Eurokinissi

Στο πλαίσιο αυτό, την Κυριακή τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη παρενόχλησαν το ελικόπτερο όπου επέβαιναν ο υπουργός Αμυνας, Ν. Παναγιωτόπουλος, και ο αρχηγός του ΓΕΕΘΑ, στρατηγός Κ. Φλώρος, περιοδεύοντας στα φυλάκια σε Οινούσσες, Παναγιά, Αγαθονήσι και Φαρμακονήσι.

Συνολικά, την Κυριακή, η τουρκική Πολεμική Αεροπορία με 10 «F16», όλα οπλισμένα, πέρα από την παρενόχληση, προχώρησε σε 52 παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και 13 υπερπτήσεις πάνω από νησιά στο Αιγαίο αμφισβητώντας την ελληνική κυριαρχία, ανεβάζοντας κι άλλο τον συνολικό αριθμό υπερπτήσεων από την αρχή της χρονιάς σε περίπου 270, όταν όλη τη χρονιά πέρυσι είχαν σημειωθεί λιγότερες από 130.

Το περιστατικό οδήγησε το υπουργείο Εξωτερικών να εκδώσει ανακοίνωση, όπου με φανερή την προσπάθεια διατήρησης των αμερικανοΝΑΤΟικών «διαύλων» έκανε λόγο για «απαράδεκτη τουρκική ενέργεια (...) που επιβεβαιώνει για μια εισέτι φορά τον αρνητικό ρόλο που διαδραματίζει η Τουρκία στην περιοχή, επιμένοντας σε αναχρονιστικές αντιλήψεις των διεθνών σχέσεων καθώς και σε μια αδιέξοδη παραβατικότητα». Καλεί δε την Αγκυρα «να εισέλθει στον 21ο αιώνα. Να ακολουθήσει το παράδειγμα της Ελλάδας και των λοιπών χωρών της περιοχής και να εργαστεί εποικοδομητικά στο πλαίσιο των κανόνων καλής γειτονίας, σεβόμενη και όχι παραβιάζοντας συστηματικά το Διεθνές Δίκαιο».

O υπουργός Αμυνας, Ν. Παναγιωτόπουλος, είπε σε δηλώσεις του ότι «τέτοιου είδους συμπεριφορές από πλευράς Τουρκίας δεν βοηθούν στην εκτόνωση της έντασης, που θα έπρεπε να επιζητούν και οι δύο πλευρές αυτήν την ώρα».

Στo μεταξύ, χτες, ερωτώμενος σχετικά, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας, Χ. Ακσόι, αρνούμενος ότι έγινε παρενόχληση του ελληνικού ελικοπτέρου, μίλησε για «αποστολή αναγνώρισης, στο πλαίσιο της συνήθους δράσης τους στο Αιγαίο», συμπληρώνοντας πως «δεν ωφελεί» την Ελλάδα «να κλιμακώνει την ένταση, δραματοποιώντας πτήσεις ρουτίνας. Αντ' αυτού, τα θέματα αυτά πρέπει να τεθούν στο πλαίσιο της διαδικασίας των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που ξεκίνησαν οι δύο χώρες», επιβεβαιώνοντας το πώς οι περιβόητοι «δίαυλοι» των ΜΟΕ λειτουργούν και ως πεδίο ώστε η τουρκική αστική τάξη να θέτει τις πάγιες διεκδικήσεις της.

Εξάλλου, ενόψει και της εκκίνησης της μεγάλης ετήσιας άσκησης του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού «Καταιγίδα», η Τουρκία, με 3 παράνομες NAVTEX, που εξέδωσε η Υδρογραφική Υπηρεσία Σμύρνης, «απαγορεύει» ασκήσεις γύρω από Σαμοθράκη, Λήμνο, Αγιο Ευστράτιο, Λέσβο και Ψαρά, νησιά τα οποία χαρακτηρίζει αποστρατιωτικοποιημένα, επικαλούμενη τη Συνθήκη της Λοζάνης.

Σημειωτέον, σύμφωνα με την «Καθημερινή», η ελληνική πλευρά κατόπιν «πρότασης» της τουρκικής (στα μέσα Απρίλη στη Σύνοδο των υπουργών Αμυνας του ΝΑΤΟ) φέρεται να εξέταζε το ενδεχόμενο ακύρωσης της άσκησης, σαν ένα δείγμα ...καλής θέλησης, προκειμένου να προχωρήσουν συνεννοήσεις μεταξύ των δύο πλευρών, άλλο ένα δείγμα για το πώς τα σχέδια ΗΠΑ - ΝΑΤΟ οδηγούν σε «γκριζάρισμα» κυριαρχικών δικαιωμάτων και επικίνδυνες «διευθετήσεις».

Σύμφωνα μάλιστα με τα όσα γράφει η εφημερίδα, και διαβάζονται με ευκολία και «ανάποδα», η πρόταση «συζητήθηκε από την Αθήνα με εξαιρετική επιφυλακτικότητα», αλλά μόνο επειδή στο ενδιάμεσο η τουρκική Αεροπορία συνέχισε τις υπερπτήσεις, η τουρκική Στρατοχωροφυλακή συντήρησε την ένταση στον Eβρο κ.λπ.

Προσθέτει ότι «παρά την "ανέκαθεν", όπως αναφέρει τακτικά ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ετοιμότητα για την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών, η Αγκυρα δεν έχει προχωρήσει σε καμία κίνηση καλής θέλησης, παρά, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, την προσπάθεια της Αθήνας να ανοίξει τους διαύλους, ιδιαίτερα μετά τις τελευταίες πολιτικές διαβουλεύσεις σε επίπεδο γενικών γραμματέων υπουργείων Εξωτερικών, στις αρχές Ιανουαρίου, στην Αγκυρα».

