ΗΤΑΝ η στερνή νύχτα, της χιτλερικής σκλαβιάς, η θεοσκότεινη νύχτα. Μετρούσαμε πια ώρες ως που να φτάσει το ξημέρωμα. Κι η μέρα εκείνη ήταν η Πέμπτη 12 τ' Οχτώβρη. Μας βρήκε στην καρδιά της Αθήνας, με την ομάδα της ΕΠΟΝ να τυπώνουμε σ' εκείνο το ιστορικό υπόγειο του βιβλιοπωλείου του «λαού» όλα τα υλικά που έπρεπε να κυκλοφορήσουν στην πρωτεύουσα.

ΕΚΕΙΝΗ η νύχτα ήταν αλλιώτικη. Πάνω από τα κεφάλια μας, στο πεζοδρόμιο, τμήματα του γερμανικού στρατού, από μονάδες που ήσαν στρατωνισμένες στην περιοχή της Αθήνας, κατέβαιναν την Ιπποκράτους για να φτάσουν στο σιδηροδρομικό σταθμό.

ΚΟΝΤΑ μας, σε μικρή απόσταση, στο λόφο του Στρέφη, σε μια συνεχή, ασταμάτητη εκπομπή, το χωνί της ΕΠΟΝ Σπουδαστών καλούσε τους πατριώτες στον αγώνα και, συγχρόνως, τους πληροφορούσε για τα τελευταία νέα στα μέτωπα και κυρίως για τη σαρωτική έφοδο του Κόκκινου Στρατού στα Βαλκάνια.

ΔΕΝ έχει ξαναζήσει από τότε άλλη τέτοια μέρα η πρωτεύουσα... Ενα πυκνό δίστηλο του «Ρ» δίνει της μεγάλης αυτής μέρας το μυριόστομο μήνυμα, τη μεγάλη εκείνη γιορτή της λευτεριάς, που όσοι την έζησαν την έχουν καταγράψει σαν μια μοναδική στιγμή της ζωής τους. Την πιο όμορφη...

«...ΧΑΘΗΚΕ το βρωμερό κουρέλι του φασισμού από την Ακρόπολη, γράφει στο πρωτοσέλιδο ρεπορτάζ ο «Ρ». Τούτο το σύνθημα περίμενε η Αθήνα. Η μπαρουτοκαπνισμένη Αθήνα που γνώρισε την πείνα και το βόλι του καταχτητή, το στιλέτο του προδότη. Η αδάμαστη Αθήνα, που τρία χρόνια πάλεψε, ξεχύθηκε ζωντανή ανθρωποθάλασσα να διαλαλήσει τη Νίκη της, να γιορτάσει τη λευτεριά της... πέντε λεφτά φτάνουν για να κολυμπήσει όλη η πόλη στο γαλάζιο. Για ν' ανεβούν οι ΕΠΟΝίτες στα καμπαναριά και ν' αντηχήσουν χαρούμενα οι καμπάνες...».

«... ΑΠ' ΤΟΝ εξώστη του Μετοχικού ακούγεται η φωνή του ΚΚΕ. Χιλιάδες είναι ο κόσμος, που κρέμεται από τα χείλια του ομιλητή. Ατέλειωτες ζητωκραυγές σκεπάζουν το λόγο του. Μα, κανείς δε φεύγει. Ολοι περιμένουν να τους μιλήσει ακόμη το κόμμα τους, το κόμμα του λαού, που πρώτο σήκωσε τη σημαία της Αντίστασης, της ενότητας και της λευτεριάς, που στάθηκε πάντα μπρος, έδωσε αμέτρητα τα θύματά του... Κι οδήγησε το λαό στη Νίκη».

Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ μας στο μικρό εκείνο δίφυλλο θα ολοκληρώσει το ρεπορτάζ με το γεγονός ότι στον Ερυθρό Σταυρό Α` Βοηθειών δεν είχε αναφερθεί κανένα απολύτως περιστατικό... διαψεύδοντας τα κοράκια του διχασμού και όσα διέδιδαν ότι ο ΕΛΑΣ και οι Οργανώσεις του ΕΑΜ θα προκαλούσαν ζητήματα... Ησυχία και τάξη υποδειγματική...

ΑΛΛΑ ας διαβάσουμε, αποσπασματικά βέβαια, δυο λόγια χαιρετιστήρια, που γράφτηκαν εκείνες ακριβώς τις μέρες από τον Αιμίλιο Βεάκη για το «Ριζοσπάστη», που κι αυτός έβγαινε στο φως ύστερα από πολλά χρόνια άγριας τρομοκρατίας: «...Είπε ο Λένιν: Θέλουμε και θα δημιουργήσουμε ελεύθερο Τύπο, ελεύθερο όχι μόνο από την Αστυνομία, μα και από το κεφάλαιο κι απ' την αντίδραση και προπάντων από τον αναρχικό ατομισμό... Η εντολή αυτή, γράφει ο Αιμ. Βεάκης, τηρήθηκε πιστά στη χιλιοβασανισμένη χώρα μας από το ηρωικό όργανο της Λαϊκής λευτεριάς, το "Ριζοσπάστη". Και τηρήθηκε μέσα στον πιο φανατικό, άγριο, εξολοθρευτικό κατατρεγμό. Κι ούτε μια στιγμή δεν μπόρεσαν οι δήμιοι να σταματήσουν την έκδοση και την κυκλοφορία αυτού του φάρου της αλήθειας και της λευτεριάς, κι ούτε μια στιγμή, μ' όλη τη βία και την τρομοκρατία. Και μέσα από τους ήρωες, που δούλευαν με υπέρτατη θυσία της ζωής τους, ούτε μια στιγμή δεν ξεχώρισαν άτομα, ούτε μια στιγμή δε βρέθηκε κανείς να ζητήσει αμοιβές και τιμές ξέχωρες για την ατομική του αυτοθυσία. Γι' αυτό ο "ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ" στάθηκε πάντα το πνευματικό φως, η παρηγοριά και η πίστη του λαού. Το 'πε ο "ΡΙΖΟΣ"!!».

ΤΟ 'ΠΕ Ο «ΡΙΖΟΣ»!! «Ετσι η αιώνια ζωή - ζωή στο φως και τη λευτεριά - του «Ρ» δεν πρέπει να 'ναι ευχή μόνο, πρέπει να είναι θέληση και αγώνας κάθε ανθρώπου, που 'χει την αξίωση να λέγεται άνθρωπος».