Σάββατο 27 Φλεβάρη 2021 - Κυριακή 28 Φλεβάρη 2021
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 8
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "ΕΝΑΣ ΧΡΟΝΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΞΕΣΠΑΣΜΑ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ"
ΕΝΑΣ ΧΡΟΝΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΞΕΣΠΑΣΜΑ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ COVID-19
Για την ευρωπαϊκή πείρα στα ζητήματα Υγείας και πώς εκφράστηκαν στην πανδημία

LaPresse

Ενα χρόνο μετά το πρώτο κρούσμα της πανδημίας, στην Ελλάδα όπως και στις άλλες χώρες της ΕΕ και διεθνώς η κατάσταση είναι δραματική. Οι επιστήμονες είχαν προειδοποιήσει ήδη από τον Απρίλη του 2020 ότι ένα δεύτερο κύμα πανδημίας θα ερχόταν το φθινόπωρο. Το πόσο μεγάλη θα ήταν η ένταση του δεύτερου κύματος θα εξαρτιόταν από τα μέτρα που θα λάμβαναν οι κυβερνήσεις για την αντιμετώπισή του.

Μέχρι και την 6η βδομάδα του 2021 σε όλες τις χώρες της ΕΕ έχουν καταγραφεί συνολικά 515.519 θάνατοι1, αριθμός που ξεπερνάει σε απόλυτα μεγέθη τους νεκρούς στις ΗΠΑ. Στο πλαίσιο του μακάβριου αυτού απολογισμού του δεύτερου κύματος της πανδημίας (του οποίου η διάρκεια τοποθετείται από την 1η Νοέμβρη έως τη 19η Φλεβάρη) και με άξονα υπολογισμού τον λόγο θνητότητας (θάνατοι/κρούσματα), η Ελλάδα κατατάσσεται στην πρώτη θέση στην ΕΕ με 40 θανάτους ανά 1.000 κρούσματα.

Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα μέχρι την 1η Νοέμβρη είχαν πεθάνει λόγω της COVID-19 626 ενώ στις 19 Φλεβάρη 6.249, σε συνολικό αριθμό κρουσμάτων 40.929 και 178.918 αντίστοιχα2. Ενδεικτικά για το ίδιο διάστημα σε άλλες χώρες της ΕΕ οι θάνατοι ανά 1.000 κρούσματα καταγράφονται ως εξής: Βέλγιο 32, Γερμανία 31, Ιταλία 27, Ηνωμένο Βασίλειο 24, Γαλλία 22, Αυστρία 223.


LaPresse

Σε πολύ σύντομο διάστημα τα δημόσια συστήματα Υγείας, λόγω των χρόνιων πολιτικών υποχρηματοδότησης και εμπορευματοποίησης, κατέρρευσαν, οδηγώντας σε εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς. Στη Γαλλία οι νεκροί ξεπέρασαν τους 900 και στο Βέλγιο τους 200 τη μέρα στα μέσα Νοέμβρη, στην Ισπανία τους 500 στα τέλη Νοέμβρη και τους 700 στις αρχές Φλεβάρη, στη Γερμανία τους 1.200 στα τέλη Δεκέμβρη, στη Μεγάλη Βρετανία τους 1.500 στα μέσα Γενάρη, στην Πορτογαλία τους 300 στα τέλη Γενάρη, ενώ στην Ελλάδα από τις 20 Νοέμβρη μέχρι τις 25 Δεκέμβρη οι νεκροί ξεπέρασαν τους 3.100.

