Σύμφωνα με την κυβέρνηση, «με τη νέα ρύθμιση, η οποία κατατέθηκε και στη Βουλή, ουσιαστικά διατηρούνται τα υφιστάμενα όρια σε περισσότερους από 9 στους 10 μικρούς οικισμούς, προστατεύοντας τόσο τα περιουσιακά δικαιώματα των ιδιοκτητών όσο και τη δημογραφική προοπτική της περιφέρειας». Η ρύθμιση προβλέπει δύο νέα πολεοδομικά δεδομένα. Το πρώτο είναι η Ζώνη Ανάπτυξης Οικισμού, αφορά κοινότητες με πληθυσμό έως 700 κατοίκους. Και το δεύτερο, η Περιοχή Ελέγχου Χρήσεων, θα καλύπτει οικισμούς με 701 έως 2.000 κατοίκους και προβλέπει ευνοϊκότερες πρόνοιες σε σύγκριση με την εκτός σχεδίου δόμηση.

Υπενθυμίζεται πως σε περίπου 150 οικισμούς, στο Ρέθυμνο και το Πήλιο, το ΣτΕ ακύρωσε τα όρια που είχαν θεσμοθετηθεί παλαιότερα με αποφάσεις νομαρχών. Με ΠΔ τον Απρίλιο του 2025, ρυθμίστηκαν μια σειρά ζητήματα, όμως, μετά την απόρριψη της ζώνης Γ' από το ΣτΕ, παρέμενε ανοιχτό το ζήτημα με τα περιφερειακά τμήματα των οικισμών, το οποίο κλείνει τώρα η κυβέρνηση με τη νέα νομοθετική ρύθμιση.

Θυμίζουμε ότι το ΚΚΕ είχε καταγγείλει το ΠΔ του Απριλίου, επειδή ουσιαστικά αφαιρούσε από τους μικροϊδιοκτήτες κάτω των δύο στρεμμάτων σε οικισμούς με πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων το δικαίωμα οικοδόμησης.

Ειδικότερα μέσα από το ΠΔ, στο πλαίσιο της οριζόντιας αναθεώρησης των ορίων των οικισμών σε όλη τη χώρα, ως όρια οικισμών αναγνωρίζονται πλέον μόνο εκείνα που τεκμηριώνονται με δόμηση έως το 1983, αποκλείοντας κάθε μεταγενέστερη ανάπτυξη. Ετσι, χιλιάδες άρτιες και οικοδομήσιμες ιδιοκτησίες που είχαν το δικαίωμα δόμησης βγήκαν εκτός ορίων, χάνοντας την οικοδομησιμότητά τους και συνεπώς μεγάλο μέρος της αξίας τους.