Κυριακή 26 Γενάρη 2003
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 26
ΔΙΕΘΝΗ
ΗΠΑ - ΙΡΑΚ
Η «ντόμινο θεωρία» για την «αναμόρφωση» της Εγγύς και της Μέσης Ανατολής

«Νεοσυντηρητικοί κύκλοι που κατέχουν θέσεις-κλειδιά στην κυβέρνηση των ΗΠΑ - ιδιαίτερα στο Πεντάγωνο - επιδιώκουν μια πλήρη αναμόρφωση όλης της Εγγύς και Μέσης Ανατολής. Το Ιράν - μετά το δεύτερο πόλεμο κατά του Ιράκ - είναι ο επόμενος στόχος, αλλά και η Συρία και ο Λίβανος όπως και η Σαουδική Αραβία είναι στην ημερήσια διάταξη».

Αυτή είναι η γνώμη του Knut Mellenthin, Γερμανού δημοσιολόγου, σε ολοσέλιδο άρθρο του, δημοσιευμένο στη «Neues Deuthchland» (18/19 Γενάρη).

Αφού διαπραγματεύεται το θέμα διεξοδικά, ο συγγραφέας καταλήγει στο συμπέρασμα: «Η θέση των στρατηγών των ΗΠΑ ότι οι λαοί στην Εγγύς και στη Μέση Ανατολή αναμένουν την "απελευθέρωσή τους" από τα βομβαρδιστικά και τις Ειδικές Δυνάμεις των ΗΠΑ, παραγνωρίζει την πραγματικότητα». Ακόμα και στο Αφγανιστάν, όπου οι Αμερικανοί μπορούσαν να στηριχτούν σε μια τεράστια προκαταβολή εμπιστοσύνης - λόγω της πολύχρονης υποστήριξης των πολέμαρχων φονταμενταλιστών κατά του σοβιετικού στρατού - αλλάζουν οι διαθέσεις σημαντικά. Ο στρατός των ΗΠΑ δρα στο Αφγανιστάν σαν εκτός δικαίου στρατός κατοχής, έχει κάνει εκατοντάδες αυθαίρετες συλλήψεις και απαγωγές, για τις οποίες δε δίνει λόγο στις αφγανικές αρχές. Τώρα ετοιμάζουν πόλεμο και κατά των παστουνικών περιοχών του Πακιστάν.

Η ιστορική εμπειρία μιλάει για το γεγονός ότι ο δεύτερος πόλεμος κατά του Ιράκ, που τώρα αναμένεται για το Φλεβάρη, θα αυξήσει την πικρία σε όλα τα ισλαμικά κράτη για τον τρόπο ενέργειας των ΗΠΑ που τον νιώθουν σαν αλαζονικό, μονόπλευρο και ανυπολόγιστο. Τρομοκρατικές πράξεις εναντίον των Αμερικανών, των ΗΠΑ και των Ευρωπαίων θα αυξηθούν μελλοντικά πάρα πολύ από άποψη αριθμού και διάστασης. Εως τώρα πάνω από 90% των «ισλαμικών» αποπειρών στον κόσμο γίνονται από Παλαιστίνιους σε στενό συσχετισμό με την τοπική σύγκρουση. Αυτό σημαίνει όμως ότι υπάρχει τεράστιο δυναμικό και για μια παγκόσμια κλιμάκωση. Ταυτόχρονα θα οξυνθούν οι τοπικές συγκρούσεις μεταξύ μουσουλμάνων και οπαδών άλλων θρησκειών (στο Κασμίρ, στις Φιλιππίνες, στη Νιγηρία κ.α.). Ολα αυτά πάλι θα χρησιμοποιηθούν σαν επιχείρημα από εκείνους που σήμερα αντιπροσωπεύουν με όλα τα δημοσιογραφικά μέσα τη θέση ότι ο κύριος εχθρός δεν είναι η τρομοκρατία, αλλά «το επιθετικό Ισλάμ».

