Χωρίς εκπλήξεις και προβλήματα φαινόταν να κυλά η προεκλογική περίοδος στο Ισραήλ. Ο Αριέλ Σαρόν και το Λικούντ εμφανίζονταν, στις δημοσκοπήσεις, να προηγούνται σημαντικά του Εργατικού Κόμματος. Το Εργατικό Κόμμα, μετά την αποχώρησή του από την κυβέρνηση «εθνικής ενότητας», με αφορμή τη διαφωνία του για τις περικοπές των κοινωνικών δαπανών τη στιγμή που χορηγούνταν αρκετά μεγάλη οικονομική βοήθεια στους εποικισμούς, δε μοιάζει ικανό να μπορεί να ανακτήσει την καθιερωμένη θέση του στη συνείδηση της ισραηλινής κοινής γνώμης.

Ο νέος ηγέτης των Εργατικών, Αμραμ Μίτζνα, πρώην αξιωματικός και νυν δήμαρχος της Χάιφα, δεν έχει καταφέρει, μέχρι στιγμής, να αντιστρέψει το κλίμα αναξιοπιστίας και πολιτικού καιροσκοπισμού που στιγματίζει τους Εργατικούς από την έναρξη της συγκυβέρνησης. Πλήγμα στην προσπάθειά του αυτή αποτελεί και η αποχώρηση δύο γνωστών φιλειρηνιστών, του Γιόσι Μπεϊλίν και της κόρης του Μοσέ Νταγιάν, την επαύριο των εσωτερικών εκλογών που διεξήχθησαν για να καταρτιστούν οι λίστες των υποψηφίων βουλευτών. Και οι δύο, πριν προσχωρήσουν στο μικρό αριστερό κόμμα Μέρετζ, κατήγγειλαν ότι προωθήθηκαν «σκληροπυρηνικοί», με αποτέλεσμα όσοι τάσσονται υπέρ της ειρήνης με τους Παλαιστινίους να έχουν ελάχιστες πιθανότητες εκλογής.

Με δεδομένη, λοιπόν, τη σύγχυση που επικρατεί στο Εργατικό Κόμμα και την εναγώνια προσπάθειά του να ξαναβρεί μια σαφώς διακριτή πολιτική ταυτότητα, το έργο του Σαρόν, που ξεπέρασε με άνεση το σκόπελο του εσωκομματικού του αντιπάλου Μπέντζαμιν Νετανιάχου, μόνο εύκολο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί. Η ισραηλινή κοινή γνώμη, κατά κοινή ομολογία, έχει συντηρητικοποιηθεί. Το αιματοκύλισμα και η σκληρότητα με την οποία ο ισραηλινός στρατός επανέθεσε υπό την κατοχή του το μεγαλύτερο μέρος της Δ. Οχθης, οι καθημερινές δολοφονικές επιθέσεις στη Λωρίδα της Γάζας και ο διαρκής φόβος της «απάντησης» των Παλαιστινίων καμικάζι μοιάζουν να έχουν οδηγήσει σε ολική πνευματική και ηθική παράλυση τον ισραηλινό λαό, που, υπό το βάρος αυτής της καθημερινότητας, έχει αποδεχτεί να υφίσταται ακόμη και ο ίδιος εξευτελιστικούς ελέγχους.

Ετσι, παρά το γεγονός ότι ο Σαρόν απέτυχε παταγωδώς να υλοποιήσει την προεκλογική του δέσμευση, το 1999, περί πλήρους τερματισμού της βίας μέσα σε 100 ημέρες (αντίθετα υπάρχει κλιμάκωση), η ισραηλινή κοινή γνώμη δείχνει να ακολουθεί υπνωτισμένη τον δοκιμασμένα αποτυχημένο δρόμο της ακραίας βίας. Δεν είναι τυχαίο ότι οι εντυπωσιακές, σε σύγκριση με το κλίμα που επικρατεί, προτάσεις του ηγέτη των Εργατικών, Μίτζνα, για μονομερή ισραηλινή αποχώρηση από τη Λωρίδα της Γάζας με ταυτόχρονη διάλυση των εκεί εποικισμών και έναρξη διαλόγου προκειμένου να αποχωρήσει ο ισραηλινός στρατός και από τη Δ. Οχθη (συμπεριλαμβανομένης επίσης της διάλυσης μεγάλων εποικισμών), εισπράττονται από την πλειοψηφία ως ένα πολύ όμορφο σενάριο απεγκλωβισμού της ζωής τους από τον τρόμο, το θάνατο και την οικονομική δυσπραγία, πλην όμως ανέφικτο.

Με μια πρώτη ματιά, λοιπόν, το βράδυ της 28ης Ιανουαρίου, οπότε και θα διεξαχθούν οι πρόωρες εκλογές, ουδέν νεότερο αναμένεται. Κάτω, όμως, από την επιφάνεια των γεγονότων οι εξελίξεις είναι μάλλον πιο ενδιαφέρουσες.

Την ήρεμη προεκλογική εκστρατεία τάραξαν στα μέσα Δεκεμβρίου οι καταγγελίες δεκάδων μελών της Κεντρικής Επιτροπής του Λικούντ σύμφωνα με τις οποίες ο χρηματισμός ήταν το βασικό κριτήριο ανάδειξης των υποψηφίων βουλευτών. Ο Γενικός Εισαγγελέας έχει αρχίσει, ήδη, έρευνες. Και μόνο, όμως, τα λιγοστά στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας είναι καταπέλτης για το κόμμα του Σαρόν, ο οποίος, προσωπικά, επέλεξε η εκλογή των βουλευτών να γίνεται από τον στενό κύκλο των, περίπου, 2.450 μελών της ΚΕ και όχι από το σύνολο των πλέον των 300.000 μελών του Κόμματος. Ηδη, δύο από τους υποψηφίους έχουν χάσει τη θέση τους, με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας, τα οποία αναδεικνύουν χρηματισμό σε ευρύτατη κλίμακα, ενώ τα χρήματα που χρησιμοποίησαν οι υποψήφιοι για να εξασφαλίσουν τη θέση τους στο ψηφοδέλτιο προέρχονται, κατά κύριο λόγο, από γνωστά κυκλώματα του υποκόσμου.

Ο ισραηλινός Τύπος εξαπέλυσε δριμύτατη επίθεση κατά της διαφθοράς του Λικούντ και του Σαρόν, χαρακτηρίζοντάς τον «αδίστακτο, χωρίς όρια που οδηγεί τη χώρα, από όλες τις απόψεις στην καταστροφή». Αναλυτές εκτιμούσαν ότι αν κατά τη διάρκεια της έρευνας, χάσουν τη θέση τους και άλλοι υποψήφιοι βουλευτές (με δεδομένο ότι δεν μπορούν να επανασυνταχθούν οι λίστες των υποψηφίων), τότε δεν είναι πλέον βέβαιο ότι το Λικούντ θα επικρατήσει του Εργατικού Κόμματος. Και αυτό, όχι μόνο εξαιτίας του πολιτικού αντικτύπου των αποκαλύψεων, αλλά λόγω της έλλειψης βουλευτών. Βέβαια, από τη βρώμικη αυτή ιστορία δεν έμεινε εντελώς αλώβητο το Εργατικό Κόμμα, του οποίου δύο υποψήφιοι ανακρίνονται, επίσης, για χρηματισμό προκειμένου να διασφαλίσουν τη θέση τους στο ψηφοδέλτιο. Το μέγεθος, όμως, και οι συνέπειες του σκανδάλου είναι σαφώς μικρότερης εμβέλειας.

Το βασικό «χαρτί», όμως, για την παραμονή ή όχι του Αριέλ Σαρόν στην εξουσία, υποστηρίζει η ισραηλινή εφημερίδα «Χααρέτζ», βρίσκεται στα χέρια του Αμερικανού Προέδρου. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο Σαρόν έχει ζητήσει από τον Πρόεδρο Μπους να εμποδίσει την οποιαδήποτε δημοσιοποίηση λεπτομερειών του «ειρηνευτικού σχεδίου» που προωθεί πιεστικά το διαμεσολαβητικό Κουαρτέτο (ΗΠΑ - ΕΕ -ΟΗΕ - Ρωσία), πριν από τη διεξαγωγή των ισραηλινών εκλογών. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, το σχέδιο σε πρώτη φάση, εκτός από αυστηρή εκεχειρία, προβλέπει πάγωμα των εποικισμών, σταδιακή αποχώρηση του ισραηλινού στρατού από τα παλαιστινιακά εδάφη, επιτάχυνση και ολοκλήρωση των παλαιστινιακών μεταρρυθμίσεων και έναρξη διαβουλεύσεων για ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους μέχρι το 2005.

