Κυριακή 7 Απρίλη 1996
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 19
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Ασίκικα, λεβέντικα τραγούδια

"Ασίκικο Πουλάκη", ονομάζεται η τελευταία δισκογραφική δουλιά του Μίκη Θεοδωράκη. Ο Βασίλης Λέκκας, που ερμηνεύει τα τραγούδια, μιλά για το δίσκο και το μήνυμα συμφιλίωσης που τον διαπνέει

Τον βάφτισε "Ασίκικο Πουλάκη", ακριβώς για να φανεί η ρίζα της έμπνευσης. Μιας έμπνευσης, που προέρχεται από τους δρόμους της Ανατολής και αποκαθιστά μια "αδικία". Ενα παλιό "χρέος" του συνθέτη προς τη μητρική του ρίζα, τη Μικρασιατική. Ο λόγος για τον δίσκο "Ασίκικο Πουλάκη" του Μίκη Θεοδωράκη (το "κη" με ήτα, όπως το γένος της μητέρας του), τον οποίο ο ίδιος τον χαρακτηρίζει ως "ένα από τα ωραιότερα δώρα για τα 70 μου χρόνια - ίσως το ωραιότερο". Μια δισκογραφική δουλιά, που "βαδίζει" στους Δρόμους και τους Ασίκικους ρυθμούς, οδηγώντας στα παράλια της Μικρασίας, την Ιωνία, τη ρίζα των Πουλάκηδων. Τις όχι και τόσο συνηθισμένες, για τον Μ. Θεοδωράκη, μουσικές, έντυσε ποιητικά ο Μιχάλης Γκανάς,την ενορχήστρωση έκανε ο Γιάννης Σπάθας,ενώ τα τραγούδια ερμήνευσε ο Βασίλης Λέκκας.

"Πράγματι, αναφέρει ο συνθέτης στο σημείωμά του που περιλαμβάνεται στο δίσκο, για μένα είναι πολύ σημαντικό, γιατί οι υπόλοιπες μουσικές ρίζες, η κρητική, η λαϊκή, η ευρωπαϊκή, κυριάρχησαν μέσα στη μουσική μου, έτσι ώστε να αδικηθεί η μητρική, που - καλώς εχόντων των πραγμάτων - θα έπρεπε να είναι και η πιο δυνατή... Πρόκειται, λοιπόν, κατ' αρχήν για την αποκατάσταση μιας "αδικίας". Και ακόμα, γιατί δε θα 'θελα να νομιστεί πως, έτσι στα καλά καθούμενα, μου ήρθε ν' ασχοληθώ με τους Δρόμους".Τονίζοντας ότι ο Ασίκικος είναι "Ρυθμός - Χορός δικής μου φαντασίας" σημειώνει: "Του έδωσα αυστηρή φόρμα, βασισμένη στη ρυθμική εναλλαγή και εξέλιξη του 3+2 και του 8+16. Ετσι, έχουμε ένα πρώτο μέρος με 8 ή 16 μέτρα των 3/8. Ενα δεύτερο, όπου τα 3/8 εναλλάσσονται με τα 2/8. Και ένα τρίτο (κορύφωμα), όπου ανάμεσα στα 3/8 και τα 2/8 παρεμβάλλονται μέτρα των 3/16, πράγμα που δίνει ένα ξαφνικό τίναγμα στο ρυθμό και γι' αυτό και τον ονόμασα Ασίκικο, δηλαδή χορό για Ασίκηδες, για Λεβέντες. Ο ρυθμός αυτός, παντρεμένος με τους Δρόμους, μας πηγαίνει κατ' ευθείαν στα παράλια της Μικρασίας, εκεί που κάποτε έλαμψε ο ελληνικός πολιτισμός, στη γλυκιά Ιωνία, τη ρίζα της μητέρας μου".

