«Καλώ τις γυναίκες όλου του κόσμου, απευθύνω ύστατη έκκληση στη διεθνή κοινότητα να στηρίξει τον παλαιστινιακό λαό, τα παιδιά του και τις γυναίκες του. Καλώ τη διεθνή κοινότητα να σταματήσει τη γενοκτονία του παλαιστινιακού λαού, ενός λαού που στερείται πλέον τα στοιχειώδη, που στερείται την ίδια του τη γη και τη ζωή, τα σπίτια και τα παιδιά του, που κάθε βράδυ ξυπνούν με εφιάλτες. Θα μπορέσουν ποτέ αυτά τα παιδιά να είναι σαν όλα τα άλλα; Οχι. Ας μην υπάρξουν και άλλα παιδιά σαν τα δικά μας. Αν, σήμερα, ένας λαός αφήνεται να αντιμετωπίζεται σαν να μην είναι άνθρωποι, αύριο μπορεί αυτό να συμβεί σε οποιονδήποτε λαό και δε θα υπάρχει κανείς να αντισταθεί».

Με αυτά τα λόγια, εξαιρετικά επίκαιρα σήμερα που ο ιρακινός λαός και τα παιδιά του αιματοκυλίζονται από τις δυνάμεις εισβολής, μας υποδέχτηκε η Ναμπίλα Καντούμι, επικεφαλής της παλαιστινιακής αντιπροσωπείας στο συνέδριο «Γυναίκες του Αραβικού Κόσμου και Εκπαίδευση», που πραγματοποιήθηκε στις αρχές Φλεβάρη στη Δαμασκό, υπό την αιγίδα της κ. αλ Ασαντ. Η Ναμπίλα Καντούμι, βουλευτής και μέλος του Επαναστατικού Συμβουλίου της «Φατάχ», μίλησε στο «Ρ», στο περιθώριο των εργασιών του συνεδρίου, για τις εξελίξεις στα παλαιστινιακά εδάφη, αλλά και για τη σχεδιαζόμενη, τότε, επίθεση κατά του Ιράκ.

Η Ναμπίλα Καντούμι, εκτός από τις απρόβλεπτες συνέπειες της επίθεσης κατά του Ιράκ σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο, δεν έκρυβε την ανησυχία της και για το ενδεχόμενο η ισραηλινή ηγεσία να εκμεταλλευτεί τη στροφή της διεθνούς κοινής γνώμης στις εξελίξεις στο Ιράκ προκειμένου να εξαπολύσει κύμα διωγμού στα παλαιστινιακά εδάφη. Η εκτίμησή της μοιάζει, σήμερα, τραγικά επίκαιρη, καθώς οι ισραηλινές φιλειρηνικές οργανώσεις καταγγέλλουν ότι όντως υπάρχουν σχέδια «μαζικής εκδίωξης και εκτοπισμού Παλαιστινίων», που θα είναι, ίσως, η μεγαλύτερη «πρώτη παράπλευρη απώλεια», στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, της - διά της στρατιωτικής ισχύος - επιβολής της «νέας τάξης» που ευαγγελίζεται η Ουάσιγκτον.

-- Πιστεύετε ότι τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα για τον παλαιστινιακό λαό μετά την επανεκλογή του Αριέλ Σαρόν στην ισραηλινή πρωθυπουργία;

-- Ο,τι γίνεται στα παλαιστινιακά εδάφη τους τελευταίους μήνες είναι η καταστροφή, με την κυριολεξία της λέξης. Ο ισραηλινός στρατός έχει καταστρέψει τα πάντα. Δεν έχει μείνει τίποτε όρθιο. Δεν υπάρχει σχολείο, δεν υπάρχει δημόσιο κτίριο, σπίτι, υποδομή, δέντρο, τίποτε. Ο παλαιστινιακός λαός έχει μείνει στο πουθενά. Σα να γίνεται μια προσπάθεια να αφαιρέσουν από τον παλαιστινιακό λαό, διά της βίας, ακόμη και τα πολιτιστικά χαρακτηριστικά του, την εθνική του ταυτότητα. Τον καταδικάζουν στο απόλυτο κενό.

Κατά τη γνώμη μου, η επανεκλογή του Αριέλ Σαρόν, απλώς εντείνει την ήδη αρνητική κατάσταση. Δεν πιστεύω ότι το Εργατικό Κόμμα έχει μεγάλες διαφορές από το Λικούντ στο συγκεκριμένο θέμα, δηλαδή στην πολιτική του απέναντι στους Παλαιστινίους, ασχέτως δηλώσεων και προεκλογικών διακηρύξεων. Το μόνο που μου έδειξε η επανεκλογή του Αριέλ Σαρόν είναι ότι η πλειοψηφία της ισραηλινής κοινής γνώμης δεν πιστεύει πια καθόλου στην προοπτική ειρηνικής συνύπαρξης με τους Παλαιστινίους. Δε θεωρώ ότι αν επικρατούσε το Εργατικό Κόμμα στις ισραηλινές εκλογές θα υπήρχε κάποια ουσιαστική αλλαγή για τους Παλαιστινίους. Ομως, η ψήφος του ισραηλινού λαού θα εξέφραζε, έστω και σε ένα πρώτο επίπεδο, τη διάθεσή του να υπάρξει ειρηνική επίλυση. Κάτι που δεν εκφράστηκε μέσα από την επικράτηση του Σαρόν.

