Με τη διεξαγωγή της φάσης των ομίλων, που βρίσκεται σε εξέλιξη, να θυμίζει φέτος διαδικασία «fast track», λόγω της διακοπής το διάστημα Νοέμβρη - Δεκέμβρη εξαιτίας του Μουντιάλ, οι τρεις ευρωπαϊκές διασυλλογικές διοργανώσεις (Champions League, Europa League, Conference League) έχουν περάσει στην κύρια φάση τους. Η προσπάθεια για αρκετές ομάδες προκειμένου να βρεθούν στους ομίλους ξεκίνησε αρχές Ιούλη, μόλις έναν μήνα και κάτι μετά την ολοκλήρωση της σεζόν 2021 - 2022, την οποία σηματοδότησε ο τελικός του Champions League στις 28 Μάη.

Αλλο ένα στοιχείο που καταδεικνύει τη μετατροπή των πάλαι ποτέ ευρωπαϊκών Κυπέλλων σε έναν υπερ-μαραθώνιο, διάρκειας σχεδόν ενός χρόνου (11 μήνες) ασταμάτητα, στο πλαίσιο της ολοένα και μεγαλύτερης εμπορευματοποίησης του ποδοσφαίρου, όπου τόσο η ίδια η UEFA όσο και οι πλείστες πολυεθνικές που σχετίζονται μαζί της, ως χορηγοί και στις τρεις διοργανώσεις, αποσκοπούν στη μεγιστοποίηση των κερδών. Περισσότεροι αγώνες - ακόμα περισσότερα κέρδη, δηλαδή, για όλους όσοι εμπλέκονται είτε άμεσα (UEFA - χορηγοί) είτε έμμεσα (στοιχηματικές εταιρείες, τηλεοπτικά δίκτυα κ.λπ.), συνθέτοντας το γαϊτανάκι των κερδών στην τεράστια ποδοσφαιρική βιομηχανία της Ευρώπης.

Σ' αυτήν την κατάσταση αντιδρούν όλο και πιο ανοιχτά οι κατ' εξοχήν άνθρωποι του ποδοσφαίρου, παίκτες και προπονητές, όπως επίσης γιατροί και άλλοι ειδικοί στον χώρο, αναδεικνύοντας τις βαριές συνέπειες της εντατικοποίησης της αγωνιστικής δραστηριότητας και των ατέλειωτων υποχρεώσεων στη σωματική και ψυχική υγεία των ποδοσφαιριστών. Μπροστά στα κέρδη, όμως, «δεν ιδρώνει το αυτί» των ιθυνόντων του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου...

Μιλώντας κανείς για την «πίτα» των κερδών που προσφέρει η ποδοσφαιρική βιομηχανία, αυτά κάθε άλλο παρά αφορούν όλους όσοι συμμετέχουν στην ...παράσταση. Αντίθετα, τα μεγαλύτερα και καλύτερα κομμάτια κατευθύνονται στους «λίγους και εκλεκτούς». Είναι χαρακτηριστικό ότι πέρα από τη μετατροπή των ευρωπαϊκών διοργανώσεων σε μαραθώνιους αγωνιστικής δραστηριότητας, η ίδια η UEFA έχει φροντίσει τα τελευταία χρόνια ο δρόμος για τα περισσότερα κέρδη να είναι προσβάσιμος σε όλο και λιγότερες ομάδες. Αυτό βέβαια γίνεται κατ' απαίτηση των ισχυρών του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, που πλέον φτάνουν ανοιχτά να απειλούν την Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία ακόμα και με απόσχιση (βλέπε την προσπάθεια για τη δημιουργία της European Super League) αν δεν ικανοποιήσει τα «θέλω» τους.

Από την πλευρά της η UEFA είναι μεν πάντα πρόθυμη να ικανοποιήσει όσο γίνεται περισσότερες απαιτήσεις των ισχυρών, απ' την άλλη όμως, προκειμένου να τηρήσει τα προσχήματα και να αποφύγει περαιτέρω «σκοπέλους» και νέες διαμαρτυρίες, ακολουθεί την τακτική του «καρότου» για τις ομάδες της λεγόμενης μικρομεσαίας αγοράς. Εκεί αποσκοπούσε π.χ. η δημιουργία πέρυσι μιας νέας, τρίτης πανευρωπαϊκής διασυλλογικής διοργάνωσης: Το Conference League διαφημίστηκε ως ευκαιρία διάκρισης για λιγότερο ισχυρές ομάδες, στην ουσία όμως λειτούργησε, εκτός φυσικά από καινούργιο πεδίο κερδοφορίας στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, και ως εργαλείο «ξεσκαρταρίσματος» των δύο άλλων διοργανώσεων από ένα πλήθος θεωρούμενων «μη εμπορικών» ομάδων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν ενόψει της νέας αγωνιστικής σεζόν, 2022 - 2023, η UEFA έχει ήδη καθορίσει την κατανομή των εσόδων της σεζόν από τις διασυλλογικές διοργανώσεις (Champions League, Europa League, Conference League), με το εκτιμώμενο ακαθάριστο ποσό να ανέρχεται στο αστρονομικό νούμερο των 3,5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Από τα καθαρά έσοδα που θα προκύψουν, τα οποία υπολογίζονται σε 2,920 δισ., ένα ποσοστό κοντά στο 90% θα διανεμηθεί στους συμμετέχοντες συλλόγους. Φυσικά η διανομή του συγκεκριμένου ποσού δεν γίνεται ισομερώς για όλους όσοι θα πάρουν μέρος στην κύρια φάση των τριών διοργανώσεων - αντίθετα, το μεγαλύτερο μέρος των κερδών αφορά τις ομάδες του Champions League και ιδίως όσες απ' αυτές θα πρωταγωνιστήσουν ή έχουν ήδη ένα ισχυρό brand name στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο. Αρκετά λιγότερα είναι αυτά που θα κατευθυνθούν στις ομάδες του Europa League, ακόμα λιγότερα δε αυτά που αφορούν τις ομάδες του Conference League.

