Η προτελευταία βδομάδα του Ιούνη είναι πολύ πλούσια κινηματογραφικά και κυρίως έχει εξαιρετικές επανεκδόσεις. Τόσο το «Umberto D. - Ο,τι μου αρνήθηκαν οι άνθρωποι», του Βιτόριο ντε Σίκα, όσο και οι «Σκοτεινοί δολοφόνοι» του Αλεξάντερ Μακέντρικ είναι εξίσου συγκλονιστικά. Η πρώτη αναφέρεται στην επιβίωση ενός ηλικιωμένου στη μεταπολεμική Ιταλία και κατατάσσεται στα παγκόσμια αριστουργήματα της 7ης Τέχνης, η δεύτερη είναι ένα ιδιαίτερα καυστικό κοινωνικό σχόλιο για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τον κόσμο του θεάματος και τη διαπλοκή τους που τσακίζει κόκαλα. Ιδιαίτερα οι Μπαρτ Λάνκαστερ και Τόνι Κέρτις είναι μοναδικοί στους ρόλους τους. Ιταλικός νεορεαλισμός και νουάρ του '50 κλέβουν την παράσταση αυτήν τη βδομάδα μαζί με τη μοναδική προβολή του «Ο καλός, ο κακός και ο άσχημος», του Σέρτζιο Λεόνε, στον κινηματογράφο «ΡΙΒΙΕΡΑ» στις 26 Ιούνη για μια και μόνη προβολή στο πλαίσιο του αφιερώματος του κινηματογράφου με την προβολή 3 μεγάλης διάρκειας ταινιών την τελευταία Δευτέρα κάθε μήνα. «Το μεγάλο σινεμά επιστρέφει ξανά στις πραγματικές του διαστάσεις» και συμφωνούμε απολύτως.

Ο «Καθαγιασμός», του Κρίστοφερ Σμιθ, προσπαθεί πολύ συνδυάζοντας στοιχεία από ταινίες του είδους αλλά δεν τα καταφέρνει να γίνει ένα αξιομνημόνευτο θρησκευτικό θρίλερ. Το ίδιο και «Το Χρονικό ενός εφήμερου έρωτα», του Εμανουέλ Μουρέ, που έχει τα στοιχεία της κλασικής γαλλικής ταινίας ρομαντικού περιεχομένου, χωρίς να έχει την αίγλη των σπουδαίων ταινιών του είδους. Κάθε καλοκαίρι έχουμε αρκετές τέτοιες ταινίες, είναι της εποχής... Ο «Μυστικός πράκτορας», του Μάιτ Αλμπέρντι, κινείται μεταξύ μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ και περιγράφει ουσιαστικά τη μοναξιά των ηλικιωμένων σε έναν οίκο ευγηρίας μέσω ενός έξυπνου τεχνάσματος. Ο 83χρονος Σέρχιο προσλαμβάνεται για να διεισδύσει σε ένα γηροκομείο ως τρόφιμος και να συλλέξει πληροφορίες για τις συνθήκες που επικρατούν... Κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να μείνει ασυγκίνητος από την τρίτη ηλικία. Τα «Μαθήματα αποπλάνησης», του Τζιν Σταπνίτσκι, ρομαντική - φιλική κομεντί, ναι, υπάρχει και αυτό το είδος, δεν ξέρει σε ποια βάρκα να πατήσει και τελικά αυτά που σατιρίζει, τα ασπάζεται...

Επιλέγουμε να μιλήσουμε για 3 ταινίες, περισσότερο για τον κινηματογράφο που εκπροσωπούν και λιγότερο για την αξία τους και βεβαίως προτείνουμε τις επανεκδόσεις και τον «Ντετέκτιβ Μάρλοου».

Λος Αντζελες, 1938. Ο ιδιωτικός ντετέκτιβ Φίλιπ Μάρλοου είναι τόσο ανήσυχος και μοναχικός όσο ποτέ, όταν στο γραφείο του εμφανίζεται η νέα, όμορφη και πλούσια Κλερ Κάβεντις, η οποία τον επιστρατεύει να βρει τον Νίκο Πίτερσον, έναν μικρέμπορο ναρκωτικών και πρώην εραστή της...