-- Μπορεί να αλλάξει η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στα παλαιστινιακά εδάφη; Πιστεύετε ότι υπάρχει κάποια διέξοδος;

-- Πολλά θα άλλαζαν, αν στην ηγεσία του Ισραήλ υπήρχε μια ομάδα ή μια προσωπικότητα, που πραγματικά θα ενδιαφερόταν για την ειρήνη με τους Παλαιστινίους. Για να επιτευχθεί μια ουσιαστική δίκαιη ειρηνική λύση, χρειάζονται δύο πλευρές, οι οποίες εξίσου θα δεσμευτούν στην τήρηση των όποιων υποχρεώσεών τους, θα τις υλοποιήσουν και θα τις υπερασπίσουν. Δεσμεύσεις που θα είναι προς το συμφέρον και των δύο λαών και δε θα επιβάλλουν ο ένας στον άλλον αυτά που τον εξυπηρετούν.

Εμείς, ως Παλαιστίνιοι, προσπαθήσαμε να τηρήσουμε μια τέτοια στάση. Γι' αυτό υπογράψαμε τη συμφωνία του Οσλο, γι' αυτό προσπαθήσαμε να την εφαρμόσουμε και να τη σεβαστούμε. Παράλληλα, αρχίσαμε μια μεγάλη προσπάθεια να αλλάξουμε τη νοοτροπία του παλαιστινιακού λαού, του απλού πολίτη, έτσι ώστε να γίνει μια νοοτροπία ειρήνης και προσέγγισης. Αυτός ο παράγοντας είναι πολύ βασικός για να καταστεί δυνατή η επικράτηση μιας ειρηνικής λύσης.

Αν ο κόσμος δεν πιστέψει σε αυτήν την προοπτική, δεν πρόκειται ποτέ να επικρατήσει μια τέτοια λύση. Δυστυχώς, έχω την αίσθηση ότι η πλειοψηφία της ισραηλινής κοινής γνώμης δεν πίστεψε ουσιαστικά στην προοπτική μιας ειρηνικής συνύπαρξης ή τουλάχιστον δε συνειδητοποίησε ότι για να γίνει αυτό χρειάζονται δύο ισότιμες πλευρές και υποχωρήσεις και από τις δύο πλευρές και όχι μόνο από τη μία. Και νομίζω ότι αυτό το έλλειμμα εκφράστηκε και στις πρόσφατες εκλογές.

Φυσικά, υπάρχει μια μειοψηφία του ισραηλινού λαού, που έχει ταχθεί υπέρ της ειρήνης και αγωνίζεται γι' αυτό. Εχω, όμως, την αίσθηση ότι ούτε ακούγονται πολύ, ούτε προσπαθούν να ακουστούν όσο χρειάζεται και με όση ένταση χρειάζεται, ιδιαίτερα μετά την εξαιρετική σκληρότητα του ισραηλινού στρατού τους τελευταίους μήνες.

-- Πιστεύετε ότι η κατάσταση στα παλαιστινιακά εδάφη θα επηρεαστεί από την επίθεση κατά του Ιράκ;

-- Φυσικά! Θα επηρεαστεί πάρα πολύ. Οπως θα επηρεαστεί πάρα πολύ η κατάσταση σε όλες τις αραβικές χώρες. Πόσο ακόμη νομίζετε ότι ο αραβικός πληθυσμός μπορεί να μένει σιωπηλός απέναντι σε όσα γίνονται εναντίον λαών που είναι αδέλφια του; Εγώ δε νομίζω ότι μπορεί να μείνει άπρακτος για πολύ ακόμη. Ηδη, οι εξελίξεις στην Παλαιστίνη έχουν προκαλέσει οργή. Και νομίζω ότι η επίθεση κατά του Ιράκ θα είναι το καθοριστικό βήμα (αν όχι το τελευταίο), που θα κάνει το ποτήρι της οργής να ξεχειλίσει. Είναι πολύ δύσκολο να διαχειριστεί κανείς αυτήν την οργή.

-- Νομίζετε ότι οι αραβικές ηγεσίες θα δείξουν μεγαλύτερη αποφασιστικότητα, από ό,τι συνήθως, στις αντιδράσεις τους μετά το Ιράκ;

-- Η αλήθεια είναι ότι δεν έχω καμία απάντηση σε αυτό το ερώτημα. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλέψει κανείς τις αντιδράσεις, επίσημες ή ανεπίσημες, καθώς το όλο σκηνικό της επόμενης μέρας της επίθεσης στο Ιράκ μοιάζει παντελώς απρόβλεπτο. Βλέπετε, όμως, ότι ακόμη και στο Κουβέιτ, όπου η ηγεσία είναι ξεκάθαρα αμερικανόφιλη και τα αμερικανικά στρατεύματα έχουν αναπτύξει ισχυρές δυνάμεις, η αντίδραση του κόσμου είναι μεγάλη.

