Μία από τις σημαντικότερες σελίδες του ελληνικού εργατικού κινήματος έχει γραφεί στη 10ετία του '40. Το γιατί είναι εύκολο να κατανοηθεί, αφού μέσα σ' αυτή τη δεκαετία, η ταξική πάλη έφτασε στην κορύφωσή της και το κοινωνικό ζήτημα της χώρας μπήκε στην ημερήσια διάταξη. Σ' αυτή τη δεκαετία, η ελληνική εργατική τάξη έδωσε μοναδικά παραδείγματα ταξικών αγώνων και δέχτηκε απεριόριστες διώξεις και βίαιες επεμβάσεις σε βάρος των στοιχειωδών δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών της. Με το ξεκίνημα της κατοχής πήρε την πρωτοβουλία του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα μέσα από τις τάξεις του Εργατικού ΕΑΜ και πολύ γρήγορα αναδείχτηκε ηγέτιδα τάξη όλου του λαού.

Οταν ήρθε η απελευθέρωση, στις οργανώσεις της υποχρεώθηκαν να υποκλιθούν ακόμη και οι ταξικοί της αντίπαλοι, οι οποίοι, μην μπορώντας να κάνουν αλλιώς, αναγνώρισαν το ΕΕΑΜ ως το φυσικό συνδικαλιστικό εκπρόσωπος της ελληνικής εργατικής τάξης και την Κεντρική Επιτροπή του ως τη νόμιμη διοίκηση της ΓΣΕΕ. Πολύ σύντομα όμως, και συγκεκριμένα αμέσως μετά την επέμβαση των Αγγλων το Δεκέμβρη του 1944, το ντόπιο καθεστώς, με τη βοήθεια των Αγγλων, ξήλωσαν τη νόμιμη συνδικαλιστική ηγεσία των εργατών, και στις ανώτατες θέσεις του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος διόρισαν τους συνεργάτες της μεταξικής δικτατορίας και των αρχών κατοχής.

Οι εργάτες ξαναπήραν τις οργανώσεις τους στα χέρια τους, παρά το γεγονός ότι στη χώρα οργίαζε η λευκή τρομοκρατία. Ετσι στις 30 Μάρτη 1945 ιδρύεται από τους κομμουνιστές και τους συμμάχους τους στο εργατικό κίνημα ο Εργατικός Αντιφασιστικός Συνασπισμός (ΕΡΓΑΣ), που γρήγορα θα επικρατήσει σε όλα σχεδόν τα σωματεία, στις δευτεροβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις και στη ΓΣΕΕ, στο 8ο συνέδριο της οποίας (Μάρτης 1946) εξελέγη Γενικός Γραμματέας ο κομμουνιστής συνδικαλιστής ηγέτης Μήτσος Παπαρήγας.

Το καθεστώς απάντησε με νέα, δικαστική, επέμβαση το Μάη του 1946. Κατάργησε την εκλεγμένη διοίκηση της ΓΣΕΕ και επανέφερε στην ανώτατη εργατική συνομοσπονδία τους δικούς του μοναρχοφασίστες εγκάθετους.

Ηδη, η χώρα έμπαινε για τα καλά στον εμφύλιο πόλεμο, τον οποίο η ντόπια αστική τάξη και οι Αγγλοαμερικανοί θέλησαν να εμφανίσουν ως ένοπλη επέμβαση των Λαϊκών Δημοκρατιών των Βαλκανίων (Γιουγκοσλαβία, Βουλγαρία Αλβανία) στα εσωτερικά της Ελλάδας.

Στο πλαίσιο αυτό, και με αποστολή την εξέταση των πραγματικών συνθηκών που προκάλεσαν τον εμφύλιο πόλεμο, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ αποφάσισε - στις 23/12/1946 - τη σύσταση και αποστολή στη χώρα μας Επιτροπής Ερεύνης. Η Επιτροπή αυτή ξεκίνησε τις εργασίες της στην Ελλάδα στις αρχές Φλεβάρη του 1947. Στις 4 Φλεβάρη κατέθεσε στην Επιτροπή εκ μέρους της Μοναρχοφασιστικής Κυβέρνησης του Δ. Μάξιμου, ο Αχ. Κύρου, στις 17 Φλεβάρη κατέθεσαν οι εκπρόσωποι του Πολιτικού Συνασπισμού Κομμάτων του ΕΑΜ, στις 18 μίλησε στην Επιτροπή ο Μήτσος Παπαρήγας εκ μέρους της εκλεγμένης διοίκησης της ΓΣΕΕ και στις 19 του ιδίου μήνα η Επιτροπή μετέφερε την έδρα της στη Θεσσαλονίκη.

Σήμερα, ο «Ριζοσπάστης» δημοσιεύει την έκθεση του Μήτσου Παπαρήγα στην Επιτροπή Ερεύνης του ΟΗΕ, όπως ακριβώς είχε δημοσιευτεί εκείνη την εποχή στην Επιθεώρηση «ΕΡΓΑΤΙΚΑ ΝΕΑ» - όργανο του Γενικού Συμβουλίου της Παγκύπριας Εργατικής Ομοσπονδίας (ΠΕΟ), στο τεύχος 7, της 1ης Απρίλη 1947 (από το αρχείο του Γαβριήλ Παπά). Πρόκειται για ένα ντοκουμέντο, ουσιαστικά άγνωστο στις νεότερες γενιές, σημαντική πηγή για την ιστορία έναρξης του ελληνικού εμφυλίου πολέμου, αρκετά διαφωτιστικό για την κατάσταση την οποία βίωνε τότε η εργατική τάξη και ειδικότερα η συνδικαλιστική της ηγεσία, απολύτως αποκαλυπτικό όσον αφορά στις ταξικές επιδιώξεις και σκοπούς της ντόπιας αστικής τάξης και του αγγλοαμερικανικού ιμπεριαλισμού.

Ο Γενικός Γραμματέας της Εκλεγμένης από το 8ο Πανεργατικό Συνέδριο Διοίκησης της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος, μιλώντας στην Εξεταστική Επιτροπή του ΟΗΕ, είπε τα εξής:

Αξιότιμε κ. Πρόεδρε,

Αξιότιμοι κ. αντιπρόσωποι,

Η νόμιμα εκλεγμένη διοίκηση της ΓΣΕΕ ζήτησε ακρόαση απ' την Επιτροπή Ερεύνης του Οργανισμού των Ενωμένων Εθνών, όπως σας εκθέσει και προφορικά ορισμένα γεγονότα τα οποία, πιστεύουμε ότι θα σας βοηθήσουν στο έργο σας.