Μάλιστα, υπό την πίεση των συσσωρευμένων ελλείψεων, τα νοσοκομεία στην Ελλάδα, στις λοιπές χώρες της ΕΕ αλλά και διεθνώς έχουν μετατραπεί σε νοσοκομεία της μιας νόσου, γεγονός που συνεπάγεται την αναστολή χειρουργείων και διαγνωστικών εξετάσεων. Σύμφωνα με τις εκθέσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το 2020 ακυρώθηκαν τουλάχιστον 28 εκατ. γενικές εγχειρήσεις, 2,3 εκατ. ογκολογικές εγχειρήσεις και 6,3 εκατ. ορθοπεδικές εγχειρήσεις, ενώ μειώθηκαν κατά 69% η διάγνωση και η θεραπεία μη μεταδοτικών ασθενειών, όπως του διαβήτη, κατά 61% η θεραπεία νευρολογικών ασθενειών και κατά 55% η διάγνωση και θεραπεία του καρκίνου.3, 4

Το κρίσιμο ερώτημα...


Εκ των πραγμάτων αποδεικνύεται ότι οι κυβερνήσεις, παρότι είχαν 9 πολύτιμους μήνες να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να προστατέψουν τη ζωή του λαού, δεν το έκαναν, αγνοώντας τόσο την πείρα που είχε αποκτηθεί για το τι έπρεπε να γίνει, όσο και τα αιτήματα των εργαζομένων σε νοσοκομεία, σχολεία, Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και χώρους εργασίας.

Ετσι, οι προκλητικοί πανηγυρισμοί των κυβερνήσεων για τη διαχείριση της πανδημίας στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλες ισχυρές, καπιταλιστικές χώρες, όπως είναι η Γερμανία, «κομματιάστηκαν» πάνω στο δεύτερο κύμα, που άρχισε στις διάφορες χώρες της ΕΕ στις αρχές Οκτώβρη και εντάθηκε, με κάποια διαφορά φάσης, τους επόμενους μήνες.

Οι κυβερνήσεις, για να αποκρύψουν το γεγονός ότι στη διαχείριση της πανδημίας προτεραιότητα έχει η κάλυψη των συμφερόντων των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων και όχι η εξασφάλιση της προστασίας της υγείας και της ζωής του λαού, αναπαρήγαν το επιχείρημα της «ατομικής ευθύνης».

Σε αρκετές περιπτώσεις, για να θολώσουν ακόμα περισσότερο τα νερά και για να αποπροσανατολίσουν την προσοχή από τις πραγματικές αιτίες, αστικά κόμματα και μέσα ενημέρωσης, με τον φερετζέ της «αντιπολίτευσης», κατηγορούν είτε τις κυβερνήσεις συλλήβδην είτε ακόμα και συγκεκριμένα υπουργούς Υγείας για τάχα διαχειριστική ανικανότητα. Φυσικά, μπορεί να υφίσταται και αυτή η πλευρά αλλά δεν είναι αυτή η αιτία, ο κοινός παρονομαστής που οδήγησε σε αυτήν τη δραματική κατάσταση.


Eurokinissi

Αρα το ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι: Τι κοινό έχουν οι κυβερνήσεις των χωρών της ΕΕ, η συντηρητική κυβέρνηση του Τζόνσον στην Αγγλία, η κυβέρνηση συνεργασίας συντηρητικών και σοσιαλδημοκρατών της Μέρκελ στη Γερμανία, η κυβέρνηση του Σάντσες του Σοσιαλιστικού Κόμματος και των Podemos στην Ισπανία, η κυβέρνηση του (sic) «ταυτόχρονα αριστερού και φιλελεύθερου» Μακρόν στην Γαλλία, η μέχρι πρότινος κυβέρνηση συνασπισμού Κόντε στην Ιταλία, η «σοσιαλιστική» κυβέρνηση στην Πορτογαλία, η κυβέρνηση συνασπισμού των σοσιαλιστών, φιλελεύθερων και οικολόγων στο Βέλγιο και η φιλελεύθερη κυβέρνηση της ΝΔ στην Ελλάδα, πέρα από το γεγονός ότι οι χώρες αυτές μετρούν συνολικά εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς;

...και η απάντηση

Μια αρχική απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι η ίδια η πολιτική τους. Μια πολιτική που χαρακτηρίζεται από τεράστιες περικοπές στα δημόσια συστήματα Υγείας, από εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις, από προώθηση του μοντέλου των Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ).

