ΤΕΧΕΡΑΝΗ.-

Με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον και τις ελπίδες όλων ότι κάτι πρόκειται να αλλάξει στο Ιράν, ορκίστηκε χτες ο νέος Πρόεδρος του Ιράν, Μοχάμεντ Χαταμί, αναλαμβάνοντας επισήμως τα καθήκοντά του ενώπιον της Βουλής.

Με την υπόσχεση να διαφυλάξει τη θρησκεία και το Σύνταγμα, ο 54χρονος Χαταμί, δίνοντας τον καθιερωμένο του όρκο κατά την ανάληψη των καθηκόντων, τόνισε ότι "ως Πρόεδρος της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν ορκίζομαι ενώπιον του Κορανίου, του ιρανικού έθνους και του θεού να είμαι θεματοφύλακας της επίσημης θρησκείας, της Ισλαμικής Δημοκρατίας και του Συντάγματος", προσθέτοντας ότι θα υπερασπιστεί ένα κράτος "προς την υπηρεσία του λαού" και όχι ένα κράτος που θα "εξουσιάζει το λαό".

Ο Χαταμί, που είχε εκλεγεί με το συντριπτικό 69% στις 23 του Μάη, εξασφαλίζοντας την αποδοχή των δύο τρίτων των ψηφοφόρων, διαδέχεται τον απερχόμενο Πρόεδρο Αλί Ακμπάρ Χασεμί Ραφσαντζανί.Ο ίδιος δεν είναι αγιατολάχ και φυσικά δεν ανήκει στην υψηλή θρησκευτική τάξη των μουσουλμάνων κληρικών, που κατέλαβαν την εξουσία το 1979 με την ανατροπή του σάχη και την εγκαθίδρυση ενός αυστηρά ισλαμικού κράτους, με τα ηνία της χώρας στα χέρια του αγιατολάχ Ρουχολάχ Χομεϊνί.

Ο Χαταμί, που χαρακτηρίζεται από όλους τους αναλυτές ως μετριοπαθής και "διανοούμενος" - έχει σπουδάσει στη Γερμανία - αναμένεται να αντιμετωπίσει εξαιρετική δυσκολία στο σχηματισμό κυβέρνησης, μια και η σύνθεση της κυβέρνησής του θα πρέπει να πάρει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή στην οποία κυριαρχούν οι συντηρητικοί και αναμένεται να αντιδράσουν ανάλογα σε όλες τις αλλαγές και αλλαγές προσώπων στις καίριες κυβερνητικές θέσεις.

Οι περισσότερες χώρες και κυρίως ο δυτικός κόσμος, από τη μέρα της ανακοίνωσης του εκλογικού αποτελέσματος και τη νίκη του Χαταμί έχουνεκφραστεί σχετικά θετικά, ευελπιστώντας ότι η αλλαγή προς τον εκσυγχρονισμό και η δυτικοποίηση του Ιράν μπορούν να επιτευχθούν με τον Χαταμί στην ηγεσία της χώρας.

Η προχτεσινή αιφνιδιαστική απόφαση του Κλίντον να επιτρέψει την κατασκευή, από διεθνείς εταιρίες, και τη λειτουργία μεγάλου πετρελαιαγωγού, που θα διασχίζει τη χώρα και θα διοχετεύει μεθάνιο από το Τουρκμενιστάν στη Μεσόγειο, εντάσσεται σε αυτή τη "φιλική διάθεση" και τις προσδοκίες που τρέφουν οι κυρίαρχες δυτικές χώρες σε σχέση με την αλλαγή που φαίνεται ότι θα συντελεστεί στο Ιράν. Η Ευρώπη ωστόσο εμφανίζεται περισσότερο επιφυλακτική ως προς τις εκφρασμένους προθέσεις του Ιράν, που είχε διαμηνύσει διακριτικά από το περασμένο Σάββατο η Τεχεράνη, πως δε βλέπει την ώρα που θα υποδεχτεί τους πρεσβευτές των 15 κρατών - μελών της ΕΕ, με τη λεπτομέρεια ότι ο Γερμανός πρεσβευτής θα είναι ο τελευταίος που θα επιστρέψει.

Οι χτεσινές αντιδράσεις από όλα τα αραβικά κράτη, τα κράτη του Κόλπου, ακόμα και από το Ισραήλ, φανερώνουν ότι η πρόθεση του Χαταμί να αναπτύξει φιλικές σχέσεις με όλα τα κράτη και να σπάσει τον απομονωτισμό της χώρας του έγινε δεκτή με ιδιαίτερο ενθουσιασμό που δε χρειάστηκε ούτε καν να κρύψουν. Το Ιράν δεν είχε στο παρελθόν "σχέσεις εμπιστοσύνης" τόσο με τη Σαουδική Αραβία, που από το 1992 είναι "βαλτωμένες", όσο και με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που τους χωρίζουν εδαφικές διαφορές, οι οποίες αφορούν κάποιες επίμαχες νησίδες στον Περσικό Κόλπο.

Οσο για το Ισραήλ, η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών εκφράζει την πεποίθηση ότι η ανάληψη της Προεδρίας του Ιράν από τον Μοχάμεντ Χαταμί δίνει στην Τεχεράνη την ευκαιρία "να ανοίξει μια νέα σελίδα" στις σχέσεις της με τις γειτονικές χώρες και να αποδείξει ότι "στρέφεται προς την ειρήνη".