Αλλωστε, ακριβώς στο πλαίσιο της προσπάθειας της Αθήνας για «διάλογο» και διευθετήσεις με σφραγίδα ΗΠΑ - ΝΑΤΟ, ο υπουργός Εξωτερικών, Ν. Δένδιας, αρθρογραφώντας το Σάββατο στα «Νέα», έστειλε μήνυμα ότι η κυβέρνηση επιδιώκει να προωθήσει «περαιτέρω τις ήδη εξαιρετικές μας σχέσεις με όλους τους δρώντες στην ευρύτερη περιοχή μας με τα Βαλκάνια, την άμεση γειτονιά μας, με τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και του Κόλπου, χωρίς να αποκλείουμε κανέναν», προσθέτοντας πως «διακηρύσσει την υπεραξία που δημιουργείται από τις συνεργασίες και απορρίπτει τη μυωπική αντίληψη των σχέσεων μηδενικού αθροίσματος».

Το παζάρι αυτό επιβεβαιώνεται ανοιχτά και από Τούρκους παράγοντες. Μιλώντας στο «Εθνος» ο Σινάν Ουλγκέν, πολύπειρος διπλωμάτης της Αγκυρας σε ΕΕ και ΝΑΤΟ, δραστηριοποιούμενος σήμερα σε «δεξαμενές σκέψης», ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η τουρκική πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο συνοδεύεται από μηνύματα και συμβολισμούς. Συνάπτοντας διμερείς συμφωνίες με χώρες όπως η Λιβύη και επιδεικνύοντας την ισχύ της, η Τουρκία θέλει να καταστήσει σαφές ότι δεν θα αποδεχόταν τον αποκλεισμό της από τις συμφωνίες έρευνας και αξιοποίησης των ενεργειακών κοιτασμάτων. Ετσι στέλνει ένα μήνυμα προς την Ελλάδα, την Κύπρο, την Αίγυπτο και ως έναν βαθμό και προς το Ισραήλ».

Προσθέτει: «Σε πολλά από τα παραπάνω υπάρχει πιθανότητα συμβιβασμών». Λόγου χάρη «στην Ανατολική Μεσόγειο ο συμβιβασμός θα ήταν Τουρκία - Ελλάδα να διαπραγματευθούν μια συμφωνία για τη δίκαιη κατανομή των ενεργειακών πόρων (...) Η τουρκική κυβέρνηση είναι ανοιχτή σε τέτοιους συμβιβασμούς (trade-offs)»...

Στο μεταξύ, τη δυσαρέσκεια των ΗΠΑ για τον ελλιμενισμό ρωσικών πολεμικών πλοίων σε κυπριακά λιμάνια έσπευσε να εκφράσει χτες ο Αμερικανός βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών για ευρωπαϊκές υποθέσεις, Μάθιου Πάλμερ.

Με αφορμή ερώτηση εκπροσώπου του Αμερικανο-ελληνικού Ινστιτούτου (AHI - εκφράζει τμήμα του ελληνοαμερικανικού λόμπι) σχετικά με την πρόοδο στην άρση του αμερικανικού εμπάργκο όπλων στην Κύπρο - που η Ουάσιγκτον έχει δρομολογήσει εδώ και καιρό - ο Πάλμερ σημείωσε ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζουν να παροτρύνουν να σταματήσουν οι τακτικές επισκέψεις του ρωσικού Πολεμικού Ναυτικού στα λιμάνια της Κυπριακής Δημοκρατίας» ώστε να «στερηθεί» η Ρωσία τυχόν πλεονεκτήματα που διευκολύνουν τις κινήσεις της στην ευρύτερη περιοχή. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτά τα πλοία συμβάλλουν σε αποσταθεροποιητικές πράξεις στη Συρία», έσπευσε να συμπληρώσει ο Πάλμερ, που άλλωστε νωρίτερα είχε χαιρετίσει τη «σημαντική πρόοδο» της Κυπριακής Δημοκρατίας «στην ενίσχυση των προσπαθειών και στην καταπολέμηση των παράνομων χρηματοοικονομικών ροών».

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, μετά την αμερικανική «ExxonMobil», «Eni» και «Total» - σύμφωνα με πληροφορίες του «Φιλελεύθερου» - πριν από λίγες μέρες ενημέρωσαν την κυπριακή κυβέρνηση ότι οι προγραμματισμένες για το 2020 γεωτρήσεις σε τεμάχια της κυπριακής ΑΟΖ αναβάλλονται, επικαλούμενες τις επιπτώσεις της πανδημίας. Η ίδια πηγή αναφέρει ότι η γαλλοϊταλική κοινοπραξία έχει μετακινήσει τις προγραμματισμένες γεωτρήσεις για το 2021. Να σημειωθεί ότι με αφορμή τις αναβολές διαφόρων γεωτρήσεων στην περιοχή ήδη κυκλοφορούν μια σειρά από σενάρια για σχέδια που θα επανεξεταστούν. Πρόσφατα, μάλιστα, το πρωτοκλασάτο στέλεχος της «Eni» Μ. Πιρέντα μίλαγε για τις «σημαντικές ενεργειακές εξελίξεις» στην περιοχή μας που αποτελούν «μέρος ενός πολύ δύσκολου οικονομικού και διεθνούς πλαισίου, που επιδεινώθηκε περαιτέρω από την κρίση που προκλήθηκε από τον COVID-19», παραθέτοντας μεταξύ άλλων τις «διαφορές» Κύπρου - Τουρκίας ως στοιχεία που «εξακολουθούν να εμποδίζουν την κερδοφόρα περιφερειακή συνεργασία».