Με τη βεβαιότητα ότι σκοπός της Ερευνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ είναι να ερευνήσει και ανεύρει τα πραγματικά αίτια που προκάλεσαν τις ανωμαλίες και τις ταραχές στη χώρα μας και να συμβάλει έτσι στη στερέωση της ειρήνης, για την οποία ζωτικότατα ενδιαφέρεται η εργατική τάξη, διότι σε μεγάλο βαθμό οι συνέπειες του εμφυλίου πολέμου επιδράν στο βιοτικό της επίπεδο, θεωρούμε υποχρέωσή μας να σας δώσουμε μια γενική εικόνα της κατάστασης που επικρατεί στο ελληνικό Συνδικαλιστικό κίνημα σαν ένα χαρακτηριστικό δείγμα της γενικής ανωμαλίας.

Θα σας είναι γνωστό ότι οι συνδικαλιστικές ελευθερίες στην Ελλάδα έχουν αφαιρεθεί απ' την εργατική τάξη.

Οι εκλεγμένες Διοικήσεις των Εργατικών Κέντρων και πολλών Ομοσπονδιών και Σωματείων καθαιρέθηκαν και στη θέση τους η κυβέρνηση διόρισε τους φίλους της, τους οποίους οι εργάτες καταψήφισαν στις εκλογές των Συνδικάτων.

Καθαιρέθηκε, επίσης, αυθαίρετα η Διοίκηση της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος που εκλέχτηκε στο 8ο Πανελλαδικό Συνέδριο από 1.602 αντιπροσώπους των εργατών με θετική ψήφο, οι οποίοι είχαν εκλεγεί με την εποπτεία δικαστικών και αντιπροσώπευαν 1.350 σωματεία, με σύνολο συνδικαλισμένων εργατών 258.839.

Σημειώνουμε ότι το 8ο Πανελλαδικό Συνέδριο, συνεκλήθη με την προσωπική συμμετοχή και εποπτεία 3μελούς αντιπροσωπείας της Παγκόσμιας Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας. Δε θα σας απασχολήσουμε για να ανατρέψουμε τις τυπικές ψευδονομικές δικαιολογίες με τις οποίες η Κυβέρνηση προσπάθησε να καλύψει την αυθαιρεσία της αυτή. Αυτό τόκαμαν διαπρεπείς νομομαθείς.

Θα σας διαβάσω μόνο, σαν χαρακτηριστικό της νοοτροπίας του τότε υπουργού Εργασίας κ. Στράτου, ένα σημείο από άρθρο του στην Εφημερίδα "Ελληνικόν Αίμα" της 28. 11. 1946:

"Εχομεν υπ' όψιν μας δύο εκδηλώσεις του ελληνικού λαού. Τας εκλογάς της 31. 3. 1946 και το δημοψήφισμα της 1. 9. 1946. Κατά τας δύο αυτάς εκδηλώσεις απεδείχθη ότι η κομμουνιστική παράταξις δεν υπερβαίνει τα 10- 15%. Αυτή πρέπει να είναι η αναλογία της στας Προσωρινάς Διοικήσεις".

Σύμφωνα με την "θεωρία" αυτή του κ. Στράτου θα έπρεπε το Συντηρητικό κόμμα της Μ. Βρετανίας όταν παίρνει την πλειοψηφία στις βουλευτικές εκλογές να καθαιρεί τις διοικήσεις των Συνδικάτων και να διορίζει διοικήσεις με βάση την αναλογία της δύναμης των κομμάτων στη Βουλή. Νομίζουμε ότι είναι περιττόν να σημειώσουμε ότι την "θεωρία" αυτήν η κυβέρνηση την εφήρμοσε και μάλιστα στηριζόμενη σε αποτελέσματα εκλογών για την νοθεία των οποίων κανένας δεν αμφιβάλλει.

Σε όλες τις διοικήσεις που καθαιρέθηκαν από την κυβέρνηση, διορίσθηκαν απ' την ίδια φίλοι της, οι οποίοι κατά τον ίδιο τρόπο είχαν διορισθεί κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής απ' τους Κουίσλιγκς υπουργούς.

Σας αναφέρω δύο μόνον ονόματα διορισμένων και τη δράση τους κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής, για να κρίνετε και όλους τους άλλους.

ΒΟΛΩΤΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ: Διορισμένος και τότε Γεν. Γραμ. του Συνδέσμου Σιδ/κών Θεσσαλίας κατά την περίοδο της κατοχής και τώρα επίσης διορισμένος στη διοίκηση της ΓΣΕΕ. Κυκλοφορούσε τους λόγους του Χίτλερ μέσα στους σιδηροδρομικούς. Η ακρίβεια της καταγγελίας αυτής αποδείχνεται αμέσως από το ακόλουθο έγγραφο:

"Σύνδεσμος Σιδηροδρομικών Θεσσαλίας Βόλος 29. 9. 1941

Αριθμ. Πρωτοκόλλου 266

Προς Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Βόλου Ενταύθα

Συνάδελφοι,

Εις απάντησιν του υπ' αριθμ. 3.104 εγγράφου σας της 16ης λήγοντος, διά του οποίου μας κοινοποιήσατε το υπ' αρ. 33.770 τοιούτον του Υπουργείου Εργασίας σάς γνωρίζομεν ότι η οργάνωσή μας θα διαθέσει 100 (εκατόν) αντίτυπα του εν λόγω τεύχους '' ο λόγος του Αδόλφου Χίτλερ''. Το αντίτιμον αυτού εκ δραχμών χιλίων (1.000) σας αποστέλλομεν συν τω παρόντι

Εντολή διοικήσεως

Ο Γενικός Γραμματεύς

Γ. Δ. ΒΟΛΩΤΑΣ"

ΜΑΡΚΟΥΛΑΚΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ: Καταδικάσθηκε σε 5 χρόνια φυλακή με τις εξής κατηγορίες για εθνοπροδοτική του δράση κατά την περίοδο της κατοχής:

α) Διευκόλυνε το έργο του εχθρού διότι εκβίαζε ψυχολογικά τους εργάτας δηλ. με ανακοινώσεις στην εφημερίδα να εργάζονται για τους Γερμανούς, με την απειλή συλλήψεως ομήρων απ' τα μέλη της οικογενείας εκείνου που δε θα δούλευε για τον εχθρό.

β) Εκανε αλλεπάλληλους εκβιασμούς σε πολλούς εργαζόμενους και καταστηματάρχας ότι θα τους έστελνε αγγαρεία αν δεν του δίναν είδη ή χρήματα.

γ) Εστειλε έγγραφο με την υπογραφή του σε Σταθμάρχη με την εντολή να συλλάβουν και να του παραδώσουν διάφορους που όπως έγραφε "για να αποσταλούν στο αρμόδιο γραφείο της Κράις Κομαντατούρ".

δ) Εστειλε το υπ' αρ. 111, 23. 6. 42 έγγραφό του προς την "Κράις Κομαντατούρ" που ζητούσε από τους Γερμανούς να δώσουν διαταγή στο Ελληνικό Δημόσιο Ταμείο να του αυξήσουν το μισθό επειδή λέγει... "πάντοτε εν τω μέτρω των δυνάμεών μας φροντίζομεν να εξυπηρετήσωμεν τα στρατεύματα της κατοχής".

