Σε «καθρέπτη» των σφοδρών γεωπολιτικών ανταγωνισμών στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής μετατρέπονται τα πεδία των συγκρούσεων που αναζωπυρώνονται στη Συρία από τις 27/11.

Σφοδρές συγκρούσεις σημειώθηκαν χτες στα περίχωρα και σε συνοικίες της πόλης Χάμα στην κεντρική Συρία, όπως και στα περίχωρα της πόλης Ντέιρ Εζόρ στη βόρεια Συρία, ανάμεσα στον συριακό στρατό και τους συμμάχους του από τη μία, έναντι τζιχαντιστών και άλλων δυνάμεων υποστηριζόμενων από την Τουρκία, καθώς και Κούρδους μαχητές των «Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων» (SDF), που συνεργάζονται με τον αμερικανικό στρατό.

Το συριακό πρακτορείο ειδήσεων SANA μετέδωσε ότι μαχητές των SDF επιτέθηκαν σε δυνάμεις του συριακού στρατού, σε χωριά και περίχωρα βορείως της επαρχίας Ντέιρ Εζόρ, νωρίς το πρωί της Τρίτης.

Η εικόνα σε ορισμένα πεδία συγκρούσεων ήταν συγκεχυμένη, καθώς ορισμένες πληροφορίες ανέφεραν ότι τζιχαντιστές της οργάνωσης - παρακλαδιού της Αλ Κάιντα «Hayat Tahrir al Sham» άφησαν Κούρδους των SDF να φύγουν από το Σεΐχ Μαχσούντ με κατεύθυνση τη Ράκκα, έχοντας μαζί τα όπλα και τα πυρομαχικά τους, ενώ άλλες πληροφορίες ανέφεραν πως οι υποστηριζόμενοι από την Τουρκία μισθοφόροι του «Συριακού Εθνικού Στρατού» (SNA) επιτέθηκαν σε Κούρδους μαχητές των δυνάμεων YPG στο Ταλ Ριφάτ.

Το σαουδαραβικό «Al Arabiya» ανέφερε πως ο αμερικανικός στρατός πραγματοποίησε χτες στο Ντέιρ Εζόρ «επιδρομή αυτοάμυνας», χωρίς να αναφερθεί ποιος ακριβώς ήταν ο στόχος. Αμερικανοί αξιωματούχοι ανέφεραν ότι η επίθεση που έγινε τις πρώτες μεταμεσονύχτιες ώρες της Τρίτης «δεν είχε σχέση με τις σημερινές συγκρούσεις» μεταξύ του συριακού στρατού και των λεγόμενων «αντικαθεστωτικών».

Στο μεταξύ, το Ισραήλ προχώρησε χτες σε νέα αεροπορική επιδρομή σε δρόμο κοντά στο διεθνές αεροδρόμιο της Δαμασκού. Στόχος ήταν ένα ΙΧ αυτοκίνητο που χτυπήθηκε με πύραυλο, προκαλώντας, σύμφωνα με την ισραηλινή πλευρά, τον θάνατο ενός στρατιωτικού διοικητή της Χεζμπολάχ στη Συρία.

Σφοδρές συγκρούσεις καταγράφηκαν και ανάμεσα σε συριακό στρατό, τζιχαντιστές και άλλες αντικυβερνητικές δυνάμεις στην πόλη Χάμα της κεντρικής Συρίας, μία βδομάδα αφότου ξεκίνησαν (στις 27 Νοέμβρη) οι πρώτες επιθέσεις των δυνάμεων αυτών κατά του στρατού στο Χαλέπι, μετά από προετοιμασίες περίπου ενός χρόνου. Πληροφορίες του «Clash Report» ανέφεραν πως οι «αντικαθεστωτικοί» κατέλαβαν χτες χωριά της Χάμα, όπως οι περιοχές Σοράν Ταϊμπάτ αλ Ιμάμ, Χαλφάγια, Μααρντάς κ.ά.

Παράλληλα, συριακά και ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη αύξησαν χτες τις αεροπορικές επιδρομές κατά των δυνάμεων των τζιχαντιστών και των συμμάχων τους, επιβραδύνοντας τη μέχρι πρότινος γοργή επέλασή τους, μετά την κατάληψη του Χαλεπίου στις 30/11.

