Το «παιχνίδι» του ΠΑΣΟΚ με το πολιτικό σύστημα ξεκινά - και επισήμως - από σήμερα, καθώς μετά την πρωινή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου ο Κ. Σημίτης αναμένεται να προβεί στις σχετικές δηλώσεις.

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, στο «πακέτο Σημίτη», που κατά τον κυβερνητικό εκπρόσωπο αφορά σε «μέτρα για τη διαφάνεια στο πολιτικό σύστημα», θα περιλαμβάνονται αναφορές σε:

α) Εκλογικό σύστημα. Συνεργάτες του κάνουν λόγο για «αλλαγές σε αναλογικότερη κατεύθυνση», που όμως δεν πρόκειται να θίγουν την αυτοδυναμία του πρώτου κόμματος, στο όνομα των «σταθερών κυβερνήσεων». Ερώτημα παραμένει αν ο κ. Σημίτης επιχειρήσει να αλλάξει (προς την κατεύθυνση της μείωσης) το πλαφόν για την είσοδο ενός κόμματος στη Βουλή.

β) Σπάσιμο εκλογικών περιφερειών. Οπως λένε στην κυβέρνηση, πρόθεσή τους είναι οι μεγάλες εκλογικές περιφέρειες (Β΄ Αθήνας, Α΄ Αθήνας, Α΄ Θεσσαλονίκης κ.ά.) να κατατμηθούν με τέτοιο τρόπο ώστε καμία εκλογική περιφέρεια να μην έχει πάνω από 10 βουλευτές ώστε - όπως ισχυρίζονται - να περιοριστούν οι προεκλογικές δαπάνες υποψηφίων και ως εκ τούτου οι σχέσεις διαπλοκής με οικονομικά κέντρα...

γ) Εκλογή βουλευτών. Παρά την ευρεία προσπάθεια που έχει γίνει να εμφανιστεί ως μέτρο «εκσυγχρονισμού» η επιβολή του λεγόμενου γερμανικού μοντέλου, με την επιβολή μονοεδρικών περιφερειών ανά την επικράτεια, συνομιλητές του πρωθυπουργού έλεγαν ότι στο θέμα αυτό ο Κ. Σημίτης αναμένει ακόμα «περαιτέρω προτάσεις», αφήνοντας να εννοηθεί ότι σε αυτή - τουλάχιστον - τη φάση δε θα επιχειρηθεί κάτι ανάλογο. Στις συζητήσεις μεταξύ Κ. Σημίτη και του αρμόδιου υπουργού, Κ. Σκανδαλίδη, έχει τεθεί το θέμα του «μεικτού συστήματος» εκλογής των βουλευτών, θέσπιση δηλαδή λίστας και σταυρού.

δ) «Πόθεν έσχες» βουλευτών. Οι πληροφορίες κάνουν λόγο για αναδρομική ισχύ του μέτρου και έλεγχο του «πόθεν έσχες» των τελευταίων 5 ή και 10 ετών, από «ανεξάρτητη δικαστική αρχή».

ε) Αναδιάταξη των περιφερειών της χώρας. Εφόσον το σενάριο για αλλαγές στο διοικητικό χάρτη της χώρας προχωρήσει, είναι σίγουρο ότι οι αλλαγές αυτές θα συνοδεύουν τις αλλαγές που σχεδιάζονται στον εκλογικό χάρτη.

Μέχρι και χτες το βράδυ, πάντως, κυβερνητικά στελέχη σημείωναν ότι από το παραπάνω «πακέτο» μέτρων, ο πρωθυπουργός θα περιοριστεί σήμερα σε εξαγγελίες που θα αφορούν - κατ' αρχάς - στο «πόθεν έσχες» και στην «κατάτμηση των εκλογικών περιφερειών».

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε χτες ότι στο σημερινό Υπουργικό Συμβούλιο «θα ληφθούν οι πρώτες αποφάσεις και θα δοθούν οι σχετικές κατευθύνσεις», προσθέτοντας: «Ελπίζουμε ότι όλα τα κόμματα θα δεχτούν να συμμετέχουν σε μια συζήτηση που έχει να κάνει με την ενίσχυση των μέτρων διαφάνειας στη λειτουργία του πολιτικού συστήματός μας»... Φρόντισε, εντούτοις, να ξεκαθαρίσει ότι ακόμα και αν η κυβέρνηση δεν επιτύχει τη «συναίνεση» για την προώθηση των επιλογών της, τότε «θα πράξει τα δέοντα»...

Ανεξάρτητα, πάντως, από τις προθέσεις της κυβέρνησης να προχωρήσει και να επιβάλει τις αποφάσεις της, οι όποιες αλλαγές σχεδιάζονται και αφορούν στον εκλογικό νόμο, για να εφαρμοστούν στις επόμενες εκλογές απαιτούν υπερψήφιση από τα 2/3 της Βουλής, ειδάλλως θα ισχύσουν από τις μεθεπόμενες.

