«Εδώ δεν είναι ζωή. Σε δύο - τρία βήματα απόσταση βρίσκονται όλα: Τουαλέτα, νεροχύτης, μπάνιο, μια καρέκλα. Και μια βιβλιοθήκη άδεια, που δεν ξέρω για ποιο λόγο βρίσκεται εδώ. Ο φωταγωγός σαν ένα μικρό κελί, μπορώ να πω σαν ένας τάφος. Το πιο φοβερό; Δε βλέπω καθόλου, μα καθόλου ήλιο. Μας θάψανε ζωντανούς»...

Κάπως έτσι ξεκίνησε η ιστορία. Με τις κραυγές αγωνίας των πολιτικών κρατουμένων προς την Οργάνωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Τουρκίας. Βέβαια τότε, σχεδόν τρία χρόνια πριν, κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί τη συνέχεια, το μεγάλο αγώνα μέχρι θανάτου που θα 'διναν οι φυλακισμένοι αριστεροί της γειτονικής χώρας, σχεδόν 11.000 άνθρωποι. Ενας αγώνας, που καλά κρατεί μέχρι σήμερα, παρά τις τρομακτικές απώλειες: 101 νεκροί και άλλοι 500 ζωντανοί - νεκροί. Χωρίς μνήμη, με κινητικά προβλήματα και δίχως καμία πιθανότητα αποκατάστασης. Η νέα κυβέρνηση Ερντογάν - όπως λένε οι ίδιοι οι αγωνιστές - δεν τους δίνει καμία ελπίδα πως η κατάσταση στη χώρα τους μπορεί να βελτιωθεί. «Είναι κυβέρνηση εγκάθετη των Αμερικανών», απαντούν και διαβεβαιώνουν πως η απεργία πείνας μέχρι θανάτου θα λήξει μόνον εάν καταργηθούν τα «λευκά κελιά» και αποκατασταθούν τα ανθρώπινα δικαιώματα στην πατρίδα τους.

Κάτι τέτοιο, ωστόσο, φαντάζει κυριολεκτικά ουτοπία για δύο πολύ συγκεκριμένους λόγους: Ο πρώτος είναι τα τρομακτικά ποσά που δόθηκαν, όλο το προηγούμενο διάστημα, απ' το τουρκικό κράτος ώστε να μετατραπούν οι φυλακές της χώρας σε φυλακές απομονωμένων κελιών για τους επαναστάτες κρατούμενους. Η εγκύκλιος που προέβλεπε αυτήν τη μετατροπή, υπογράφτηκε στις 6 Γενάρη 2000 απ' τα υπουργεία Εσωτερικών, Δικαιοσύνης και Υγείας και έως το τέλος του 2000 είχαν ήδη δαπανηθεί 4,5 τρισεκατομμύρια λίρες, όταν το καθορισμένο ημερήσιο χρηματικό ποσό ανά άτομο στις τουρκικές φυλακές είναι μόλις 700.000 λίρες! Παράλληλα, για την ανέγερση φυλακών τύπου F (απομονωμένα κελιά), στις πόλεις Αγκυρα, Σμύρνη, Bolu, Kocaeli και Tekirdag - τα έργα ολοκληρώθηκαν το Μάη του 2001 - ξοδεύτηκαν 2,5 τρισ. τουρκικές λίρες για την καθεμία. Σ' αυτές τις φυλακές δημιουργήθηκαν 64 κελιά των τριών ατόμων και 103 του ενός ατόμου. Το πιο ενδιαφέρον, πάντως, είναι ότι λίγο πριν υπογραφεί η συγκεκριμένη εγκύκλιος, στις 25 Νοέμβρη του 1999, πραγματοποιήθηκε στην Τουρκία πλειστηριασμός για την ανάθεση των έργων μετατροπής των παλιών φυλακών στο καινούριο σύστημα κελιών σε 13 πόλεις της χώρας! Τα πάντα, δηλαδή, ήταν ήδη προαποφασισμένα. Και, μάλιστα, κατόπιν συγκεκριμένων εντολών που είχε πάρει η Τουρκία απ' το ΝΑΤΟ...

Αυτός ακριβώς είναι ο δεύτερος και σημαντικότερος λόγος, για τον οποίον πολλοί πιστεύουν πως ο ηρωικός, αλλά τραγικός συνάμα αγώνας των Τούρκων πολιτικών κρατουμένων δεν έχει μόνον αντίπαλο το καθεστώς της Τουρκίας, αλλά και το ΝΑΤΟ. Διότι το ΝΑΤΟ διέταξε, πιθανώς να χρηματοδότησε κιόλας, την Τουρκία να εφαρμόσει τη λειτουργία των «λευκών κελιών», με απώτερο στόχο οι κυβερνήσεις της Ευρώπης - η μία μετά την άλλη - να τα υιοθετήσουν στο μέλλον. Το θέμα, δηλαδή, κι αυτό πρέπει να είναι ξεκάθαρο, δεν αφορά μόνο στην Τουρκία.

