Η λέξη «καψόνι» παράγεται από το ρήμα καψώνω (= ζεσταίνομαι, καίω, ανάβω) και είναι η άσκοπη σωματική ταλαιπωρία - δοκιμασία, κυρίως των στρατιωτών. Κατά τη «Βικιπαίδεια» είναι μια σειρά πράξεων ή πρακτικών που συμβάλλουν στην ενσωμάτωση ενός ατόμου σε μια συγκεκριμένη ομάδα. Το στρατιωτικό καψόνι είναι μια επίπονη δοκιμασία ή σωματική ταλαιπωρία, συχνά εξευτελιστική, που επιβάλλεται σκόπιμα στους νέους στρατευμένους με την ανοχή ή όχι της διοίκησης. Στις ΕΔ τα καψόνια απαγορεύονται. Ομως, κάποιες φορές παρατηρούνται τέτοια φαινόμενα, συνειδητά ή όχι, και χρησιμοποιούνται ως μέσο πίεσης για τη βίαιη προσαρμογή των νέων και άπειρων στρατιωτών - σπουδαστών τόσο σε προσωπικό, όσο και σε ομαδικό επίπεδο. Δεν εξυπηρετούν κανέναν σκοπό, δεν έχουν κανένα ηθικό υπόβαθρο και κυρίως δεν είναι εκπαίδευση, όπως ισχυρίζονται αυτοί που τα κάνουν.

Η σωματική εκπαίδευση - άσκηση του μαχητή έχει σκοπό να αυξήσει τη σωματική και ψυχική του αντοχή, να χαλυβδώσει τον χαρακτήρα του για να αντιμετωπίσει πιθανές εχθρικές απειλές ή κινδύνους. Η στρατιωτική εκπαίδευση έχει ένα ηθικό πλαίσιο μέσα στο οποίο λειτουργούν εκπαιδευτής και εκπαιδευόμενος. Διεξάγεται σύμφωνα με τις οδηγίες των επιτελείων και των προγραμμάτων εκπαίδευσης των μονάδων. Συμμετέχουν όλοι πνευματικά, ηθικά και ψυχολογικά με σκοπό τη δημιουργία σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο άρτιων μαχητών σε πνεύμα, ψυχή, γνώσεις, δεξιότητες και ήθος, ώστε να ανταποκριθούν στη δύσκολη αποστολή τους που είναι η προάσπιση της άμυνας της χώρας και των ιδανικών του λαού μας.

Αντίθετα, το καψόνι εδράζεται σε ταπεινά συμπλεγματικά στηρίγματα, χωρίς κανένα υπόβαθρο και δεν σφυρηλατεί το χαρακτήρα του μαχητή. Εξαλείφει κάθε ηθικό έρεισμα, κάθε εσωτερική ψυχολογική αντίσταση που υπάρχει στο «θύμα» με μοναδικό σκοπό να το καταστήσει ένα φοβισμένο και υπάκουο ανθρωπάκι, με ηττοπάθεια, προκειμένου να διοικηθεί πιο εύκολα από μια συμπλεγματική διοίκηση, χωρίς ψυχική επαφή με τους διοικούμενους. Το καψόνι δημιουργεί κακή ψυχολογική κατάσταση σ' αυτούς που το δέχονται, εξαϋλώνει τις ηθικές τους αντιστάσεις και απαξιώνει τη στρατιωτική εκπαίδευση. Σε καμιά περίπτωση δεν ενισχύει το σθένος, την τόλμη και την αποφασιστικότητα του στρατιώτη, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται άβουλοι και αναποφάσιστοι μαχητές, ό,τι χειρότερο για τη μαχητική ισχύ των ΕΔ.

Επωάζεται το καψόνι συνήθως στις παραγωγικές σχολές και τα κέντρα νεοσυλλέκτων, με αποτέλεσμα να τσακίζεται η προσωπικότητα των νεοεισερχόμενων στις ΕΔ από τη βάναυση συμπεριφορά ορισμένων μικρών στελεχών. Το απαράδεκτο αυτό φαινόμενο πρέπει άμεσα να σταματήσει, όποιοι το δέχονται πρέπει να αντιδρούν αμέσως και να το αναφέρουν. Μόνο έτσι θα σταματήσει η καταπάτηση των συνταγματικών τους δικαιωμάτων, η προσβολή της προσωπικότητάς τους από τις αυθαιρεσίες των παλαιών ή των μικρών στελεχών. Παράλληλα με το καψόνι καλλιεργείται ο εθνικισμός με κραυγές και συνθήματα.

Για την εξάλειψη της φασίζουσας συμπεριφοράς επιβάλλεται εγρήγορση σε όλα τα επίπεδα της στρατιωτικής διοίκησης, ώστε να γίνει συνείδηση όλων ο σεβασμός της προσωπικότητας και των δικαιωμάτων των στρατευμένων, όπως επιτάσσουν το Σύνταγμα και οι νόμοι του κράτους, οι στρατιωτικοί κανονισμοί, οι υπάρχουσες διαταγές της ιεραρχίας και οι αρχές μιας χρηστής διοίκησης. Τέτοιες αντιδημοκρατικές συμπεριφορές θίγουν την τιμή, την υπόληψη των στελεχών των ΕΔ και προκαλούν τα δυσμενή σχόλια της κοινωνίας, που έχει δικαιολογημένη ευαισθησία.

Στην κατεύθυνση αυτή για τη διαμόρφωση του χαρακτήρα των ΕΔ θα βοηθήσει το «Φύλλο Πορείας», ένα πόνημα για τους στρατευμένους που κυκλοφόρησαν οι εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή». Ενα εφόδιο γνώσης που ο κάθε νέος στρατευμένος ή σπουδαστής στρατιωτικής σχολής, κάθε μόνιμος ή έφεδρος αξιωματικός και υπαξιωματικός θα πρέπει να το έχει ως οδηγό του σε όλη τη διάρκεια της θητείας ή υπηρεσίας του, γιατί τα δικαιώματα των στρατευμένων δεν σταματούν στις πύλες των στρατοπέδων.