Μέχρι και σήμερα τον έλεγχο του «προϊόντος» αυτού και ό,τι αυτός συνεπάγεται, κυρίως δηλαδή το μοίρασμα της «πίτας», τον έχει η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Ποδοσφαίρου (UEFA), η οποία κατά το παρελθόν απέφυγε με επιτυχία όλους τους «σκοπέλους» που απειλούσαν τη θέση της αυτή. Στο εξής όμως τα πράγματα δεν φαίνονται το ίδιο εύκολα για την ίδια και την προσπάθειά της να διαφυλάξει τον ηγετικό της ρόλο.

Για άλλη μια φορά, οι ισχυρότεροι σύλλογοι του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου ετοιμάζονται να αμφισβητήσουν τον «παραδοσιακό» τρόπο διαχείρισης του «προϊόντος», προτάσσοντας τα δικά τους σχέδια.

Αναμένεται έτσι νέα κόντρα με την UEFA, κόντρα η οποία ενδέχεται να οδηγήσει σε νέες αλλαγές στο χώρο του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, ως καινούργια «επεισόδια» στο μακροσκελές έργο της αντιπαράθεσης για τις τύχες του ποδοσφαίρου - εμπορεύματος. Οι ανταγωνισμοί οξύνονται με διακύβευμα τα αστρονομικά κέρδη της ευρωπαϊκής ποδοσφαιρικής βιομηχανίας, χώρια τα παιχνίδια με απώτερους σκοπούς, που επίσης έχει αποδειχθεί πολλές φορές ότι ευδοκιμούν στο έδαφος του «προϊόντος».

Αυτός είναι και ο βασικότερος λόγος που προδιαγράφονται αλλαγές στον τρόπο διαχείρισης όπως τον ξέραμε μέχρι σήμερα. Πρωταγωνιστικό ρόλο στις διεργασίες αυτές, βάσει των όσων βλέπουν το φως της δημοσιότητας, παίζουν συγκεκριμένοι επιχειρηματικοί όμιλοι οι οποίοι έχουν στην κατοχή τους ευρωπαϊκούς συλλόγους. Παράλληλα όμως μεταφέρεται εντός ευρωπαϊκού εδάφους και άλλη μια διαμάχη, ακόμα πιο διαχρονική, αυτή μεταξύ της «μητρικής» FIFA και του ισχυρότερου μέλους της, της UEFA.

Προ πενταετίας η UEFA ενέδωσε στις πιέσεις των ισχυρών για περισσότερα προνόμια και προχώρησε σε αλλαγές στο Champions League οι οποίες ξεκάθαρα τους ευνοούσαν σε σχέση με τους λιγότερο ισχυρούς συλλόγους, πρώτα και κύρια δίνοντας περισσότερες σίγουρες θέσεις στο Champions League στις πρώτες ομάδες των ισχυρών πρωταθλημάτων, κι αυτό όμως πλέον δεν καλύπτει τους ισχυρούς, απ' ό,τι φαίνεται. Ενας κρίσιμος λόγος γι' αυτό είναι ότι παρά τις παραχωρήσεις, η UEFA διατήρησε στα δικά της χέρια «το μαχαίρι και το καρπούζι» σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των κερδών, τις συνεργασίες με τους χορηγούς, τα έσοδα κ.ο.κ.

Ετσι, όπως αποκάλυψαν πρόσφατα ρεπορτάζ αγγλικών ΜΜΕ (BBC, «Sky News», «Telegraph»), οι ισχυροί της Ευρώπης μελετούν πιο σοβαρά από ποτέ την ιδέα δημιουργίας μιας κλειστής λίγκας, της European Premier League, με τις κορυφαίες αγγλικές ομάδες να πρωταγωνιστούν σε αυτά τα σχέδια. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι πληροφορίες αυτές ήρθαν στο φως λίγο καιρό μετά την αποκάλυψη ανάλογου σχεδίου των συγκεκριμένων ισχυρών αγγλικών συλλόγων για μια αντίστοιχη κίνηση στο αγγλικό πρωτάθλημα, με πρωτοβουλία των Αμερικανών ιδιοκτητών της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και της Λίβερπουλ («Project Big Picture»), σχέδιο που για την ώρα δεν προχωρά, λόγω της σφοδρής αντίδρασης της αγγλικής Ομοσπονδίας.

Σε ό,τι αφορά τη European Premier League, από τα προαναφερθέντα ρεπορτάζ προκύπτει ότι πίσω από το όλο εγχείρημα βρίσκεται ο όμιλος επενδύσεων της αμερικανικής τράπεζας «JP Morgan», που φέρεται έτοιμη να το στηρίξει με ένα αρχικό πακέτο αξίας 6 δισ. δολαρίων. Αρωγός στα σχέδια αυτά εμφανίζεται να είναι και η Παγκόσμια Συνομοσπονδία Ποδοσφαίρου.

