Associated Press

Μπουλέντ Ετσεβίτ. «Θα προτιμούσα να εξαντλήσουμε την τετραετία, αλλά δε μου φαίνεται πιθανό», είπε χτες ο Τούρκος πρωθυπουργός

Θέσεις μάχης λαμβάνουν οι πολιτικοί της Τουρκίας - όλοι εναντίον όλων - καθώς αυξάνονται οι ενδείξεις πως όταν συγκληθεί εκτάκτως η Βουλή, την 1η του Σεπτέμβρη, θα προκηρυχτούν πρόωρες εκλογές.

Οι εξελίξεις στο πολιτικό σκηνικό της γείτονος συνέχιζαν να είναι ραγδαίες, τόσο στο προσκήνιο όσο και στο παρασκήνιο. Ο πρόεδρος της Βουλής, Ομέρ Ιζγκί, ανακοίνωσε χτες ότι η έκτακτη σύγκληση της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης, που έχει ζητήσει το κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ) για να συζητηθεί το αν και πότε θα στηθούν κάλπες, θα πραγματοποιηθεί σε ενάμιση μήνα από τώρα, την 1η Σεπτέμβρη. Το κόμμα, που έχει τις ρίζες του στο ακροδεξιό κίνημα των Γκρίζων Λύκων, συγκέντρωσε - όπως απαιτεί το τουρκικό σύνταγμα - 110 υπογραφές προς αυτό. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Ρόιτερς» και του Γαλλικού Πρακτορείου το κόμμα του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, που διαθέτει σήμερα 127 βουλευτές, αξιώνει να γίνουν πρόωρες εκλογές το Νοέμβρη.

Είναι ένα χρονοδιάγραμμα που μοιάζει να «βολεύει» και τον κορυφαίο «αποστάτη» της κυβέρνησης, τον Ισμαήλ Τζεμ, που είπε πως το υπό ίδρυση κόμμα του (στο οποίο ήδη φέρονται να έχουν δηλώσει ότι θα συμμετέχουν ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Χουσαμετίν Οζκάν και ο «τσάρος» της οικονομίας Κεμάλ Ντερβίς), «χρειάζεται κάπου τρεις μήνες για να ετοιμαστεί για μια εκλογική δοκιμασία».

Το αναπόφευκτο της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες αναγνώρισε χτες και ο πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετσεβίτ, ο οποίος δήλωσε σε συνέντευξή του στο CNN ότι αν και ο ίδιος θα ήθελε εξάντληση της τετραετίας, κάτι τέτοιο «δεν του φαίνεται εφαρμόσιμο». Η... φυλλορροή του κόμματος της Δημοκρατικής Αριστεράς συνεχιζόταν και χτες: Αλλοι επτά βουλευτές αύξησαν σε 53, πλέον, τους αποχωρήσαντες/παραιτηθέντες, καθιστώντας το DSP τέταρτο κατά τάξη ισχύος στη Βουλή, με 75 βουλευτές. Πλέον ακόμη και το κόμμα της Τανσού Τσιλέρ, του Ορθού Δρόμου (DYP) έχει περισσότερους βουλευτές - 85 συγκεκριμένα.

Η αποχώρηση που ίσως αποδειχθεί καθοριστική είναι αυτή που προσέφερε ο Κεμάλ Ντερβίς, αλλά δεν έγινε δεκτή. Ο Ετσεβίτ, όταν ρωτήθηκε σχετικώς, είπε πως εάν ο Ντερβίς εξαναγκαστεί να αποχωρήσει, «η πτώση της κυβέρνησης θα είναι αναγκαστική». Και αυτό επειδή «έχουμε πολύ ευαίσθητες σχέσεις με το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα» και η αποχώρηση αυτού που θεωρείται από πολλούς «ο άνθρωπός τους» στην κυβέρνηση θα τις διαταράξει καθοριστικά. Η αποχώρηση του Ντερβίς όμως μοιάζει ζήτημα ημερών, αφού η εφημερίδα «Ορταντογκού», που πρόσκειται στο ΜΗΡ, αναφέρει πως ο Μπαχτσελί θα κορυφώσει τις επόμενες μέρες την πίεσή του για αποπομπή του Ντερβίς και απειλεί να μη συμμετέχει στο εξής στις κυβερνητικές συναντήσεις μέχρι να γίνει αυτό. Μιλώντας στην «Χουριέτ», ο Μπαχτσελί εξήγησε το σκεπτικό του: «Αν κάποιο μέλος της κυβέρνησης αναμειγνύεται με κάποιο νέο κίνημα εκτός κυβέρνησης, πρέπει να κάνει την προσωπική του επιλογή... δεν μπορεί να κάνει και τα δύο... είναι ανήθικο».

Ταυτόχρονα κυκλοφορούν διάφορα σενάρια για πιθανή συνεργασία του κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με το υπό σύσταση κόμμα της τριπλέτας Τζεμ, Οζκάν και Ντερβίς, κάτι πάντως που μοιάζει αρκετά απίθανο με δεδομένες τις προγραμματικές θέσεις των δύο νεοπαγών πολιτικών σχημάτων.

Οι πολιτικές εξελίξεις στην Αγκυρα συνεχίζονται - σύμφωνα με τη «Ραντικάλ» τουλάχιστον 13 ακόμη βουλευτές του DSP αναμένεται να παραιτηθούν μέσα στην εβδομάδα - προκαλώντας εμφανώς δυσφορία στο ΔΝΤ, αλλά και στις ΗΠΑ. Το Σαββατοκύριακο στην Αγκυρα έφθασαν αξιωματούχοι τόσο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, για να συζητήσουν τα μέτρα «αναδόμησης της οικονομίας» που συνδέονται με το δανειοδοτικό πρόγραμμα, αλλά και ο Πολ Γούλφοβιτς, αναπληρωτής υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, επισήμως για να μιλήσει σε συμπόσιο, αλλά στην πραγματικότητα για να διερευνήσει τα πράγματα σε μια εποχή που προετοιμάζεται μια ενδεχόμενη αμερικανική επίθεση κατά του Ιράκ. Ηταν χαρακτηριστική η φράση σε σχετικό άρθρο των «Νιου Γιορκ Τάιμς» για τα τουρκικά πολιτικά πράγματα: Οι ΗΠΑ, έγραψε η εφημερίδα, «χρειάζονται έναν υπάκουο και σταθερό σύμμαχο σε μιαν ενδεχόμενη στρατιωτική επιχείρηση κατά του Ιράκ»...