Σε κάθε περίπτωση, η αναζωπύρωση του πολέμου στη βορειοδυτική Συρία ανάγκασε σχεδόν 50.000 ανθρώπους να εγκαταλείψουν τις εστίες τους μέσα σε μερικές μέρες, όπως ανακοίνωσε το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA) του ΟΗΕ.

Εν αναμονή της έκτακτης συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που είχε προγραμματιστεί για αργότερα χτες το βράδυ, με θέμα συζήτησης την αναζωπύρωση των συγκρούσεων στη Συρία, η Αμερικανίδα πρέσβειρα στον ΟΗΕ Λίντα Τόμας Γκρίνφιλντ ανέφερε ότι «η τρέχουσα κατάσταση στο πεδίο είναι ανησυχητική» και ισχυρίστηκε πως οι ΗΠΑ ήθελαν να διεξαχθούν διαπραγματεύσεις στη Συρία «εδώ και πάρα πολύ καιρό, αλλά το καθεστώς Ασαντ είναι αυτό που αγνόησε τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και αρνήθηκε να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».

Πρόσθεσε δε ότι οι ΗΠΑ «παρακολουθούν την κατάσταση πολύ στενά και θα συνεχίσουν να συνεργάζονται με τους εταίρους στην περιοχή, για να βρουν διέξοδο στη σύγκρουση και για να επανέλθει η κατάσταση στην ηρεμία». «Θέλουμε να βρούμε μια διέξοδο για τον λαό της Συρίας, για να επιτευχθεί η ασφάλεια και ειρήνη», είπε υποκριτικά, «ξεχνώντας» ότι οι ΗΠΑ υποδαυλίζουν εδώ και χρόνια τις συγκρούσεις, δημιουργώντας και στηρίζοντας οργανώσεις μισθοφόρων και τζιχαντιστών, για την εξυπηρέτηση των αμερικανικών γεωπολιτικών συμφερόντων.

Στην αναζωπύρωση των συγκρούσεων στη Συρία αναφέρθηκε και ο Στεφάν Ντουζαρίκ, εκπρόσωπος Τύπου του γγ του ΟΗΕ, Αντ. Γκουτέρες, στη διάρκεια της ενημέρωσης των δημοσιογράφων. Ο Ντουζαρίκ είπε πως ο Γκουτέρες «έχει θορυβηθεί» από την πρόσφατη κλιμάκωση της βίας στη βορειοδυτική Συρία, ζητά την άμεση παύση των εχθροπραξιών, υπενθυμίζει σε όλα τα μέρη τις υποχρεώσεις τους βάσει του διεθνούς δικαίου και ζητά την άμεση επιστροφή στην πολιτική διαδικασία υπό τη διαμεσολάβηση του ΟΗΕ, «σύμφωνα με την απόφαση 2254 (2015) του Συμβουλίου Ασφαλείας».

Στο μεταξύ το πρακτορείο «Reuters», επικαλούμενο πληροφορίες ατόμων που είχαν γνώση της συνομιλίας αξιωματούχων ΗΠΑ - Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, μετέδωσε ότι οι δύο πλευρές συζήτησαν το ενδεχόμενο άρσης των κυρώσεων κατά του Σύρου Προέδρου Μπασάρ Ασαντ μόνο εφόσον «απομακρυνθεί από το Ιράν και σταματήσει τις γραμμές ανεφοδιασμού της Χεζμπολάχ» στον Λίβανο μέσω Συρίας, κάτι όμως που θεωρείται απίθανο.

Οι συνομιλίες ΗΠΑ - ΗΑΕ εντείνονται το τελευταίο διάστημα, ενόψει της λήξης ισχύος των σκληρών αμερικανικών κυρώσεων (του λεγόμενου «Νόμου Καίσαρα») σε βάρος της Συρίας, στις 20 Δεκέμβρη.

Οι κίνδυνοι περαιτέρω διεύρυνσης των συγκρούσεων παραμένουν ορατοί. Χτες η ιρακινή σιιτική πολιτοφυλακή Kataib Hezbollah ζήτησε από την κυβέρνηση του Ιρακινού πρωθυπουργού Μοχάμεντ Σία Αλ Σουντάνι να στείλει στρατεύματα στη Συρία.

