Νέο ρεκόρ καταρρίπτουν οι εξοπλισμοί παγκοσμίως, καθώς με κεντρικές παραμέτρους την πολεμική σύγκρουση στην Ουκρανία και την εντεινόμενη αντιπαράθεση ΗΠΑ και Κίνας για την πρωτοκαθεδρία στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα, η όξυνση των ανταγωνισμών και των αντιπαραθέσεων οδηγεί σε συνολικότερη ενίσχυση των πολεμικών προετοιμασιών για το ενδεχόμενο γενικευμένης σύγκρουσης.

Η ετήσια έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI) καταγράφει για το 2022 στις παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες ένα εντυπωσιακό άλμα 3,7%, με το οποίο καταρρίπτεται νέο ρεκόρ, καθώς είναι το μεγαλύτερο ποσοστό αύξησης που καταγράφεται από τη δεκαετία του '60.

Συγκεκριμένα, οι στρατιωτικές δαπάνες ανήλθαν σε 2,24 τρισ. δολάρια, δηλαδή στο 2,2% του παγκόσμιου ΑΕΠ, καταγράφοντας αύξηση για 8η συνεχή χρονιά.

Η μεγάλη κλιμάκωση της ιμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας στην Ανατολική Ευρώπη, με κεντρικό στοιχείο τη ρωσική εισβολή και τον πόλεμο στην Ουκρανία, επιτάχυνε αποφάσεις των χωρών της ΕΕ για μεγάλη αύξηση των «αμυντικών» δαπανών.

Οι στρατιωτικές δαπάνες των μελών του ΝΑΤΟ, στο οποίο συμμετέχουν πολλές ευρωπαϊκές χώρες, αυξάνονται από το 2014, μετά την πραξικοπηματική ανατροπή της κυβέρνησης στο Κίεβο, την εμφύλια σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία και την ενσωμάτωση της Κριμαίας στη Ρωσία.

Οπως και τις τελευταίες χρονιές, έτσι και το 2022 οι ΗΠΑ βρέθηκαν στη κορυφή των αμυντικών δαπανών, με 877 δισ. δολάρια, ποσό το οποίο αντιπροσωπεύει το 39% των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών. Αν και οι «αμυντικές» δαπάνες ως ποσοστό του αμερικανικού ΑΕΠ απέχουν από εκείνες του λεγόμενου «Ψυχρού Πολέμου» (όταν άγγιζαν ακόμα και το 10% του ΑΕΠ), ο ερευνητής Ναν Τιάν εκτιμά ότι οι υψηλές «αμυντικές» δαπάνες επιτρέπουν στις ΗΠΑ «να υπερασπιστούν την επιρροή τους στον υπόλοιπο κόσμο» όπως καμία άλλη χώρα δεν μπορεί να πράξει.

Η Κίνα καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση παγκοσμίως στις στρατιωτικές δαπάνες, με 292 δισ. δολάρια (13% των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών). Αν και οι δαπάνες αυτές βρίσκονται ακόμα σε σημαντική απόσταση από τις ΗΠΑ, πολλοί Αμερικανοί αξιωματούχοι και αναλυτές προειδοποιούν ότι η Κίνα αποκτά αργά αλλά σταθερά ένα στρατιωτικό πλεονέκτημα και επικεντρώνεται στην ενίσχυση της επιρροής της στον Ειρηνικό.

Οι χώρες της Ευρώπης δαπάνησαν - αφού αφαιρεθεί ο πληθωρισμός - 13% περισσότερα για στρατιωτικές δαπάνες το 2022. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση εδώ και πάνω από 30 χρόνια.

Η Ουκρανία (11η) πρακτικά επταπλασίασε (+640%) τις στρατιωτικές δαπάνες της, που έκαναν άλμα στα 44 δισ. δολάρια, με άλλα λόγια στο 1/3 του ΑΕΠ της, και μάλιστα χωρίς να συνυπολογίζονται οι προμήθειες δυτικών και άλλων εξοπλισμών αξίας πολλών δισ. δολαρίων, επισημαίνει το SIPRI.

Οι ρωσικές στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 9,2%, σύμφωνα με το Ινστιτούτο, κι έτσι η Ρωσία βρέθηκε από την πέμπτη στην τρίτη θέση.

Αλλά «ακόμα κι αν αφαιρέσουμε τα δύο κράτη που ενεπλάκησαν σε πόλεμο, οι δαπάνες στην Ευρώπη αυξήθηκαν πολύ», επισημαίνεται.

Οι ευρωπαϊκές στρατιωτικές δαπάνες, που έφτασαν τα 480 δισ. δολάρια το 2022, είχαν ήδη αυξηθεί κατά 1/3 και πλέον σε δέκα χρόνια και η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί την επόμενη δεκαετία.