Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 100 χρόνων από την ίδρυση του Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος της Ρωσίας (ΣΔΕΚΡ) ο Γκενάντι Ζιουγκάνοφ, Πρόεδρος της ΚΕ του ΚΚΡΟ απάντησε σε ερωτήσεις τοπικών κομματικών ΜΜΕ. Στο παρακάτω κείμενο που δόθηκε στη δημοσιότητα από το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΡΟ στις 20/8/2003, παρουσιάζονται αναλυτικά οι θέσεις που υποστήριξε ο Πρόεδρος του ΚΚΡΟ:

Η ρωσική σοσιαλδημοκρατία πέρασε μακρύ δρόμο, σημείωσε ο Γκ. Ζιουγκάνοφ. Σε σημαντικές περιόδους ανάπτυξής της απαιτήθηκε η ανάλογη προς την ιστορική στιγμή ονομασία του κόμματος.

Το τελευταίο διάστημα και πάλι αναζωογονήθηκε η ιδέα να μετονομαστεί το ΚΚΡΟ σε σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, ακολουθώντας το παράδειγμα μιας σειράς πρώην κυβερνητικών κομμάτων των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης.

Εμείς θεωρούμε ότι η ουσία του κόμματος δεν καθορίζεται από τον τίτλο του, αλλά από το πρόγραμμά του, τον τρόπο δράσης του, το χαρακτήρα του. Το γεννημένο στο 2^ο συνέδριο ΣΔΕΚΡ, στη συνέχεια διόρθωσε το όνομά του σε ΣΔΕΚΡ (μπολσεβίκων), έπειτα σε Πανενωσιακό Κομμουνιστικό Κόμμα (μπολσεβίκων), μετά σε Κομμουνιστικό Κόμμα Σοβιετικής Ενωσης και σήμερα σε ΚΚΡΟ.

Η αλλαγή του ονόματος έχει πρωταρχική σημασία. Το συγκεκριμένο ζήτημα αφορά το κάθε μέλος του κόμματος. Κι αν κάποτε αυτό το ζήτημα τεθεί μπροστά μας, τότε το κόμμα θα πάρει τις αποφάσεις του. Αυτή τη στιγμή για το ΚΚΡΟ δεν μπαίνει τέτοιο ζήτημα. Ούτε ανάμεσα στα στελέχη, ούτε μεταξύ της κομματικής μάζας, ούτε μεταξύ των υποστηρικτών, ή από την κοινωνία στο σύνολό της, δεν μπαίνει τέτοιο ζήτημα.

Εμείς καταλαβαίνουμε καλά ότι οι κομμουνιστές και οι σοσιαλδημοκράτες αναπτύχθηκαν από την ίδια κοινή ρίζα και χωρίστηκαν την περίοδο της δεύτερης δεκαετίας του 20ού αιώνα, είπε ο Γκ. Ζιουγκάνοφ. Από εδώ και πολλές κοινές αξίες, μεταξύ των άλλων και πρώτα απ' όλα το ιδανικό της κοινωνικής δικαιοσύνης. Ομως η κατανόηση αυτού του ιδανικού είναι εντελώς διαφορετική σήμερα ανάμεσα σε κομμουνιστές και σοσιαλδημοκράτες.

Οι κομμουνιστές θέτουν ως στόχο τους την πρακτική επίτευξη της κοινωνικής δικαιοσύνης, ενώ οι σοσιαλδημοκράτες βασικά υλοποιούν μια μεσολαβητική λειτουργία ανάμεσα στα αφεντικά και στους μισθωτούς εργαζόμενους, βοηθώντας τους τελευταίους να πουλούν με καλύτερους όρους την εργατική τους δύναμη. Θα μπορούσαμε να πούμε πως οι αντιθέσεις ανάμεσα στην εργασία και το κεφάλαιο, που είναι χαρακτηριστικές στον καπιταλισμό, αποτελούν και το «περιβάλλον διαβίωσής» της. Ο σοσιαλισμός είναι για τη σοσιαλδημοκρατία ένας στόχος μάλλον ανέφικτος στην πράξη. Από αυτήν την άποψη η γνωστή φόρμουλα του Εντουαρντ Μπερνστάιν «Η κίνηση το παν, ο τελικός στόχος ... τίποτα» δεν έχασε την επικαιρότητά της για τους σοσιαλδημοκράτες ως τα σήμερα.