Στον προδότη αυτόν έδωσαν Βασιλική χάρη να βγει από τη φυλακή μόνον και μόνον για να τον διορίσουν Πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου Χανίων (Κρήτης). Είναι αλήθεια ότι ανεκάλεσε η κυβέρνηση το διορισμό του ύστερα απ' τη γενική κατακραυγή του λαού των Χανίων και το σκάνδαλο που ξέσπασε, ισχυρισθείσα ότι έγινε λάθος.

Ενδεικτικά μόνο αναφέραμε τις πιο πάνω περιπτώσεις. Υπάρχουν μηνύσεις για συνεργασία με τους κατακτητές σε δεκάδες διορισμένους. Αυτούς όλους που είναι φίλοι της κυβέρνησης τους διόρισαν στις διοικήσεις των Συνδικάτων.

Αναφέρουμε ένα ακόμη μέτρο, που πήρε η κυβέρνηση και που χαρακτηρίζει τη διαγωγή της έναντι των συνδικαλιστικών ελευθεριών: Επειδή οι οργανωμένοι εργάτες διαμαρτυρόμενοι για την καθαίρεση των Διοικήσεων που εξέλεξαν οι ίδιοι έπαψαν να πληρώνουν συνδρομές στους διορισμένους, η κυβέρνηση με διάταγμά της επέβαλε υποχρεωτική κράτηση σ' όλους τους μισθωτούς, οργανωμένους και μη, σαν συνδρομή στα Συνδικάτα. Με άλλα λόγια, επανέφεραν το τυπικό σύστημα του μονοπωλιακού συνδικαλισμού, που εφεύρε και εφάρμοσε ο χιτλερισμός και ο φασισμός.

Ετσι στα Συνδικάτα έχουμε το ίδιο καθεστώς της φασιστικής περιόδου της 4ης Αυγούστου και της γερμανικής κατοχής, με τα ίδια πρόσωπα διορισμένα στις Διοικήσεις. Τα συνδικάτα τα αφαίρεσε η κυβέρνηση απ' τους εργάτες και τα μετέτρεψε σε κυβερνητικά ιδρύματα.

Σας αναφέραμε το γεγονός της κατάργησης των συνδικαλιστικών ελευθεριών γιατί δείχνει μια πλευρά του προβλήματος των δημοκρατικών ελευθεριών και γενικά των συνθηκών που επικρατούν στην Ελλάδα.

Μετά τις εκλογές της 31ης του Μάρτη 1946 εξαπολύθηκε εναντίον της εργατικής τάξης της χώρας μας, των σωματείων και ιδιαίτερα των συνδικαλισμένων εργατών και των συνδικαλιστικών στελεχών πρωτοφανής τρομοκρατία. Θα σας αναφέρουμε μια σειρά γεγονότων τα οποία θα σας βοηθήσουν στην ερευνά σας για τα αίτια της ανώμαλης κατάστασης στη χώρα μας.

1ον Σ' όλες ανεξαιρέτως τις πόλεις που η Κυβέρνηση κατόρθωσε να διορίσει στις Διοικήσεις των Εργατικών Κέντρων τους φίλους της απαγορεύονται οι γενικές συνελεύσεις των εργατικών σωματείων εκ μέρους των κρατικών οργάνων σε συνεργασία με τους διορισμένους οι οποίοι οπλοφορούν.

Γενικές συνελεύσεις σωματείων, νόμιμα συγκροτημένες, γίνονται συχνά αντικείμενο βάναυσων αστυνομικών επιθέσεων και διαλύονται, όπως έγινε και προχθές στις 7 τρέχοντος με την αστυνομική επιδρομή εναντίον του Εργατικού Κέντρου Αθηνών, με τη βίαιη διάλυση της γενικής συνέλευσης του σωματείου Εργατοτεχνιτών Δήμου και την κακοποίηση δεκάδων εργατών. Σημειώνουμε ότι η Κυβέρνηση για να συγκαλύψει τις ευθύνες των αστυνομικών οργάνων και των διορισμένων φίλων της έφτασε στο σημείο να πλαστογραφήσει και να αντιστρέψει τα γεγονότα. Ετσι ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Αθηνών στην εκπομπή του της 7.2.47 μιλούσε για δήθεν επίθεση των κομμουνιστών "προς κατάληψιν του Εργ. Κέντρου".

Στα Χανιά Κρήτης το κλειδί του Εργ. Κέντρου το κρατεί η αστυνομία και αυτή κανονίζει το πότε πρέπει και αν πρέπει να συνεδριάσουν οι διοικήσεις των σωματείων ή να κάνουν συνελεύσεις.

2ον Απαγορεύεται να εισπράττονται οι συνδρομές των μελών των Σωματείων. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε την περίπτωση των εργατριών Αστερίου και Χαλκιά, μελών της εργοστασιακής επιτροπής του εργοστασίου της Κλωστοϋφαντουργίας στη Λάρισα, που καταδικάσθηκαν σε πέντε μήνες φυλακή για τα λόγο ότι κατ' εντολήν της διοίκησης διενεργούσαν εισπράξεις των συνδρομών του σωματείου τους από τα μέλη του.

3ον Εν ονόματι ενός νόμου που ψήφισε η παρούσα Βουλή περί "εξυγιάνσεως των υπηρεσιών" καλούνται σε απολογία με το ερώτημα της απόλυσης χιλιάδες εργάτες και υπάλληλοι που πήραν μέρος στο κίνημα της Εθνικής Αντίστασης ή είναι απλώς δημοκρατικοί. Π.χ.: καλείται σε απολογία από τη Διεύθυνση των Σωματείων Πειραιώς - Αθηνών - Πελοποννήσου ο εκλεγμένος Γραμματεύς της Γεν. Συνομ. Εργατ. Ελλάδος Δ. Στρατής, διότι πήρε μέρος στο Κίνημα της Εθνικής Αντίστασης και ήταν μέλος της ΠΕΕΑ (Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης). Για τους ίδιους λόγους ο γραμματέας της Ομοσπονδίας Σιδηροδρομικών Α. Δεμερούκης και 7 άλλοι σιδηροδρομικοί - στελέχη του Συνδικάτου - τέθηκαν σε ειδική διαθεσιμότητα στις 19.12.1946. Ο τμηματάρχης του ΣΠΑΠ Αλέκος Δελίδης καλείται σε απολογία με το ερώτημα της απολύσεως κατηγορούμενος επί λέξει ότι "φέρεται αποτελών εν των σοβαροτέρων στελεχών του ΚΚΕ, ασκών επιρροήν επί των συναδέλφων του... διό και συμμετασχών ως υποψήφιος του ΕΡΓΑΣ (Εργατικός Αντιφασιστικός Συνασπισμός) φέρεται εξασκήσας την υπηρεσιακήν επιρροήν του επί των συναδέλφων του...".