-- Η Γερμανία, όντας η ισχυρότερη οικονομία στην ΕΕ και η τρίτη ισχυρότερη οικονομία στον κόσμο, είναι η χώρα με τους μεγαλύτερους ρυθμούς ιδιωτικοποίησης της Υγείας από το 1990. Σήμερα, μόλις το 29% των νοσοκομείων είναι δημόσια αλλά και αυτά, στο όνομα της «αυτονομίας», λειτουργούν με όρους κερδοφόρας επιχείρησης.

Από το 1994 έως το 2016, οι νοσοκομειακές κλίνες μειώθηκαν από 618.000 σε 499.000,5 δηλαδή κατά περίπου 119.000, ενώ μπήκε λουκέτο σε 321 νοσοκομεία και πολλά ακόμα είναι στα σκαριά. Σε σχέση με τις αρχές της δεκαετίας του '90, ο αριθμός των εργαζομένων (μετρούμενος σε ισοδύναμα πλήρους εργασίας) μειώθηκε κατά 9%, ενώ ο φόρτος εργασίας και η αντίστοιχη ανάγκη ενίσχυσης του συστήματος Υγείας αυξήθηκαν σημαντικά.

Αποτέλεσμα αυτών των περικοπών είναι η εντατικοποίηση της δουλειάς του υγειονομικού προσωπικού, με προφανείς αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία του ίδιου, όσο και των ασθενών. Μπροστά στην κατάρρευση του πολυδιαφημισμένου συστήματος Υγείας της Γερμανίας στο δεύτερο κύμα της πανδημίας, η κυβέρνηση αναγκάστηκε να εφαρμόσει από τις 16 Δεκέμβρη του 2020 πολύ αυστηρό lockdown σε όλη τη χώρα.

-- Στην Ιταλία, την τρίτη πιο ισχυρή οικονομία στην ΕΕ, το μοντέλο των ΣΔΙΤ εφαρμόστηκε ήδη από το 1992 στο πλαίσιο της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν, η Ιταλία αποτελεί τη (sic) «δεύτερη μεγαλύτερη αγορά ΣΔΙΤ μετά τη Βρετανία».6 Ταυτόχρονα, τα τελευταία 10 χρόνια έγιναν περικοπές της τάξης των 37 δισ. ευρώ στο δημόσιο σύστημα Υγείας, με αποτέλεσμα να κλείσουν δημόσια νοσοκομεία και τα οργανικά κενά σε υγειονομικό προσωπικό να φτάνουν τις 56.000 θέσεις πριν από την εμφάνιση της πανδημίας, ενώ περισσότερα από 12 εκατ. άτομα δεν λαμβάνουν την αναγκαία ιατρική θεραπεία και περίθαλψη για οικονομικούς λόγους.7

Το αποτέλεσμα αυτών των πολιτικών είναι η κατάρρευση του πολυδιαφημισμένου και σε αυτήν την περίπτωση συστήματος Υγείας της Βόρειας αλλά και ολόκληρης της Ιταλίας, τόσο στο πρώτο όσο και στο δεύτερο κύμα της πανδημίας.

-- Η Μ. Βρετανία, μία από τις ισχυρότερες οικονομίες στον κόσμο, ήταν και αυτή πρωτοπόρος στις ιδιωτικοποιήσεις και την εδραίωση της εφαρμογής ΣΔΙΤ στον τομέα της Υγείας ήδη από τη δεκαετία του '80. Μόλις στο διάστημα 2016 - 2020 έγιναν περικοπές στο σύστημα Υγείας της τάξης των 22 δισ. λιρών.8

Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Μ. Βρετανία, σε 1.000 κατοίκους αναλογούν μόλις 2,76 νοσοκομειακά κρεβάτια, μέγεθος το οποίο είναι το δεύτερο μικρότερο στην Ευρώπη και μόνο 2,8 γιατροί, που είναι το μικρότερο στην Ευρώπη.