Στα τελευταία 80 χρόνια η δυτική σοσιαλδημοκρατία πέρασε πολλά ιστορικά ζιγκ-ζαγκ. Η κοινή της κατεύθυνση ήταν η συνεχής υποχώρηση από το αρχικό ιδανικό και η αρχή, αλλά σταθερή κλίση προς τα δεξιά, ο συνεχής δανεισμός φιλελεύθερων ιδεών, η διολίσθηση στο φιλελεύθερο ιδεολογικό χώρο. Κάποτε ο στρατηγός Ντε Γκολ είπε ότι: «Δε συμπαθώ τους σοσιαλιστές γιατί δεν είναι σοσιαλιστές». Μπορεί σ' αυτόν τον αφορισμό να υπάρχει κάποια ρητορική υπερβολή, αλλά επί της ουσίας είναι αρκετά ακριβής.

Και σήμερα η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία περνά μια ακόμη κρίση ταυτότητας, δηλαδή απώλειας της ουσίας της. Οχι τυχαία υπάρχει μια έντονη πολεμική ανάμεσα στους σοσιαλιστές ηγέτες των ρωμανογενών χωρών, που πάντα ήταν αριστερότερα και στους πιο δεξιούς Βρετανούς εργατικούς και στους γερμανούς σοσιαλδημοκράτες από την άλλη.

Γίνεται ένας αντίστοιχος αγώνας και ανάμεσα στις δυνάμεις της ρωσικής κοινωνίας που αυτοχαρακτηρίζονται ως αριστεροί, σοσιαλιστές, πατριώτες. Κι εδώ είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε ποιος είναι ποιος.

Η 100χρονη εμπειρία του ΣΔΕΚΡ-ΚΚΡΟ επιτρέπει στο κόμμα με επιτυχία να αντιστέκεται στις προσπάθειες του καθεστώτος να σπρώξει το κόμμα στο βάλτο του μενσεβικισμού και του ρεφορμισμού, υπογράμμισε ο Γκ. Ζιουγκάνοφ. Οπως οι μπολσεβίκοι, που συγκροτήθηκαν σε ένα πανίσχυρο ιστορικό φαινόμενο σε μια οξυμένη ιδεολογική διαπάλη στο 2^ο συνέδριο του ΣΔΕΚΡ, κι εμείς αγωνιζόμαστε και θα αγωνιστούμε ενάντια στις μικροαστικές παρεκκλίσεις στο κόμμα μας. Ενάντια στην ομαδοποίηση και τους ομίλους, που διασπούν τις γραμμές μας, όπως οι μπουντοφικοί και οι μενσεβίκοι στις αρχές του 20ού αιώνα.

Κι αυτό γιατί ο μενσεβικισμός σήμερα, υπό τη φροντίδα του καθεστώτος προσπαθεί και πάλι να αναγεννηθεί, να σπρώξει το κόμμα στο ρεύμα του ρεφορμισμού, στο βάλτο των κενών συζητήσεων και των προσωπικών φιλοδοξιών μεμονωμένων εκπροσώπων του αντιπολιτευτικού κινήματος, που παίζουν και το ρόλο του «βάλτου». Ακριβώς αυτή η εμπειρία του ΣΔΕΚΡ-ΚΚΡΟ, οι σταθερές θέσεις των σημερινών μελών του κόμματος, η ενότητα της ηγεσίας του, μας επιτρέπουν να ξεπεράσουμε αυτόν τον κίνδυνο.

Ο Γκ. Ζιουγκάνοφ σημείωσε πως σήμερα, στην κοινή γνώμη, προσπαθούν με έντονο τρόπο να περάσουν το εξής στερεότυπο: «Το μέλλον ανήκει στη σοσιαλδημοκρατία». Το μυστικό αυτής της φόρμουλας βρίσκεται στη γνωστή αίσθηση της «χρυσής τομής», στην τάση πολλών ανθρώπων, που κουράστηκαν από τα ραγδαία γεγονότα, να κρατήσουν μια μέση στάση ανάμεσα στον άγριο καπιταλισμό και τη σκληρή, επιστρατευμένη σχεδιασμένη οικονομία. Τα δόγματα της σοσιαλδημοκρατίας παρουσιάζονται στους ανθρώπους ως δυνατότητα συγκερασμού των θετικών των δύο συστημάτων και τουλάχιστον της μείωσης ή και της εξαφάνισης των αρνητικών τους πλευρών.

Είναι όμως τα πράγματα έτσι; Ανταποκρίνεται η συγκεκριμένη άποψη στις πραγματικότητες του κόσμου και της Ρωσίας; Η εμπειρία των τελευταίων δεκαετιών μας λέει ότι το πρόβλημα της σοσιαλδημοκρατίας, δηλαδή οι προσπάθειες ένωσης της ελεύθερης αγοράς και των ευρύτερων κοινωνικών εγγυήσεων προς τον πληθυσμό, περνά σοβαρή κρίση.

