«Ανοιχτός» για πιθανή ανάπτυξη των γαλλικών πυρηνικών σε ευρωπαϊκές χώρες δήλωσε για άλλη μια φορά ο Γάλλος Πρόεδρος Εμ. Μακρόν, επαναφέροντας την πρόταση για μια ευρωπαϊκή «πυρηνική ομπρέλα» στο πλαίσιο της λεγόμενης «στρατηγικής αυτονομίας» της Ευρώπης.

Μέχρι τώρα οι ΗΠΑ «εγγυώνται» την «πυρηνική αποτροπή» της Ευρώπης, ωστόσο η σχετική συζήτηση φουντώνει με φόντο τις εντεινόμενες αντιθέσεις εντός του ευρωατλαντικού άξονα και ενώ όλα τα ιμπεριαλιστικά στρατόπεδα, στο πλαίσιο της πολεμικής προπαρασκευής για μια ενδεχόμενη ευρύτερη σύγκρουση, ιεραρχούν την ενίσχυση και τον εκσυγχρονισμό των πυρηνικών τους οπλοστασίων, απειλώντας με όλεθρο τους λαούς.

Ως ηγέτης μίας από τις δύο πυρηνικές δυνάμεις της Ευρώπης (μαζί με τη Βρετανία) και της μόνης πυρηνικής δύναμης της ΕΕ, ο Μακρόν είχε δηλώσει ήδη από τον Μάρτη έτοιμος για συνομιλίες με τους Ευρωπαίους «εταίρους» με θέμα την «πυρηνική αποτροπή».

Σε συνέντευξη που παραχώρησε την Τρίτη στο κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο TF1, τόνισε ότι η Γαλλία ανοίγει αυτήν τη συζήτηση «επειδή το απαιτούν οι καιροί». «Αν οι Ευρωπαίοι θέλουν να παραμείνουν ελεύθεροι, πρέπει να εξοπλιστούν, να δείξουν αλληλεγγύη και να λειτουργήσουν αποτρεπτικά», σημείωσε.

Σε μια κίνηση που αμφισβητεί την «ασφάλεια» της Ευρώπης από τις ΗΠΑ, με φόντο τις αντιθέσεις μέσα στο ευρωατλαντικό στρατόπεδο και εκφράζοντας τη φιλοδοξία της Γαλλίας να αναβαθμιστεί γεωπολιτικά στην Ευρώπη, ο Μακρόν υπογράμμισε την ανάγκη ενός στρατηγικού διαλόγου «για την προστασία των συμμάχων μας, της ευρωπαϊκής ηπείρου, με την πυρηνική αποτρεπτική δύναμη της Γαλλίας».

Διατυπώνοντας την ιδέα της επέκτασης της γαλλικής «πυρηνικής ομπρέλας», ο Μακρόν τόνισε επανειλημμένα ότι τα ζωτικά συμφέροντα της Γαλλίας, τα οποία αποτελούν τη βάση του δόγματος της «αποτροπής», έχουν και «ευρωπαϊκή διάσταση» και κατά συνέπεια η «πυρηνική αποτροπή» μπορεί να περιλαμβάνει ευρωπαϊκές χώρες.

Διευκρίνισε ότι τέτοιες συζητήσεις θα εξαρτώνται από τρεις προϋποθέσεις: Η Γαλλία δεν θα φέρει το κόστος της ασφάλειας των άλλων, η ανάπτυξη δεν θα βλάπτει την εθνική ασφάλεια της Γαλλίας και εν τέλει ο Γάλλος Πρόεδρος θα διατηρήσει την τελική εξουσία για οποιεσδήποτε αποφάσεις.

Επεσήμανε δε ότι οι ΗΠΑ ήδη έχουν στην Ευρώπη αεροσκάφη με πυρηνικά όπλα.

«Οι Αμερικανοί έχουν αυτήν τη στιγμή αεροσκάφη με (σ.σ. πυρηνικές) βόμβες στο Βέλγιο, στη Γερμανία, στην Ιταλία και στην Τουρκία. Είμαστε έτοιμοι να ανοίξουμε αυτήν τη συζήτηση. Θα καθορίσω το πλαίσιο πολύ επίσημα τις επόμενες βδομάδες και μήνες, αλλά έχουμε ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία, με τις επιφυλάξεις που ανέφερα», δήλωσε.

Η Γαλλία διέθετε περίπου 280 πυρηνικές κεφαλές το 2024μ σύμφωνα με το SIPRI (Διεθνές Ινστιτούτο Μελετών για την Ειρήνη, με έδρα τη Στοκχόλμη). Ο στρατός της έχει τη δυνατότητα να εξαπολύσει πυρηνικά όπλα από αεροσκάφη ή από υποβρύχια.

Και η Βρετανία διαθέτει περίπου 225 πυρηνικές κεφαλές, αλλά το πρόγραμμα «Trident» των πυρηνικών υποβρυχίων της συνδέεται στενά με το σύστημα των ΗΠΑ και επαφίεται στις ΗΠΑ, γεγονός που εγείρει «ανησυχίες για την ανεξαρτησία του», σύμφωνα με τη βρετανική «δεξαμενή σκέψης» «Chatham House».

«Συνολικά, πρέπει να γίνει σημαντική δουλειά - κυρίως από τη Ρωσία, τις ΗΠΑ και τις ευρωπαϊκές πυρηνικές δυνάμεις - για να δημιουργηθεί μια ισχυρή στρατηγική αρχιτεκτονική ασφάλειας στην Ευρώπη», σχολίασε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμ. Πέσκοφ, απαντώντας σε ερώτηση για τις δηλώσεις Μακρόν.

