ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ,του απεσταλμένου μας ΘΑΝΑΣΗ ΚΑΝΙΑΡΗ.-
Το όραμα της "διείσδυσης" ελληνικών επιχειρήσεων - πολλές από τις οποίες συνεργάζονται στενά με ξένες πολυεθνικές - στα Βαλκάνια, απασχόλησεεπιχειρηματίες, στελέχη κυβερνήσεων και κομμάτων από την Ελλάδα και άλλες χώρες στο 3ο Συνέδριο με θέμα "Ελλάδα & Βαλκάνια: Επιχειρηματική Συνεργασία" που άρχισε χτες στη Θεσσαλονίκη και θα ολοκληρωθεί σήμερα. Οπως προκύπτει από τις ομιλίες των κυβερνητικών στελεχών και των επιχειρηματιών, ο κεντρικός στόχος της ελληνικής βαλκανικής πολιτικής, ήταν και παραμένει η μετατροπή του ελλαδικού χώρου σε διαμετακομιστικό κέντρο του ευρωπαϊκού και αμερικανικού κεφαλαίου στην περιοχή της Βαλκανικής και των χωρών του Εύξεινου Πόντου.Μια προοπτική όμως η οποία έχει χάσει σημαντικό έδαφος, μιας και για το ρόλο αυτό οι μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις της Ευρώπης και της Αμερικής, προτιμούν τη "μεγάλη" και "πιστή σύμμαχο" Τουρκία.
Η ελληνική κυβερνητική παρουσία στο συνέδριο είναι αρκετά σημαντική, αν αναλογιστούμε ότι οι εργασίες του θα κλείσουν σήμερα το βράδυ με ομιλία του πρωθυπουργού Κ. Σημίτη.Χτες, πρώτη μέρα των εργασιών του συνεδρίου, μίλησαν ο πρόεδρος της ΝΔ, η υπουργός Ανάπτυξης, ο υπουργός Μακεδονίας - Θράκης καθώς και οι πρεσβευτές των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Ιταλίας και της Γαλλίας. Από την πλευρά των βιομηχάνων της Β. Ελλάδας (εκ των διοργανωτών του συνεδρίου, μαζί με το Ελληνοαμερικανικό Επιμελητήριο και την Τράπεζα Μακεδονίας - Θράκης) μίλησε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχάνων Βόρειας Ελλάδας Ν. Ευθυμιάδης.Αντίθετα, η συμμετοχή των υπόλοιπων Βαλκανικών χωρών, ήταν αρκετά υποβαθμισμένη.
Τα θέματα που κυριάρχησαν στη χθεσινή πρώτη ημέρα του συνεδρίου ήταν οι σχέσεις Ελλάδας - βαλκανικών χωρών, καθώς και οι σχέσεις των τελευταίων με την Ευρωπαϊκή Ενωση, ο ρόλος των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων στην περιοχή, η καθυστέρηση των έργων υποδομής κλπ. Ειδική αναφορά, έγινε στα έργα του φυσικού αερίου και του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολης. Για το τελευταίο, οι Ελληνες επιχειρηματίες αναθάρρησαν, μετά τις δηλώσεις του πρώην υπουργού Εξωτερικών της Ρωσίας, Α. Κόζιρεφ,(ήταν και αυτός εκεί) σύμφωνα με τις οποίες η προώθηση του πετρελαιαγωγού αποτελεί πολιτική προτεραιότητα της Μόσχας και στόχο συνεργασίας των ορθόδοξων χωρών. Ο Α. Κόζιρεφ απέδωσε τις μέχρι τώρα καθυστερήσεις στην προώθηση του έργου, σε τεχνικούς λόγους και υποστήριξε πως "δεν υπάρχει πρόβλημα πολιτικής βούλησης". Το κύρος όμως του τελευταίου όσο και άλλων σημαντικών παραγόντων της κυβέρνησης Γιέλτσιν (πρωθυπουργός Τσερνομίρντιν) αμφισβητήθηκε έντονα από τους παραβρισκόμενους επιχειρηματίες. Οπως ανέφεραν χαρακτηριστικά "οι δηλώσεις τους δεν μπορεί να έχουν πολιτικό βάρος καθώς λειτουργούν περισσότερο σαν μεσάζοντες και συμμετέχοντες προσωπικά στα έργα αυτά παρά σαν κυβερνητικοί παράγοντες πρώην και νυν".
Οι χτεσινοί ομιλητές
Ολοι σχεδόν οι ομιλητές έκαναν λόγο για τη μετατροπή της Β. Ελλάδας και ειδικά της Θεσσαλονίκης σε οικονομικό κέντρο των Βαλκανίων,το οποίο όμως- όπως άφησαν να εννοηθεί - θα λειτουργεί υπό τις προστατευτικές φτερούγες των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, που θα θελήσουν να εκμεταλλευτούν τη βαλκανική αγορά. Υπό το πρίσμα αυτό αναφορές έγιναν και για τις σχέσεις της χώρας μας με τη ΦΥΡΟΜ και την Τουρκία, καθώς και για τον ιδιαίτερο ρόλο που θα πρέπει να διαδραματίσει η Ελλάδα στις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης με τα Βαλκάνια.