Κατά τη διάρκεια του πρώτου κύματος της πανδημίας και εξαιτίας της εδραίωσης του μοντέλου ΣΔΙΤ, το κράτος πλήρωσε στις ιδιωτικές κλινικές 1 δισ. λίρες για να περιθάλπουν αποκλειστικά μη COVID περιστατικά, τη στιγμή που το δημόσιο σύστημα Υγείας κατέρρεε. Στην προ COVID εποχή, οι ελλείψεις στο βρετανικό σύστημα Υγείας έφταναν τις 100.000 σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό.9

Το αποτέλεσμα είναι η κατάρρευση για άλλη μια φορά του πολυδιαφημισμένου συστήματος Υγείας της Βρετανίας, στο πρώτο και στο δεύτερο κύμα της πανδημίας.

-- Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ,10 οι περικοπές στην κρατική χρηματοδότηση του συστήματος Υγείας από το 2009 έως το 2015 έφτασε τα 7,3 δισ. ευρώ, ενώ παράλληλα μπήκε λουκέτο σε 17 νοσοκομεία και καταργήθηκαν 9.000 κλίνες. Λουκέτο μπήκε και σε νοσοκομεία λοιμωδών νοσημάτων, τα οποία σήμερα θα αποτελούσαν πολύτιμο σύμμαχο στην προσπάθεια καταπολέμησης της πανδημίας.

Μόνο στο διάστημα από το 2010 έως το 2013 η μείωση των γιατρών του ΕΣΥ έφτασε το 35%, ενώ σήμερα οι ελλείψεις στα δημόσια νοσοκομεία ξεπερνούν τις 6.000 σε γιατρούς και τουλάχιστον τις 25.000 σε νοσηλευτικό και υπόλοιπο προσωπικό. Οι δημόσιες δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας και προληπτικής ιατρικής είναι ουσιαστικά ανύπαρκτες.

Και ενώ τα σωματεία των εργαζομένων στα δημόσια νοσοκομεία ζητούσαν την άμεση επίταξη των ιδιωτικών κλινικών, επειδή ήταν φανερό ότι το σύστημα θα κατέρρεε, η κυβέρνηση αρνιόταν να το κάνει, παρακαλώντας τους κλινικάρχες, χρηματοδοτώντας ταυτόχρονα ιδιωτικές κλινικές και διαγνωστικά κέντρα με 60 εκατομμύρια ευρώ.11, 12

Την ίδια στιγμή χαρακτηριστικές ήταν οι δηλώσεις των εκπροσώπων της Πανελλήνιας Ενωσης Ιδιωτικών Κλινικών, τόσο για το γεγονός ότι πάνω από τις ανάγκες μπαίνει το κόστος («η νοσηλεία ασθενών με COVID-19 κοστίζει πολύ και δεν υπάρχει η δυνατότητα, η ρευστότητα στις κλινικές μας»), όσο και για την ομολογία ανεπάρκειας του ιδιωτικού τομέα: «Αφενός υπάρχει κίνδυνος διασποράς του ιού και αφετέρου το προσωπικό των κλινικών δεν διαθέτει την εμπειρία νοσηλείας ασθενών με COVID-19».13

Αποτελεί λοιπόν ανάλγητο θράσος και σκέτη κοροϊδία στα μούτρα των λαών, που μόνο στις χώρες της ΕΕ μετρούν εκατοντάδες χιλιάδες νεκρών, να διαφημίζονται τα «ευεργετικά οφέλη» των ιδιωτικοποιήσεων και των ΣΔΙΤ (sic) «για να μπορεί να απολαμβάνει ο πολίτης ποιοτικότερες υπηρεσίες και το αγαθό της υγείας».14, 15

Κανείς σιωπηλός, δυναμώνουμε τον αγώνα!

