Σχετικά με ορισμένα ζητήματα
του σχεδίου Προγράμματος της ΚΕ του ΚΚΕ
Ζήτημα πρώτο: Το σημείο 22, σελίδα 14 - 15, του Σχεδίου Προγράμματος αναφέρεται "στις διαδικασίες της ευρωπαϊκής καπιταλιστικής Ενοποίησης", στο οποίο διαβάζουμε ότι, "Η Ευρωπαϊκή Ενωση - μορφή διακρατικής συνένωσης καπιταλιστικών χωρών". "Η τάση ενοποίησης είναι αντικειμενική...".
Ομως η Ευρωπαϊκή Ενωση, πρώην ΕΟΚ, όπως είναι γνωστό δεν είναι μοναδική στον κόσμο Κοινή Αγορά. Τέτοια αγορά έχει δημιουργηθεί σε Νότια Σιγκαπούρη, Χονγκ Κονγκ, Ινδονησία, Μπρουνέι και Ταϊβάν. Εχει δημιουργηθεί στη Βόρειο Αμερική και περιλαμβάνει τις χώρες ΗΠΑ, Καναδά και Μεξικό. Δημιουργήθηκε στην Κεντρική Αμερική και πιο νωρίτερα ακόμα στη Νότια Αμερική. Είναι οι χώρες των Ανδεων. Τελευταία, πέρσι, όλες οι χώρες της αμερικανικής ηπείρου αποφάσισαν να ιδρύσουν στις αρχές του 21ου αιώνα παναμερικανική κοινή αγορά.
Στις 18 Νοέμβρη 1995, στην πόλη Οσάκα της Ιαπωνίας, αντιπρόσωποι 18 χωρών της Ασίας και του Ειρηνικού Ωκεανού αποφάσισαν να δημιουργήσουν την οργάνωση οικονομικής συνεργασίας χωρών της Ασίας και του Ειρηνικού Ωκεανού, η οποία περιλαμβάνει τις χώρες ΗΠΑ, Καναδά, Μεξικό, Χιλή, Ιαπωνία, Κίνα, Νότια Κορέα, Ταϊλάνδη, Μαλαισία, Φιλιππίνες, Ινδονησία, Σιγκαπούρη, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Μπρουνέι, Παπούα Νέα Γουινέα, Ταϊβάν και το Χονγκ Κονγκ. Είναι η πιο μεγάλη οικονομική ζώνη σε έδαφος - 32% του παγκόσμιου πληθυσμού, σε οικονομική δύναμη - 56% του παγκόσμιου Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος κλπ. Οι αντιπρόσωποι πήραν απόφαση να δημιουργήσουν ως το 2020, ελεύθερη αγορά από εμπορικά εμπόδια, όμοια με αυτή της ΕΟΚ και της Βόρειας Αμερικής (Εφημερίδα "Τρουντ" 19.11.95, σελ. 4 και 21.11.95, σελ. 6).
Και τελευταία στις 1 και 2 Μάρτη 1996, στην πρωτεύουσα της Ταϊλάνδης Μπανγκ Κονγκ, αντιπρόσωποι 25 χωρών - των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Νοτιο - Ανατολικής Ασίας, που αναφέραμε πιο πάνω, καθώς επίσης η Κίνα, η Ιαπωνία, και η Νότια Κορέα - δημιούργησαν νέα οικονομική ζώνη ("Τρουντ" 5.3.96, σελ. 4).
Κατά τη γνώμη μου, βρισκόμαστε σε μια μεταβατική περίοδο - την αρχή έκανε η ΕΟΚ. Το τέλος αυτών των διαδικασιών βρίσκεται κάπου στον 21ο αιώνα, οι οποίες μέλλουν να αλλάξουν τελείως το πολιτικό σκηνικό που υπάρχει σήμερα στον κόσμο. Σχετικά έχω γράψει τη γνώμη μου γι' αυτό με τον τίτλο: "Η διεθνής κατάσταση και οι προοπτικές εξέλιξής της στο μέλλον". Το γραφτό μου άφησα στο Ιδεολογικό Τμήμα της ΚΕ το Μάη του 1992.
Νομίζω, ότι για τις διαδικασίες αυτές πρέπει να γραφτεί ειδικό σημείο στο Πρόγραμμα, γιατί τον παγκόσμιο καπιταλισμό δεν αποτελεί μόνο η Ευρωπαϊκή Ενωση. Θεωρώ ότι δε θα είναι ολοκληρωμένη η εικόνα για το σύγχρονο κόσμο αν δε γραφεί ειδικό σημείο γι' αυτό.
Δεύτερο ζήτημα: το σημείο 18, σελ. 11 - 12 του σχεδίου Προγράμματος είναι αφιερωμένο στην ανασυγκρότηση του διεθνούς Κομμουνιστικού κινήματος. Εδώ αναφέρονται τα παρακάτω: "... Το κομμουνιστικό κίνημα είναι οργανωτικά και ιδεολογικά κατακερματισμένο". "Η κατάσταση αυτή οφείλεται πριν απ' όλα στις ιδεολογικές διαφορές ανάμεσα στα κόμματα και λιγότερο σε υπαρκτές δυσκολίες και εμπόδια". "Δεν υπάρχει συντονισμός και κοινή δράση... ", σελ. 11. Και πιο κάτω, σελ. 11 - 12, αναφέρεται σε ποια κατάσταση βρίσκονται σήμερα τα διάφορα κομμουνιστικά κόμματα από την άποψη αυτή.
