12 Οκτώβρη 1944, η μεγάλη συγκέντρωση για την Απελευθέρωση της Αθήνας, στο Σύνταγμα

Για τρία χρόνια, ο λαός της Αθήνας ένιωσε στο πετσί του την ανωτερότητα της λεγόμενης «Αριας Φυλής», που λέγαν οι τότε ναζιστές και συνεχίζουν να λένε οι σημερινοί τους απόγονοι, της Χρυσής Αυγής, απαριθμώντας χιλιάδες νεκρούς, χιλιάδες φυλακισμένους, δεκάδες μπλόκα. Εζησε όμως και τρία χρόνια σκληρών αγώνων, στους οποίους πρωτοστάτησε και οργάνωσε το ΕΑΜ, με κύριο εμπνευστή, αιμοδότη και καθοδηγητή του το ΚΚΕ.

Στον αγώνα του αθηναϊκού λαού πήραν μέρος εκατοντάδες προοδευτικοί αξιωματικοί και ευέλπιδες του Ελληνικού Στρατού, καθώς και αστυφύλακες, οι οποίοι τάχθηκαν στο πλάι του λαού, σηκώνοντας το τουφέκι τους ενάντια στον κατακτητή. Αγωνίστηκαν μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ, αφού καταλάβαιναν ότι η μόνη γνήσια πατριωτική στάση ήταν αυτή, βλέποντας μάλιστα άλλους συναδέλφους τους να συνεργάζονται είτε με τους ντόπιους δοσίλογους και κατακτητές, είτε να έχουν εγκαταλείψει τη χώρα μαζί με κομμάτι της αστικής τάξης.

Στην Αθήνα δημιουργήθηκε το Α' Σώμα Στρατού Αθήνας - Πειραιά του ΕΛΑΣ, στο οποίο υπηρέτησαν από διάφορες θέσεις αξιωματικοί του Ελληνικού Στρατού. Κάποιοι από αυτούς πιάστηκαν από τους Γερμανούς και εκτελέστηκαν στην Καισαριανή, στην Κοκκινιά, στου Γουδή. Εκατοντάδες και εκατοντάδες μετά από την Απελευθέρωση της Αθήνας και τα γεγονότα του Δεκέμβρη του '44, για τη δράση τους, εξορίστηκαν από την κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου, στη Νάξο και σε άλλα νησιά του Αιγαίου. Αρκετοί από αυτούς το '47 δραπέτευσαν για να ενταχθούν στις γραμμές του ΔΣΕ.

Παράλληλα, δημιουργήθηκε και το ΕΑΜ της Αστυνομίας Πόλεων Αθήνας - Πειραιά, που απαριθμούσε περίπου δύο χιλιάδες αστυφύλακες. Σημαντική στιγμή για την ανάπτυξη της δράσης τους ήταν η προκήρυξη απεργίας των κατώτερων αστυνομικών υπαλλήλων της Αστυνομικής Διεύθυνσης Αθηνών, στις 23 Ιούνη 1943. Η απεργία αυτή διήρκεσε 8 μέρες και είναι από τις σπανιότερες εκδηλώσεις στην ιστορία του συνδικαλισμού της Αστυνομίας σε όλο τον κόσμο, και από άποψη διάρκειας και συνέπειας.

Σήμερα, ο λαός και η νεολαία μπορούν να αντλούν δύναμη και να διδάσκονται από αυτά τα παραδείγματα, από τους αγώνες που οργάνωσαν το ΕΑΜ, ο ΕΛΑΣ και το ΚΚΕ, που φέτος κλείνει έναν αιώνα ζωής και δράσης, μα συνεχίζει να είναι το πιο νέο, το πιο πρωτοπόρο κόμμα.