Παράλληλα, ο Ιρανός ΥΠΕΞ Αμπάς Αραγτσί άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο ανάπτυξης ιρανικών στρατευμάτων στη Συρία, εφόσον το ζητήσει η συριακή κυβέρνηση.

Ακολούθησε τηλεφωνική επικοινωνία των Προέδρων της Ρωσίας, Βλ. Πούτιν, και της Τουρκίας, Ρ. Τ. Ερντογάν, με πρωτοβουλία της Αγκυρας. Στη διάρκεια της επικοινωνίας αυτής, ανέφερε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, συζητήθηκε με λεπτομέρεια η οξεία κλιμάκωση στη Συρία και ο Πούτιν τόνισε την ανάγκη «να τερματιστεί γρήγορα η τρομοκρατική επίθεση».

Νωρίτερα ο Ερντογάν είχε καλέσει την κυβέρνηση του Ασαντ «να ξεκινήσει μια γνήσια πολιτική διαδικασία ώστε να αποτρέψει την επιδείνωση της κατάστασης», ενώ ο κυβερνητικός εταίρος του, ηγέτης του εθνικιστικού κόμματος «Εθνικιστικής Δράσης» (ΜΗΡ) Ντ. Μπαχτσελί, δήλωσε πως το Χαλέπι είναι «μέχρι το κόκαλο τουρκικό και μουσουλμανικό». Αναφερόμενος στις ΗΠΑ, που στηρίζουν τις κουρδικές δυνάμεις, ο Μπαχτσελί είπε - χωρίς να τις κατονομάσει - ότι «είναι το πιο φυσικό μας δικαίωμα να τους πούμε: Μαζέψτε τα και φύγετε».

Στην Ντόχα, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Κατάρ δήλωσε ότι διέξοδος στη Συρία μπορεί να δοθεί όχι με στρατιωτικά μέσα, αλλά μόνο με την αναζήτηση «πολιτικής λύσης που θα τερματίσει τα βάσανα του συριακού λαού».

Το ίδιο διάστημα, το ρωσικό υπουργείο Αμυνας μετέδωσε πως δυνάμεις του Πολεμικού Ναυτικού και της Αεροπορίας της Ρωσίας πραγματοποίησαν χτες στη Μεσόγειο «ασκήσεις με εκτοξεύσεις πυραύλων υψηλής ακρίβειας».

Το βράδυ της Δευτέρας ο Πατ Ράιντερ, εκπρόσωπος του Πενταγώνου, δήλωσε ότι έχει τεθεί σε ισχύ «μηχανισμός για αποτροπή εσφαλμένων υπολογισμών», μετά την αιφνιδιαστική επέλαση των «αντικαθεστωτικών» στο Χαλέπι.

Ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Γκιντόν Σάαρ, συμμετέχοντας προχτές το βράδυ στο ετήσιο συνέδριο της εφημερίδας «Israel Hayom», ανέφερε ότι «το καθεστώς Ασαντ» υποστηρίζεται από τους σιίτες τζιχαντιστές του Ιράν και της Χεζμπολάχ, και ότι από την άλλη είναι οι σουνίτες τζιχαντιστές οργάνωσης - παρακλαδιού της Αλ Κάιντα.

Ισχυρίστηκε πως το Ισραήλ «δεν θέλει να υποστηρίξει καμία πλευρά» και πως, αντίθετα, θα ήθελε να δει ένα μελλοντικό μοντέλο διακυβέρνησης της Συρίας. Ισχυρίστηκε δε ότι είναι «φυσικός σύμμαχος του Ισραήλ» οι μειονότητες της περιοχής και εξέφρασε την πεποίθηση ότι θα καταστεί εφικτή η διαμόρφωση ενός «ομοσπονδιακού μοντέλου», κατά το οποίο οι Δρούζοι στον νότο και οι Κούρδοι στον βορρά θα αποκτήσουν «καθεστώς ευρείας αυτονομίας».

Ο Σάαρ επανέλαβε πως «θα πρέπει να βρεθούν τρόποι για να ενισχύσει το Ισραήλ τη συνεργασία του με τους Κούρδους».

Στο μεταξύ, ελληνικές διπλωματικές πηγές ανέφεραν χθες ότι η ελληνική ομογένεια στο Χαλέπι αριθμεί περίπου 50 οικογένειες και όλα τα μέλη της είναι ασφαλή.