Η ταινία είναι βασισμένη στο βιβλίο «The Black - Eyed Blonde», του Τζον Μπάνβιλ, και γυρίστηκε σε διάφορες περιοχές της Ισπανίας χτίζοντας υπέροχα σκηνικά εποχής που παραπέμπουν σε ΗΠΑ του '30. Ο Νιλ Τζόρνταν δεν χρειάζεται συστάσεις, αν και εδώ δεν κάνει το αριστούργημά του, εντούτοις παραμένει ένας υπέροχος σκηνοθέτης που επιλέγει το νουάρ αυτήν τη φορά για να κάνει τον κοινωνικό του σχολιασμό. Η αναμέτρηση με τους γίγαντες του είδους παραμένει πρόκληση για πολλούς σκηνοθέτες άλλωστε. Το νουάρ, ως είδος, έκρυψε πολύ καλά σε δύσκολους καιρούς για το Χόλιγουντ πολύ προοδευτικούς προβληματισμούς ξεσκεπάζοντας τα καπρίτσια της αστικής τάξης μέσα από μια αστυνομική ιστορία. Υπέροχοι πρωταγωνιστές και ατμόσφαιρα εποχής αλλά κάπως αργοί ρυθμοί και λίγο αναμενόμενο σενάριο. Δεν καταφέρνει να ενθουσιάσει τόσο πολύ ώστε να μείνει κλασικό στα επόμενα χρόνια. Κι αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι εάν έμπαινε το όνομα ενός άλλου σκηνοθέτη στους τίτλους δεν θα άλλαζαν πολλά. Ομως, ακόμα κι έτσι παραμένει η πιο ενδιαφέρουσα νέα ταινία της βδομάδας.

Ενα Σαββατοκύριακο του 1955, κάπου στην έρημο των νοτιοδυτικών ΗΠΑ: Στην Asteroid City, γνωστή για έναν γιγάντιο κρατήρα από μετεωρίτη και ένα παρατηρητήριο ουράνιων σωμάτων, στρατός και αστρονόμοι υποδέχονται πέντε νεαρούς βραβευμένους εφευρέτες. Οχι πολύ μακριά, πέρα από τους λόφους, διακρίνονται «μανιτάρια» από ατομικές δοκιμές. Αυτό που ξεκινάει ως ένας φόρος τιμής στα επιτεύγματα των νεαρών αστεροσκόπων θα εξελιχθεί στην υποδοχή ενός απρόσμενου εξωγήινου επισκέπτη. Η Asteroid City βρίσκεται αποκλεισμένη και ο στρατός ανακοινώνει μία επίσημη ιστορία συγκάλυψης. Ομως, οι πολύ ώριμες για την ηλικία τους ιδιοφυΐες έχουν ένα σχέδιο ώστε τα πραγματικά συμβάντα να διαρρεύσουν στον υπόλοιπο κόσμο...

Αυτή είναι η βασική υπόθεση του «Asteroid City», μπλεγμένη μαζί με τη συγγραφή ενός θεατρικού έργου και δεκάδες ακόμα ιστορίες που μένουν ανολοκλήρωτες αφού βλέπουμε ψήγματα μόνο και καλές προθέσεις από διάφορα σενάρια μέσα στο μυαλό του Γουές Αντερσον. Ειλικρινά από την άποψη της μορφής είναι μια πανδαισία παστέλ χρωμάτων, πλάνων εκπληκτικής ακρίβειας όπως πάντα, και εξαιρετικού μοντάζ που όμως δεν καταλήγουν πουθενά. Ο Αντερσον όσο πάει γίνεται όλο και πιο ακατανόητος, όλο και πιο εσωστρεφής, κι αυτό του κοστίζει στη βασική συνοχή του σεναρίου του, που στο κάτω κάτω είναι η βασική γραφή οποιασδήποτε ταινίας. Περιγράφει μια πολύ ιδιαίτερη εποχή των ΗΠΑ προσπαθώντας να τη σατιρίσει αλλά δυστυχώς δεν καταφέρνει ούτε αυτό. Πρέπει κανείς να γνωρίζει πολύ καλά το υπόβαθρο εκείνης της εποχής για να καταλάβει τον σαρκασμό. Οι αναφορές του είναι ένα ατέρμονο και άνευ ουσίας σταυρόλεξο για «δύσκολους λύτες», που τελικά λύνεται σε επιμέρους κομμάτια του και όχι ολόκληρο. Μπορεί κανείς να πει ότι θέλει απλώς να περιγράψει μια εποχή με τους γνωστούς ακροβατισμούς του στην παράνοια... Ο θεατής τι φταίει να βγει από την αίθουσα προβληματισμένος που δεν κατάλαβε τίποτα; Ενδιαφέρει άραγε ο θεατής τον Αντερσον ή θέλει να κάνει μια ταινία για τους 15 stars που περνούν από το πλατό του; Αυτό είναι το βασικό ερώτημα. Μας έλειψε ειλικρινά ο σκηνοθέτης που ξέραμε. Γουές γύρνα πίσω.