Εξαίρετη "χημεία"

"Αυτός ο δίσκος, λέει ο Βασίλης Λέκκας,ήταν επακόλουθο της συνεργασίας μου με τον Μίκη, που ξεκίνησε το '94 με τις συναυλίες για τη διάσωση του Ιστορικού Αρχείου του ΚΚΕ. Τότε είχα την πρώτη μου επαφή με τον Θεοδωράκη επί σκηνής. Ακολούθησε η χρονιά - αφιέρωμα στα 70 του χρόνια με πολλές συναυλίες. Την ίδια περίοδο, συζητήσαμε το ενδεχόμενο μιας δισκογραφικής δουλιάς, οπότε και τέθηκε η ιδέα των ασίκικων, μιας μουσικής πλευράς του Θεοδωράκη, που λίγο - πολύ είναι άγνωστη. Αφορμή στάθηκε η καταγωγή της μητέρας του από τα παράλια της Μ. Ασίας, που έδωσε και την κεντρική ιδέα, τόσο ηχητικά, όσο και θεματολογικά, ώστε να έχουμε αυτό το ύφος. Τα ασίκικα είναι μια μορφή - γέννημα του Θεοδωράκη. Ασίκης είναι ο λεβέντης. Ασίκικος ρυθμός είναι ο λεβέντικος. Υπάρχουν κλασικά λαϊκά τραγούδια και μπαλάντες, οι οποίες αποτελούν μια ενότητα. Η συμβολή του Μιχάλη Γκανά είναι εξαιρετικά σημαντική ως προς το θέμα που αφορά το πώς ντύθηκαν αυτές οι μουσικές με στίχο. Πετύχαμε μια "χημεία", που είχε μια κοινή κατάληξη. Και αυτό, νομίζω, είναι το πιο σπουδαίο. Με μια διακριτικότητα όλων των συντελεστών βγήκε ένα αποτέλεσμα, που είχε να κάνει με το να μη χαθούμε από την ουσία αυτής της κατάθεσης".

Μήνυμα συμφιλίωσης

- Αυτή η ουσία για σας, πού βρίσκεται;

"Η ουσία βρίσκεται στο ότι μοιράζεται ένας ρόλος στον καθένα και όλοι μαζί έχουμε κοινή κατάληξη. Αυτό είναι το πιο σημαντικό για το δίσκο. Και το λέω αυτό, με την έννοια ότι δεν υπήρξε ποτέ παλιότερα δική μου συνεργασία με τον Θεοδωράκη, τον Γκανά και τον Σπάθα σε ένα δίσκο. Και αυτό είχε πάρα πολλούς κινδύνους. Οταν υπάρχει ένας κεντρικός άξονας, κάτι που δόθηκε και με τη μουσική, αλλά και με το ίδιο το θέμα, η ευθύνη είναι πολύ μεγάλη ως προς το να προσπαθήσουμε να μη χαθούμε. Κι ήταν μεγάλη μας η χαρά, όταν αυτό το πετύχαμε, όταν όλοι συγκλίναμε και υπήρξε ένα αποτέλεσμα, που για μένα είναι ένας δίσκος ορίων. Ενας δίσκος, ο οποίος κατ' αρχήν έχει ένα συμφιλιωτικό μήνυμα όσον αφορά στο πνεύμα των ανατολικών ήχων, με διάφορες προεκτάσεις. Υπάρχει ένας ήχος κι ένα πνεύμα, που εμπεριέχει το μήνυμα της συμφιλίωσης και όχι της αναταραχής και του "δράματος". Το μήνυμα, ότι μας δένουν πολλά κοινά. Κάτι, που αφορά στους λαούς, αυτούς που παράγουν τους ήχους και δημιουργούνται μέσα από τους ήχους τους. Κι αυτό δε σχετίζεται με την επαναφορά του δράματος και του ξεριζωμού στη μνήμη μας. Υπάρχει και είναι έντονη η πλευρά του να αισθανθούμε, ότι μπορούμε να συμφιλιωθούμε. Και αυτό αφορά κυρίως στους λαούς και όχι στις εξουσίες. Το μήνυμα της συμφιλίωσης, εξάλλου, είναι αυτό που δέχεται τις περισσότερες επιθέσεις και από εδώ και από εκεί. Και εμείς αυτό προσπαθούμε να τονίσουμε.Από την πλευρά του Θεοδωράκη υπάρχει πάντοτε μια θέση επίκαιρη στη ζωή του και αυτό μας οργανώνει κι εμάς γύρω απ' αυτό. Εχουμε να εκτελέσουμε ένα έργο και δεν μπορούμε να μην είμαστε στραμμένοι προς τα εκεί. Υπάρχουν οι αποστάσεις της γενιάς, αλλά εδώ εξαλείφονται, καθώς έχουμε να κάνουμε με ένα θέμα, το οποίο το κουβαλάμε εδώ και πολλές γενιές. Κι εύχομαι να μην το κουβαλάνε δραματικά και οι επόμενες".

