Τα 60 χρόνια από την Αντιφασιστική Νίκη θα τιμήσουν το ερχόμενο Σαββατοκύριακο οι Οργανώσεις Αιγαίου της ΚΝΕ, που παίρνουν τη σκυτάλη του 14ου Αντιιμπεριαλιστικού Διημέρου και ταξιδεύουν στη Σάμο, για να γνωρίσουν από κοντά τις πλούσιες αγωνιστικές της παραδόσεις, τόσο στην περίοδο της Εθνικής Αντίσταση, όσο και στην περίοδο του Εμφυλίου, που ο Δημοκρατικός Στρατός έγραψε ηρωικές σελίδες στην ιστορία του νησιού.

Από αργά το βράδυ της Παρασκευής, 8 Ιούλη, τα καράβια που θα προσεγγίζουν τα λιμάνια της Σάμου θα φέρνουν μαζί τους νέους κομμουνιστές από τα υπόλοιπα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα, που θα στήσουν το κόκκινο νεανικό τους στρατηγείο στο κάμπινγκ της Νομαρχίας στον Αγιο Κωνσταντίνο. Ο χώρος θα είναι διαμορφωμένος με όλες τις απαραίτητες υποδομές, θα λειτουργεί εκεί έκθεση βιβλίου, φωτογραφιών και, φυσικά, δε θα λείπει η απαραίτητη ΚΝίτικη ταβέρνα με το γνωστό σαμιώτικο κρασί.

Το πρωί του Σαββάτου είναι ελεύθερο για τους νέους κατασκηνωτές, να κάνουν το μπάνιο τους, να παίξουν και να γλεντήσουν. Το απόγευμα θα μεταβούν στην πρωτεύουσα, στο Βαθύ, και στις 8 μ.μ. θα κάνουν πορεία στο λιμάνι. Στη συνέχεια, θα επιστρέψουν στην κατασκήνωση, όπου στις 10 το βράδυ θα προβληθεί η ταινία του Λεωνίδα Βαρδαρού «Ούλοι εμείς εφέντη», η οποία αναφέρεται στη δράση μιας αντάρτικης ομάδας της γειτονικής Ικαρίας που δεν παρέδωσε τα όπλα και η βραδιά θα κλείσει με λαϊκό γλέντι.

Την Κυριακή θα αναχωρήσουν με πούλμαν από την κατασκήνωση στις 8.30 το πρωί και θα ανεβούν στο βουνό Κέρκης. Εκεί, στο μνημείο για τον ηρωικό Δημοκρατικό Στρατό Σάμου, στις 11 το πρωί, θα γίνει εκδήλωση, που τη συνδιοργανώνει η ΚΝΕ με τη Νομαρχιακή Επιτροπή του ΚΚΕ και θα μιλήσει ο Θέμης Γκιώνης, Γραμματέας του ΚΣ της ΚΝΕ. Από το απόγευμα της Κυριακής, θα ξεκινήσουν οι αναχωρήσεις των οργανώσεων για τα νησιά τους.

«Τρόπος να πεθάνεις, χωρίς να αφανίζεσαι», γράφει η πλάκα στο μνημείο του Δημοκρατικού Στρατού Σάμου (ΔΣΣ) επάνω στον Κέρκη και, πράγματι, οι μαχητές του έπεσαν στην πλειοψηφία τους ηρωικά, αλλά τα ονόματά τους γράφτηκαν στην Ιστορία. Γιάννης Μαλαγάρης, Γιάννης Σαλλάς, Γιάννης Ζαφείρης και τόσοι άλλοι, προερχόμενοι, είτε από τον ΕΛΑΣ (που επίσης έγραψε τη δική του λαμπρή ιστορία στα βουνά του νησιού), είτε από τα «σύρματα», τη Μέση Ανατολή, από τις αρχές του 1947 έως το καλοκαίρι του 1949, «φώτισαν» τα σαμιώτικα βουνά, τον Κέρκη και τον Καρβούνη, απελευθέρωσαν δεκάδες χωριά, συσπείρωσαν το λαό στο δίκαιο αγώνα τους.

Στις 29 Αυγούστου 1947, ο ΔΣΣ έδωσε την καθοριστική μάχη στο βουνό «Γκιναίοι» απέναντι στους 2.000 άντρες του νομάρχη Κούσουλα, που είχε τοποθετηθεί στο νησί από την κυβέρνηση Τσαλδάρη, ακριβώς για να καταπνίξει το δημοκρατικό φρόνημα του λαού και είχε εξαπολύσει άγρια τρομοκρατία. Η μάχη στους Γκιναίους ήταν νικηφόρα για το ΔΣΣ, που μαζικοποιήθηκε, αγκαλιάστηκε από το λαό του νησιού και συνέχισε την πλούσια δράση του, όχι μόνο στρατιωτική, αλλά και πολιτική, πολιτιστική. Εφτασε να ελέγχει τα 2/3 του νησιού, εξέδωσε το περιοδικό «Γκιναίοι» κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες (Δεκέμβρη 1948), ανέβασε έως και θεατρική παράσταση! Κι όλα αυτά χάρη στη βαθιά ιδεολογική πίστη των μαχητών του σε υψηλά ιδανικά και αξίες.

Στα μέσα του 1949, φτάνουν στη Σάμο ο Παπάγος και ο Βαν Φλιτ, με στόχο να καταπνίξουν πάση θυσία αυτόν τον αγώνα, που, εκτός των άλλων, διέψευδε περίτρανα την προπαγάνδα τους στην ηπειρωτική Ελλάδα, ότι ο Δημοκρατικός Στρατός είναι ξενοκίνητος. Η επιχείρηση εκκένωσης όλων των χωριών, που έλεγχε ο ΔΣΣ, ήταν και η αρχή της αντίστροφης μέτρησης για τον ηρωικό αγώνα, που δεν μπορούσε να ανεφοδιαστεί. Στις 20 - 21 Ιούλη 1949, δίνεται το τελειωτικό χτύπημα με την «εκκαθαριστική επιχείρηση» στον Κέρκη, που κατακάηκε από τις κυβερνητικές δυνάμεις και βάφτηκε κόκκινος από το αίμα των ηρωικών μαχητών του δίκιου και της λεφτεριάς... «Τρόπος να πεθάνεις, χωρίς να αφανίζεσαι»!