Η έκθεση, που σημειώνεται ότι δε φιλοδοξεί να δρέψει επιστημονικές δάφνες, διεξήχθη σε 650 περιφερειακές εργατικές συνοικίες μεγάλων γαλλικών πόλεων. Κριτήριο για την επιλογή τους αποτέλεσε το κατά πόσο είχαν καταταχθεί στον κατάλογο των «ευαίσθητων συνοικιών», δηλαδή των συνοικιών εκείνων που μαστίζονται από ανεργία, βία και εγκληματικότητα, κατοικούνται, στη συντριπτική πλειοψηφία, από μουσουλμάνους μετανάστες, και κυριαρχούνται από αγορές, ήθη και έθιμα που προέρχονται, κυρίως, από τις χώρες καταγωγής των κατοίκων ακόμη και αν αυτά έρχονται σε αντίθεση με το νομοθετικό πλαίσιο της Γαλλίας.

Οπως επισημαίνουν οι συγγραφείς της έκθεσης, τα αποτελέσματα της, έστω και ερασιτεχνικής, έρευνάς τους είναι εξαιρετικά ανησυχητικά. Στις 300 από τις 650 ερευνηθείσες συνοικίες παρατηρούνται, ήδη, έντονα σημάδια «γκετοποίησης». Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι περισσότεροι από 1,8 εκατομμύρια άνθρωποι βιώνουν έντονα συναισθήματα αποκλεισμού από το σύνολο της γαλλικής κοινωνίας, την οποία, τελικά, απορρίπτουν και εχθρεύονται.

Πολλά από τα παιδιά αυτών των συνοικιών εγκαταλείπουν τα δημόσια γαλλικά σχολεία, προτιμώντας τις θρησκευτικές μουσουλμανικές σχολές που ιδρύουν ισλαμικές οργανώσεις αρωγής, ενώ συχνά αρνούνται ακόμη και να μάθουν τη γαλλική γλώσσα. Σύνηθες φαινόμενο, επίσης, είναι οι βιαιοπραγίες κατά όσων από τους μετανάστες αρνούνται να προσαρμοστούν στις αρχές του Ισλάμ, παραδείγματος χάριν, νεαρές κοπέλες που δε θέλουν να φορέσουν τη μουσουλμανική μαντίλα.

Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας, που παρουσιάστηκε στην εφημερίδα «Λε Μοντ», ο καθηγητής κοινωνιολογίας Ντιντιέ Λαπεϊρονί, ο οποίος εργάζεται εδώ και χρόνια με μετανάστες αραβικής καταγωγής, δίνει έναν ακόμη πιο ανησυχητικό τόνο. Οπως υπογραμμίζει, δεν πρόκειται απλώς για ένα φαινόμενο «κοινοτικής αναδίπλωσης», γιατί αυτό θα είχε ως συνέπεια την ύπαρξη μιας στοιχειώδους αλληλεγγύης και μιας πολιτιστικής ενότητας μεταξύ των κατοίκων των συγκεκριμένων συνοικιών. «Η πραγματικότητα είναι χειρότερη: υπάρχει αναδίπλωση σε μια λογική γκέτο. Μια λογική εχθρότητας και απόρριψης προς όλους τους έξω από αυτό, αλλά και προς τους ίδιους τους κατοίκους του γκέτο. Κυριαρχεί η απελπισία και το κενό, που καλύπτουν ολοένα και περισσότερο οι διάφοροι επίδοξοι θρησκευτικοί κήρυκες».

Οι ίδιοι οι συντάκτες της έρευνας καταλήγουν σε μια σειρά προτάσεων, προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία ενσωμάτωσης στη γαλλική κοινωνία όλων όσοι νιώθουν απόκληροι λόγω της καταγωγής τους. Οπως χαρακτηριστικά, όμως, τόνιζε ο Λαπεϊρονί, οι νέες γενιές των μεταναστών, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, έχουν, ήδη, βιώσει έντονα τον αποκλεισμό και είναι εξαιρετικά δύσκολο να ανταποκριθούν στην οποιαδήποτε προσπάθεια προσέγγισης.

Τόσο ο ίδιος όσο και πολλοί άλλοι, εκτιμούν ότι «είναι ήδη πολύ αργά» για την οποιαδήποτε κεντρική παρέμβαση. «Δεν είναι οι συνοικίες αυτές αποκλεισμένες από μόνες τους. Είναι η ίδια η γαλλική κοινωνία, σε όλες τις εκφράσεις και δραστηριότητές της, που λειτουργεί απομονωτικά απέναντι σε αυτές και αυτό είναι εμφανές ακόμη και σε πολιτικό επίπεδο. Ασχέτως νομοθεσιών και εξαγγελιών, οι μετανάστες αντιμετωπίστηκαν εξαρχής ως φτηνό εργατικό δυναμικό και ως εξωτερικός παράγοντας, συχνά εχθρικός, της γαλλικής κοινωνίας. Οσο δεν αλλάζει αυτή η κυρίαρχη αντίληψη, οποιαδήποτε προσπάθεια άσκησης πολιτικής, θα γίνεται αντιληπτή ως φιλανθρωπία προς κάποιον μη ισότιμο πολίτη, και θα φέρει τα αντίθετα, από τα προσδοκώμενα, αποτελέσματα».