το στρατό, τη νεολαία και τη διανόηση. Αρκεί να παρακολουθήσουμε τη γεωγραφία των προεκλογικών περιοδειών των υποψηφίων για το προεδρικό αξίωμα.

"Συμφωνώ. Ακριβώς για το ζήτημα αυτό άρχισα την κουβέντα. Τολμώ, όμως, να υποστηρίξω ότι το μοναδικό κόμμα, που προσπαθεί να κατανοήσει πραγματικά τα προβλήματα του εργατικού κινήματος, αν και δεν έχει για το σκοπό αυτό αρκετές επιστημονικοερευνητικές δυνάμεις, οργανωτικά, υλικά μέσα και λοιπά είναι το κόμμα μας, το ΚΕΚΡ. Οι υπόλοιποι αντιμετωπίζουν την εργατική τάξη με καταναλωτικό τρόπο σαν εκλογικό σώμα. Ακόμα και οι σύντροφοί μας της αριστερής πτέρυγας - Κομμουνιστικό Κόμμα Ρωσικής Ομοσπονδίας. Σε όλες τις συναντήσεις με εκπροσώπους αυτού του κόμματος, με τους οποίους γενικά συνεργαζόμαστε, μας λένε με ειλικρίνεια: "Σας χρειαζόμαστε για να μας ψηφίζεται". Σύμφωνα με την αρχή: "Θα 'ρθουμε, θα σας δώσουμε". Και όλα τα κόμματα αριστερού, κεντρώου φάσματος επαναλαμβάνουν το ίδιο πράγμα: "Θα 'ρθουμε και θα δώσουμε, μόνο ψηφίστε μας". Απέναντι στην εργατική τάξη αυτό είναι παράδοξο πριν απ' όλα από ηθική σκοπιά".

- Και όχι μόνο ηθική. Μα η εργατική τάξη δημιουργεί όλες τις υλικές αξίες πάνω στη Γη!

"Ακριβώς έτσι είναι. Αυτή δημιουργεί τα πάντα, αλλά έρχονται μετά οι επιτήδειοι, τα αρπάζουν όλα και συνάμα, λες και είναι ευεργέτες, λένε: "Θα σου δώσουμε". Στην ουσία, σ' αυτό ακριβώς συνίσταται η ποταπότητα του σημερινού καθεστώτος. Μέσα σε ενάμιση χρόνο έχω επισκεφτεί μερικές δεκάδες περιοχές, παντού συναντήθηκα με εργάτες και κατάλαβα, γιατί μέχρι τώρα οι εργάτες δεν ακολούθησαν καμιά πολιτική δύναμη. Διότι η εργατική τάξη τα τελευταία χρόνια διδάχτηκε απ' όλες τις απάτες και τα πειράματα, που έγιναν με το λαό από τους ίδιους πολιτικούς. Ο ίδιος ο Γιέλτσιν εμφανίστηκε τα τελευταία 10 χρόνια με τρία "ενδύματα": στην αρχή με κόκκινο, κομμουνιστικό, μετά με κάτι το "απελευθερωτικό", χρυσόχρωμο, και σήμερα με μαύρο, σαν ο χειρότερος συκοφάντης, απατεώνας και ληστής. Και οι απλοί άνθρωποι πώς σκέπτονται; "Ε, αν τόσο γνωστοί παράγοντες αλλάζουν συνεχώς και ψευδολογούν, ποιον να πιστέψεις;" Εμείς, όμως - το κόμμα μας - λέμε στους εργάτες: να πιστεύετε στον ίδιο τον εαυτό σας. Δεν υποσχόμαστε τίποτα σε κανένα και σε κανένα τίποτα δε θα δώσουμε, διότι να πάρει κανείς από την εργατική τάξη και να δώσει σε κάποιον είναι το αποκορύφωμα της αναίδειας".

- Ωστόσο, ας επιστρέψουμε στο ερώτημα - υπάρχει άραγε σε μας εργατική τάξη σαν πολιτική δύναμη; Να, εσείς, Μπορίς Ανατόλιεβιτς, συναντιέστε συνεχώς με τους εργάτες. Αντιλαμβάνονται άραγε ότι τους καταλήστεψαν; Γιατί συμβιβάζονται μ' αυτό, γιατί σιωπούν;

"Εξυπακούεται ότι η εργατική τάξη ως άμεση παραγωγός υλικών αγαθών υπάρχει, αλλά τι αντιπροσωπεύει σήμερα είναι ένα ζήτημα. Εχει κάπως αλλάξει: μεγάλες ομάδες λόγω των περιστάσεων μετατράπηκαν σε εμπορικό - υπαλληλικό προλεταριάτο, ενώ ο παραδοσιακός βιομηχανικός εργάτης έχει περάσει σε δεύτερο πλάνο, αλλά σύμφωνα με άλλα χαρακτηριστικά γνωρίσματα που προσιδιάζουν σ' αυτή την τάξη. Οι εργάτες στερούνται μέσων παραγωγής, ιδιοκτησίας, του δικαιώματος να κατανέμουν τα αγαθά που παράγουν. Δηλαδή είναι ακριβώς προλεταριάτο, ο αντίποδας στην αστική τάξη που ήρθε τώρα στην εξουσία. Από την άλλη, όμως, πλευρά, δεν υπάρχει σήμερα επαναστατική εργατική τάξη, αυτή είναι η αλήθεια. Και υπάρχουν εδώ πολλές αιτίες.