«Φως και χρώμα στη ρώσικη πρωτοπορία» τιτλοφορείται η έκθεση που παρουσιάζει στη Μονή Λαζαριστών το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης. Η έκθεση παρουσιάστηκε στο φημισμένο μουσείο «Martin Gropius Bau» του Βερολίνου και στο Μουσείο «Μοντέρνας Τέχνης - Συλλογή Λούντβιχ» της Βιέννης, αποσπώντας διθυραμβικές κριτικές.

Η έκθεση περιλαμβάνει 330 έργα και αρχειακό υλικό από τη συλλογή του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης. Με επιμελητή τον καθηγητή Ιστορίας της Τέχνης στο ΑΠΘ και διευθυντή του ΚΜΣΤ, Μιλτιάδη Παπανικολάου, μια διεθνής επιστημονική επιτροπή θα διερευνήσει τα δύο βασικά συστατικά της ζωγραφικής, την απόδοση του φωτός και τη λειτουργία του χρώματος στους πειραματισμούς των Ρώσων καλλιτεχνών, οι οποίοι επηρέασαν όλη την ευρωπαϊκή τέχνη του 20ού αιώνα.

Στην έκθεση παρουσιάζονται έργα που δημιουργήθηκαν στα χρόνια 1900-1943 από 60 καλλιτέχνες, καλύπτοντας όλο το φάσμα της Ρωσικής Πρωτοπορίας. Είναι χωρισμένη σε δέκα ενότητες που αναδεικνύουν τις διαφορετικές μεθόδους και τα κινήματα που κυριάρχησαν: από τη μελέτη μονοχρωματικών έργων στην απελευθέρωση του χρώματος και από την απόδοση του φωτός στην εισβολή της τεχνολογίας στο έργο τέχνης, το ρόλο του ηλεκτρισμού, τη φωτογραφία και τον κινηματογράφο. Να σημειωθεί ότι πολλά έργα παρουσιάζονται για πρώτη φορά.

Η έκθεση πλαισιώνεται με παρουσίαση χειρογράφων, βιβλίων, φωτογραφιών, προβολές και ανακατασκευές εγκαταστάσεων που δημιουργήθηκαν με βάση το υλικό της συλλογής Κωστάκη.