Σάββατο 15 Νοέμβρη 2025 - Κυριακή 16 Νοέμβρη 2025
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 35
ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ - ΕΠΙΣΤΗΜΗ
Παρασιτικά σκουλήκια χρησιμοποιούν τον στατικό ηλεκτρισμό ως «ακτίνα έλξης»

Απεικόνιση των δυναμικών γραμμών του ηλεκτρικού πεδίου γύρω από μύγα που είναι φορτισμένη με θετικό φορτίο στατικού ηλεκτρισμού. Τα παρασιτικά νηματώδη σκουλήκια χρησιμοποιούν το ηλεκτρικό πεδίο για να πηδήξουν πάνω στον ιπτάμενο ξενιστή
Απεικόνιση των δυναμικών γραμμών του ηλεκτρικού πεδίου γύρω από μύγα που είναι φορτισμένη με θετικό φορτίο στατικού ηλεκτρισμού. Τα παρασιτικά νηματώδη σκουλήκια χρησιμοποιούν το ηλεκτρικό πεδίο για να πηδήξουν πάνω στον ιπτάμενο ξενιστή
Με μια πρώτη ματιά φαίνεται θαύμα ότι τα παρασιτικά νηματώδη σκουλήκια υπάρχουν καν. Για να αναπαραχθούν αυτά τα μικροσκοπικά ζώα, που έχουν περίπου το μέγεθος της μύτης της καρφίτσας, πρέπει να κάνουν ένα άλμα 25 φορές πιο μακρύ από το μήκος του σώματός τους και να προσγειωθούν πάνω σε ένα έντομο που περνά με ταχύτητα από πάνω τους. Ο άνεμος, η βαρύτητα και η αντίσταση του αέρα μπαίνουν όλα εμπόδιο στο να βρουν τον στόχο, αλλά μια νέα έρευνα δείχνει ότι υπάρχει μια άλλη απρόσμενη δύναμη που τα βοηθά: Ο στατικός ηλεκτρισμός.

Στην κλίμακα μεγέθους του ανθρώπου ο στατικός ηλεκτρισμός είναι απλώς κάτι αξιοπερίεργο. Περπατάς πάνω στο χαλί, η τριβή μεταφέρει ηλεκτρόνια από το πάτωμα στις κάλτσες σου και τελικά δέχεσαι ένα ήπιο τσίμπημα, όταν η ηλεκτρική ανισορροπία εξισορροπηθεί με μια ηλεκτρική εκκένωση ανάμεσα στο χέρι σου και στο μεταλλικό πόμολο της πόρτας. Ομως αυτές οι διαδικασίες παίζουν τεράστιο ρόλο στον μικροσκοπικό κόσμο των εντόμων. Και μόνο το χτύπημα των φτερών τους παράγει αρκετό θετικό ηλεκτρικό φορτίο για να έλξει τα αντίθετα φορτισμένα νηματώδη που βρίσκονται στον αέρα προς τη μεριά του άτυχου ξενιστή τους. Τα σκουλήκια δεν χρειάζεται να σημαδέψουν, αφού στηρίζονται σε αυτήν την «ακτίνα έλξης», όπως ονομάζεται συνήθως σε διαστημικές σειρές επιστημονικής φαντασίας.

Δεν είναι το πρώτο πείραμα το οποίο φωτίζει τη Φυσική που κυριαρχεί στις ζωές αυτών των μικροσκοπικών ζώων. Το 2013 είχε ανακαλυφθεί ότι οι μέλισσες μπορούν να νιώσουν τα ηλεκτρικά πεδία γύρω από τα λουλούδια, και να χρησιμοποιήσουν αυτές τις πληροφορίες για να επιλέξουν προς τα πού θα πάνε για να βρουν νέκταρ. Την ίδια εποχή διαπιστώθηκε ότι οι ιστοί των αραχνών παραμορφώνονται προς τη μεριά των θετικά φορτισμένων περαστικών εντόμων, ώστε να τα συλλάβουν. Το 2023 έγινε αντιληπτό ότι τα τσιμπούρια έλκονται παθητικά από τη γούνα των ξενιστών τους, η οποία συσσωρεύει αρνητικά φορτία.

Σε αντίθεση με τα τσιμπούρια τα νηματώδη σκουλήκια αναλαμβάνουν πιο ενεργητική δράση, αφού αναπηδούν για να βρεθούν στον αέρα. Σε πειράματα, αλλά και σε μετέπειτα προσομοιώσεις σε υπολογιστή, διαπιστώθηκε πως όταν η διαφορά δυναμικού λόγω στατικού ηλεκτρισμού έφτανε τα 800 βολτ, τα σκουλήκια έβρισκαν τελικά τον στόχο τους σε ποσοστό 70%, ακόμα κι αν είχαν πηδήξει προς τη λάθος κατεύθυνση. Η αξιοποίηση του ηλεκτρικού πεδίου ήταν η αιτία που οδήγησε στην εξελικτική απόκτηση, από τα σκουλήκια αυτά, της ικανότητας να αναπηδούν.

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Παραξενιά της φύσης ή «τέλειοι» μικροοργανισμοί; (2018-05-19 00:00:00.0)
...των διαχειριστών της βαρβαρότητας (2013-05-14 00:00:00.0)
Ευρήματα για την κάμβρια έκρηξη ζωής (2013-02-17 00:00:00.0)
Ο Δαρβίνος, οι γητευτές σκουληκιών και οι τυφλοπόντικες (2010-05-09 00:00:00.0)
Είδος υπό εξαφάνιση μέσα στο στομάχι (2005-03-20 00:00:00.0)
ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ (2002-01-06 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