Η κοινή αυτή πολιτική εμπορευματοποίησης της Υγείας πηγάζει από τον ίδιο τον χαρακτήρα των αστικών κρατών και της ένωσής τους, της ΕΕ. Η ουσία του ζητήματος είναι ότι τα αστικά κράτη, όσο «δημοκρατικά» ή «κοινωνικά» κι αν βαφτίζονται από τα αστικά επιτελεία, είναι μηχανές καταστολής και καταπίεσης στα χέρια αυτών που έχουν τα κλειδιά της οικονομίας με σκοπό την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης, η οποία εντείνεται σε περιόδους καπιταλιστικών κρίσεων.

Πρόκειται για μασκαρεμένη ελευθερία, στην οποία είσαι «λεύτερος να 'σαι δούλος οποιανού». Από την άλλη μεριά, βέβαια, η αναπαραγωγή της εργατικής δύναμης και εντέλει η εκμετάλλευσή της προϋποθέτει ένα οργανωμένο σύστημα Υγείας, το οποίο όμως για την αστική τάξη και το κράτος της είναι επιπρόσθετο κόστος. Ετσι, η Υγεία ιδιωτικοποιείται, γίνεται όλο και περισσότερο ατομική υπόθεση και ατομική ευθύνη του κάθε εργαζόμενου, ενώ σε περιόδους καπιταλιστικών κρίσεων δεν εξασφαλίζεται ούτε το ελάχιστο επίπεδο υγειονομικής περίθαλψης για το σύνολο της εργατικής τάξης.

Φυσικά και σε επίπεδο ΕΕ ο μοναδικός στόχος είναι η προάσπιση των συμφερόντων των ευρωπαϊκών μονοπωλίων γενικώς και κατά προέκταση στον κλάδο της Υγείας και του Φαρμάκου. Αυτό επιβεβαιώνεται ρητά και μέσα από τα κείμενά της. Για παράδειγμα, στο κείμενο για τη «Φαρμακευτική Στρατηγική για την Ευρώπη»16 που δόθηκε στη δημοσιότητα εν μέσω του δεύτερου κύματος της πανδημίας και συγκεκριμένα στις 25 Νοέμβρη, ως κύρια αρχή αναφέρεται η «ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών φαρμακοβιομηχανιών», ενώ στο κείμενο της Στρατηγικής της ΕΕ για την Υγεία ως κύριοι άξονες αναφέρονται «η δημιουργία ενός συστήματος με μεγαλύτερη απόδοση μεταξύ κόστους και αποτελεσματικότητας και μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα».17

Ο λαός, οι εργαζόμενοι θα πρέπει να βγάλουν τα συμπεράσματά τους. Να μη μείνουν σιωπηλοί μπροστά σε αυτό που συμβαίνει τόσο στην Υγεία όσο και απέναντι στον μεσαίωνα που θέλουν να επιβάλουν στα εργασιακά τους δικαιώματα.

Από αυτήν τη δραματική για τα λαϊκά στρώματα κατάσταση «δε σε λυτρώνουν παρακάλια», όπως λέει και ο ποιητής. Χρειάζεται να δυναμώσει η λαϊκή πάλη, οργανωμένα, μαζικά, για τη γενναία στήριξη των δημόσιων συστημάτων Υγείας και για να ανοίξει ο δρόμος ώστε η Υγεία, τα φάρμακα, τα εμβόλια να μην είναι εμπορεύματα, αλλά κοινωνικά αγαθά.

Οφείλουμε να ενώσουμε τις φωνές μας με τις φωνές των σωματείων των εργαζομένων, των γιατρών και των νοσηλευτών στα δημόσια νοσοκομεία, των μαθητών και των εργαζομένων σε σχολεία και πανεπιστήμια, σε όλους τους εργασιακούς χώρους για την ενίσχυσή τους τόσο σε υποδομές όσο και σε μόνιμο προσωπικό.

