ΤΑΪΠΕΪ - ΠΕΚΙΝΟ.- Η κυβέρνηση της Ταϊβάν επιχειρούσε χθες να ρίξει τους τόνους της αντιπαράθεσης με το Πεκίνο, μετά την ένταση που δημιούργησαν οι δηλώσεις του Προέδρου Τσεν Σούι - Μπιαν περί της πιθανότητας διενέργειας δημοψηφίσματος για να αποφασιστεί το μέλλον της νήσου, που η Κίνα θεωρεί επαρχία της.

Μετά τη φραστική καταδίκη των δηλώσεων του Τσεν από το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών, το οποίο σχολίασε πως η υιοθέτηση μιας τέτοιας πολιτικής από την Ταϊβάν θα την οδηγούσε «σε καταστροφή», ο Ταϊβανέζος Πρόεδρος ανασκεύασε τη θέση του, ουσιαστικά υπεκφεύγοντας: «Τα σχόλιά μου υπεραπλουστεύτηκαν και ενδέχεται να προκάλεσαν παρανόηση», είπε σε συνεδρίαση του κόμματός του χθες στην Ταϊπέι, μετά την επιστροφή του από την Ιαπωνία όπου έκανε τις δηλώσεις, σε συνάντηση Ταϊβανών υπερεθνικιστών μεταναστών στο Τόκιο. Το Σάββατο, ο Τσεν είχε πει πως ένα δημοψήφισμα αποτελεί «βασικό ανθρώπινο δικαίωμα», προσθέτοντας ότι υπάρχει «μία χώρα σε κάθε πλευρά» των Στενών της Φορμόζας.

Η διατύπωση του Τσεν - «μία χώρα σε κάθε πλευρά» - απηχεί την έκκληση του προκατόχου του Λι Τενγκ Χούι, το 1999, για επαναπροσδιορισμό των διμερών σχέσεων ως «ειδικών σχέσεων κράτους με κράτος», που είχε οδηγήσει τότε σε σοβαρή κλιμάκωση των σχέσεων της νήσου με το Πεκίνο. Πολιτικοί παρατηρητές εκτιμούν πως οι δηλώσεις του σημερινού Προέδρου είχαν στόχο μια «εσωτερική κατανάλωση», καθώς ο Τσεν θέλει απλώς να διατηρηθεί το σημερινό status quo των σχέσεων με την Κίνα.

Αλλά ο θόρυβος που δημιουργήθηκε ήταν πολύ μεγαλύτερος από όσο υπολόγιζε. Ο χθεσινός κινεζικός Τύπος, στο σύνολό του, είχε ως πρώτο θέμα «τις ανεύθυνες δηλώσεις» του ηγέτη της Ταϊβάν, που ενδέχεται «να οδηγήσουν σε κρίση».

Το ειδικό καθεστώς του νησιού, που μονίμως επιχειρούν να εκμεταλλευτούν οι ΗΠΑ αν και επίσημα διατηρούν τη ρητορική περί «μιας Κίνας», αποτελεί διαρκή αφορμή προστριβών στις σχέσεις Ουάσιγκτον και Πεκίνου. Η αμερικανική πολιτική (του διαίρει και βασίλευε), που διαμορφώθηκε επί των ημερών Κίσινγκερ, είναι στα λόγια να μην αντιτίθεται στην κινεζική άποψη, αλλά στην πράξη να πωλεί τεράστια πακέτα όπλων στην Ταϊβάν και να ενισχύει τις αποσχιστικές δυνάμεις.