Ο μηχανοδηγός του ΣΠΑΠ Κ. Μάθιος πήρε στις 20.1.47 πρόσκληση προς απολογία με το ακόλουθο περιεχόμενο:

"Συμφώνως τω υπ' αριθ. εμπ. 47.11.1947 εγγράφω του υπουργείου Μεταφορών καλείσθε εξ ονόματος τούτου εις απολογίαν, διότι κατά πληροφορίας αστυνομικών αρχών κατά την περίοδον της κατοχής... ανεπτύξατε δράσιν αναρχικήν".

Για να σας δώσουμε μια ιδέα για την έκταση που παίρνει ο διωγμός των σιδηροδρομικών υπαλλήλων καθώς και του Προσωπικού των Επιχειρήσεων Κοινής Ωφελείας κ.λ.π. με τις πιο πάνω κατηγορίες, σας αναφέρουμε το γεγονός ότι μόνο στο δίκτυο των Θεσσαλικών Σιδηροδρόμων, σε σύνολο προσωπικού 900 εργατών και υπαλλήλων, οι 182, δηλαδή το 20% του προσωπικού, κλήθηκαν σε απολογία με τις ίδιες όπως οι παραπάνω κατηγορίες και βρίσκονται μπροστά στον άμεσο κίνδυνο να απολυθούν από τη δουλειά τους, στην οποία εργάζονται επί 10-15 χρόνια. Ενώ σ' όλες τις χώρες και κυρίως σε εκείνες που κατακτήθηκαν απ' τους Γερμανούς φασίστες, οι Αγωνιστές του Εθνικού Αγώνα τιμώνται ως εθνικοί ήρωες, εδώ οι αγωνιστές διώχνονται ακόμα και από τη δουλειά τους και τιμώνται μόνο οι συνεργάτες των κατακτητών.

4ον Εκαναν επιδρομές κατά τις οποίες κατέστρεψαν, λεηλάτησαν και έκαψαν οικήματα συνδικαλιστικών οργανώσεων. Π.χ. Στις 2.4.46 έκαψαν τα γραφεία του Σωματείου Αλιεργατών της Νέας Αρτάκης στη Χαλκίδα. Στον Πειραιά κατέστρεψαν τα γραφεία του σωματείου εργατών Χημικής Βιομηχανίας. Στην Αθήνα το παράρτημα του Εργατ. Κέντρου στο Περιστέρι. Στους Καπουτζήδες (Θεσσαλονίκη) το γραφείο της Εργατικής Ενωσης. Εις στις πόλεις Κιλκίς, Λαγκαδά, Σωχού και Στρατώνι Χαλκιδικής κατέστρεψαν τα γραφεία των Εργατικών Ενώσεων.

5ον Δεκάδες είναι τα δολοφονηθέντα συνδικαλιστικά στελέχη και εργάτες μέλη των σωματείων απ' τις φασιστικές συμμορίες και τα επίσημα κρατικά όργανα. Αναφέρουμε μερικές χαρακτηριστικές περιπτώσεις:

α) Στη Νάουσα, στις 17 Απριλίου 1946, δολοφονήθηκε από φασίστες ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Βουτυράς Γεώργιος.

β) Στη Λάρισα, στις 15 Ιουλίου 1946, φασίστες συμμορίτες του Σούρλα με χωροφύλακες κάνουν επιδρομή στον τόπο όπου εργάζονται σιδηροδρομικοί εργάτες για την αποκατάσταση της σιδηροδρομικής γραμμής. Αρπάζουν τέσσερις εργάτες, τους κρεουργούν - μπροστά στους έντρομους συναδέλφους τους - και άνω στα κρεουργημένα κορμιά των θυμάτων τους περνούν με τ' αυτοκίνητά τους και τα πολτοποιούν.

Στην ίδια πόλη, στις 17 του Ιούλη 1946, εκτελείται στο δρόμο, που βάδιζε ανύποπτος, από ένοπλους στρατιώτες και χωροφύλακες, το μέλος της διοίκησης του Εργατικού Κέντρου Λαρίσης Μπομπίτσης Βασίλειος.

Επίσης, στην ίδια πόλη, στις 12.8.46, χωροφύλακες και συμμορίτες του Σούρλα απήγαγαν τον πρόεδρο του σωματείου Εκδορέων Λαρίσης Διαμαντήν Ελευθέριον. Βρέθηκε ύστερα από εξ (6) μέρες στο χωριό Νέζαλη - μισή ώρα έξω απ' τη Λάρισα - με κομμένα τα χέρια, τα πόδια, τα γεννητικά του όργανα, κομμένο το κεφάλι του και βαλμένο στην ανοιγμένη κοιλιά του.

Μόνο στη Λάρισα, μια μικρή πόλη με 35 χιλ. κατοίκους, μέσα σε δύο μήνες δολοφονήθηκαν είκοσι ένας (21) συνδικαλιστικά στελέχη και συνδικαλισμένοι εργάτες από φασιστικές συμμορίες και από Σώματα Ασφαλείας. Σημειώνουμε ότι οι δολοφόνοι έμειναν αδίωκτοι και ατιμώρητοι.

Το ίδιο όργιο τρόμου και αίματος επικρατεί σ' όλη τη χώρα. Θύματα, δολοφονημένους, στελέχη και συνδικαλισμένους εργάτες έχουμε στις πόλεις: Αθήνα 10, Πειραιά 5, Ιωάννινα 1, Καλαμάτα 14, περιφέρεια Φθιώτιδος 17 εργάτες γης. Πολλοί απ' αυτούς εξοντώθηκαν μέσα στα κρατητήρια της χωροφυλακής με φρικτά βασανιστήρια. Πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχουν και άλλα θύματα της φασιστικής αυτής τρομοκρατίας που δεν κατορθώσαμε να πληροφορηθούμε λόγω των δυσκολιών της επικοινωνίας που αντιμετωπίζουμε.

6ον Εκατοντάδες είναι οι συνδικαλιστές που συνελήφθησαν και υποβλήθηκαν σε φρικτά βασανιστήρια ή φυλακίστηκαν. Θα αρκεστούμε να σας διαβάσουμε δύο γράμματα που πήρε η εκλεγμένη Διοίκηση της Γενικής Συνομοσπονδίας, ενδεικτικά για τις συνθήκες του ανελέητου διωγμού, μέσα στις οποίες ζουν σήμερα χιλιάδες συνδικαλιστές.

Ο Κ. Γελαδάς, ταμίας της εκλεγμένης Διοίκησης του Εργατικού Κέντρου Λαμίας, μας γράφει:

"Προς τη νόμιμη Διοίκηση της Γεν. Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος.