Ο Σαρόν θεωρητικώς έχει αποδεχτεί μια περιορισμένη παλαιστινιακή οντότητα, υπό πλήρη, ουσιαστικά, ισραηλινό έλεγχο. Αλλά και μόνο αυτό, είχε προκαλέσει τη μήνιν όλων των ακροδεξιών συγκυβερνώντων του και συνεργατών του εντός του Λικούντ.

Το περίγραμμα του σχεδίου, βέβαια, έχει δοθεί στην παλαιστινιακή ηγεσία. Ομως, για τον Σαρόν είναι εύκολο να κατηγορήσει τον Αραφάτ ότι ψεύδεται. Δε θα μπορεί, όμως, να πράξει το ίδιο αν το σχέδιο ανακοινωθεί επισήμως. Ολόκληρη η ισραηλινή προεκλογική εκστρατεία, και η μάχη ανάμεσα στα δύο μεγαλύτερα κόμματα, εκτός από την πτωτική πορεία της ισραηλινής οικονομίας και τα σοβαρότατα πλέον κοινωνικά προβλήματα, εστιάζει στην αντιμετώπιση της διένεξης με τους Παλαιστινίους. Αν αποδειχθεί ότι η αντιμετώπιση αυτή είναι προειλημμένη, δεν υπάρχει πρακτικά ουδείς λόγος να προτιμηθεί ο Σαρόν για να την υλοποιήσει, αντί του Μίτζνα, που, σε τελευταία ανάλυση, ήδη μιλά για αποχώρηση.

Η «Χααρέτζ» υποστηρίζει ότι ο Πρόεδρος Μπους είναι αποφασισμένος να διατηρήσει, πάση θυσία, τον Σαρόν στην εξουσία, γιατί εκτιμά ότι είναι χρήσιμος εταίρος τόσο στην «αντι-τρομοκρατική» εκστρατεία, όσο και στον επικείμενο πόλεμο κατά του Ιράκ. Γι' αυτό, κατά την εφημερίδα, ο Λευκός Οίκος θα εμποδίσει τη γνωστοποίηση του σχεδίου του Κουαρτέτου, πρόθεση που ο Αμερικανός ΥΠΕΞ δημοσιοποίησε ενόψει της συνάντησής του με τους υπολοίπους του Κουαρτέτου για τη συγκεκριμενοποίηση των τελευταίων λεπτομερειών του σχεδίου.

Εντούτοις, τίποτε δεν είναι βέβαιο. Η Ουάσιγκτον επικρότησε την πρωτοβουλία του Βρετανού πρωθυπουργού να φιλοξενήσει στο Λονδίνο μια σύνοδο, στις αρχές Γενάρη, με τη συμμετοχή αντιπροσωπειών, του Κουαρτέτου, των Παλαιστινίων, της Σ. Αραβίας, της Ιορδανίας, της Αιγύπτου, προκειμένου να «δοθεί ώθηση στις παλαιστινιακές μεταρρυθμίσεις και κατά συνέπεια στην εφαρμογή του ειρηνευτικού σχεδίου». Το Ισραήλ, αν και κλήθηκε, δεν αναμένεται να συμμετάσχει, επικαλούμενο τη γνωστή θέση του ότι δεν κάνει διάλογο, αν δεν τερματιστεί πλήρως η βία. Οι ΗΠΑ, όμως, συνεπικουρούμενες από τη Βρετανία, πιέζονται ασφυκτικά να «κλείσουν», έστω και με έναν μη βιώσιμο μακροπρόθεσμα τρόπο, το Παλαιστινιακό, προκειμένου να απαλύνουν, κάπως, τη μεγαλύτερη πληγή εναντίον τους στην αραβική κοινή γνώμη, ενόψει ενός πολέμου στο Ιράκ.

Αυτό δε συνεπάγεται ότι η πρόταση του Κουαρτέτου θα θέτει ως προϋποθέσεις τις αποφάσεις του ΟΗΕ. Ούτε, φυσικά, ότι θα αποτελεί μια δίκαιη λύση στην προοπτική ενός βιώσιμου παλαιστινιακού κράτους. Σίγουρα, όμως, θα έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός «παυσίπονου», που, όμως, θα φέρει σε δύσκολη θέση τον Σαρόν, πριν ή μετά τις εκλογές. Υπό αυτές τις συνθήκες, λοιπόν, μια από τις πλέον προβλεπόμενες προεκλογικές εκστρατείες στο Ισραήλ αποκτά τα εχέγγυα να κάνει τη μεγάλη έκπληξη.