Φθινόπωρο του 2015. Δύο Ισπανοί ναυαγοσώστες αποφασίζουν να ταξιδέψουν στη Λέσβο μόλις βλέπουν τη συγκλονιστική φωτογραφία ενός μικρού αγοριού που πνίγηκε στη Μεσόγειο... Βασισμένη στην αληθινή ιστορία του Οσκαρ Καμπς, ιδρυτή της ΜΚΟ Open Arms.

Καμιά φορά οι τίτλοι τέλους είναι το σημαντικότερο κομμάτι μιας ταινίας. Γιατί εκεί ανακαλύπτει κανείς τους αληθινούς λόγους που γυρίστηκε, σε ποιον είναι αφιερωμένη, εάν αναφέρεται σε αληθινά γεγονότα, ποιος την χρηματοδότησε κ.λπ. Οσο λοιπόν βλέπει κανείς την ταινία (χωρίς τους τίτλους τέλους), ανακαλύπτει μια καταγραφή ενός ανθρώπου ευαίσθητου που κινητοποίησε και πολλούς ακόμα, οι οποίοι τα παράτησαν όλα και πήγαν στη Λέσβο να σώσουν τους πρόσφυγες... Επειδή δεν έχει γυριστεί και από τον Σπίλμπεργκ, χαίρεσαι ακόμα περισσότερο ότι είναι μια συλλογική ταινία με λίγα χρήματα που δεν συμφωνείς απόλυτα αλλά βάζει κάποια καίρια ζητήματα... Τότε πέφτουν οι τίτλοι τέλους και αντιλαμβάνεσαι ότι πρόκειται για την ιστορία ίδρυσης μιας ΜΚΟ. Τον ρόλο της πλειοψηφίας τουλάχιστον των ΜΚΟ τον γνωρίζουμε. Και τον γνωρίζουμε διότι η ΕΕ, το ΝΑΤΟ και οι ελληνικές κυβερνήσεις τους έδωσαν «ζεστό» χρήμα, νίπτοντας παράλληλα τας χείρας τους ή, για την ακρίβεια, δολοφονώντας τους πρόσφυγες για δεύτερη φορά, αφού πρώτα τους είχαν δολοφονήσει στις πατρίδες τους. Δεν θα επεκταθούμε περισσότερο, η εφημερίδα έχει αναφερθεί εκτενέστατα στο ζήτημα. Εάν κανείς ψάξει λιγάκι πού δρα η ΜΚΟ καταλαβαίνει ακόμα πιο πολλά...

Υστερα βλέπεις ότι η ταινία είναι ελληνική συμπαραγωγή με χρήματα του ΕΚΚ και του ΕΚΟΜΕ γυρισμένη στην Αττική διότι οι «συνθήκες» δεν επέτρεψαν στο συνεργείο να κάνει γυρίσματα στη Λέσβο... Είναι κακό άραγε μια ταινία να χρηματοδοτηθεί από τους παραπάνω οργανισμούς; Οχι βέβαια. Αλλά δείτε τη μεγάλη εικόνα. Πόσο αθώα και ανόθευτα παρουσιάζεται μια ιστορία και πόσα καθόλου αθώα κρύβει πίσω της. ΜΚΟ, ελληνική συμπαραγωγή που παίρνει πίσω και ένα μεγάλο ποσοστό αφού γυρίστηκε εδώ, και τα λοιπά, και τα λοιπά.

Αντί για «καληνύχτα Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ», δυναμώνουμε τη φωνή μας, την αλληλεγγύη μας, τους αγώνες μας και παλεύουμε αυτός ο σάπιος κόσμος να αλλάξει, ώστε οι Κεμάλ αυτού του κόσμου να μην αναγκάζονται να φύγουν από τα σπίτια τους και η Μεσόγειος να είναι θάλασσα χαράς και όχι υγρός τάφος.