Ο πολυήμερος αγώνας των γιατρών του ΙΚΑ είχε ένα άμεσο αποτέλεσμα: Τσαλάκωσε, εν πολλοίς, τη λογική του υπουργείου Υγείας, «δε συζητώ με απεργούς» και, ταυτόχρονα, στραπατσάρισε την εικόνα, που επιχειρεί να παρουσιάσει η κυβέρνηση, ότι η διαβόητη «μεταρρύθμιση του ΕΣΥ» βαίνει «κατ' ευχήν» της. Η κυβέρνηση, βέβαια, δεν παραιτήθηκε ούτε λεπτό από τα επικίνδυνα σχέδιά της, ενώ άρχισαν να γίνονται ξανά εμφανή τα στοιχεία στην κατεύθυνση που παρουσίασε πριν από ένα χρόνο με το γενικό τίτλο «υγεία για τον πολίτη».

Για το βασικό όμως - το ποιος, δηλαδή, θα πληρώσει το ...μάρμαρο - ελάχιστα λέγονται. Και, μάλλον, η περίσσεια φιλολογία στοχεύει στη συγκάλυψη αυτού που πρόκειται να συμβεί: Οτι, δηλαδή, την ώρα της ανάγκης ο ταλαίπωρος ασθενής θα υποβάλλεται σε ένα διαρκές οικονομικό ξεσκόνισμα, που θα είναι είτε άμεσο - θα βγαίνει χρήμα απ' την τσέπη του - είτε μέσω του ασφαλιστικού του ταμείου. Ηδη, το θεσμικό πλαίσιο για την εφαρμογή του σχεδίου είναι κατά το «ήμισυ» έτοιμο. Πίσω απ' τον ελκυστικό τίτλο «ολοήμερη λειτουργία των νοσοκομείων», κρύβεται ένας από τους πυρήνες της φιλοσοφίας της κυβέρνησης: Η λειτουργία των απογευματινών ιατρείων στα δημόσια νοσοκομεία. Λείπει ακόμα η υπουργική απόφαση για το ύψος της επίσκεψης, αν και οι προτάσεις είναι, ανάλογα με την ιατρική βαθμίδα, από 16.000-26.000 δραχμές. Η ολοκλήρωση του βασικού σχεδίου θα γίνει με το νομοσχέδιο για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ), με κεντρικό όργανο τον Οργανισμό Διαχείρισης Πόρων Υγείας (ΟΔΙΠΥ), που θα συγκεντρώνει τα κονδύλια των ασφαλιστικών ταμείων και θα αγοράζει υπηρεσίες από το δημόσιο και ιδιωτικό τομέα με κριτήρια ποιότητας. Το νομοσχέδιο για την ΠΦΥ θα ψηφιστεί μέχρι το τέλος του 2001. Η δωρεάν παροχή ισότιμων υπηρεσιών υγείας, από υποχρέωση του κράτους, θα μετατραπεί σε προνόμιο μόνο για εκείνους που θα μπορούν να πληρώσουν.

Πρόκειται για μέτρα, που προωθούνται από την Ευρωπαϊκή Ενωση εδώ και χρόνια και εφαρμόζονται στην Ελλάδα με διαφορά φάσης. Είναι μια επιλογή, που, βασικά, στηρίζεται απ' τα δυο βασικά κόμματα του συστήματος, αλλά και τις συμπληρωματικές τους δυνάμεις. Μάλιστα, πέρυσι η ΝΔ - ανήμερα της ανακοίνωσης του σχεδίου για «την υγεία του πολίτη» - εξέφρασε την ικανοποίησή της, γιατί «υιοθετήθηκαν πολλές από τις δικές της θέσεις» και γιατί οι «γενικές αρχές αρκετές είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, χωρίς όμως μορφή και συγκεκριμένο περιεχόμενο».

Και η μόνη απάντηση σε όλα αυτά τα ανθυγιεινά συμπτώματα είναι η διεκδίκηση ενός ενιαίου δημόσιου συστήματος υγείας, που θα έχει αναπτυγμένο ένα ευρύ δίκτυο πρόληψης και θα παρέχει δωρεάν και ισότιμες υπηρεσίες υγείας σε όλους τους κατοίκους της χώρας.