Σε μια εποχή διαπλοκής, εκβιασμών, παραποίησης της αλήθειας από τα ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια, οι δημοσιογράφοι καλούνται να αποδείξουν, όπως έλεγε χαρακτηριστικά γυναίκα συνάδελφος, ότι δεν είναι «ελέφαντες» και ότι «δεν είμαστε όλοι ίδιοι».

Αλήθεια, τι γνώμη έχουν οι δημοσιογράφοι για το επάγγελμά τους; Είναι ικανοποιημένοι με την ενημέρωση που προσφέρουν;

Αισθάνονται άσχημα όταν δεν τηρείται η δημοσιογραφική δεοντολογία; Μερικές ουσιαστικές απαντήσεις δόθηκαν σε πρόσφατο συνέδριο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ελληνίδων Δημοσιογράφων όπου ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα σχετικής έρευνας ανάμεσα σε 400 άνδρες και γυναίκες δημοσιογράφους.

Η έρευνα έγινε για λογαριασμό του Δικτύου από την εταιρία VPRC, στη διάρκεια του 2002.

Οπως είπε η πρόεδρος του Δικτύου, Μαίρη Πίνη, συνοψίζοντας τα αποτελέσματα:

- Η δεοντολογία, αν και την επικαλούνται οι δημοσιογράφοι, δεν τηρείται, αφού τα ΜΜΕ ασκούν εξουσία και δεν ελέγχουν την εξουσία.

- Δεν είναι ικανοποιημένοι-ες από την ποιότητα ενημέρωσης που παρέχεται σήμερα στη χώρα μας, σε ποσοστό 74,2%.

- Η απαξίωση και η αλλοτρίωση του δημοσιογραφικού επαγγέλματος πρυτανεύουν.

- Οι δημοσιογράφοι στις συνεντεύξεις τους παραδέχονται ότι υφίστανται παρεμβάσεις κατά την άσκηση του επαγγέλματος (80%) και «εξομολογούνται» πως αναγκάζονται σε αυτολογοκρισία. (Το ποσοστό αντιστοιχεί στο 12,4%), πιστεύουν ακόμα ότι η δημοσιογραφία σήμερα στην επικράτεια δεν είναι ανεξάρτητη ούτε από την πολιτική (69,5%) ούτε την οικονομική εξουσία (82,8%).

• Αποτυπώνεται ακόμη η άποψη, σε ποσοστό 83,8% ότι η ιδιοκτησία των ΜΜΕ εμποδίζει τους δημοσιογράφους να ερευνούν και να θίγουν μια σειρά από καυτά θέματα που απασχολούν τον πολίτη, όπως είναι τα θέματα υγείας, παιδείας, το κυκλοφοριακό κλπ. Τεκμηριώνουν δε τη θέση τους αυτή λόγω της δραστηριότητας που αναπτύσσουν οι επιχειρηματίες των ΜΜΕ σε διάφορους τομείς της οικονομίας.
• Το πιο τραγικό είναι πως ένας στους δύο δημοσιογράφους θεωρεί το συνάδελφό του διεφθαρμένο και διαπλεκόμενο!
• Ειλικρινείς και αυτοσαρκαστικοί οι άνθρωποι των ΜΜΕ αποδέχονται ότι: στα ρεπορτάζ και κυρίως στα τηλεοπτικά, επικρατεί υπερβολή, αλαζονεία, εξάρτηση, υποτέλεια, κυνισμός, έλλειψη ιστορικής παιδείας, ελαφρότητα, καθώς και σκοπιμότητα στην παρουσίαση των θεμάτων. Εξαίρεση στο τηλεοπτικό τοπίο σημειώνουν τα τρία κανάλια της κρατικής τηλεόρασης, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις πάντα των δημοσιογράφων.

- Η μαύρη εργασία έχει εξαπλωθεί στο χώρο σε ποσοστό 13% στην Αθήνα και στο 25,5% στην υπόλοιπη Ελλάδα.

- Τα εξαντλητικά ωράρια των δημοσιογράφων είναι πια καθεστώς, όπως σε καθεστώς έχει μετεξελιχθεί σήμερα η ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων.

- Το μεγαλύτερο ποσοστό (50,9%) ανήκει στην ηλικιακή ομάδα των 25-34 ετών, ενώ μόνο το 10% των δημοσιογράφων είναι πάνω από 45 ετών, και 55-64 χρόνων είναι μόλις το 2%.

Η ανισοτιμία των φύλων σ' αυτή την κοινωνία δεν αφήνει απ' έξω τις γυναίκες δημοσιογράφους. Ετσι σύμφωνα με την έρευνα:

• Το 14,1% των γυναικών πανελλαδικά δήλωσε ότι γίνεται μάρτυρας απολύσεων λόγω εγκυμοσύνης.
• Το 32,5% δηλώνει ότι έχει υπάρξει θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης στο επάγγελμά της (στην Αθήνα σημειώνει ποσοστό 29,1% και στην επαρχία 36,4%).
• Τέλος, το 36,2% των γυναικών του χώρου, σε Αθήνα και επαρχία, δηλώνει ότι υπήρξε θύμα διακρίσεων λόγω της γυναικείας ιδιότητας.