Ο Μελεντίν στηρίζεται στα εξής επιχειρήματα για τις επιδιώξεις των ΗΠΑ να «αναμορφώσουν όλη την Εγγύς και Μέση Ανατολή»: Στις ΗΠΑ κάνει το γύρο μια νέα «θεωρία του ντόμινο». Οι υποστηρικτές της ισχυρίζονται ότι «η απελευθέρωση» του Ιράκ θα έχει τεράστια ενθαρρυντική επίπτωση στο Ιράν και θα επιταχύνει την ανατροπή της δικτατορίας των μουλάδων. Επίσης, το καθεστώς της Συρίας, ενσφηνωμένο μεταξύ Ισραήλ και φιλοδυτικών κοινωνιών στην Ιορδανία, στο Ιράκ και στο Ιράν, δε θα μπορούσε να αντέξει πολύ χρόνο. Κατόπιν, σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, θα κατέρρεε η κυριαρχία των Σαουδαράβων, επειδή η κατοχή του Ιράκ, με τα δεύτερα κατά σειρά κοιτάσματα πετρελαίου στον κόσμο, θα μείωνε την οικονομική σημασία του πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας. Μια άλλη συνέπεια της θεωρίας του ντόμινο θα ήταν ότι οι Παλαιστίνιοι θα έχαναν σχεδόν κάθε υποστήριξη με συνέπεια την αντικατάσταση του Αραφάτ με μια εντελώς νέα γαρνιτούρα υποτακτικών πολιτικών και μια «ειρήνη» στα μέτρα του Αριέλ Σαρόν.

Οι ΗΠΑ, σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, δε θα 'πρεπε να κάνουν τίποτα περισσότερο από το να υποστηρίξουν γενναιόδωρα αντιπολιτευτικά κινήματα στον αραβικό χώρο. Ιστορικό πρότυπο, λένε, είναι η ανατροπή των σοσιαλιστικών κρατών και η αποσύνθεση της Σοβιετικής Ενωσης. Οι θεωρητικοί αυτοί παραβλέπουν όμως τη σημαντικότερη διαφορά των δύο καταστάσεων: Οτι ενώ στην Ανατολική Ευρώπη και στη Σοβιετική Ενωση ήταν πλατιά διαδομένες οι αυταπάτες για τις ΗΠΑ, στον ισλαμικό κόσμο υπερτερούν σχεδόν παντού αντιπάθεια και δυσπιστία απέναντι στις ΗΠΑ.

Η πραγματική κεφαλή αυτού του νεοσυντηρητικού δικτύου, που εργάζεται προς την κατεύθυνση της «αγοράς των καθεστώτων» σε όλη την Εγγύς και τη Μέση Ανατολή, είναι ο Richard Perle, πρόεδρος του Defense Policy Board (Γραφείο Αμυντικής Πολιτικής), μιας συμβουλευτικής επιτροπής του Πενταγώνου, με επιρροή. Ο Perle σε συνομιλία με την εφημερίδα Zeit (σ.σ. του Αμβούργου) στις 5 του Δεκέμβρη 2002 είχε πει: «...Αν επιτύχουμε να ειρηνοποιήσουμε τη χώρα (το Ιράκ) και να οικοδομήσουμε μια σταθερή δημοκρατική κυβέρνηση, τότε μέσα σ' αυτό βρίσκεται τεράστιο δυναμικό να ενθουσιάσουμε και άλλους λαούς». Αλλά είναι δύσκολο να κατανοηθεί γιατί θα επιτύχουν οι ΗΠΑ ακριβώς στο Ιράκ αυτό που στο Αφγανιστάν μετά την ανατροπή των Ταλιμπάν δεν το επιχείρησαν και πολύ περισσότερο δεν το πέτυχαν.

Ο συγγραφέας αυτού του άρθρου επικαλείται και τις ακόλουθες πηγές. Ειδικά για τις σχέσεις ΗΠΑ- Σαουδικής Αραβίας αναφέρει η «Wall Street Journal» (30/10/2001) ότι η Σαουδική Αραβία είναι «η κύρια πηγή της χρηματοδότησης της "Αλ Κάιντα" και ότι αν στη χώρα αυτή ανερχόταν στην εξουσία ένα "ριζοσπαστικότερο καθεστώς", τότε έμπαινε άμεσα το ζήτημα της κατάληψης των πετρελαιοπηγών από τις ΗΠΑ».

