Το πολιτικό σκηνικό

Προσπάθεια περιθωριοποίησης

των εξεγερμένων πολιτών

Το αλβανικό πολιτικό σκηνικό μετά τις Πυραμίδες (μ. Π. ) κινείται, όπως φαίνεται, με βάση δύο άξονες. Ο πρώτος είναι η φαινομενικά "συγκρουσιακή" σχέση των δύο κεντρικών πόλων εξουσίας, του Προέδρου Σαλί Μπερίσα - ο οποίος εξακολουθεί να κρατά μερικά από τα κλειδιά της αλβανικής κρίσης - με τον νεαρό πρωθυπουργό Μπασκίμ Φίνο και την ακόμη πιο νεαρή κυβέρνηση εθνικής συμφιλίωσης, της οποίας ηγείται. Ο δεύτερος είναι οι εξεγερμένοι πολίτες και τα άτυπα όργανα αντιπροσώπευσής τους, που από ό,τι φαίνεται καταβάλλεται προσπάθεια να τεθούν στο περιθώριο, με άδηλο το αποτέλεσμά της ακόμη.

Θυμίζει Μακιαβέλι (ίσως αξίζει... έρευνας από πολιτικούς επιστήμονες) ο τρόπος με τον οποίο ο Σαλί Μπερίσα καταφέρνει να επιβιώνει ως σήμερα, σε πείσμα (καλύτερα: σε βάρος) όχι μόνο των εξεγερμένων πολιτών, αλλά και των άλλοτε υψηλών προστατών του και νυν άσπονδων εχθρών του της Δύσης. Αξίζει να παρακολουθήσει κάποιος τους κυριότερους από τους ασύλληπτους ελιγμούς του: Οταν ξέσπασε το σκάνδαλο των παρατραπεζών, των "πυραμίδων" (από τις οποίες έλαβε, σύμφωνα με πορίσματα κάποιων πρώτων ερευνών, γενναίες χρηματοδοτήσεις για τις προεκλογικές εκστρατείες του Δημοκρατικού Κόμματος, πέρσι) μετέθεσε το κέντρο της προσοχής στη "δραστηριότητα της Σιγκουρίμι" - της μυστικής αστυνομίας του Χότζα. Οταν το σκάνδαλο έλαβε μαζικό και (εναντίον του) πολιτικό χαρακτήρα, επέβαλε εν μια νυκτί κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Οταν η οργή μετουσιώθηκε σε εξέγερση και τέθηκε "εκτός ελέγχου", εξώθησε σε παραίτηση τον πρωθυπουργό του, τον Αλεξάντερ Μέξι, και κάλεσε για έξωθεν οικονομική και στρατιωτική βοήθεια. Οταν οι εσωτερικές και διεθνείς πολιτικές ισορροπίες μεταβλήθηκαν εις βάρος του, συμβιβάστηκε με την - εκτός Κοινοβουλίου! - αντιπολίτευση, συναινώντας στη δημιουργία της κυβέρνησης Φίνο. Μια σειρά ελιγμών με το ίδιο πάντα αποτέλεσμα: Την πολιτική του επιβίωση.

Η κυβέρνηση "εθνικής συμφιλίωσης" (με ζωή συντομότερη των δύο μηνών) υπό τον 36χρονο πρώην δήμαρχο της Αυλώνας και Σοσιαλιστή Μπασκίμ Φίνο, παρά τη διαρκή σύγκρουσή της με τον Μπερίσα, στην πραγματικότητα ακολουθεί πολλά από τα χνάρια του, σχεδόν δικαιώνοντάς τον πολιτικά. Η προώθηση της επέμβασης των ευρωπαϊκών χωρών διά της πολυεθνικής στην κρίση, η προσπάθεια να"αποκατασταθεί η τάξη" στη χώρα, η έλλειψη οποιουδήποτε ουσιαστικού διαλόγου με τους εξεγερμένους (ενώ, κατά ειρωνικό τρόπο, ο Μπερίσα την κατηγορεί για το αντίθετο) και ο τουλάχιστον πρόχειρος τρόπος με τον οποίο επιχειρεί να προωθήσει τις εκλογές είναι κινήσεις που φέρουν έντονα τα σημάδια της πολιτικής σκέψης και πρακτικής του Προέδρου.

Καθόλου περίεργο: Το Δημοκρατικό Κόμμα συμμετέχει στην κυβέρνηση και έχει σημαντικό μερίδιο (με την "πειθώ" ή με απειλές περί διάλυσής της) στη διαμόρφωση των αποφάσεών της. Και ό,τι κι αν λέει ο Φίνο και ο ηγέτης των Σοσιαλιστών, ο αποφυλακισθείς μετά πολλών επαίνων Φάτος Νάνο, η κυβέρνηση "εθνικής συμφιλίωσης" έλαβε τη νομιμοποίησή της από τον Σαλί Μπερίσα.

Στην αντίπερα όχθη, οι επιτροπές των εξεγερμένων της Αλβανίας δείχνουν (αν και δεν μπορεί κανείς να μιλήσει με βεβαιότητα) σε δυσχερή θέση. Πέραν του ότι ο διάλογος με το κέντρο, έστω στοιχειώδης, δεν έχει αποκατασταθεί, και τα βασικά αιτήματα που είχαν διατυπώσει - παραίτηση του Προέδρου Μπερίσα, εκδημοκρατισμός της χώρας, αποκατάσταση των πληγέντων από το σκάνδαλο των πυραμίδων - επ' ουδενί πληρώθηκαν, βλέπουν ξένες στρατιωτικές δυνάμεις να εγκαθίστανται στη χώρα και να επιχειρούν "πριν απ' αυτούς, γι' αυτούς", ενώ διεθνείς μεσολαβητές και ξένες κυβερνήσεις λαμβάνουν αποφάσεις ερήμην τους. Πώς θα αντιδράσουν; Μένει να το δούμε...