Σύντροφοι,

Αναγκάζομαι να σας γράψω στην επιστολή αυτή σε τι δύσκολες συνθήκες ζωής ευρίσκομαι.

Ονομάζομαι Κ. Γελαδάς και είμαι εργάτης του Σωματείου Εκσκαφέων Λαμίας, εκλεγμένος από τα μέλη του Σωματείου μου στη διοίκησή του και απ' τους εργάτες της Λαμίας εξελέγην ταμίας του Εργατικού Κέντρου.

Την 16ην Νοεμβρίου 1946, ημέρα Σάββατο, κατά τις 9 το βράδυ, πολλοί χίτες με πιστόλια στα χέρια μπήκαν μέσα στο σπίτι μου την ώρα που κοιμόμουν με τη γυναίκα μου και αφού αναστάτωσαν όλο το σπίτι, κακομεταχειριζόμενοι τους γέρους γονείς μου και αδιαφορώντας για την ψυχική κατάσταση της γυναίκας μου, η οποία ήτο έγκυος, με τραβούσαν λέγοντάς μου πως με ζητούσε η αστυνομία και πως θα με πήγαιναν στην αστυνομία. Βλέποντας εγώ πως οι διαθέσεις τους ήταν άγριες και την κατάσταση των γονέων μου και της γυναίκας μου, αναγκάστηκα να τους ακολουθήσω, με την προϋπόθεση ότι θα με πήγαιναν στο αστυνομικό τμήμα. Αφού με πήραν, με πήγαν στα γραφεία της Χ και άρχισαν να με χτυπούν, λέγοντας χίλιες δυο βλαστήμιες και πως θα πεθάνω. Με τις φωνές μου ήρθαν δύο αστυνομικοί, ένας ενωμοτάρχης κι ένας υπενωμοτάρχης και αντί να με απαλλάξουν από το μαρτύριο αυτό με χτυπούσαν κι αυτοί.

Μετά απ' αυτά που συνέβησαν στα γραφεία της Χ, με πήραν και με πήγαν στο γυμναστήριο της Λαμίας για να μου κάνουν γυμναστική. Εκεί άρχισε το πραγματικό μαρτύριο. Μου έβγαλαν τα ρούχα και τα παπούτσια και αφού μου έκαναν μαύρο το σώμα και τα πόδια μου τα έπρηξαν, εις τρόπον ώστε να μου φορέσουν τα παπούτσια με το ζόρι, με έστησαν σε ένα τοίχο για να με σκοτώσουν. Μετάνιωσαν όμως και δε με σκότωσαν. Οπως ήμουν σχεδόν αναίσθητος, με πήγαν και με παρέδωσαν στο Α` αστυνομικό τμήμα και κατά διαταγή των χιτών να κρατηθώ εν πλήρει απομονώσει, διότι είμαι επικίνδυνος.

Η αστυνομία βλέποντάς με σε κακά χάλια με έστειλε στο Κρατικό Νοσοκομείο ως κρατούμενο και απομονωμένο.

Στο νοσοκομείο έμεινα 5 μέρες. Κατόπιν με μετέφεραν στο κρατητήριο του Α` αστυνομικού τμήματος και έμεινα εκεί κρατούμενος. Επειδή έτυχε να έχω θείο κάποιον αντισυνταγματάρχη της Χωροφυλακής, ο οποίος μεσολάβησε, με άφησαν ελεύθερο. Μπροστά όμως στην απειλή των χιτών για καινούρια βασανιστήρια, αναγκάστηκα να εγκαταλείψω τη Λαμία και την οικογένειά μου και να έλθω εδώ στην Αθήνα.

Λίγες μέρες μετά απ' αυτά, μου έγραψε η γυναίκα μου πως κόντεψε να πεθάνει, διότι ο φόβος της 16ης Νοεμβρίου σκότωσε το παιδί στην κοιλιά της και όταν απέβαλε το παιδί ήταν μαύρο και στους 5 με 6 μήνες του.

Πρέπει να σας αναφέρω, σύντροφοι, πως εγώ δε διώκομαι από τις αστυνομικές αρχές, ούτε από καμιά άλλη αρχή και ότι όσα υπέφερα και υποφέρω μέχρι σήμερα εγώ και η οικογένειά μου τα υποφέρω μόνο και μόνο διότι είμαι στέλεχος εργατικό, αγαπητός σε όλους τους εργάτες της Λαμίας.

Θα ήταν παράλειψη αν δε σας ανέφερα και μερικούς χίτες, που μπόρεσα εκείνο το βράδυ να γνωρίσω. Ηταν ο Κων. Κουτσοδόντης, φωτογράφος, ο Τάκης Πρατήλας, κουρέας, ο Κων. Πρατήλας, αρτεργάτης, ο Μπογδάνος, φοιτητής. Αυτοί μόνο μου ήσαν γνωστοί. Οι άλλοι μου ήσαν άγνωστοι.

Μέσα σ' αυτά τα λίγα, σύντροφοι, ασφαλώς θα καταλάβατε το αδιέξοδο που με βασανίζει, διότι εγώ εδώ υποφέρω και η οικογένειά μου στερείται το παν.

Εν Αθήναις, 3 Φεβρουαρίου 1947

Με συντροφικούς χαιρετισμούς,

Κ. ΓΕΛΑΔΑΣ".

Επίσης, ο Δ. Παλαμάς μας έστειλε άλλο χαρακτηριστικό γράμμα, απ' το οποίο νομίζουμε ότι δεν είναι άσκοπο να σας διαβάσουμε μερικά αποσπάσματα:

"Εύδηλος Ικαρίας, 4.1.47.

Προς την Εκλεγμένη Διοίκηση της Γεν. Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος, απ' το 8ο Συνέδριο Αθήνας.

Αγαπητοί σύντροφοι,

Σας γράφω απ' το ξερονήσι του Αιγαίου, Εύδηλο Ικαρίας. Τον Οκτώβριο του 1945 εξελέγην πρόεδρος του Σωματείου ιδιωτικών υπαλλήλων Ναούσης και αντιπρόεδρος του Εργατικού Κέντρου. Στο 8ο Συνέδριο μαζί με τον φονευθέντα Βουτυρά αντιπροσωπεύσαμε στη Νάουσα δύναμιν 2.500 εργατών.

Την 15ην Απριλίου 1946, εδολοφονήθη ο πρόεδρος από τον Α. Αντωνίου, όστις και σήμερα κρατείται εις τας φυλακάς. Μετά τη δολοφονία ανέλαβα εγώ. Την 16ην συνελήφθην παρά του αστυνομικού τμήματος Ναούσης διά τον φόνον του Πάτρωνα, όστις συνέβη μισή ώρα ενωρίτερα του φόνου του προέδρου. Μετεφέρθην στην Εισαγγελία Βεροίας μετά 22 άλλων Ναουσαίων και την 23ην ιδίου απηλλάγην συμφωνούντος ανακριτού και εισαγγελέως.

