Το Διαπανεπιστημιακό Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών για τη Μετάφραση -Μεταφρασεολογία του Πανεπιστημίου Αθηνών μπορεί και πρέπει να εξελιχθεί σε «πηγή» και «εστία» υψηλής ποιότητας λογοτεχνικής και μεταφραστικής Παιδείας, αν πραγματικά και συστηματικά στηριχτεί από την πολιτεία. Χαρακτηριστικό, καθ' όλα αξιέπαινο, ελπιδοφόρο παράδειγμα για μια τέτοια εξέλιξη του προγράμματος, είναι η συλλογική (από εννέα μεταπτυχιακές φοιτήτριες), λαλέουσα, «αδαμάντινης» καθαρότητας και ομορφιάς μετάφραση δύο αριστουργηματικών, συνταρακτικά δραματικών αφηγημάτων του Βίκτωρα Ουγκώ, με ήρωες δυο θανατοποινίτες. Πρόκειται για τις νουβέλες «Η τελευταία μέρα ενός καταδίκου» (1829) και «Κλωντ Γκε» (1834), οι οποίες επιλέχθηκαν για μετάφραση, το 2002, με την ευκαιρία των 200 χρόνων από το θάνατο του Ουγκώ. Η έκδοση («Μεταίχμιο»), περιλαμβάνει χρονολόγιο, βιβλιογραφία, ευσύνοπτα κατατοπιστικό πρόλογο της υπεύθυνης καθηγήτριας Τατιάνας Τσαλίκη - Μηλιώνη, η οποία μαζί με την Εφη Χατζηφόρου είχε και την επιστημονική επιμέλεια και συγκριτική μελέτη της Λαμπρινής Αγιαννίτου για τα δύο κείμενα του Ουγκώ. Κείμενα, που αφορούν στη θανατική καταδίκη, αντλήθηκαν από την πραγματικότητα και αντανακλούν το μακρόχρονο, παθιασμένο αγώνα του δημιουργού των «Αθλίων» για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ισότητα, δικαιοσύνη, δωρεάν Παιδεία και κατάργηση της θανατικής ποινής.

Ο Ουγκώ, έχοντας δει από παιδί αποκεφαλισμούς, συνήθως εξαθλιωμένων από την πείνα, την κοινωνική καταπίεση και αδικία, νέος ακόμα «στρατεύτηκε», με το ποιητικό και πεζογραφικό έργο του, με επιστολές, διακηρύξεις και δημόσιους λόγους του ενάντια στην «εξαθλίωση του λαού», για την «εξάλειψη της φτώχειας» και της θανατικής ποινής που επέβαλε η φεουδαρχία, όχι μόνο στη χώρα του, αλλά και διεθνώς. Είναι γνωστές οι καταγγελίες του για τη θανάτωση επαναστατών στις ΗΠΑ, στην Αγγλία, στο Μεξικό, στην Ιρλανδία, στην τσαρική Ρωσία, στην Ελλάδα (για τον αποκεφαλισμό με γκιλοτίνα πέντε αγωνιστών του '21 τον Οκτώβριο του 1846) και αλλού. «Βασιλιάδες της κρεμάλας, της εξορίας, των φρουρίων (...)που κατέχουν την Πολωνία, την Ιρλανδία, την Αβάνα, την Κρήτη», αποκαλούσε ο Ουγκώ τους μονάρχες. Και βέβαια, τη στράτευσή του υπέρ των «αθλίων» την πλήρωσε ο Ουγκώ, ακριβά, με μακρόχρονη εξορία. Ολο το έργο του Ουγκώ, από το 1820 και μετά, με κορυφαίο τους «Αθλίους», «σφραγίστηκε» από τον αγώνα του κατά του πολύμορφου βιασμού και της αφαίρεσης της ζωής του ανίσχυρου ανθρώπου. Σπουδαία θέση, λοιπόν, στο συνολικό έργο του κατέχουν οι δύο αυτές νουβέλες - μανιφέστα κατά της θανατικής καταδίκης.