Το σίγουρο είναι ότι οι «πρωτοβουλίες Σημίτη» εγκαινίασαν ήδη ένα νέο γύρο δικομματικού «καυγά», αφού από χτες κιόλας ο Χρ. Πρωτόπαππας φρόντισε να απευθυνθεί στη ΝΔ λέγοντας πως αν κόπτεται για τη διαφάνεια «ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα». Είπε ότι «αν η ΝΔ, στο όνομα του οποιουδήποτε προσχήματος, αποφύγει αυτό το διάλογο και προτιμήσει την ασφαλή οδό, τις άνευ στόχου και σκοπού περιοδείες του αρχηγού της ανά την Ελλάδα, τότε και εμείς θα πράξουμε τα δέοντα»...

Στο μεταξύ και ενώ η απογοήτευση στο εσωτερικό της κυβέρνησης για τον «ανασχηματισμό» γενικεύεται, ο πρωθυπουργός προγραμματίζει κύκλο επαφών με τους υπουργούς του. Τις επόμενες μέρες θα έχει συναντήσεις με τους Ν. Χριστοδουλάκη, Χρ. Βερελή, Α. Τσοχατζόπουλο, Φ. Πετσάλνικο.

Σήμερα, επίσης, συνεδριάζει για πρώτη φορά το ΕΓ του ΠΑΣΟΚ με τη νέα του σύνθεση, όπου θα τεθεί πρόγραμμα «εκλογικής ετοιμότητας και δραστηριοποίησης» του κομματικού μηχανισμού. Στη χτεσινή, δε, συνάντηση Σημίτη-Χρυσοχοΐδη ο νέος γραμματέας του ΠΑΣΟΚ έκανε λόγο για «νέο ξεκίνημα σε κόμμα και κυβέρνηση».

Οσο για τον Κ. Λαλιώτη, που δημοσκοπήσεις τον φέρουν να ενισχύει τις συμπάθειές του στην κοινή γνώμη λόγω της καρατόμησής του, ο Χρ. Πρωτόπαππας φρόντισε να δηλώσει ότι «ο Κώστας Λαλιώτης είναι ένα κεφάλαιο για το ΠΑΣΟΚ και θέλουμε όλοι να πιστεύουμε ότι αυτό το κεφάλαιο θα αξιοποιηθεί και στην περαιτέρω πορεία μας και στις πολιτικές μάχες που θα δώσουμε»...

Στάση αναμονής απέναντι στις πρωτοβουλίες Σημίτη για τον «εκσυγχρονισμό του πολιτικού συστήματος», που ανακοινώνονται σήμερα τηρεί η ηγεσία της ΝΔ, η οποία πάντως απέφυγε χτες να επαναλάβει την αντίθεσή της στο ενδεχόμενο αλλαγής του εκλογικού νόμου.

Η στάση αυτή της Ρηγίλλης δεν είναι άσχετη από τους φόβους της ότι η κυβέρνηση και στα ζητήματα της διαφάνειας («πόθεν έσχες»), όσο και του εκλογικού νόμου θα αντιγράψει, εν μέρει ή στο σύνολό τους, τις δικές της θέσεις. Μπροστά στο ορατό ενδεχόμενο να βρεθεί σήμερα να αποδοκιμάζει αυτά που πρότεινε μέχρι χτες, η ηγεσία της ΝΔ προτίμησε να περιμένει τις σημερινές πρωθυπουργικές ανακοινώσεις. Η δήλωση - απάντηση του εκπροσώπου Τύπου στις «προκλητικές» δηλώσεις του υπουργού Τύπου Χρ. Πρωτόπαππα ήταν σκόπιμα γενικόλογη: «Η διαφάνεια είναι διαρκές αίτημα της ελληνικής κοινωνίας και δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ευκαιριακά, για την εξυπηρέτηση μικροκομματικών συμφερόντων, ούτε προσχηματικά για την άρση των αδιεξόδων της κυβέρνησης», περιορίστηκε να επισημάνει ο Θ. Ρουσόπουλος. Και αυτό τη στιγμή που ο κυβερνητικός εκπρόσωπος νωρίτερα είχε αφήσει σαφώς να εννοηθεί ότι περιλαμβάνει το θέμα της κατάτμησης των μεγάλων εκλογικών περιφερειών στα θέματα της διαφάνειας και όχι στον εκλογικό νόμο, όπως πράγματι είναι. Η ηγεσία της ΝΔ προσποιήθηκε ότι «δεν άκουσε», γεγονός που γεννά σοβαρά ερωτηματικά για τη μελλοντική στάση της. Το γεγονός, όμως, ότι επί της ουσίας δε διαφωνεί με τις «πρωτοβουλίες Σημίτη» για το πολιτικό σύστημα, την καθιστά εξαιρετικά «ευάλωτη» στις πιέσεις που άρχισε ήδη να ασκεί η κυβέρνηση, για να εξασφαλίσει τη συναίνεσή της...

Στο μεταξύ, ο Μ. Εβερτ κατήγγειλε χτες την κυβέρνηση ότι χρησιμοποιεί τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις δημοσίων οργανισμών (ΟΠΑΠ, ΟΛΠ, ΔΕΠΑ, ΔΕΗ, ΕΛΤΑ, Τουριστικά Ακίνητα, κ.ά.) για να χρηματοδοτήσει τις προεκλογικές παροχές και να καλύψει τα ελλείμματα του προϋπολογισμού, αντί να τα δίνει... στη μείωση του δημοσίου χρέους.