- Θεωρείτε ότι πρόκειται για μια μουσική βιογραφία του Θεοδωράκη;

"Είναι μια ολόκληρη ζωή Θεοδωράκη. Το τελευταίο τραγούδι, με τίτλο "Οι δρόμοι του Αρχάγγελου"", δανεισμένο από τη σειρά των πέντε βιβλίων του Θεοδωράκη, αποτελεί εξαίρετη ιδέα του Μ. Γκανά. Δουλέψαμε πολύ. Συζητήσαμε τους στόχους του, την αγάπη του και τη σχέση του Μίκη με το λαό. Υπάρχει ένα διονυσιακό στοιχείο στο δίσκο... "τρελή φυλή που κλαίει και γελάει μ' έναν καημό κοιμάται και ξυπνάει να ντύσει τα πελάγη με σιτάρι για να θερίσει το μαργαριτάρι".Ο ίδιος, άλλωστε, ο συνθέτης τραγουδάει ένα κομμάτι του δίσκου, την "Κάθοδο των Δωριέων". Νομίζω ότι αυτό το τραγούδι είναι συγκεντρωμένο πάνω του και γι' αυτό του πρότεινα να το πει μόνος του".

- Το γεγονός ότι πρόκειται για τραγούδια φορτισμένα συναισθηματικά για τον συνθέτη, αφού το κεντρικό ερέθισμα είναι η μορφή της μάνας του, τι σημαίνει για τη δική σας ερμηνεία;

"Προσπάθησα να κρατήσω μια διακριτικότατη απόσταση από τον Μίκη. Η διακριτική απουσία του, εξάλλου, με έκανε να αισθανθώ ακόμη πιο υπεύθυνος. Δε με κολάκεψε το γεγονός ότι έχω να τραγουδήσω Θεοδωράκη και μου δίνεται η ευκαιρία να το κάνω. Πιθανόν να κατάλαβε και ο ίδιος ότι μπορούσαμε να προσεγγίσουμε αυτό που είχε στο μυαλό του. Κάναμε πάρα πολύ ωραίες κουβέντες πριν μπούμε στο στούντιο, αλλά και μετά. Ολα αυτά ήταν πολύ θετικά και για μένα και για τον Γιάννη. Ηταν και αυτή η σχέση που δημιούργησε ο Μίκης με τον Μιχάλη Γκανά. Τελικά, από αυτή την πορεία βγήκαμε όλοι πάρα πολύ ικανοποιημένοι. Για μένα, ήταν ερωτηματικό το πώς θα μπορούσαμε να συνυπάρξουμε όλοι μαζί. Εξάλλου, δεν έχω μάθει να δισκογραφώ συχνά. Δεν έχω μάθει να είμαι και από δω και από κει. Αυτό το δίσκο τον έκανα μετά από πέντε χρόνια".

Ρουμπίνη ΣΟΥΛΗ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