Την 23 Ιουνίου επεσκέφθη τη Νάουσα οικονομική αγγλική επιτροπή, με την οποία, με την ιδιότητά μου ως προέδρου του Κέντρου, συνειργάσθην για τα εργατικά ζητήματα της Νάουσας.

Την 13 Ιουλίου, ενώ ήμουν στη Θεσσαλονίκη για δουλιές του εργοστασίου Λαναρά, του οποίου είμαι λογιστής, για να παραδώσω υφάσματα στην Ούνρα, κι ενώ εφρόντιζα για τις υποθέσεις του εργοστασίου, συνελήφθην κατόπιν τηλεγραφικής εντολής της Ασφαλείας Ναούσης προς την Ασφάλεια Θεσσαλονίκης. Εκεί εκρατήθην μέχρι τας 22 του ιδίου, όπου με συνοδείαν δύο χωροφυλάκων κι ενός ενωμοτάρχου, δεμένος, μετεφέρθην στην Ασφάλεια Νάουσας, όπου εκρατήθην μέχρι τις 10 το βράδυ της 2 Αυγούστου.

Εις το τμήμα Ναούσης την επομένην, 3 Αυγούστου και ώρα 12 τη νύκτα, ο χωροφύλαξ Λαζαρίδης με δύο άλλους χωροφύλακας με οδήγησαν στο μπουντρούμι, όπου ο εν λόγω χωροφύλαξ μου είπε επί λέξει: "Κύριε Παλαμά, για να μη φας ξύλο θα μας πεις ποιος σκότωσε τον πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου Ναούσης Γεώργιο Βουτυρά". Του απήντησα πως ο φονιάς Α. Αντωνίου συνελήφθη παρ' αυτών τη υποδείξει Ναουσαίων που τον είδαν και σήμερα ευρίσκεται στις ποινικές φυλακές Βεροίας. Αυτό ήτο δικαιολογία και αφού μου βάλανε φάλαγγα, άρχισαν να με χτυπούν. Με χτύπησαν επί 15 λεπτά και με άφησαν. Μου έχυσαν νερό για να συνέλθω και μετά άλλη φάλαγγα και άλλο ξύλο κάτω στα πόδια μου, που βγήκαν δυο νύχια του δεξιού ποδός. Με άφησαν, μου έχυσαν νερό και με χτυπούσαν στο πρόσωπο. Εγώ ήμουν πια αναίσθητος. Τόσο πολύ δυνατά ήσαν τα χτυπήματα, που μου 'πεσαν τρία δόντια και 10 άλλα κουνιόντουσαν άχρηστα και τα οποία μόλις κατέβηκα στη Θεσσαλονίκη κατόπιν εντολής του διοικητού Τμήματος Μεταγωγών πήγα στο γιατρό και τα 'βγαλα.

Το απόγευμα της 23 Αυγούστου, ενώ ματαίως περίμενα να με στείλουν στο νοσοκομείο, ήλθε ένας χειρούργος, έκαμε πρόχειρη πλύση των τραυμάτων μου και αυθημερόν με έστειλαν στη Θεσσαλονίκη, όπου παρέμεινα μέχρι τας 10 Οκτωβρίου.

Σε συνέχεια, δε φθάσαν τα εις βάρος μου βασανιστήρια.

Την 30 Ιουνίου, νύκτα, η ώρα 12, συλλαμβάνουν τη γυναίκα μου και την κόρη μου, τις βασάνισαν με φάλαγγα, όπου τις χτύπησαν επί αρκετή ώρα και μετά τις άφησαν αναίσθητες. Τη βοηθεία άλλων συγκρατουμένων συνήλθαν, αφού δε τις κράτησαν επί 8 ημέρας τις έστειλαν στο στρατοδικείο Γιαννιτσών, με την ψευδή κατηγορία ότι τροφοδοτούσαν τους αντάρτες. Στο στρατοδικείο απηλλάγη η σύζυγός μου, δικάστηκε όμως η κόρη μου Τέρψη, ετών 15, σε δύο χρόνια φυλάκιση και σήμερα βρίσκεται στας φυλακάς Αθηνών, Θεμιστοκλέους 7. Την 13 Οκτωβρίου κάψανε το σπίτι μου και την περιουσία μου στη Νάουσα οι χωροφύλακες και τα Τάγματα Ασφαλείας. Καθ' ην στιγμήν η γυναίκα μου ενοσηλεύετο στη Θεσσαλονίκη, εγώ ήμουν στο Τμήμα Μεταγωγών Πειραιώς, παίρνοντας δρόμο για τα ξερονήσια του Αιγαίου.

Με συντροφικούς χαιρετισμούς

ΔΗΜ. ΠΑΛΑΜΑΣ".

Ακόμη υπάρχουν περιπτώσεις, όπως της διοίκησης του Εργατικού Κέντρου Πατρών, που ο εκλεγμένος πρόεδρος Ζαχαράτος Μιλ. καταδικάστηκε απ' το στρατοδικείο Κορίνθου σε 12 χρόνια φυλάκιση, καθώς και τα άλλα μέλη της διοίκησης με ανάλογες πολυετείς φυλακίσεις, με την κατηγορία ότι δήθεν οργάνωναν ή ενίσχυαν ανταρτικές ομάδες.

Ο πρόεδρος των αρτεργατών Θεσσαλονίκης Κ. Τσώτσιος πιάσθηκε τον Ιούλιο του 1946 μαζί με τους Κ. Τώση, Α. Κοκκινίδη και Α. Αθανασιάδη, μέλη του διοικητικού συμβουλίου του ιδίου Σωματείου και καταδικάστηκαν σε φυλάκιση τριών (3) χρόνων οι τρεις και ένα (1) χρόνο ο τέταρτος από το έκτακτο Στρατοδικείο με την κατηγορία ότι κήρυξαν 24ωρη απεργία εις ένδειξιν διαμαρτυρίας εναντίον των εργοδοτών των αρτεργατών, που αυθαίρετα είχαν ελαττώσει τα ημερομίσθια των αρτεργατών.

Σας διαβάζουμε επίσης ένα γράμμα από τον Πρόεδρο και τον Γραμματέα του Εργ. Κέντρου Μυτιλήνης, που δείχνει με πόσο αβάσιμες κατηγορίες διώκονται τα συνδικαλιστικά στελέχη και τι μέσα χρησιμοποιούν οι κρατικές αρχές με σκοπό την εξόντωσή τους.

"Φυλακές Ζακύνθου 15.11.46.

Σύντροφον Κώσταν Θέον, Αθήνας.