Κατά τη γνώμη μου, οι ιδεολογικές διαφορές ανάμεσα στα διάφορα κόμματα έχουν την πηγή τους στις παρακάτω αιτίες:
α) Κοινωνικο - οικονομική κατάσταση στις αναπτυγμένες χώρες του καπιταλισμού - τέτοιες χώρες είναι σήμερα σχεδόν όλες οι αναπτυγμένες χώρες της Δυτικής Ευρώπης - εκτός από τις Ελλάδα, Πορτογαλία και ως ένα βαθμό την Ισπανία - είναι όμοια περίπου με εκείνη που υπήρχε στην Αγγλία στα τέλη του 19ου αιώνα, στην οποία η κατάσταση ήταν καλύτερη από ό,τι στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, λόγω του ότι εκμεταλλεύονταν τότε τις αποικίες που είχε σε όλη τη Γη. Και φυσικά, εδώ οι εργαζόμενοι ζούσαν καλύτερα οικονομικά από ό,τι στην υπόλοιπη Ευρώπη. Και είναι αυτονόητο, ότι όταν ο κόσμος ζει καλά δεν πολυσκέφτεται για τον κομμουνισμό, τον οποίο, ως γνωστόν, ασπάζονται οι εργαζόμενοι όταν αντιμετωπίζουν σκληρή, ωμή οικονομική εκμετάλλευση, και αντίστοιχα στυγνή πολιτική και εθνική καταπίεση, πράγμα που δεν υπήρχε τότε στην Αγγλία. Γι' αυτό ο Κ. Μαρξ και ο Φ. Ενγκελς, που έζησαν σχεδόν όλη τη ζωή τους στην Αγγλία και πέθαναν σε αυτήν, ο Κ. Μαρξ το 1883 και ο Φ. Ενγκελς το 1895, δεν μπόρεσαν στην ουσία να βοηθήσουν στη δημιουργία ενός μαζικού κομμουνιστικού Κόμματος. Η Δυτική Ευρώπη στο σύνολό της, από την άποψη αυτή, από τη δεκαετία του '70 ακόμα, βρίσκεται μάλιστα σε καλύτερη κατάσταση από ό,τι η Αγγλία στα τέλη του 19ου αιώνα.
β) Δεύτερη αιτία εδώ είναι η εξαγορά συνειδήσεων των εργατικών στελεχών, που έκανε η αγγλική αστική τάξη, για την οποία έγραφε πριν ο δικός μας Τύπος. Για την εξαγορά συνειδήσεων σήμερα στην Ελλάδα μιλάει και το Σχέδιο Προγράμματος στο σημείο 2 σελ. 5. Η αστική τάξη της Δυτικής Ευρώπης έχει τώρα πιο πολλές δυνατότητες στον τομέα αυτόν, απ' ό,τι η Αγγλία στον 19ο αιώνα, και η Ελλάδα το ίδιο. Γι' αυτό σε πολλά κομμουνιστικά κόμματα της Δύσης, ήταν άσχημη η κατάσταση από την άποψη αυτή ακόμα στη δεκαετία του '70 - '80, δηλαδή πριν την εμφάνιση του Γκορμπατσόφ.
γ) Τρίτη αιτία εδώ είναι, η οποία σε πολλές περιπτώσεις είχε καταλυτική επίδραση, η ανατροπή του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ και στις χώρες της Λαϊκής Δημοκρατίας. Για την αιτία αυτή το σχέδιο Προγράμματος μιλάει.
δ) Τέταρτη αιτία είναι το γεγονός ότι δεν υπάρχει σήμερα κοινή οργάνωση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, με το δικό του καθοδηγητικό όργανο, όπως ήταν η Κομμουνιστική Διεθνής, η οποία έπαιρνε μέτρα όταν παρουσιάζονταν τέτοιες ιδεολογικές αποκλίσεις. Φυσικά υπάρχουν και άλλες αιτίες, όπως η επίδραση των ΜΜΕ, ο φόβος των εργαζομένων να χάσουν τη δουλιά τους κ.ά.
Οσο για τη δημιουργία συντονιστικού οργάνου των Κομμουνιστικών Κομμάτων, όπως φαίνεται είναι δύσκολο να ελπίζουμε να γίνει αυτό χωρίς τη συμμετοχή του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ρωσίας. Ομως εδώ η κατάσταση δεν ξεδιάλυνε ακόμα. Ας ελπίζουμε ότι θα αποσαφηνιστεί τον Ιούνη με τις προεδρικές εκλογές.
Στο σημείο 18, σελ. 12 αναφέρεται σε τι πρέπει να στηρίζεται σήμερα η ανασυγκρότηση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος - νομίζω πως η ΚΕ πρέπει να επεξεργαστεί τους όρους συμμετοχής και παραμονής - στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα. Και καλά είναι γι' αυτό να πάρουμε σαν βάση τους όρους εισδοχής στην Κομμουνιστική Διεθνή (βλέπε Β. Ι. Λένιν, τ. 41, 5η έκδοση, σελ. 204 - 211, 212 και σελ. 248 - 254), φυσικά παίρνοντας υπόψη τις σημερινές συνθήκες, στις οποίες λειτουργεί και δρα το σύγχρονο κομμουνιστικό κίνημα.
Σχετικά με το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα έγραψα τη γνώμη μου με τίτλο: "Οι προοπτικές ανάπτυξης στο μέλλον του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος" και το Μάη του '92 έδοσα στην Ιδεολογική Επιτροπή. Και τέλος έσω τη γνώμη ότι μόνιμα πρέπει να υπάρχει Κομματική Σχολή της ΚΕ, γιατί η μαρξιστική - λενινιστική κατάρτιση αποκτά μεγάλη σημασία στο μέλλον από ό,τι τώρα.
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΓΚΟΥΝΤΕΛΑΣ
ΚΟΤ Μάρτης 1996