Την περασμένη χρονιά ο υφυπουργός Υγείας Μ. Σκουλάκης καλούσε - με κάθε ευκαιρία - σε συστράτευση όλων για να είναι αποτελεσματικός ο αγώνας κατά των ναρκωτικών.

Πλην όμως, η επαναλαμβανόμενη πρόσκληση για συστράτευση εκφράστηκε με αποστράτευση της κυβέρνησης απέναντι στις οικονομικές της υποχρεώσεις προς σίγουρα μοντέλα απαλλαγής απ' τα ναρκωτικά: Εγιναν άγριες περικοπές στον προϋπολογισμό του Κέντρου Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ), ενώ το περίπτερο "18 Ανω" αναγκάστηκε να αναστείλει τη λειτουργία γιατί η κυβέρνηση δεν αξιώθηκε, για ένα και πάνω χρόνο, να τακτοποιήσει το εργασιακό καθεστώς των θεραπευτών του. Η κυβέρνηση δεν ενέκρινε ολόκληρο ούτε ένα δισεκατομμύριο δραχμές απ' τα τρία δισ. που ζητούσε το ΚΕΘΕΑ.

Ταυτόχρονα όμως, η κυβέρνηση αύξησε κατά 80% τον προϋπολογισμό του Οργανισμού Κατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ). (Η επιχορήγηση του ΟΚΑΝΑ ήταν η εξής: 348 εκατ. για το 1995, ένα δισ. για το 1996 και 1,8 δισ. για το 1997).

Ο ΟΚΑΝΑ υλοποιεί εδώ και δυο χρόνια τα πιλοτικά προγράμματα μεθαδόνης στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη με "τελικό στόχο την απεξάρτηση", όπως προσδιορίστηκαν στις αρχικές αποφάσεις. Βέβαια, η λειτουργία των θεραπευτικών κοινοτήτων του ΚΕΘΕΑ και του "18 Ανω" στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο διέλυσαν τον αρχικό - και βασικό - μύθο που λέει ότι "κανείς δε γίνεται καλά απ' τα ναρκωτικά".

Ομως, η κυβέρνηση, όντας υποχρεωμένη να εναρμονιστεί και σε αυτό το ζήτημα ζωής και θανάτου με την Ευρωπαϊκή Ενωση, "κάνει αβάντα" στα προγράμματα των υποκαταστάτων και αφήνει χωρίς οικονομικά εφόδια τις θεραπευτικές κοινότητες. Οι ίδιες οι θεραπευτικές κοινότητες τάσσονται υπέρ του θεραπευτικού πλουραλισμού, ώστε κάποιος να μπορεί να επιλέξει το πρόγραμμα που του ταιριάζει, αλλά διαφωνούν με τη λογική εκείνη που παρουσιάζει τη μεθαδόνη ως πανάκεια και ως λύση του προβλήματος.

Το ΚΕΘΕΑ για το 1997 είχε ζητήσει επιχορήγηση τριών δισ. δραχμών αλλά η κυβέρνηση ενέκρινε το ποσό των 950 εκατ. δραχμών.

Και να φανταστεί κανείς ότι το ΚΕΘΕΑ με τα δύο δισ. θα λειτουργούσε τις ήδη υπάρχουσες δομές του και με το ένα δισ. θα προχωρούσε στην ανάπτυξη των νέων προγραμμάτων.

Στις 16.11.1996 το ΚΕΘΕΑ σε συνέντευξη Τύπου είχε αναφέρει ότι με το ένα δισ. θα προχωρούσε ενδεικτικά στα εξής:

• Δημιουργία Συμβουλευτικού Σταθμού και Κέντρου Επανένταξης στην Πάτρα και δημιουργία ανοιχτού προγράμματος στη Θράκη.
• Δημιουργία Ανοιχτών Θεραπευτικών Κοινοτήτων στη Θεσσαλονίκη και το

Βόλο.

• Δημιουργία Κέντρου Επανένταξης στο Ηράκλειο Κρήτης και ανάπτυξη προγραμμάτων κινητοποίησης στις φυλακές Αλικαρνασσού και Αγίου Στεφάνου για εξαρτημένα άτομα.

Δεν είναι ότι ακυρώθηκαν μόνο τα νέα προγράμματα, αλλά και τα ήδη υπάρχοντα προγράμματα του ΚΕΘΕΑ θα αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα λειτουργίας και μισθοδοσίας του προσωπικού, αν δεν εξαιρεθεί το ΚΕΘΕΑ απ' την πολιτική της λιτότητας, όπως επισημάνθηκε από το Δεκέμβρη του 1996.