Με το ίδιο θέμα ασχολήθηκε και μια εισήγηση του Laurent Murawiec, ενός αναλυτή της συντηρητικής «φάμπρικας σκέψεων» Rand, στο προαναφερόμενο γραφείο Defence Policy Board στις 10 του Ιούλη 2001, για την οποία ορισμένες πληροφορίες δημοσίευσε η «Ουάσιγκτον Ποστ» (6 και 7 του Αυγούστου 2002). Κατά τον Murawiec, οι ΗΠΑ θα 'πρεπε να θέσουν στη Σαουδική Αραβία τελεσίγραφο και να απαιτούν μεταξύ άλλων την παύση της υποστήριξης φονταμενταλιστών εξτρεμιστών σε όλο τον κόσμο. Την παύση αντιαμερικανικών, αντιισραηλινών και γενικά αντιδυτικών θέσεων και στην περίπτωση της μη συμμόρφωσης την κατάληψη των σαουδαραβικών πετρελαιοπηγών και την κατάσχεση των σαουδαραβικών καταθέσεων στο εξωτερικό.

Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Κόλιν Πάουελ, έσπευσε να διαβεβαιώσει τον Σαουδάραβα ομόλογό του ότι η γνώμη του Murawiec δεν εκπροσωπεί τη γνώμη του Προέδρου και της κυβέρνησης των ΗΠΑ. Είναι όμως γεγονός ότι η εισήγηση Murawiec υπάρχει στο διαδίκτυο (Internet) υπό τα στοιχεία www.d-n-i.net/fcs/comments/c457.htm.

Η νέα στρατηγική του Ισραήλ

Για την αμερικανόπνευστη πολιτική του Ισραήλ ο Knut Mellnthin γράφει: «Κεντρικά σημεία της πορείας για μια γενική αλλαγή καθεστώτων» στην Εγγύς και στη Μέση Ανατολή βρίσκονται ήδη σε μια μελέτη του έτους 1996. Μετά τη δολοφονία του Ισραηλινού πρωθυπουργού Γιτζάκ Ράμπιν το 1995 και λίγες βδομάδες μετά τη νίκη του Μπενιαμίν Νετανιάχου στις εκλογές της 28ης του Μάη του 1996, το ισραηλινο-αμερικανικό Ινστιτούτο προηγμένων στρατηγικών και πολιτικών σπουδών (Institu for advenced strategic and political studies) υπέβαλε στον Νετανιάχου ένα σχέδιο γενικής αναμόρφωσης της ισραηλινής εξωτερικής πολιτικής. Το σχέδιο είχε συνταχθεί από εφταμελή επιτροπή με επικεφαλής τον Richard Perle και πρότεινε «μια νέα ισραηλινή στρατηγική πριν το 2000», τελείως αντίθετη από την πολιτική του Ράμπιν. Μερικές συστάσεις του σχεδίου εκείνου αποτελούν ουσιαστικά στοιχεία της τωρινής «επαναστατικής αναδιάρθρωσης» όλης της Εγγύς και Μέσης Ανατολής:

  • Στενή συνεργασία του Ισραήλ με την Τουρκία και την Ιορδανία.
  • Συγκέντρωση του Ισραήλ στο ζήτημα της ανατροπής του Σαντάμ Χουσεΐν και υποστήριξης της βασιλικής οικογένειας της Ιορδανίας για την επανάκτηση του ιρακινού θρόνου (που κατείχε έως το 1958).
  • Ριζική αλλαγή των σχέσεων του Ισραήλ με τους Παλαιστίνιους και (μαζί με την Ιορδανία) εξεύρεση εναλλακτικής λύσης στο ζήτημα Αραφάτ.
  • Το Ισραήλ να σταματήσει τις διαπραγματεύσεις με τη Συρία για επιστροφή των υψωμάτων του Γκολάν και να ενεργεί αεροπορικές επιθέσεις εναντίον συριακών περιοχών.

Αυτό το σχέδιο του 1996 δείχνει πόσο λίγο σχετίζεται η στρατηγική της «καθεστωτικής αλλαγής» (στην Εγγύς και Μέση Ανατολή) με τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης του Σεπτέμβρη 2001.


Θανάσης ΒΟΡΕΙΟΣ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