Απ' ό,τι φαίνεται, πάντως, ακόμα κι αυτά τα αστρονομικά ποσά δεν είναι αρκετά για να αποκλιμακωθεί το αδυσώπητο κυνήγι των κερδών στο οποίο επιδίδονται η UEFA και - κυρίως - οι ισχυρότερες ποδοσφαιρικές ομάδες. Ετσι, πριν λίγους μήνες επισημοποιήθηκε από τις αρμόδιες επιτροπές της UEFA ο νέος τρόπος διεξαγωγής των ευρωπαϊκών διοργανώσεων, ο οποίος θα ισχύσει από την περίοδο 2024 - 2025, με τις μεγαλύτερες και κυριότερες αλλαγές να αφορούν το Champions League. Αλλαγές που ήρθαν ως αποτέλεσμα του τελευταίου σφοδρού επεισοδίου στην κόντρα UEFA - ισχυρών, στο οποίο υπήρξε εμπλοκή ακόμα και παραγόντων της ΕΕ και ευρωπαϊκών κυβερνήσεων (υπέρ της UEFA), προφανώς σε μια κίνηση να στηριχθεί το υπάρχον εμπορικό status στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, όπως και συγκεκριμένα μονοπώλια που δραστηριοποιούνται σε αυτό.

Σύμφωνα με τα όσα έχουν δοθεί στη δημοσιότητα, το νέο format του Champions League αναμένεται να αποφέρει αύξηση έως και 40% στα ετήσια έσοδα της UEFA, με την Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία να υπολογίζει ότι κάθε χρόνο θα γεμίζει τα ταμεία της με 5 δισ. ευρώ! Οπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, η αύξηση των εσόδων σημαίνει αυτομάτως και μεγαλύτερο διαμοιρασμό χρημάτων στις συμμετέχουσες ομάδες, «όπλο» που δεδομένα η UEFA θα χρησιμοποιήσει στην καταπολέμηση της ESL και όποιων άλλων «αποστατών» επιχειρήσουν μελλοντικά να «καθαιρέσουν» το Champions League από τη θέση του κορυφαίου διασυλλογικού ποδοσφαιρικού θεσμού.

Από την άλλη, βέβαια, έχουν εκφραστεί ήδη φόβοι ότι η νέα αυτή οικονομική τάξη πραγμάτων στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις θα ανοίξει ακόμα περισσότερο την «ψαλίδα» μεταξύ ισχυρών και μικρομεσαίων του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, με τα νέα τεράστια έσοδα πρακτικά να χαλυβδώνουν μια ποδοσφαιρική ελίτ, έναντι των λιγότερο ισχυρών, που επικρατεί τα τελευταία χρόνια σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Εχοντας πλέον να αντιμετωπίσει και τη μαζικότητα των αντιδράσεων από τις νέες αλλαγές στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις και μπροστά στο ενδεχόμενο ανοίγματος νέου «μετώπου», παρά την ικανοποίηση των ισχυρών, πρόσφατα ο πρόεδρος της UEFA Aλεξάντερ Τσέφεριν προσπάθησε να υπεραμυνθεί των νέων σχεδίων της Συνομοσπονδίας. Κινούμενος στο γνωστό μοτίβο των «ίσων ευκαιριών», ο Σλοβένος παράγοντας υποστήριξε μεταξύ άλλων ότι το όνειρο της συμμετοχής στην κορυφαία διασυλλογική διοργάνωση «παραμένει για όλους» και παράλληλα ότι οι νέες αλλαγές φανερώνουν πως «το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο ενωμένο μπορεί να προσαρμόζεται στα όσα απαιτούν οι συνθήκες κάθε φορά».

Φυσικά, όπου «συνθήκες» βάλτε τις λέξεις «αγορά» και «μονοπώλια», αφού και τα σχέδια της UEFA στηρίζονται από συγκεκριμένες πολυεθνικές (π.χ. αραβικών συμφερόντων), που μάλιστα δείχνουν να ισχυροποιούν τη θέση τους. Η οποία άλλωστε, να σημειωθεί, το προηγούμενο διάστημα εμφανίστηκε να απειλείται σοβαρά από αμερικανικά κεφάλαια, που δήλωσαν την προθυμία τους να υποστηρίξουν το εγχείρημα των ισχυρών για μια ανεξάρτητη λίγκα.