Η βαρβαρότητα προς το περιβάλλον είναι φαινόμενο που αφορούσε μόνο στις μαύρες μέρες της επταετίας. Οσο για την υποταγή της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς σε ιδιωτικά οικονομικά συμφέροντα, αφορά σε άλλες κυβερνήσεις και πολιτικές ηγεσίες και όχι την παρούσα. Ο υπουργός Πολιτισμού Θ. Πάγκαλος ανέβηκε χθες στο βήμα του ΥΠΠΟ για την παρουσίαση του προγράμματος δράσης το '99, αναφέροντας τα παραπάνω και απαλλάσσοντας αυτήν την κυβέρνηση από κάθε ευθύνη καταστροφής περιβάλλοντος και μνημείων.

Ωστόσο, πριν λίγες μέρες, εγκρίθηκε το εργοστάσιο χρυσού δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο των Σταγείρων. Κατά τα άλλα, οι δηλώσεις του Θ. Πάγκαλου ήταν κορόνες περί θεωρίας πολιτισμού και υποσχέσεις για καλύτερη φύλαξη των χώρων και χαρακτηρισμοί για «αρειμάνιους» φύλακες και αρχαιολόγους «κλεισμένους σε γυάλινους πύργους».

Τον Θ. Πάγκαλο ακολούθησαν οι προϊστάμενοι των Διευθύνσεων του ΥΠΠΟ, οι οποίοι παρουσίασαν το έργο που έγινε και που δεν μπόρεσε να απεγκλωβιστεί από την οικονομική ανεπάρκεια και την απουσία ιεράρχησης. Ετσι, μπορεί να συγκροτήθηκε Επιτροπή Παρακολούθησης των Μεγάλων Εργων, όπως είπε η μέχρι πρόσφατα προϊσταμένη Κλασικών Αρχαιοτήτων, Λ. Παρλαμά, αλλά κατά το τελευταίο διάστημα το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο αποφάσισε τη διάλυση ή κατάχωση πολλών αρχαιολογικών χώρων. Οσο για τη φύλαξη μουσείων και αρχαιολογικών χώρων, η αντιμετώπιση κρίθηκε «εμβαλωματική».

Οι Διευθύνσεις Βυζαντινών Μνημείων και Συντήρησης Αρχαιοτήτων «στράτευσαν» το δυναμικό τους στην αντιμετώπιση των ζημιών από τους σεισμούς, αλλά η δραστηριότητα σταμάτησε στην καταγραφή. Η Διεύθυνση Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων ολοκλήρωσε στην Ελευσίνα το Ιερό της Δήμητρας, τη μελέτη αποκατάστασης του τείχους και την απελευθέρωση του αρχαιολογικού χώρου από τις πολυκατοικίες. Στο Φρούριο της Φυλής ολοκληρώθηκε η μελέτη προσωρινών μέτρων, η προμελέτη για τη στέγαση του Λυκείου των Αθηνών. Συνεχίστηκαν οι εργασίες στους Μακεδονικούς Τάφους, στις Μυκήνες, στην Ολυμπία κ.α. Η Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών Μελετών δημοπράτησε έργα ύψους 7 δισεκατομμυρίων από το Β` ΚΠΣ. Συνέχισε τις εργασίες στη Νέα Μονή Χίου, στο Δαφνί, στον Οσιο Λουκά. Η Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαιοτήτων παρουσίασε το έργο το '99 σε CD ROM, ολοκλήρωσε τη μεταφορά των Λεόντων της Δήλου στο μουσείο, ετοιμάζει αντίγραφα, συνέχισε τις εργασίες συντήρησης στους Μακεδονικούς Τάφους, στο Ακρωτήρι της Θήρας, στις φυλακές της Αίγινας, στο παράνομο τυπογραφείο του ΕΑΜ. Ως προς τα μουσεία έχουν ανατεθεί όλες οι μελέτες του Β` ΚΠΣ και βρίσκονται σε εξέλιξη 13 εργοτάξια.

Ωστόσο, πολλά από τα παραπάνω έργα και κυρίως τα μεγάλα έργα του υπουργείου, όπως Ακρόπολη, Μυκήνες, Επίδαυρος, Μυστράς, Ιλίου Μέλαθρον, Δήλος, τα διαχειρίζεται το αντίστοιχο «ταμείο διαχείρισης πόρων αρχαιολογικών χώρων». Γι' αυτό πρόσφατα έγινε πολύς λόγος, αφού τείνει να εξελιχθεί σε παραϋπηρεσία του ΥΠΠΟ με πολλούς κινδύνους για την ύπαρξη της ίδιας της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας.