Κάθε φορά που οι κυβερνώντες μπήγουν το μαχαίρι ακόμα πιο βαθιά στο σώμα του ταλαίπωρου μικρομεσαίου αγρότη - είτε αυτοί είναι της ΝΔ είτε του ΠΑΣΟΚ - συνοδεύουν το «κάρφωμα» με ...αβρές, λεκτικές, κλισέ διατυπώσεις. Λένε πάνω-κάτω: «Η πολιτική του υπουργείου κινείται στην κατεύθυνση της προσαρμογής στα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται στις αγροτικές καλλιέργειες και στη διεθνή αγορά, με παράλληλη στήριξη του εισοδήματος του αγρότη». Με αυτές τις ...παρλαπίπες μάς «γανώνουν» το κεφάλι τα τελευταία 20 και πλέον χρόνια, από τότε δηλαδή που ανήκουμε στην τότε ΕΟΚ και νυν ΕΕ. Από τότε, βέβαια, έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι, αλλά κανείς δεν τολμά να αμφισβητήσει τα επίσημα στοιχεία που κάνουν λόγο για 200.000 ξεκληρισμένους μικρομεσαίους αγρότες.
Ανάλογες κορόνες εκτόξευαν και το 1999, όταν εφάρμοσαν τον (αντι)σταφιδικό κανονισμό, ο οποίος - μεταξύ άλλων - υποχρέωνε τους αγρότες να υπογράφουν ειδικό συμφωνητικό με τους μεγαλεμπόρους, όπου αναγράφονταν η τιμή πώλησης και η ποσότητα παραγωγής του προϊόντος, πριν ακόμα οι πρώτοι τρυγήσουν τη σταφίδα. Σε περίπτωση που οι αγρότες αρνούνταν δε θα έπαιρναν την επιδότηση. Το αποτέλεσμα ήταν να εκβιάζονται από τους μεγαλεμπόρους και στο τέλος - μετά τις υπογραφές - να τους αποσπούν την παραγωγή σε εξευτελιστικές τιμές. Σε απλούς αριθμούς αυτό σημαίνει: Το 1999 η τιμή κυμάνθηκε στις 350 δρχ. (1 ευρώ) περίπου το κιλό. Κάθε χρόνο αντί να ανεβαίνει η εμπορική τιμή, έστω λίγο, έπεφτε. Στα 90 λεπτά την επόμενη χρονιά, στα 80 λεπτά, στα 70 λεπτά, στα 60 λεπτά, στα 50 λεπτά πέρσι και φέτος τα παπαγαλάκια των εμπόρων λένε για ...45 λεπτά!
Το «έργο» είναι πλέον γνωστό και χιλιοπαιγμένο. «Σκηνοθέτες» οι γαλαζοπράσινοι κυβερνώντες. «Πρωταγωνιστές»-κερδισμένοι οι μεγαλέμποροι, βιομήχανοι και εξαγωγείς. «Κομπάρσοι»-χαμένοι, και μάλιστα από χέρι, οι μικρομεσαίοι αγρότες και οι εργαζόμενοι που καλούνται στην αγορά να χρυσοπληρώσουν προϊόντα που οι «πρωταγωνιστές» τα άρπαξαν σε εξευτελιστικές τιμές. Φέτος, οι σταφιδοπαραγωγοί καλούνται να δώσουν τη σταφίδα κάτω από 50 λεπτά, την ίδια στιγμή που ο καταναλωτής την αγοράζει με τουλάχιστον 6 ευρώ. Αυτό το «σενάριο» ισχύει και για την πλειοψηφία των υπόλοιπων αγροτικών προϊόντων καθώς στην ...ελεύθερη (κατά τ' άλλα) αγορά η ψαλίδα μεταξύ της τιμής παράδοσης του προϊόντος από τον αγρότη-παραγωγό και της τιμής στην κατανάλωση έχει διαστάσεις ...χάους.
Από το 1903, με την πρώτη ένοπλη εξέγερση των σταφιδοπαραγωγών ενάντια στην αστοτσιφλικάδικη γαιοκτησία και στην παρακράτηση του 25% της παραγωγής από τους ηγούμενους μοναστηριών και τους τσιφλικάδες, στην πτώση της κυβέρνησης Θεοτόκη το 1910 με ανάλογη ένοπλη εξέγερση και αίτημα να γίνει η σταφίδα κρατικό μονοπώλιο - ξεκίνησε από την Καλαμάτα και την Ηλεία και συμπαρέσυρε στο διάβα της όλες τις περιοχές του Μοριά, για να καταλήξει στην Αθήνα, με ηγέτες τον Κουρλαμπά και τον Παπαστασινό - μέχρι τα μεγάλα και πολλές φορές αιματηρά συλλαλητήρια που ακολούθησαν στις επόμενες δεκαετίες, το σταφιδικό ζήτημα, όπως έχει μείνει στην ιστορία, και οι συγκλονιστικοί αγώνες των σταφιδοπαραγωγών έχουν γράψει λαμπρές σελίδες στη σύγχρονη Ιστορία της Ελλάδας. Είναι (ακόμα) καιρός, οι κληρονόμοι των αγωνιστικών αυτών παραδόσεων να πιάσουν και πάλι με τα στιβαρά τους χέρια τον τροχό της Ιστορίας και να τον γυρίσουν προς τα μπρος. Μόνο λίγοι κόκκοι άμμου έχουν μείνει στην κλεψύδρα...
Νίκος ΤΣΑΚΑΝΙΚΑΣ