Αγαπητέ σύντροφε,

Είμαστε δύο συνδικαλιστικά στελέχη, Γιώργος Σκαλτσούνης, πρόεδρος, και Μιχ. Βαΐτης, γεν. γραμματέας του Παλλεσβιακού Εργατικού Κέντρου. Μας προφυλάκισαν τον περασμένο Μάη με τη σκηνοθετημένη κατηγορία της ηθικής αυτουργίας δύο φόνων που έγιναν 90 χιλιόμετρα μακριά από την πόλη της Μυτιλήνης, στην οποία και κατοικούσαμε. Συγκεκριμένη κατηγορία εις βάρος μας δεν υπάρχει, μονάχα απ' την Ασφάλεια, που λέει πως εμείς σε συνεδρίαση με άλλα στελέχη, πήραμε την απόφαση και δώσαμε την εντολή. Η κατηγορία αυτή είναι σκηνοθετημένη και ψεύτικη και ο ίδιος ο εισαγγελέας ζήτησε να κατονομασθεί το πρόσωπο, που, όπως καταθέτουν, πήρε μέρος στη σύσκεψη, για να στηρίξει την κατηγορία, αλλά, φυσικά, πρόσωπο δεν υπάρχει, γιατί αυτό είναι σκηνοθεσία και ψευτιά. Αλλά η μανία και η λύσσα των μαύρων και σκοτεινών αυτών μικρανθρώπων και οργάνων του σημερινού κράτους δεν αρκέσθηκε μονάχα στην προφυλάκισή μας, αλλά μηχανεύτηκε και την τέλεια εξόντωσή μας και έτσι χωρίς να βγουν προδικαστικά βουλεύματα, που με αυτά ασφαλώς θα απαλλασσόμεθα, γιατί δεν μπορούν να στηριχθούν πουθενά και γιατί ο ίδιος ο εισαγγελέας έκανε πρόταση διακοπής προφυλάκισης, μας άρπαξαν ξαφνικά και μας έστειλαν στις φυλακές Ζακύνθου, μακριά απ' τα σπίτια μας, άρρωστους, με έλκος στομάχου και βρογχικά, αφαιρώντας έτσι το στοιχειώδες δικαίωμα από το να υπερασπισθούμε τον εαυτό μας, εφ' όσον θα βρισκόμαστε στη Ζάκυνθο υπόδικοι και η διαδικασία γύρω στην υπόθεσή μας γίνεται στη Μυτιλήνη...

Πρέπει να λάβετε υπ' όψιν πως ολόκληρη σχεδόν η Διοίκηση του ΠΕΚ φυλακίσθηκε και εξορίσθηκε.

Με συντροφικούς χαιρετισμούς

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΛΤΣΟΥΝΗΣ

ΜΙΧ. ΒΑΪΤΗΣ".

Κατά κανόνα, τα συνδικαλιστικά στελέχη και οι συνδικαλισμένοι εργάτες (όσοι δε δολοφονούνται) περνάνε το παρακάτω ιεροεξεταστικό μαρτύριο: Συλλαμβάνονται (συνήθως όχι απ' την αστυνομία, αλλά από τις παρακρατικές φασιστικές οργανώσεις) και αφού περάσουν από τα μαρτύρια που περιγράφει ανωτέρω ο Γελαδάς, παραδίδονται στην αστυνομία. Επειδή συνήθως η αστυνομία δεν μπορεί να συγκεντρώσει αποδεικτικά στοιχεία για να παραπέμψει τα θύματά της στο στρατοδικείο - ύστερα από 3-4 μήνες βασανιστήρια τους στέλνει, πτώματα πια, στην εξορία, όπως η περίπτωση Παλαμά. Αλλά και όσοι από κείνους, που παραπέμπει στο στρατοδικείο η αστυνομία, αθωωθούν, δεν τους αφήνει ελεύθερους, αλλά τους στέλνει εξορία, όπως έγινε με τους συνδικαλιστές Ζακύνθου και Κεφαλληνίας.

Στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και στα νησιά - τόπους εξορίας - βρίσκονται, σύμφωνα με πληροφορίες που έχουμε μέχρι σήμερα, περισσότερα από 1.000 άτομα μόνο συνδικαλιστές, χωρίς δικαστικές αποφάσεις, μόνο με διοικητικά μέτρα (αποφάσεις των επιτροπών ασφαλείας).

Υποβάλλουμε την παράκλησή μας προς την Επιτροπή Ερεύνης του Οργανισμού των Ενωμένων Εθνών, όπως επισκεφθεί μερικά από τα νησιά ή τα στρατόπεδα συγκέντρωσης για να ακούσει απ' τα ίδια τα θύματα του νεοφασισμού τους λόγους, για τους οποίους τους έχουν αποσπάσει από τα σπίτια τους και τις δουλιές τους.

Αξιότιμοι κύριοι,

Σας αναφέραμε μερικά ενδεικτικά χαρακτηριστικά γεγονότα από το πλήθος άλλων, τα οποία έχουμε επισυνάψει στο υπόμνημά μας και τα οποία συγκεντρώσαμε με δυσκολία λόγω της τρομοκρατικής κατάστασης που επικρατεί σ' όλη τη χώρα.

Τι αποδείχνεται από τα γεγονότα αυτά;

Αν είναι αλήθεια ότι εκείνο που βασικά χαρακτηρίζει ένα καθεστώς είναι η θέση που παίρνει αυτό το καθεστώς απέναντι των συνδικάτων, τότε είναι εξίσου αλήθεια ότι το σημερινό καθεστώς της Ελλάδας, που όπως αποδείξαμε κατέλυσε τις συνδικαλιστικές ελευθερίες και εξαπέλυσε μια πρωτοφανή σε αγριότητα τρομοκρατία εναντίον των εργαζομένων, πρέπει αδίστακτα να χαρακτηρισθεί σαν ένα φασιστικό καθεστώς.

Το καθεστώς αυτό δεν έχει καμιά πραγματική βάση μέσα στην εργατική τάξη και στο λαό. Είναι ένα καθεστώς μιας αντιδραστικής κλίκας, που επιβλήθηκε και διατηρείται στην εξουσία χάρη σε ξενική επέμβαση και υποστήριξη.

Εναντίον αυτού του καθεστώτος αγωνίζεται η εργατική τάξη και στο σύνολό του ο ελληνικός λαός για την ανάκτηση των δημοκρατικών του δικαιωμάτων.

Η προσπάθεια της αντιδραστικής αυτής κλίκας, να υποτάξει και να εξοντώσει τις ζωντανές δημοκρατικές δυνάμεις του έθνους, είναι, κατά τη γνώμη μας, η πηγή του εμφυλίου πολέμου και όλων των ανωμαλιών και διαταραχών στη χώρα μας.