Αυτή είναι η ουσιαστική ατομική ευθύνη και το καθήκον του κάθε εργαζόμενου σήμερα: Η ενδυνάμωση της διεκδίκησης για ένα καλύτερο παρόν και μέλλον, για μια άλλη κοινωνία, όπου στο επίκεντρο θα έχει τις λαϊκές ανάγκες και όχι τα κέρδη του κεφαλαίου.

Παραπομπές:

1. https://www.ecdc.europa.eu/en/cases-2019-ncov-eueea

2. https://coronavirus.jhu.edu/map.html

3. https://www.who.int/news/item/31-08-2020-in-who-global-pulse-survey-90-of-countries-report-disruptions-to-essential-health-services-since-covid-19-pandemic

4. https://www.who.int/teams/noncommunicable-diseases/covid-19

5. https://www.euro-acad.eu/library?id=6

6. https://ec.europa.eu/health/expert_panel/sites/expertpanel/files/ppp_finalreport_en.pdf

7. https://www.repubblica.it/salute/medicina/2017/06/07/news/sanita_negata_per_oltre_12_milioni_di_italiani-167476921/

8. https://www.theguardian.com/society/2017/mar/03/nhs-being-hit-by-cuts-to-beds-as-well-as-to-social-care

9. https://www.theguardian.com/commentisfree/2021/jan/14/covid-nhs-breaking-point-private-healthcare-thriving

10. https://www.statistics.gr/

11. Υπουργείο Υγείας, Γεν. Δ/νση Οικονομικών Υπηρεσιών Δ/νση Οικονομικής Εποπτείας Αρ. πρωτ.: Β2β/Γ.Π.οικ.20397 https://www.iatronet.gr/photos/enimerosi/epixeopyy20.pdf

12. Κοινή Υπουργική Απόφαση οικ. 6177 - ΦΕΚ 4126/Β/24-9-2020, Υλοποίηση μέτρων αποφυγής και περιορισμού της διάδοσης κορονοϊού.

13. https://www.ieidiseis.gr/eidiseis/ygeia/item/68576-telesigrafo-gia-epitaksi-200-klinon-idiotikon-nosokomeion-gia-covid-sti-thessaloniki?fbclid=IwAR3ztcDfNxnipBKTde6QuCYdByrnVcJMb3U0e9I9TArh7iZYfJJRrVPCpw8

14. https://www.capital.gr/epikairotita/3411726/b-kikilias-se-treis-axones-oi-sdit-sta-dimosia-nosokomeia

15. https://www.star.gr/eidiseis/politiki/501884/synenteyxh-mhtsotakh-sto-star-ethnikh-epityxia-me-ton-korwnoio

16. https://ec.europa.eu/health/human-use/strategy_en

17. https://ec.europa.eu/health/policies/overview_en


Κώστας ΣΙΕΤΤΟΣ
Αναπληρωτής καθηγητής, Τμήμα Μαθηματικών και Εφαρμογών, Πανεπιστήμιο της Νάπολης

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Οι εγκληματικές πολιτικές και τα κροκοδείλια δάκρυα του αστικού πολιτικού συστήματος(2023-03-24 00:00:00.0)
Τι θα ψηφίσεις; KKE ή βαρβαρότητα;(2023-02-11 00:00:00.0)
Αναδεικνύονται οι τραγικές ελλείψεις υγειονομικών καθώς επελαύνει η «Ομικρον»(2022-01-05 00:00:00.0)
Η ΕΕ ενισχύει την εμπορευματοποίηση της Υγείας την ώρα που η πανδημία βρίσκεται εκτός ορίων(2021-03-10 00:00:00.0)
Σήμα επιτάχυνσης των αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων στην Υγεία(2020-11-25 00:00:00.0)
Οι «βέλτιστες πρακτικές» της ΕΕ είναι τα διαλυμένα συστήματα Υγείας(2020-10-15 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