Το όνομά της έχει πολυσυζητηθεί και το μέλλον της έχει αναδειχθεί σε μείζον θέμα αντιπαράθεσης - έστω και ως άλλοθι - ανάμεσα σε Παλαιστινίους και Ισραηλινούς. Την ίδια στιγμή, ο χρόνος κυλά, τα πνεύματα οξύνονται και η Χεβρώνα ζει το δικό της Γολγοθά, γενόμενη μάρτυρας αιματηρών ξεσπασμάτων, έντασης και της άνισης προσπάθειας δύο λαών να ζήσουν μαζί, γιατί έτσι τους επιβάλλεται.

Η Χεβρώνα είναι η πόλη των 130.000 Παλαιστινίων και των 450 Εβραίων εποίκων, των οποίων η ασφάλεια φρουρείται από τον ισραηλινό στρατό. Είναι η πόλη, όπου η συντριπτική μειοψηφία ελέγχει πλήρως, οπλοφορώντας στο όνομα της ασφάλειάς της, τη ζωή των υπολοίπων εκατοντάδων χιλιάδων. Είναι η πόλη, που είδε τον Ισραηλινό στρατιώτη Μπαρούχ Γκολστάιν να εισβάλει μαινόμενος στον Τάφο των Πατριαρχών, τον Φλεβάρη του 1994, και να πυροβολεί αδιακρίτως στο πλήθος των πιστών, στερώντας τη ζωή από 29 ανθρώπους και τραυματίζοντας δεκάδες άλλους. Είναι η πόλη, που είδε τον 19χρονο Ισραηλινό στρατιώτη Νόαμ Φρίντμαν - μετέπειτα χαρακτηριζόμενο ως "ψυχικά διαταραγμένο" - να ανοίγει πυρ με το αυτόματο όπλο του εναντίον ανυποψίαστων Παλαιστινίων στην υπαίθρια αγορά, την 1η Γενάρη 1997, τραυματίζοντας, 8 ανθρώπους τουλάχιστον. Είναι η πόλη, που άκουσε τον Φρίντμαν να δηλώνει, λίγες ώρες αργότερα, ότι λυπάται βαθύτατα που δεν κατάφερε να σκοτώσει έστω και έναν!

Είναι η Χεβρώνα, που, σύμφωνα με την ειρηνευτική συμφωνία που υπέγραψαν το 1993 στο Οσλο Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι, έπρεπε να έχει περάσει υπό παλαιστινιακή διοίκηση από τον Μάρτη του 1996. Ο τότε Ισραηλινός πρωθυπουργός και αρχιτέκτονας της υπάρχουσας "ειρηνευτικής διαδικασίας" Σιμόν Πέρες, πιθανώς και για λόγους εσωτερικής προεκλογικής κατανάλωσης, ανέβαλε την αποχώρηση του ισραηλινού στρατού. Ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου, που έκανε την έκπληξη στην πρωθυπουργική θέση, παρέτεινε την καθυστέρηση, επικαλούμενος λόγους ασφαλείας των 450 Εβραίων εποίκων.

Εχουν περάσει 10 μήνες από τότε που η Χεβρώνα θα γινόταν αυτόνομη και η προοπτική της αυτονομίας εξετάζεται ακόμα και σήμερα ως ενδεχόμενο. Οι αλλεπάλληλοι γύροι των ισραηλινο-παλαιστινιακών συνομιλιών, παρουσία του Αμερικανού απεσταλμένου Ντένις Ρος, δεν έχουν αποδώσει κανένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα, εκτός από λόγια αισιοδοξίας από τον Ρος και απογοήτευση για τους Παλαιστινίους. Ο Γιάσερ Αραφάτ έχει, ήδη, αντιληφθεί ότι η δυσαρέσκεια και η οργή του λαού του, για την ανεξαρτησία που δεν έρχεται, για τις θυσίες που έγιναν χωρίς αντίκρισμα μέχρι σήμερα, για τη φτώχεια που τον βαραίνει όλο και περισσότερο, άγγιξε επικίνδυνα και ανεξέλεγκτα όρια. Το αιματηρό παράδειγμα του ξεσπάσματος του τέλους του Σεπτέμβρη, που στοίχισε τη ζωή σε περισσότερους από 65 ανθρώπους, ήταν η τρανταχτή απόδειξη. Ο παλαιστινιακός λαός νιώθει ότι με το να στηθεί και πάλι άοπλος μπροστά στις κάννες των ισραηλινών πυροβόλων δεν έχει να χάσει τίποτα, παρά μόνο μια αναξιοπρεπή ζωή.

Ο Παλαιστίνιος ηγέτης φαίνεται να αντιλήφθηκε ότι τα περιθώρια στενεύουν για την περίφημη "ειρηνευτική διαδικασία", που αποδέχτηκε και που τώρα αναγκάζεται να υποστεί ως χρονοτριβή. Ετσι, η θέση του είναι σαφής: Δε θα υπογράψει συμφωνία για τη Χεβρώνα, αν δεν "πάει πακέτο" με τη συμφωνία και το ακριβές χρονοδιάγραμμα για την αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων και από την υπόλοιπη Δυτική Οχθη, όπως ακριβώς προβλέπει το Οσλο. Από την πλευρά του, ο Νετανιάχου δε μοιάζει διατεθειμένος να απομακρύνει τον ισραηλινό στρατό μέχρι το Σεπτέμβρη του 1997.

Ετσι, οι συνομιλίες διαρκούν, ήδη, μήνες και κάθε φορά που γίνεται ανακοίνωση η "συμφωνία είναι κοντά, αλλά δεν έγινε". Δέκα μήνες μετά, 130.000 Παλαιστίνιοι ταπεινώνονται καθημερινά από τον ισραηλινό στρατό, που προφυλάσσει 450 εποίκους. Και η οργή αυξάνεται, μέχρι που το θερμόμετρο να σπάσει και τότε η Χεβρώνα θα ματοκυλιστεί... για άλλη μια φορά! Ετσι απλά, σαν μαθηματική πράξη!

Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