Τους τελευταίους μήνες έχουν γίνει τουλάχιστον 3 επιθέσεις εναντίον Αμερικανών στρατιωτών στο Κουβέιτ, κάτι που ήταν ανήκουστο πριν από λίγο καιρό, ιδιαίτερα για τη συγκεκριμένη χώρα. Κατά συνέπεια, αντιλαμβάνεστε ότι η επόμενη ημέρα είναι πραγματικά απρόβλεπτη και, κατά τη γνώμη μου, οι επίσημες αντιδράσεις θα εξαρτηθούν πολύ και από το μέγεθος της λαϊκής αντίδρασης στο εσωτερικό της κάθε αραβικής χώρας.

-- Η επίσημη ισραηλινή προπαγάνδα δεν έχει σταματήσει ούτε στιγμή από τότε που άρχισε η δεύτερη Ιντιφάντα να κατηγορεί τις Παλαιστίνιες μανάδες ότι, ίσως, είναι οι μοναδικές μητέρες στον κόσμο που στέλνουν τα παιδιά τους να σκοτωθούν χωρίς ενδοιασμούς, ότι τα προτρέπουν να σκοτωθούν. Ποιο είναι το σχόλιό σας;

-- Οι Παλαιστίνιες, γυναίκες και μανάδες, ζουν, όπως το σύνολο του παλαιστινιακού λαού, υπό κατοχή. Δεν μπορούν να βγουν από τα σπίτια τους, δεν μπορούν να θρέψουν τα παιδιά τους, δεν μπορούν να τα στείλουν σχολείο. Βομβαρδίζονται συνεχώς, είναι σε διαρκή αποκλεισμό, είναι διαρκώς αντιμέτωπες με τανκς, ελικόπτερα, σημεία ελέγχου και πάνοπλους Ισραηλινούς στρατιώτες. Το Ισραήλ έχει έναν από τους ισχυρότερους στρατούς στον κόσμο και εμείς δεν έχουμε τίποτε. Είμαστε παντελώς αδύναμοι μπροστά στα όπλα τους. Δεν έχουμε κανένα όπλο για να μπορέσουμε να αντισταθούμε ή να προκαλέσουμε σοβαρές ζημιές σε έναν πάνοπλο σύγχρονο στρατό, όπως αυτόν του Ισραήλ.

Αγαπάμε τη ζωή, όπως όλοι οι άνθρωποι του κόσμου. Θέλουμε να ζήσουμε. Θέλουμε να δούμε τα παιδιά μας να ζουν ευτυχισμένα, όπως όλοι οι γονείς του κόσμου. Τι ζωή, όμως, κάνουμε υπό τις συνθήκες που σας περιέγραψα; Εσείς αυτό το χαρακτηρίζετε ως ζωή; Εντούτοις, μια μητέρα, ακόμη και υπό αυτές τις συνθήκες, θα ήθελε το παιδί της να έχει επιβιώσει, έστω.

Αν το παιδί της, όμως, αποφασίσει ότι θέλει να αγωνιστεί για να αποτινάξει το ζυγό της κατοχής, να παλέψει για μια στοιχειωδώς ανθρώπινη ζωή, για μια ελεύθερη Παλαιστίνη, τότε δε θα το σταματήσει. Αλλωστε, δεν έχουμε κανέναν άλλο τρόπο να παλέψουμε για τη ζωή μας, για την ελευθερία μας, για την πατρίδα μας. Ο μόνος τρόπος είναι να δώσουμε αυτήν την ίδια τη ζωή μας. Είναι το μοναδικό μας όπλο, το ίδιο το σώμα και η ζωή μας.

Για πείτε μου, αλήθεια, στην Ελλάδα, αν είχατε έναν κατακτητή, που σας έχει πάρει τα πάντα, τη γη σας, το βιος σας, την περιουσία σας, την ελευθερία σας, τα πάντα, αν δεν είχατε απολύτως τίποτε, εκτός από τη ζωή σας που έχει μετατραπεί σε διαρκή εφιάλτη εξαιτίας της κατοχής, αν δεν είχατε ούτε όπλα.. τι θα κάνατε; Δε θα χρησιμοποιούσατε το μοναδικό σας όπλο, δηλαδή το ίδιο το κορμί και τη ζωή σας για να πλήξετε τον κατακτητή; Αν υπάρχει κάποια άλλη λύση εκτός από τον αγώνα μέχρι τέλους, αν υπάρχει κάποια άλλη εναλλακτική πρόταση, ευχαρίστως να την ακούσουμε...