Περιοδεία στα Δυτικά Βαλκάνια ξεκίνησε χτες ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, τονίζοντας την ανάγκη επιτάχυνσης της «ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης» της περιοχής, ενώ επανήλθε και στην πρόταση περί «ευρωπαϊκής γεωπολιτικής κοινότητας» (που πρόσφατα παρουσίασε ο Γάλλος Πρόεδρος Εμ. Μακρόν), συνδέοντάς την ειδικά με τη συγκεκριμένη «γειτονιά».

Η «κοινότητα» αυτή παρουσιάζεται ως ένα σχήμα ευρύτερο από την ΕΕ, που μπορεί να υπηρετήσει τα ευρωενωσιακά συμφέροντα αποτελεσματικότερα από τις μακροχρόνιες διαδικασίες διεύρυνσης της λυκοσυμμαχίας, που «σκοντάφτουν» όλο και περισσότερο σε εντεινόμενους ανταγωνισμούς και εντός της ΕΕ.

«Πρέπει να σκεφτούμε πέρα από τη διεύρυνση», τόνισε, «καθώς η ΕΕ αναλαμβάνει μεγαλύτερη γεωπολιτική ηγεσία, οι διεθνείς προσδοκίες από την Ενωσή μας αυξάνονται. Ειδικά από αρκετούς γείτονές μας που θέλουν μια νέα σχέση μαζί μας». Δήλωσε δε «απόλυτα πεπεισμένος ότι πρέπει να δώσουμε σε αυτόν τον γεωγραφικό χώρο μια πολιτική πραγματικότητα» και «πρέπει να το κάνουμε αμέσως».

Μια μέρα πριν, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είχε πει για την «ευρωπαϊκή γεωπολιτική κοινότητα» ότι «θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο για την ΕΕ και για όσους φιλοδοξούν να ενταχθούν σε εμάς. Και θα παρείχε επίσης το πλαίσιο για την πολιτική ενίσχυση των σχέσεων με άλλες χώρες που βρίσκονται κοντά μας», ξεχωρίζοντας ως στόχο την «εμβάθυνση της επιχειρησιακής συνεργασίας για την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων», την «προώθηση της ειρήνης, της σταθερότητας και της ασφάλειας στην ευρωπαϊκή ήπειρο».

Υπογράμμισε δε πως «τα Δυτικά Βαλκάνια, οι χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης μας και άλλες ευρωπαϊκές χώρες με τις οποίες έχουμε στενές σχέσεις είναι αυτές που έρχονται πρώτα στο μυαλό», σπεύδοντας να επισημάνει ότι «η εξωτερική πολιτική θα ήταν σημαντικός τομέας συνεργασίας εντός αυτής της κοινότητας» και ότι «οι ΥΠΕΞ θα συμμετέχουν στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ σε τακτική βάση. Και άλλοι σχηματισμοί του Συμβουλίου θα μπορούσαν να ακολουθήσουν το ίδιο παράδειγμα».

Πρότεινε μάλιστα τη διεξαγωγή ενός σχετικού συνεδρίου γύρω στο καλοκαίρι με τους «ηγέτες των ενδιαφερόμενων χωρών εταίρων, προκειμένου να συζητήσουν τις συγκεκριμένες επιλογές αυτού του νέου κοινού σχεδίου».

Χτες, ο Μισέλ συναντήθηκε στο Βελιγράδι με τον Πρόεδρο της Σερβίας, Αλ. Βούτσιτς, ο οποίος δήλωσε ότι ο Ευρωπαίος ηγέτης «εξέφρασε με πολύ έντονο τρόπο την προσδοκία και την επιθυμία η Σερβία να συνταχθεί με την επιβολή κυρώσεων κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας».

Αποφεύγοντας να τοποθετηθεί για τυχόν αλλαγή της θέσης της χώρας του (που έως τώρα δεν έχει υιοθετήσει τις δυτικές κυρώσεις), ο Βούτσιτς επισήμανε την «αποφασιστικότητα της Σερβίας να συνεχίσει την ευρωπαϊκή πορεία, με στόχο να καταστεί πλήρες μέλος της Ενωσης. Αυτό δεν αποτελεί θέμα συναισθηματικού χαρακτήρα αλλά κοινής λογικής».

Σήμερα ο Σ. Μισέλ θα βρεθεί στα Τίρανα.

Στο μεταξύ, αναστάτωση έχουν προκαλέσει στη Σερβία οι απανωτές, νέες προειδοποιήσεις για τοποθετήσεις βόμβας σε σχολεία, γέφυρες και άλλα πολυσύχναστα μέρη (ζωολογικός κήπος Βελιγραδίου, αεροδρόμιο Νις κ.τ.λ.). Είχαν προηγηθεί αντίστοιχες αλλεπάλληλες προειδοποιήσεις για βόμβες σε αεροσκάφη της «Air Serbia».

Η πρωθυπουργός Ανα Μπρνάμπιτς δήλωσε ότι τα παραπάνω «είναι μια μορφή πίεσης από το εξωτερικό, επειδή δεν επιβάλαμε κυρώσεις στη Ρωσία (...) κάτι καλά προετοιμασμένο και πλήρως σχεδιασμένο». Η ίδια έκανε λόγο για «υβριδικό πόλεμο» αλλά και για μορφή «οικονομικής πίεσης». Την ίδια στιγμή, χαρακτήρισε «ακριβή» τη μη επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία, γιατί - συνέχισε - πολλοί επενδυτές ρωτούν συχνά γιατί η χώρα δεν εφαρμόζει τις κυρώσεις.

Ο υπουργός Εσωτερικών της χώρας Αλ. Βουλίν είπε ότι στόχος είναι να σταματήσει η χώρα να ακολουθεί «ανεξάρτητη πολιτική και να παίρνει αποφάσεις κάτω από πίεση».