Απίστευτο και όμως αληθινό. Στη μητρόπολη του καπιταλιστικού κόσμου, στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, ο συνολικός αριθμός των ανθρώπων που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας άγγιξε τα 35 εκατομμύρια!

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της αμερικανικής στατιστικής υπηρεσίας, 1.400.000 Αμερικανοί πέρασαν κάτω από το όριο της φτώχειας κατά τη διάρκεια του 2002. Η παρατεταμένη οικονομική ύφεση στις ΗΠΑ είναι ο σημαντικότερος λόγος γι' αυτή την εξέλιξη.

Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος του προβλήματος σημειώνουμε ότι οι φτωχοί είναι το 12,4% του συνολικού πληθυσμού. Μια ιδιαίτερα δραματική πτυχή αφορά στα παιδιά, αφού υπολογίζεται ότι πάνω από 12 εκατομμύρια (το 17,2% του συνόλου των παιδιών στις ΗΠΑ) ζουν σε συνθήκες πλήρους ανέχειας.

Το όριο της φτώχειας προσδιορίζεται ανάλογα με τον αριθμό των μελών της οικογένειας και το συνολικό της εισόδημα. Ετσι, για κάποιο πρόσωπο, ηλικίας κάτω των 65 ετών, που ζει μόνο, το όριο της φτώχειας είναι 9.359 δολάρια το χρόνο. Για μια τριμελή οικογένεια (με ένα παιδί) το όριο είναι 14.480 δολάρια το χρόνο.

Ισως τα παραπάνω όρια να φαίνονται υψηλά για τα ελληνικά δεδομένα, όμως η σύγκριση πρέπει να γίνει συνυπολογίζοντας και το κόστος ζωής στις ΗΠΑ. Ετσι, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του υπουργείου Οικονομικών, μια τετραμελής οικογένεια ζει κάτω από το όριο της φτώχειας αν έχει εισόδημα μικρότερα των 18.100 δολαρίων ετησίως. Ομως οι υπηρεσίες του ίδιου υπουργείου έχουν προσδιορίσει ως όριο επιβίωσης τετραμελούς οικογένειας τα 18.548 δολάρια ετησίως. Με δυο λόγια, το όριο της φτώχειας είναι χαμηλότερο από το όριο της επιβίωσης!

Συνήθως όταν μιλούμε για φτωχούς έχουμε στο μυαλό μας τους ανέργους, τους άστεγους, τους πλήρως περιθωριοποιημένους. Στην πραγματικότητα, κάτω από το όριο της φτώχειας ζει ένα σημαντικό μέρος της εργατικής τάξης. Σύμφωνα με την έρευνα του Ινστιτούτου Οικονομικής Πολιτικής των ΗΠΑ, το 2001, το 29% των εργατικών οικογενειών με ένα ως τρία παιδιά δεν κερδίζουν αρκετό εισόδημα για να αντέξουν οικονομικά τις βασικές ανάγκες όπως τα τρόφιμα, την κατοικία, την υγειονομική περίθαλψη και τη φροντίδα των παιδιών.

Τα στοιχεία δίνουν μια αποκαλυπτική εικόνα του καπιταλιστικού συστήματος, της σχετικής και της απόλυτης εξαθλίωσης της εργατικής τάξης, ενώ ταυτοχρόνως το κεφάλαιο συσσωρεύει υπερκέρδη. Απ' την άποψη αυτή είναι χαρακτηριστικός ο τρόπος, με τον οποίο οι εκπρόσωποι του συστήματος αντιμετωπίζουν το πρόβλημα. «Τα συμπεράσματα των ερευνών είναι συνεπή με ό,τι θα ανέμενε κανείς στη διάρκεια της περιόδου οικονομικής επιβράδυνσης», σχολίασε ο Τσακ Νέλσον, στέλεχος της στατιστικής υπηρεσίας των ΗΠΑ...