Οταν, το 1984, η Αντιτρομοκρατική Επιτροπή του ΝΑΤΟ κάνει πρόταση στα κράτη - μέλη του για μετατροπή όλων των φυλακών σε ατομικά κελιά απομόνωσης, κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως ήταν ανυποψίαστος. Κι αυτό, γιατί η ιστορία των φυλακών τύπου «ατομικό κελί» ξεκινά πολύ νωρίτερα και ήταν μια σειρά πειραμάτων σε Ευρώπη και ΗΠΑ που οδήγησαν στην «ανακάλυψή» τους και στα αποτελέσματα που κάποιοι προσδοκούσαν. Μετά τον πόλεμο της Κορέας - λίγο μετά το 1950 - στις ΗΠΑ γίνονται πολλά πειράματα από τη ΣΙΑ, με την ονομασία «μέθοδοι αλλαγής συμπεριφοράς» και με τη συμμετοχή πολλών γνωστών χειρουργών εγκεφάλου και ψυχολόγων. Είναι ενδεικτικό ότι το πρόγραμμα του δόκτωρ Σέιν, που αποτελείται από 24 άρθρα, αποκαλύφθηκε μετά από αυτά τα πειράματα. Κάθε άρθρο αυτού του προγράμματος περιέχει ψυχολογικές και διοικητικές εφαρμογές, που εξασφαλίζουν την ...εξαφάνιση της ταυτότητας του κρατουμένου!

Τα ίδια πειράματα πραγματοποιήθηκαν το 1971 στη Γερμανία, συγκεκριμένα στο πανεπιστήμιο του Αμβούργου, σε ένα ειδικό εργαστήριο που ονομαζόταν Camere Silens. Το γερμανικό κράτος ξόδεψε γι' αυτά τα πειράματα τότε περίπου 40 εκατομμύρια μάρκα και οι ειδικές φυλακές χτίστηκαν με βάση τα αποτελέσματα αυτών των πειραμάτων. Μάλιστα, σε διάφορες χώρες της Ευρώπης (Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία και Μ. Βρετανία), με βάση αυτά τα πειράματα, έχουν αναπτυχθεί και ειδικές μέθοδοι (π.χ., στη Γερμανία, στην περιοχή Stammheim έχουν γίνει οι φυλακές - φέρετρα και στη Βρετανία τα Η - Μπλοκ).

Το σύστημα απομονωμένων ατομικών κελιών καταστρέφει και αφανίζει τη συνείδηση και την προσωπικότητα των κρατουμένων, χωρίς να απαιτεί μεθόδους βασανισμού. Καταστρέφει όλο το νευρολογικό σύστημα των κρατουμένων και έτσι χάνουν την αίσθηση του χρόνου και του χώρου. Παρατηρούνται κινήσεις εκτός ελέγχου και εξαφανίζονται τα αντανακλαστικά. Επίσης, παρατηρείται υπερβολική εφίδρωση, στομαχικός πόνος, χάσιμο βάρους, σπονδυλικοί πόνοι, διαταραχές στο κυκλοφορικό και ανοσοποιητικό σύστημα, διαταραχές στην όραση και την περίοδο των γυναικών.

Διαπιστώθηκαν, επίσης, κάποιες διαταραχές στους κρατούμενους που έμειναν πολύ χρονικό διάστημα στα κελιά απομόνωσης, όπως διαρκής κατάσταση υπνηλίας, που προκαλεί κατάθλιψη και αδράνεια, υπερβολικός φόβος και συναισθηματικότητα. Εμφανίζονται προβλήματα αυτοσυγκέντρωσης, ψυχολογικές διαταραχές, δυσκολίες σε λογικές σκέψεις, δυσκολίες και αποκοπές στην ομιλία και στο σχηματισμό των προτάσεων, με αποτέλεσμα να ξεχνιέται το περιεχόμενο του θέματος. Εμφανίζονται ακόμη διαταραχές στις αισθήσεις και στις αντιλήψεις, που προκαλούν υπερβολικές διεγέρσεις και παραισθήσεις. Ιδιαίτερα, στην αρχή της απομόνωσης των κρατουμένων, παρατηρούνται σοβαρές ψυχοσωματικές κρίσεις. Οι τυπικοί χαρακτήρες των κρίσεων είναι παράνοια, παραίσθηση και παραλήρημα.

Σκοπός τους είναι να ασκήσουν πίεση στους αντιφρονούντες, να καταρρακώσουν την προσωπικότητά τους, ώστε να υποκύψουν και να μην υψώνουν «φωνή», καθώς επίσης να τους διαιρέσουν για να εξαφανίσουν την όποια αντίσταση μέσα στις φυλακές. Γι' αυτό το λόγο αυτή η απομόνωση, ως μέθοδος βασανισμού, είναι γνωστή με το όνομα «λευκή τρομοκρατία». Βάζοντας τους κρατούμενους σε κελιά, τους απομονώνουν από τον κοινωνικό τους περίγυρο (εντός των φυλακών), εμποδίζουν την επαφή τους με το παρελθόν και το μέλλον τους, μετατρέποντάς τους έτσι σε άβουλα αντικείμενα, που χρησιμοποιούνται σε πειράματα πλύσης εγκεφάλου.