Ολα τα κυβερνητικά κεντροαριστερά κόμματα της ζώνης του ευρώ, κάτω από το βάρος του σκληρού προϋπολογισμού, που επιβάλλεται από την ύπαρξη κοινού νομίσματος, δεν ακολουθούν σοσιαλιστική ή έστω κοινωνική, αλλά απροκάλυπτη συντηρητική μικροοικονομική πολιτική. Στη Μεγάλη Βρετανία για παράδειγμα, ο Τόνι Μπλερ έχει τόσο μπει στα χωράφια του κλασικού συντηρητισμού, ώστε οι συντηρητικοί δεν ξέρουν τι να κάνουν για να βρουν διαφορές από τους δήθεν «αριστερούς» εργατικούς.

Κι η σοσιαλδημοκρατία της υπόλοιπης Ευρώπης επίσης σιγά σιγά αλλά σταθερά αλλάζει τη στρατηγική της οικονομικής πολιτικής. Κυριαρχεί η άποψη πως το κοινωνικό μοντέλο, για την επεξεργασία του οποίου είχαν παλαιότερα δοθεί τόσες δυνάμεις, πρέπει να αλλάξει, προς την κατεύθυνση του φιλελευθερισμού. Ως αποτέλεσμα οι «αριστεροί» αποδείχτηκαν «δεξιοί», ενώ ορισμένοι από αυτούς κατάφεραν να ξεπεράσουν και τους «δεξιούς».

Ετσι ο Βρετανός πρωθυπουργός ήταν ο πρώτος που ανακοίνωσε τη νέα ημερήσια διάταξη της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας δηλώνοντας: «Θα συνεχίσει η Ευρώπη να ζει με το παλιό κοινωνικό μοντέλο, που δημιουργήθηκε από την κοινωνική νομοθεσία και το σύστημα της κοινωνικής βοήθειας, από τη δεκαετία του '60 και '70, ή αυτή θα αναγνωρίσει ότι η νέα οικονομία απαιτεί αλλαγές στην κατεύθυνση της ευρωπαϊκής οικονομικής πολιτικής;». Η απάντηση είναι ήδη φανερή.

Σήμερα είναι προφανές ότι υπάρχει μια κοινή για όλη την Ευρώπη διαδικασία, με τον τίτλο «απορύθμιση», που περιλαμβάνει τη φιλελευθεροποίηση της οικονομίας και το σημαντικό περιορισμό των κοινωνικών εγγυήσεων. Ακριβώς αυτή η αρχή έχει γίνει σημαία των σύγχρονων Ευρωπαίων «αριστερών» και όλο και περισσότερο ευνουχίζει τον υγιή σπόρο από τη σοσιαλδημοκρατική ιδεολογία που διακηρύσσουν. Οι Ευρωπαίοι σοσιαλιστές διολισθαίνουν προς το συνήθη φιλελευθερισμό, προσπαθώντας να καλυφθούν με τη διατήρηση κάποιου ποσοστού κοινωνικού πάθους. Δεν είναι αυτός ο δρόμος μας.

Δεν ξεχάσαμε πως υπό τα συνθήματα της σοσιαλδημοκρατικοποίησης εξοντώθηκε το Κομμουνιστικό Κόμμα, διαλύθηκε το παγκόσμιο σοσιαλιστικό σύστημα, υπογράμμισε ο Γκ. Ζιουγκάνοφ. Και στη συνέχεια είχαμε την παλινόρθωση του συμμορίτικου καπιταλισμού, που έχει σπρώξει μια εκατονταετία πίσω τη Ρωσία. Γι' αυτό για το κόμμα, που υποστηρίζει τα ιδανικά του σοσιαλισμού και της κοινωνικής δικαιοσύνης, δεν υπάρχει σήμερα καλύτερος τρόπος δυσφήμισής του από το να ακολουθήσει τις συμβουλές εκείνων των ειδικών που του ζητούν να συμπληρώσει τις γραμμές των φιλελεύθερων οργανώσεων με τη σοσιαλδημοκρατική ετικέτα. Το ΚΚΡΟ είναι σήμερα πιο κοντά στις αρχικές ιδεολογικές αρχές, στις οποίες γεννήθηκε και αναπτύχθηκε το αριστερό κίνημα, απ' ό,τι οι σοσιαλδημοκράτες της Ευρώπης. Οι κομμουνιστές βαδίζουν παραπέρα, απ' ό,τι οι σημερινοί σοσιαλδημοκράτες. Μπορούμε να πούμε πως οι κομμουνιστές έχουν ό,τι πραγματικά πολύτιμο είχε στις αποσκευές της η σοσιαλδημοκρατία συν πολλά ακόμη που δεν έχουν οι σοσιαλδημοκράτες.