Από τις τοποθετήσεις των χτεσινών ομιλητών, ξεχωρίζουμε:
- Της Β. Παπανδρέου,που εμφανίστηκε σαν ο εγκυρότερος απολογητής της καπιταλιστικής ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και υποστήριξε πως "στρατηγικό σημείο σύγκλισης της ευρωπαϊκής πολιτικής των βαλκανικών χωρών και της βαλκανικής πολιτικής της Ευρώπης, είναι η σταδιακή ενσωμάτωση των Βαλκανίων στην ΕΕ". Η ίδια, πάντως, αναγνώρισε ότι το ενδιαφέρον της ΕΕ εστιάζεται σήμερα στις υπόλοιπες χώρες της ΚΑ Ευρώπης και λιγότερο στα Βαλκάνια και διατύπωσε την άποψη πως σημαντικό ρόλο στην "ευρωπαϊκή προοπτική" των βαλκανικών χωρών καλείται να διαδραματίσει η Ελλάδα. Το δέλεαρ προσέλκυσης των βαλκανικών χώρων είναι τα περίφημα ευρωπαϊκά διασυνοριακά προγράμματα (ΙΝΤΕΡΕΓΚ, ΦΕΑΡ κλπ). Επανέλαβε παλαιότερη πρόταση της ενσωμάτωσης των βαλκανικών χωρών στο "ευρωπαϊκό γίγνεσται" μέσω της δημιουργίας Συμβουλίου Βαλκανικών Χωρών με στόχο τη συμμετοχή στα ευρωπαϊκά προγράμματα, αλλά και την ενσωμάτωσή τους στην ευρύτερη εξωτερική πολιτική της ΕΕ.Τέλος, η υπουργός κάλεσε τους σημαιοφόρους τους μεγαλοϊδεατισμού και του εθνικισμού στις χώρες της Βαλκανικής, να υποστείλουν τη σημαία τους, στο όνομα της ισχυροποίησης της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
- Του προέδρου της ΝΔ, Μ. Εβερτ,ο οποίος στην προσπάθειά του να πείσει τους επιχειρηματίες ότι η ΝΔ σαν κυβέρνηση θα φροντίσει καλύτερα τα συμφέροντά τους, τάχθηκε υπέρ της ιδέας να προωθηθεί ένα "Διαβαλκανικό Σύμφωνο Σταθερότητας". Ο Μ. Εβερτ διατύπωσε την άποψη πως για την ανάπτυξη της διαβαλκανικής επιχειρηματικής συνεργασίας, "είναι αναγκαία στη χώρα μας η σταθεροποίηση του οικονομικού πλαισίου" και πως είναι ανάγκη για "ένα άλλο κράτος, που θα είναι αρωγός και όχι χειραγωγός της ιδιωτικής πρωτοβουλίας". Στα πλαίσια αυτά, αναφέρθηκε και στις βασικές επιλογές της ΝΔ - στην ουσία δε διαφέρουν σε τίποτε από αυτές της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ - όπως "η αύξηση των επενδύσεων, η επίσπευση των αποκρατικοποιήσεων, η ταχεία προώθηση των μεγάλων έργων, η αναβάθμιση της κεφαλαιαγοράς, η ενίσχυση των αναπτυξιακών κινήτρων και η άμεση αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας". Τέλος, ο πρόεδρος της ΝΔ, υπογράμμισε αρκετές φορές, τη θέση ότι "η Ελλάδα, μπορεί να μετατραπεί σε διεθνές κέντρο" με στόχο την "οικονομική διέξοδο της περιοχής προς τις χώρες της Βαλκανικής και της Παραευξήνειας Ζώνης και την άμεση σύνδεση αυτών των χωρών με τη Μεσόγειο και τη μεσογειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης".
- Του προέδρου της Τράπεζας Μακεδονίας - Θράκης, Α. Μπούμη,ο οποίος αφού τόνισε πως το ζητούμενο της βαλκανικής πολιτικής είναι, όχι η αντιπαράθεση, αλλά η συνεργασία και η προσέγγιση, επισήμανε με νόημα πως "η πίτα είναι μεγάλη και έχει για όλους. Αρκεί να μη χάσουμε τη θέα της αξίας και του μεγέθους της...".
- Του προέδρου του Συνδέσμου Βιομηχάνων Βόρειας Ελλάδας Ν. Ευθυμιάδη,που ανεπιφύλακτα τάχθηκε υπέρ της προώθησης λύσης με τη ΦΥΡΟΜ, ενώ πρόβαλλε τη θέση της οικονομικής προσέγγισης της Τουρκίας "ώστε η μεγάλη και προσιτή της αγορά να δώσει ευκαιρίες για τους επιχειρηματίες και των δύο πλευρών να απλώσουν γέφυρα φιλίας, μιας και η αναίτια επιθετικότητα των ανατολικών γειτόνων βλάπτει την επιχειρηματική συνεργασία στην περιοχή μας".