Για μας, τους νόμιμα εκλεγμένους αντιπροσώπους της εργατικής τάξης της χώρας μας, υπάρχει ένα πράγμα που είναι απολύτως ξεκάθαρο: Οτι οι εργάτες, που βγήκαν στα βουνά και κατατάχτηκαν στο Δημοκρατικό Στρατό, έφυγαν απ' τις πόλεις διωκόμενοι, εγκατέλειψαν τα σπίτια τους και τις δουλιές τους, γιατί δεν τους απέμεινε καμιά άλλη διέξοδος από τον κίνδυνο να χάσουν όχι μονάχα την ελευθερία τους, αλλά και την αρτιμέλειά τους απ' τα βασανιστήρια και αυτή τη ζωή τους απ' τις δολοφονίες.

Ομολογούμε μπροστά στην Επιτροπή σας ότι αισθανόμαστε τύψεις, γιατί, σαν υπεύθυνη ηγεσία του Συνδικαλιστικού Κινήματος της χώρας μας, παροτρύναμε, σε πολλές περιπτώσεις, διωκόμενους συνδικαλιστές να παύσουν να κρύβονται και να ασκήσουν στα φανερά και αδιαφορώντας για τις διώξεις τα συνδικαλιστικά τους καθήκοντα. Εχουμε τύψεις, γιατί, ύστερα από τέτοιες παροτρύνσεις μας, ο Β. Δούκας, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, παρόλο που ήξερε ότι τον καταδιώκουν, εμφανίστηκε στο Εργατικό Κέντρο, συνελήφθη χωρίς καμιά οποιαδήποτε κατηγορία, εκρατήθη επί αρκετούς μήνες χωρίς να μπορέσουν να του στηρίξουν συγκεκριμένη κατηγορία για να τον παραπέμψουν στο στρατοδικείο και ύστερα απ' όλες αυτές τις περιπέτειες πνίγηκε σε ναυάγιο μεταφερόμενος για εκτόπιση στο νησί της εξορίας. Και, δυστυχώς, η περίπτωση του Β. Δούκα δεν είναι μοναδική.

Ομολογούμε ότι και σήμερα ακόμη μας βασανίζει η αγωνία για τις συνέπειες που μπορεί να έχει για τη ζωή τους η σύσταση που κάναμε σε μερικούς συνδικαλιστές, που αυτές τις μέρες γύρισαν από τα νησιά της εξορίας, να επιστρέψουν στις πόλεις τους και να αναλάβουν τα συνδικαλιστικά τους καθήκοντα. Αγωνιούμε, γιατί ορισμένοι από αυτούς κατάγονται από την Καλαμάτα, άλλοι από την Εδεσσα, Νάουσα, Κοζάνη και άλλες πόλεις, όπου οι εγκληματικές ορδές των διαφόρων Καμιναρέων, Κατσαρέων, Λαζίκ, Μπουντουβάκη, Σούρλα κλπ., ελεύθεροι, ανενόχλητοι και σε συνεργασία με τις επίσημες αρχές, αποφασίζουν για τη ζωή των πολιτών.

Σαν εκλεγμένη διοίκηση της ΓΣΕΕ, δηλώνουμε κατηγορηματικά ότι οι εργάτες, που είναι μέλη της και που κατέφυγαν στα βουνά για να σώσουν τη ζωή τους, είναι οι ίδιοι που κατά την περίοδο της κατοχής πολέμησαν με αυτοθυσία τους κατακτητές και επέδειξαν υπέροχο πνεύμα πατριωτισμού. Και σήμερα απ' το ίδιο πνεύμα πατριωτισμού εμπνέονται και μόνον μπροστά στον κίνδυνο να σφαγούν κατέφυγαν στα βουνά. Κάθε άλλος ισχυρισμός για τα κίνητρα που τους εξώθησαν στην ένοπλη αντίσταση είναι συκοφαντίες που επεξεργάζονται οι εχθροί της Δημοκρατίας και της ελευθερίας του ελληνικού λαού. Με τα στοιχεία που καταθέτουμε στην Επιτροπή σας, τα οποία ελπίζουμε ότι θα εξετάσουν με προσοχή όλα τα μέλη της Επιτροπής, πιστεύουμε ότι συμβάλλουμε κι εμείς στο έργο που αναλάβατε.

Αξιότιμοι κύριοι,

Πριν τελειώσω την ομιλία μου, επιτρέψτε μου να θέσω υπ' όψη σας να σημείωμα που πήρα χθες από τη Λιβαδειά:

"Προς τον Γεν. Γραμματέα της Εκλεγμένης Διοίκησης της ΓΣΕΕ.

Λιβαδειά 17.2.1947

Ο Ευθύμιος του Αναστασίου Ζητουνιάτης Γραμματέας του Εργατικού Κέντρου Λιβαδειάς, επιστρέφοντας απ' την εξορία ελεύθερος, ως συνδικαλιστικό στέλεχος, συνελήφθη αμέσως και κρατείται απ' την αστυνομία Λιβαδειάς".

Αυτό πιστοποιεί εκείνο που σας ανέφερα πιο πάνω, ότι μας βασανίζει η αγωνία για τις συστάσεις που κάναμε στους συνδικαλιστές που επιστρέφουν απ' την εξορία, να αναλάβουν τα καθήκοντά τους, μήπως θρηνήσουμε καινούρια θύματα και ακόμη αυτό το γεγονός δείχνει ότι σε μια κυβέρνηση που δε σέβεται η ίδια τις ανειλημμένες υποχρεώσεις της δεν μπορούμε να έχουμε καμιά εμπιστοσύνη στην αξιοπιστία της.

Ως εκλεγμένοι αντιπρόσωποι των Εργατών στη Διοίκηση της ΓΣΕΕ, θεωρούμε υποχρέωσή μας να σας ευχαριστήσουμε για το ενδιαφέρον σας και ελπίζουμε πως η συμβολή σας θα είναι πολύτιμη για την αποκατάσταση μιας ελεύθερης και ομαλής πολιτικής και κοινωνικής ζωής στη χώρα μας και για τη στερέωση της ειρήνης, που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επούλωση των μεγάλων πληγών που μας άφησε ο πόλεμος και η κατοχή.

Εάν τα αξιότιμα μέλη της Επιτροπής Ερεύνης θα ήθελαν να μας υποβάλουν ερωτήσεις, είμαστε πρόθυμοι να δώσουμε οποιαδήποτε πληροφορία.

Στο τέλος της ομιλίας του, ο σ. Παπαρήγας κατέθεσε στην Επιτροπή υπόμνημα διαμαρτυρίας του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου, στο οποίο αναφέρεται ότι στους 500 εγκληματίες πολέμου (Αλβανούς, Γιουγκοσλάβους και Βουλγάρους), που μεταφέρθηκαν εκεί, οι τοπικές αρχές παρέχουν κάθε περιποίηση. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι στη διανομή του Νοεμβρίου τους έδωσαν πολύ περισσότερα τρόφιμα από ό,τι μοίρασαν στους κατοίκους Ηρακλείου».