Σήμερα τιμάμε τα 100 χρόνια του ΣΔΕΚΡ-ΚΚΡΟ. Είναι αρκετό να θυμηθούμε πια ζητήματα έθεσε το 2^ο συνέδριο του ΣΔΕΚΡ και να τα συγκρίνουμε με τις σημερινές θέσεις του ΚΚΡΟ και τότε μονοσήμαντα θα δούμε ποιος είναι ο κληρονόμος της ρωσικής σοσιαλδημοκρατικής παράδοσης.

Εμείς είμαστε που σήμερα υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματα των εργαζομένων, που υποστηρίζουμε μια πραγματικά κοινωνική πολιτική, μια πολιτική αύξησης του βιοτικού επιπέδου των πολιτών. Εμείς είμαστε που απαιτούμε την εθνικοποίηση των βασικών τομέων της οικονομίας μας. Χωρίς αυτό κανένα, ακόμη και το πιο όμορφο οικονομικό σχέδιο και πρόγραμμα, δεν μπορεί να υλοποιηθεί. Οσο σωστά κι αν μοιράσετε τον προϋπολογισμό, όταν αυτός είναι μίζερος, τίποτα το καλό δε θα βγει. Εμείς είμαστε που τασσόμαστε ενάντια στην αγορά και πώληση των δασών και των αγροτικών καλλιεργήσιμων εκτάσεων. Εμείς είμαστε που αγωνιζόμαστε ενάντια στις ληστρικές μεταρρυθμίσεις όπως αυτή των δημοτικών τελών. Εμείς είμαστε που υπερασπιζόμαστε τα φτωχότερα στρώματα της ρωσικής κοινωνίας, που αποτελούν το 80% του πληθυσμού. Εμείς είμαστε που βάζουμε το ζήτημα της δωρεάν παιδείας και υγείας, της 8ωρης εργασίας και της πληρωμένης άδειας για τους εργαζόμενους. Ολα αυτά είναι βασικές, πραγματικές θέσεις της κλασικής σοσιαλδημοκρατίας. Και εκτός από το ΚΚΡΟ κανείς στη σημερινή Ρωσία δεν τις υπερασπίζει ως σύστημα αξιών. Αυτό είναι το πρόγραμμα-μίνιμουμ του ΣΔΕΚΡ-ΚΚΡΟ στον 21^ο αιώνα.

Υπάρχει και μια άλλη πλευρά της σοσιαλδημοκρατικοποίησης για τη Ρωσία: Αυτή περικλείει τον κίνδυνο της απώλειας της αυτοτέλειας για τη χώρα μας. Στην αρχή θα μας πουν να ονομαστούμε σοσιαλδημοκράτες, στη συνέχεια να πάρουμε όρκο στη Σοσιαλιστική Διεθνή και μετά να παραιτηθούμε από τις δίκες και να αποδεχτούμε τις δυτικές αξίες. Στη συνέχεια να μπούμε στην υπηρεσία υλοποίησης των εντολών των διεθνών, δηλαδή των δυτικών οργανώσεων. Αυτός ο δρόμος μάς είναι γνωστός. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι οι σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις της Γαλλίας, Γερμανίας, Βρετανίας βομβάρδισαν την αδελφή Γιουγκοσλαβία, από κοινού με τον «μεγάλο αδελφό», τις ΗΠΑ. Οχι, η γνωστή ατλαντική αλληλεγγύη δεν είναι η επιλογή μας. Εμείς υποστηρίζουμε μια δικιά μας, ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική, δε χρειαζόμαστε ξένες εντολές.

Το ΚΚΡΟ, όπως με σταθερότητα έκανε το ΣΔΕΚΡ από την περίοδο του 2^ου συνεδρίου, προωθούσε, προωθεί και θα συνεχίσει να προωθεί στους εργαζόμενους, στις εργατικές μάζες, τη σοσιαλιστική συνείδηση. Μάλιστα το κάνει οργανικά ενώνοντάς τη με την πατριωτική, εθνικο-απελευθερωτική, αντιπαγκοσμιοποιημένη και αντιιμπεριαλιστική συνείδηση.

Να γιατί εμείς δε βλέπουμε αιτίες που να δικαιολογούν τη μετονομασία του κόμματός μας. Το σύγχρονο ΚΚΡΟ πήρε ό,ι καλύτερο από το κομμουνιστικό κίνημα, την πείρα των σοσιαλδημοκρατικών, σοσιαλιστικών, εθνικο-απελευθερωτικών κομμάτων και κινημάτων. Το κόμμα μας πήρε και θα συνεχίσει να βαδίζει το δικό του δρόμο. Η σοσιαλδημοκρατική «βάση» στη χώρα μας έχει σταθερά καταληφθεί από το ΚΚΡΟ. Η Ρωσία έχει τους δικούς της «αριστερούς», που το όνομά τους είναι κομμουνιστές, υπογράμμισε ο Γκ. Ζιουγκάνοφ.