Το θέμα έχει συζητηθεί με άλλους Ευρωπαίους ηγέτες που αντιλαμβάνονται ότι δεν μπορούν πλέον να επαφίενται στην «πυρηνική δέσμευση» των ΗΠΑ στην Ευρώπη εν μέσω ανησυχιών για τη ρωσική απειλή.

Ο Γερμανός καγκελάριος Φρ. Μερτς έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον να φιλοξενήσει η χώρα του γαλλικά πυρηνικά όπλα, αλλά σε κοινή συνέντευξη με τον Μακρόν στο Παρίσι την περασμένη βδομάδα υπογράμμισε ότι αυτό «ρητά δεν θα υποκαθιστά την πυρηνική εγγύηση που δίνουν οι ΗΠΑ στην Ευρώπη».

Πολωνία, Δανία και Λιθουανία έχουν δηλώσει τους τελευταίους μήνες «ανοιχτές» σε τέτοιες συζητήσεις. Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντ. Τουσκ είχε σημειώσει ήδη από τον Μάρτη ότι η Βαρσοβία «συζητά σοβαρά» με το Παρίσι το θέμα της υπαγωγής στη γαλλική «πυρηνική ασπίδα».

Το ίδιο επανέλαβε ο Τουσκ και κατά την υπογραφή της διμερούς Συνθήκης Γαλλίας - Πολωνίας την προηγούμενη Παρασκευή, στο Νανσί της Γαλλίας, μαζί με τον Μακρόν.

Η ουσία αυτής της Συνθήκης είναι η ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής - περιλαμβανομένης της στρατιωτικής - σε περίπτωση επίθεσης κατά της Πολωνίας ή της Γαλλίας, δήλωσε ο Πολωνός πρωθυπουργός, προσθέτοντας ότι «το απόλυτης προτεραιότητας θέμα είναι αυτό των αμοιβαίων εγγυήσεων ασφαλείας».

Σε ερώτηση σχετικά με την ιδέα της γαλλικής «πυρηνικής ομπρέλας», ο Τουσκ επεσήμανε ότι η Συνθήκη «ανοίγει επίσης τη δυνατότητα συνεργασίας σε αυτόν τον τομέα».

Η γαλλο-πολωνική Συνθήκη αποτελεί ένδειξη της αυξανόμενης σημασίας που έχει για την Ευρώπη η Πολωνία, χώρα με κεντρικό ρόλο στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, απέναντι στη Ρωσία.

«Αντικείμενο του συμφώνου αυτού είναι η επικύρωση της γαλλο-πολωνικής φιλίας και η ενίσχυση της ασφάλειας, της άμυνας, των υποδομών, της Ενέργειας και μιας ολόκληρης σειράς τομέων της διμερούς μας σύμπραξης», επισήμανε η Προεδρία της Γαλλίας.

Η Γαλλία ελπίζει στην ενίσχυση του στρατιωτικού και διπλωματικού συντονισμού στην περιοχή, και επιδιώκει να μην επιτρέψει στις ΗΠΑ να κυριαρχήσουν στον διάλογο με τους Πολωνούς. Ιδιαίτερα δελεαστική είναι μια νέα αγορά για τη γαλλική πολεμική βιομηχανία, τη στιγμή που η Βαρσοβία έχει αυξήσει κατακόρυφα τις στρατιωτικές της δαπάνες και σκοπεύει να εξοπλιστεί μεταξύ άλλων με μεταγωγικά αεροσκάφη, αεροσκάφη ανεφοδιασμού και υποβρύχια.

Τον διακηρυγμένο στόχο οι γερμανικές Ενοπλες Δυνάμεις να γίνουν οι ισχυρότερες στην Ευρώπη επανέλαβε προχθές ο Γερμανός καγκελάριος Φρ. Μερτς, κατά την πρώτη του ομιλία στη Βουλή ως επικεφαλής της κυβέρνησης.

Γι' αυτόν τον σκοπό ο γερμανικός στρατός «θα πρέπει να λάβει όλα τα απαραίτητα κονδύλια και να γίνει ο ισχυρότερος συμβατικός στρατός στην Ευρώπη», δήλωσε. Αυτό είναι «παραπάνω από ταιριαστό για την πολυπληθέστερη και οικονομικά πιο ισχυρή χώρα στην Ευρώπη».

Μάλιστα ο Μερτς ανακοίνωσε ότι εισήγαγε νέα μέτρα για να γίνει «ελκυστική η εθελοντική στρατιωτική θητεία», προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις σε στρατιωτικό προσωπικό και να μεγαλώσει το μέγεθος των Ενόπλων Δυνάμεων.

Σε αυτό το πλαίσιο η Γερμανία συμφωνεί «επί της αρχής» με την πρόταση του Αμερικανού Προέδρου Ντ. Τραμπ για αύξηση των «αμυντικών» δαπανών των μελών του ΝΑΤΟ στο 5% του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια, όπως δήλωσε ο Γερμανός ΥΠΕΞ Γιόχαν Βάντεφουλ από τη Σύνοδο των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ στην Αττάλεια της Τουρκίας.

Μέχρι στιγμής ο ΝΑΤΟικός κανόνας ορίζει «αμυντικές» δαπάνες στο 2% του ΑΕΠ ως βάση, έναν στόχο που το 1/3 των μελών δεν «πιάνει».

Η Γερμανία πλέον ξεπερνά οριακά τον στόχο του 2%. Κάθε επιπλέον ποσοστιαία μονάδα που θα προστίθεται στο 2% κοστολογείται με δαπάνες ύψους περίπου 45 δισ. ευρώ ετησίως, που σημαίνει 225 δισ. συνολικά τον χρόνο, εφόσον οι στρατιωτικές δαπάνες φτάσουν στο 5% του ΑΕΠ.