Η αντιμετώπιση της τοξικομανίας ως τρόπου ζωής είναι πολύπλοκο και δύσκολο θέμα και απαιτεί παρεμβάσεις σε πολλαπλά επίπεδα. Οι θεραπευτικές κοινότητες είναι τα προκεχωρημένα φυλάκια στην αποθεραπεία και την εκπαίδευση. Με τη σκληρή δουλιά τους κατάφεραν να προσφέρουν σημαντική βοήθεια στους τοξικομανείς και τις οικογένειές τους.

Ιδού μερικά στοιχεία απ' τη δράση των κοινοτήτων:

• Εννέα (9) Κέντρα Ενημέρωσης και Εισαγωγής χρηστών,τα οποία εξυπηρετούν περισσότερα από 1.500 άτομα το χρόνο.
• Εξι (6) Θεραπευτικές Κοινότητες (Ιθάκη, Στροφή, Παρέμβαση, Εξοδος, Διάβαση, Νόστος) δυναμικότητας 300 θέσεων ημερησίως.
• Εξι (6) Κέντρα Κοινωνικής Επανένταξης δυναμικότητας 120 θέσεων ημερησίως.
• Εξι (6) Προγράμματα Συμβουλευτικής και Οικογενειακής Υποστήριξης,τα οποία εξυπηρετούν περισσότερες από 2.000 οικογένειες ετησίως.
• Εξι (6) Προγράμματα Συμβουλευτικής για φυλακισμένους χρήστες,τα οποία λειτουργούν στις Δικαστικές Φυλακές Κορυδαλλού, στις Γυναικείες Φυλακές Κορυδαλλού, στο Ψυχιατρικό Κατάστημα Φυλακών Κορυδαλλού, στις Δικαστικές Φυλακές Λάρισας, στις Δικαστικές Φυλακές Βόλου και στις Δικαστικές Φυλακές Διαβατών Θεσσαλονίκης.
• Ενα Κέντρο Πολλαπλής Παρέμβασης,που προσφέρει προγράμματα μείωσης της βλάβης και οργανωμένες παρεμβάσεις προσέγγισης χρηστών στο δρόμο, στις περιοχές όπου γίνεται χρήση και διακίνηση ουσιών.
• Προγράμματα Πρόληψης στην επαρχία και την Αττική με την Κινητή Μονάδα Ενημέρωσης "Πήγασος".
• Προγράμματα Πρωτογενούς Πρόληψης στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε συνεργασία με τη Νομαρχία Πειραιά και τοπικούς δήμους.
• Ενα Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης,που υλοποιεί προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης των αποθεραπευμένων χρηστών και προγράμματα εκπαίδευσης στελεχών πρόληψης και θεραπείας. Τα στελέχη των προγραμμάτων πρόληψης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπως του ΚΕΣΑΝ (Ηρακλείου Κρήτης), της Κίνησης ΠΡΟΤΑΣΗ (Πάτρα), του Κέντρου Πρόληψης Εξαρτησιογόνων Ουσιών (Ρόδος), του Κέντρου Κοινωνικής Παρέμβασης και Αλληλεγγύης (Χανιά) κ.α., έχουν εκπαιδευτεί στο ΚΕΘΕΑ μετά από συμφωνία με τους τοπικούς φορείς.
• Προγράμματα Ερευνας του πληθυσμού των χρηστών και αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας των θεραπευτικών προγραμμάτων.

Το περίπτερο "18 Ανω" έχει ενταγμένες 250 οικογένειες σε προγράμματα και παραδίδει "καθαρά" στην κοινωνία εκατό άτομα το χρόνο. Επίσης, κάθε χρόνο καταφεύγουν για βοήθεια 12.500 άτομα - χρήστες και μέλη των οικογενειών τους στα 12 προγράμματα και τα οχτώ τμήματα του "18 Ανω".

Πριν δυο χρόνια, το περίπτερο "18 Ανω" έκανε πρόταση για ένα πρόγραμμα πρόληψης στην Αγία Βαρβάρα. Ακόμα περιμένουν να προχωρήσει αυτό το πρόγραμμα, το επίσημο κράτος δε δίνει τα απαραίτητα χρήματα, αλλά προσμένει με τη σειρά του να ενταχθεί το πρόγραμμα στους υπό ίδρυση συμβουλευτικούς σταθμούς του δήμου.