Σε γενικές γραμμές ο σχεδιασμός των ισχυρών του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου δείχνει να βασίζεται στα πρότυπα της μπασκετικής Ευρωλίγκας: Προβλέπεται η δημιουργία κλειστής λίγκας στην οποία τουλάχιστον 18 ομάδες από τα 5 μεγαλύτερα πρωταθλήματα της Ευρώπης θα είναι βασικοί μέτοχοι, θα παίρνουν μέρος σε ένα πρωτάθλημα τουλάχιστον 30 αγωνιστικών, με βάση το σύστημα των εντός και εκτός έδρας αγώνων, εκείνες που θα τερματίζουν στις υψηλότερες θέσεις θα προκρίνονται στα νοκ άουτ και η νικήτρια θα λαμβάνει έπαθλο αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ!

Επιδιώκοντας να μην «τραβήξουν το σκοινί», οι εμπνευστές του εγχειρήματος - σε πρώτη φάση τουλάχιστον - δεν κάνουν λόγο για αποχώρηση των ομάδων από τα εθνικά τους πρωταθλήματα (κάτι όμως που έτσι κι αλλιώς φαντάζει κάτι παραπάνω από πιθανό, εφόσον το πείραμα καθιερωθεί). Ηδη όμως προσανατολίζονται σε μια σοβαρή αλλαγή: Οι αγώνες των εθνικών πρωταθλημάτων να μεταφερθούν μεσοβδόμαδα, ώστε τα Σαββατοκύριακα να διεξάγονται οι αγώνες της νέας κλειστής λίγκας.

Οσο για την πιθανολογούμενη σεζόν έναρξης του εγχειρήματος, τοποθετείται - στην καλύτερη περίπτωση - το 2024.

Οι αποκαλύψεις για τα σχέδια των ισχυρών προκάλεσαν την έντονη αντίδραση τόσο της UEFA όσο και των διοργανωτριών αρχών των εθνικών πρωταθλημάτων της Ευρώπης. Ειδικά η UEFA αντέδρασε για το γεγονός ότι οι ισχυροί προχωρούν σε αυτούς τους σχεδιασμούς τη στιγμή που η ίδια βρίσκεται στο δεύτερο στάδιο της υλοποίησης των αλλαγών τις οποίες αποφάσισε για τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις προ πενταετίας, με σκοπό να κατευνάσει ακριβώς αυτούς.

Για την επόμενη σεζόν είναι προγραμματισμένη η έναρξη της τρίτης ευρωπαϊκής διοργάνωσης, του Εurope Conference League, μέσω του οποίου η UEFA θα επιχειρήσει την «αποσυμφόρηση» των βασικών της διοργανώσεων, του Champions League και του Europa League, έτσι ώστε αυτά να καταστούν και επίσημα υπόθεση των ισχυρότερων ευρωπαϊκών ομάδων. Επιπλέον, μέσα από διάφορες δηλώσεις παραγόντων και συζητήσεις των αρμόδιων επιτροπών τον τελευταίο χρόνο αφέθηκε να εννοηθεί ότι δρομολογείται και ένα γενικότερο πλάνο αλλαγών, κυρίως στο Champions League, από το 2024 - και πάλι, φυσικά, υπέρ των ισχυρών.

Ωστόσο, τα νέα δεδομένα προκαλούν ιδιαίτερο πονοκέφαλο στην Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία. Αποδεικνύεται στην πράξη ότι το αντίπαλο δέος της, οι ισχυροί του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, πλέον δεν μπορούν να ικανοποιηθούν παραμένοντας μέσα στις τάξεις της, ό,τι και να τους προσφέρει... Για πρώτη φορά, έτσι, τίθεται υπό αμφισβήτηση το μοντέλο διαχείρισης στο πλαίσιο του οποίου η ίδια η UEFA «κρατάει τα ηνία».

Στο παρασκήνιο της μεγάλης αυτής αντιπαράθεσης μαίνεται άλλη μία, στις τάξεις των πολυεθνικών χορηγών, καθώς νέοι «παίκτες» επιδιώκουν να σπάσουν την κυριαρχία στην ευρωπαϊκή ποδοσφαιρική αγορά εκείνων των χορηγών οι οποίοι παραδοσιακά στηρίζουν την UEFA. Σε δηλώσεις τους αξιωματούχοι της UEFA εξέφρασαν την πρόθεση της Συνομοσπονδίας, και προσωπικά του προέδρου της, Αλεξάνταρ Τσεφέριν, να μην επιτραπεί σε καμία περίπτωση η δημιουργία μιας κλειστής λίγκας, ουσιαστικά δηλαδή η αυτονόμηση των ισχυρών ομάδων της Ευρώπης.